Difference between revisions of "na le sham"

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search
m
m
 
Line 11: Line 11:
  
  
(med 1) Black pepper <br>
+
(med) Black pepper. Ben oil tree <br>  
Synonyms : a ba ku tsa, a ba lku dza, shi ku ma ni, ha re nu, ma ri' tse, sau banyadza na, pho ba ris, pho tshe, drod sman hra li mo (Shel gong), pho ril (Molvray 1988), pho ba ris nag po (Wabgchuk 2011) <br>
 
Sanskrit : marica (Dash 1989, Wojtilla 2002), maricam (Pandanus) <br>
 
  
 
'''na le sham''' gyis bad kan grang ba sel / zhes pa la / slob dpon dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno / rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha / bad kan 'joms shing yang ba yin / zhes dang / lcags phreng las / na le sham ni dro la rtsub [196] ste grang ba sel / rgyun du mang bsten rlung skyed zer / zhes dang / bdud rtsi thigs par / na le sham ni mkhris skyed rtsub cing rno / drod skyed ro dang zhu rjes gnyis ka tsha / yang zhing bad kan 'joms pas yi ga 'byed / ces dang / rje rang byung rdo rjes / grang nad kun 'joms na le sham / zhes gsungs / ming ni / a ba ku tsa / a ba lku dza/ shi ku ma ni / ha re nu / ma ri' tse / sau banyadza na / na le sham / pho ba ris / pho tshe / drod sman hra li mo rnams zer / 'di la rigs dkar nag gnyis yod de / '''nag po''' pho kha ris yod pa ro shin tu tsha ba bzang / '''dkar po''' de las ro 'jam la ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can dman pa yin / de la sba tsha ni sau banyadza zer / 'ga' zhig ri mo yod pa pho ba ris / ri mo med pa na le sham / zhes kyang zer / nag po drod che tsha la rtsub / dkar po de las 'jam pas skabs spyar gtong / 'dra yig las / pho ris sran ma btsos skams 'dra / na le sham ni bra ril 'dra / zhes gsungs // (Shel gong shel phreng, pdf p 195.5) <br>
 
'''na le sham''' gyis bad kan grang ba sel / zhes pa la / slob dpon dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno / rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha / bad kan 'joms shing yang ba yin / zhes dang / lcags phreng las / na le sham ni dro la rtsub [196] ste grang ba sel / rgyun du mang bsten rlung skyed zer / zhes dang / bdud rtsi thigs par / na le sham ni mkhris skyed rtsub cing rno / drod skyed ro dang zhu rjes gnyis ka tsha / yang zhing bad kan 'joms pas yi ga 'byed / ces dang / rje rang byung rdo rjes / grang nad kun 'joms na le sham / zhes gsungs / ming ni / a ba ku tsa / a ba lku dza/ shi ku ma ni / ha re nu / ma ri' tse / sau banyadza na / na le sham / pho ba ris / pho tshe / drod sman hra li mo rnams zer / 'di la rigs dkar nag gnyis yod de / '''nag po''' pho kha ris yod pa ro shin tu tsha ba bzang / '''dkar po''' de las ro 'jam la ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can dman pa yin / de la sba tsha ni sau banyadza zer / 'ga' zhig ri mo yod pa pho ba ris / ri mo med pa na le sham / zhes kyang zer / nag po drod che tsha la rtsub / dkar po de las 'jam pas skabs spyar gtong / 'dra yig las / pho ris sran ma btsos skams 'dra / na le sham ni bra ril 'dra / zhes gsungs // (Shel gong shel phreng, pdf p 195.5) <br>
'''pho ba ri''' ni / na le sham / shi kru / drod sman hril mo zer / lo sdong ljang la yal kha phra ba'i 'bru ste ro shin tu tsha ba ri mo yod pa mdog nag po bzang / ro 'jam ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can ser skya dman / '''nag po''' ri mo yod pa pho ba ri dang '''dkar po''' ri mo med pa shi kra 'am na le sham ste / de yang da lta rgya nag gi lho phyogs gling shi'n lu'i zhes pa nas 'ong ba shin tu dkar la tsha stobs lhag pa zhig 'dug / dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno // rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha // bad kan 'joms shing yang ba yin // zhes dang lcags 'phreng las / na le sham ni dro la rtsub ste grang ba sel // zhes pas bad grang sel // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 088) <br>
+
'''pho ba ri''' ni / na le sham / shi kru / drod sman hril mo zer / lo sdong ljang la yal kha phra ba'i 'bru ste ro shin tu tsha ba ri mo yod pa mdog nag po bzang / ro 'jam ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can ser skya dman / '''nag po''' ri mo yod pa pho ba ri dang '''dkar po''' ri mo med pa shi kru 'am na le sham ste / de yang da lta rgya nag gi lho phyogs gling shi'n lu'i zhes pa nas 'ong ba shin tu dkar la tsha stobs lhag pa zhig 'dug / dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno // rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha // bad kan 'joms shing yang ba yin // zhes dang lcags 'phreng las / na le sham ni dro la rtsub ste grang ba sel // zhes pas bad grang sel // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 088) <br>
  
 
Illustrations :  Dawa 2009. 'Phrin Las 1987 (26_076) na le sham dkar nag gnyis (35_003) pho ba ris. 'Jam-dpal (print p 088) na li sham, dkar po mchog, pho ba ri <br>
 
Illustrations :  Dawa 2009. 'Phrin Las 1987 (26_076) na le sham dkar nag gnyis (35_003) pho ba ris. 'Jam-dpal (print p 088) na li sham, dkar po mchog, pho ba ri <br>
  
 +
'''na le sham nag po''' <br>
 +
Synonyms : a ba ku tsa, a ba lku dza, shi ku ma ni, ha re nu, ma ri' tse, sau banyadza na, pho ba ris, pho tshe, drod sman hra li mo (Shel gong), pho ril (Molvray 1988), pho ba ris nag po (Wabgchuk 2011) <br>
 +
Sanskrit : marica (Dash 1989, Wojtilla 2002), maricam (Pandanus) <br>
 
1. ''Piper nigrum'' L. (Piperaceae) Black pepper (Wangyal 2020) <br>
 
1. ''Piper nigrum'' L. (Piperaceae) Black pepper (Wangyal 2020) <br>
  
 
+
'''na le sham dkar po'''<br>
(med 2) '''na le sham dkar po'''<br>
+
Synonyms : sau banyadza (Shel gong) na sha <br>
Synonyms : na sha <br>
 
 
Sanskrit : śveta marica, śigru, śveta śigru, madhura śigru (Dash 1989), śigru (Pandanus, Wojtilla 2002), śobhāñjana (Pandanus) <br>
 
Sanskrit : śveta marica, śigru, śveta śigru, madhura śigru (Dash 1989), śigru (Pandanus, Wojtilla 2002), śobhāñjana (Pandanus) <br>
 
 
1. ''Moringa oleifera'' Lam. (Moringaceae) Ben oil tree, Moringa (Molvray 1988 Dh) <br>
 
1. ''Moringa oleifera'' Lam. (Moringaceae) Ben oil tree, Moringa (Molvray 1988 Dh) <br>
  
 +
The black one is called '''pho ba ri''', and the white one '''shi kru''' or '''na le sham'''. <br>
 +
'''na le sham dkar po''' is not to be taken for white pepper. The spices black and white pepper of the commerce come from the same plant, ''Piper nigrum''. na le sham dkar po is a wholly different plant. <br>
 
[[User:Johannes Schmidt|Johannes Schmidt]] ([[User talk:Johannes Schmidt|talk]]) 03:28, 11 March 2024 (EDT)
 
[[User:Johannes Schmidt|Johannes Schmidt]] ([[User talk:Johannes Schmidt|talk]]) 03:28, 11 March 2024 (EDT)
  
  
 
  [[Category:Tibetan Dictionary]] [[Category:rydic2003]] [[Category:na]]
 
  [[Category:Tibetan Dictionary]] [[Category:rydic2003]] [[Category:na]]

Latest revision as of 16:49, 30 April 2024

This is the RYI Dictionary content as presented on the site http://rywiki.tsadra.org/, which is being changed fundamentally and will become hard to use within the GoldenDict application. If you are using GoldenDict, please either download and import the rydic2003 file from DigitalTibetan (WayBack Machine version as the site was shut down in November 2021).

Or go directly to http://rywiki.tsadra.org/ for more upcoming features.

ན་ལེ་ཤམ
1) pepper; 2) pearl [RY]

pearl, pepper, tree mesua roxburghii pearl [JV]

pearl, black pepper, Mesua roxburghii small tree with fragrant flowers, [IW]

pearl, pepper, Mesua roxburghii small tree with fragrant flowers, [= drod sman, pho ba ris [IW]


(med) Black pepper. Ben oil tree

na le sham gyis bad kan grang ba sel / zhes pa la / slob dpon dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno / rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha / bad kan 'joms shing yang ba yin / zhes dang / lcags phreng las / na le sham ni dro la rtsub [196] ste grang ba sel / rgyun du mang bsten rlung skyed zer / zhes dang / bdud rtsi thigs par / na le sham ni mkhris skyed rtsub cing rno / drod skyed ro dang zhu rjes gnyis ka tsha / yang zhing bad kan 'joms pas yi ga 'byed / ces dang / rje rang byung rdo rjes / grang nad kun 'joms na le sham / zhes gsungs / ming ni / a ba ku tsa / a ba lku dza/ shi ku ma ni / ha re nu / ma ri' tse / sau banyadza na / na le sham / pho ba ris / pho tshe / drod sman hra li mo rnams zer / 'di la rigs dkar nag gnyis yod de / nag po pho kha ris yod pa ro shin tu tsha ba bzang / dkar po de las ro 'jam la ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can dman pa yin / de la sba tsha ni sau banyadza zer / 'ga' zhig ri mo yod pa pho ba ris / ri mo med pa na le sham / zhes kyang zer / nag po drod che tsha la rtsub / dkar po de las 'jam pas skabs spyar gtong / 'dra yig las / pho ris sran ma btsos skams 'dra / na le sham ni bra ril 'dra / zhes gsungs // (Shel gong shel phreng, pdf p 195.5)
pho ba ri ni / na le sham / shi kru / drod sman hril mo zer / lo sdong ljang la yal kha phra ba'i 'bru ste ro shin tu tsha ba ri mo yod pa mdog nag po bzang / ro 'jam ri mo med pa kha sbyor gyi dbyibs can ser skya dman / nag po ri mo yod pa pho ba ri dang dkar po ri mo med pa shi kru 'am na le sham ste / de yang da lta rgya nag gi lho phyogs gling shi'n lu'i zhes pa nas 'ong ba shin tu dkar la tsha stobs lhag pa zhig 'dug / dpa' bos / na le sham ni mkhris skyed rno // rtsub cing drod skyed yi ga 'byed / ro dang zhu rjes dag kyang tsha // bad kan 'joms shing yang ba yin // zhes dang lcags 'phreng las / na le sham ni dro la rtsub ste grang ba sel // zhes pas bad grang sel // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 088)

Illustrations : Dawa 2009. 'Phrin Las 1987 (26_076) na le sham dkar nag gnyis (35_003) pho ba ris. 'Jam-dpal (print p 088) na li sham, dkar po mchog, pho ba ri

na le sham nag po
Synonyms : a ba ku tsa, a ba lku dza, shi ku ma ni, ha re nu, ma ri' tse, sau banyadza na, pho ba ris, pho tshe, drod sman hra li mo (Shel gong), pho ril (Molvray 1988), pho ba ris nag po (Wabgchuk 2011)
Sanskrit : marica (Dash 1989, Wojtilla 2002), maricam (Pandanus)
1. Piper nigrum L. (Piperaceae) Black pepper (Wangyal 2020)

na le sham dkar po
Synonyms : sau banyadza (Shel gong) na sha
Sanskrit : śveta marica, śigru, śveta śigru, madhura śigru (Dash 1989), śigru (Pandanus, Wojtilla 2002), śobhāñjana (Pandanus)
1. Moringa oleifera Lam. (Moringaceae) Ben oil tree, Moringa (Molvray 1988 Dh)

The black one is called pho ba ri, and the white one shi kru or na le sham.
na le sham dkar po is not to be taken for white pepper. The spices black and white pepper of the commerce come from the same plant, Piper nigrum. na le sham dkar po is a wholly different plant.
Johannes Schmidt (talk) 03:28, 11 March 2024 (EDT)