gur gum

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

This is the RYI Dictionary content as presented on the site http://rywiki.tsadra.org/, which is being changed fundamentally and will become hard to use within the GoldenDict application. If you are using GoldenDict, please either download and import the rydic2003 file from DigitalTibetan (WayBack Machine version as the site was shut down in November 2021).

Or go directly to http://rywiki.tsadra.org/ for more upcoming features.

གུར་གུམ
[Skt] saffron [IW]

[Skt] saffron [or safflower as substitute] 1 of the phyi'i rtsa ba brgyad. = the 8 outer principal [medicines]) corruption of kung ku ma, w bya rkang ma &, Kasmiri gur gum, le brgan ma, Nepali gur gum, Tibetan gur gum or ldum ra gur gum five kinds, sweet, cooling, by its power clearing mchin nad, rtsa kha sdom, zungs khrag syn: kun nas 'khums, kha cher skyes, mchin sman gtso bo, mchog ldan, 'jam dbyangs mdog can, nyi ma gung rnyed, 'thung byed, dri zhim, dri bzang, bde byed, dpa' bo brtan pa, phra ma can, me tog nyi ma, me tog don can, me'i rtse mo, rtsa ba brgya pa, tshim byed dmar, rdzing drung skyes, li khri'i mdangs can, lus dmar le brgan rtsi] [IW]

saffron (crocus sativus), crocus, marigold, calendula, yellow flowers, crocus sativus, saffron crocus, kind of marigold, carmathus tinctorus, crocus sativus, marigold, 1 of bzang drug [JV]

one of the phyi'i rtsa ba brgyad the eight outer principal [medicines]. saffron [or safflower]. Syn kur kum gur kum [RY]

Saffron (Crocus sativus), saffron flowers, saffron petals, saffron medicine. Borrowed from Persian کرکم‎ (korkom, “saffron”), presumably from Arabic كُرْكُم‎ (kurkum, “turmeric”), not from Sanskrit as listed elsewhere. Erick Tsiknopoulos


(med) Saffron
Synonyms : kung ku mam, gur kum, ku su ma, me tog, dhu ram, dpal ba, agni kam, me ldan, ha ri tsanda nam, ha ri tsanda can, ba ram skasmi ra, kha cher mchog skyes, skasmi ra dzan ma, kha cher skyes, lo ti ta tsanda nam, tsandan dmar can, di' pa nam, snang byed, su'rya, nyi ma, sam ko tsam, yang dag 'khrum, rakta sam dznya' kam, dmar ming can, sau bha bham, dri zhim, su gandha, dri bzang, rakta'nga, lus dmar, agni shri kam, me'i rtse mo, ku su ma'rtha kam, me tog sngon can, sid mu' tha, ni tsandhu, yul skad du, zi tsha kiu sa, ku sa ni, ke sar, ku sumbha, gab tu, mchin sman gtso bo, li 'khri mdangs can, le brgan rtsi, nyi ma gung rnyed, 'jam dbyangs mdog can (Shel gong) kha che gur gum, kha che sha skam ma (Molvray 1988) dri zang (Wangchuk 2011), ge ser (Molvray 1988)
Skt.: kuṅkuma (Pandanus), kesara (Dash 1989, Pandanus)

gur gum mchin nad kun sel rtsa kha sdom / zhes par / dpag bsam ljon shing las / gur kum mchin pa'i tsha ba sel / zhes dang / lcags phreng las / gur kum bsil la lci bas rang gi nus pas mchin nad gsar rnying sel / zhes dang / bdud rtsi thigs par / gur kum bsil zhing lus zungs 'phel bar byed / ces gsungs pa'i ming ni / kung ku mam / gur kum / ku su ma / me tog / dhu ram / dpal ba / agni kam / me ldan / ha ri tsanda nam / ha ri tsanda can / ba ram skasmi ra / kha cher mchog skyes / skasmi ra dzan ma / kha cher skyes / lo ti ta tsanda nam / tsandan dmar can / di' pa nam / snang byed / su'rya / nyi ma / sam ko tsam / yang dag 'khrum / rakta sam dznya' kam / dmar ming can / sau bha bham / dri zhim / su gandha / dri bzang / rakta'nga / lus dmar / agni shri kam / me'i rtse mo / ku su ma'rtha kam / me tog sngon can / sid mu' tha / ni tsandhu / yul skad du / zi tsha kiu sa / ku sa ni / ke sar / ku sumbha / gab tu / mchin sman gtso bo / li 'khri mdangs can / le brgan rtsi / nyi ma gung rnyed / 'jam dbyangs mdog can zer / … (158.2) … / des na gur kum gyi mchog ni bya rkang ma dang / rab ni rgya gar skad kasmi ra / bod skad du kha che ste / yul gyi ming me tog la thogs pa kha che ma dang / de dang 'dra ba pushpa ha ri dang ma la yar skyes pa'o / 'bring po ni rgya gar phal du skye ba le brgan ma dang / de las cung dman pa bal po gur kum dang / tha ma bod kyi ldum rar skye ba ste mchog rab 'bring mtha'i dbye bas rigs lnga'o / ma la ya 'grel las / gur kum bya rkang kha che ma / le brgan bal bod rnam pa lnga / zhes bya / khungs yang de nyid las / gur kum drag shul can ri nas / drang srong rnams kyis bya rkang du / sa bon khyer nas btab las byung / dgra bcom nyi ma gung pa yin / bya rkang ri nas sa bon blangs / kha che'i yul ljongs chags ma thag / smon lam sa bon lhan cig btab / bde legs ze'u 'brus bsdus pa yin / deng song so nam dgos zhes zer / pushpa ha ri'i dgon pa na / gur kum skye ba yin phyir brtags / ma la ya nas 'byung ba mchog / le brgan rgya gar yul kun skye / bal po gur kum zhes grags yod / me tog 'dab mas bsdus pa yin / bod kyi gur kum go ba sla / ldum ra'i nang du skye ba yod / ces so / de dag so sor ngos 'dzin pa yang de nyid las / gur kum dmar ser sil bu la / dri zhim ro mngar khu ba che / zhes spyi'i bshad pa dang / bya rkang ba ni lo ma dang / me tog sngon po cung zad 'dre / rtsa ba do ba'i sdong po 'dra / dri ro lhag par bzang ba yin / zhes bya rkang ma ste 'di shin tu dkon pa'o / kha che ma ni rab tu ser / ge sar kham na gzhan ma 'dres / zhes pa 'di kha che ma ste / rgya gar nas dzo ki rnams kyis 'khyer yong ba dang 'di rnams 'dra ba las dzo kis 'khyer ba'i ma la ya nas 'ng ba dang / pushpa ha ri nas 'ong ba sil bu yin la / kha che nas 'ong ba phal cher baksha zhes dam bkras bsdams pa dang / 'di la ring thung khru gang re tsam yong bar gsungs / de nyid las / le brgan dri ro mi gsal yang / kha dog dmar ser gsal na bzang / zhes rgya gar gyi gur kum ste / dri ro cher med kyang kha dog shin tu gsal la khu ba ser po 'bab pa dang / bal po'i gur kum nag la nyob pa khu ba med pa 'byung / 'di gnyis lo ma che la rkang ring pa mi tshad tsam 'byung zer / bod kyi ldum ra'i gur kum yang / de nyid las / bod la ldum ra'i nang du skye / dri zhim li khri'i mdog can mchog / ge sar smug po 'dug pa 'bring / skya la dri ma chung na ngan / zhes so / bzang ngan brtag pa ni / de nyi las / gur kum shin tu mi dmar zhing / shin tu smug pa ma yin pa / dmar ser snum zhing lci ba dang / ro mngar dri ma che la zhim / khu ba dmar ser gar na bzang / de las ji ltar ldog bzhin zhan / zhes gsungs bzhin kha che ma yang khu ba bton pa yong bas / dri ro dang khu ba gsum gtso che / dri ro las kyang khu ba rtags che ba yin / ser la 'jam pa dang / nag la zan skam 'dra ba khu ba song ba yin / smug la snum zhing gyong ba bzang / 'dra dper yang / gur kum g.yag sha phye ma 'dra / zhes so // (Shel gong shel phreng, pdf p 155.2)

Illustrations : 'Phrin Las 1987 (26_034) kha che gur gum. 'Jam-dpal (print p 077) rab, 'bring, dman

kha che gur gum
1. Crocus sativus L. (Iridaceae) Saffron crocus (Wangyal 2020)

bal po gur gum
Synonyms : ldum gur gum (Wangyal 2020), le brgan tsi (Dash 1989).
Sanskrit : kusumbha (Dash 1989), kusumba (Pandanus)
Illustrations : Dawa 1999 gur gum. 'Phrin Las 1987 (26_036) bal po gur gum
1. Carthamus tinctorius L. (Asteraceae) Safflower, Bastard saffron

bod gur gum.
Illustrations : 'Phrin Las 1987 (26_037) bod gur gum
1. Calendula officinalis L. (Asteraceae) Marigold ('Phrin Las 1987)
Johannes Schmidt (talk) 14:00, 2 March 2024 (EST)