Difference between revisions of "srad ma"

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search
m
m
 
(2 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 55: Line 55:
  
 
'''gla ba srad ma''' <br>  
 
'''gla ba srad ma''' <br>  
Synonyms : gza' dug dkar po (Kletter 2001, Dawa 1999) <br>
+
Synonyms : gza' bdud dkar po (Kletter 2001, Dawa 1999) <br>
 
Illustrations : Dawa 1999. 'Jam-dpal (print p 211) gla srad <br>
 
Illustrations : Dawa 1999. 'Jam-dpal (print p 211) gla srad <br>
1. ''Thermopsis barbata'' Benth. (Fabaceae) False lupins, Black Pea (Wangyal 2020) <br>
+
1. ''Thermopsis barbata'' Benth. (Fabaceae) False lupines, Black Pea (Wangyal 2020) <br>
2. ''Thermopsis lanceolata'' R.Br. (Fabaceae) Tapered false lupin (Wangyal) 2020) <br>
+
2. ''Thermopsis lanceolata'' R.Br. (Fabaceae) Tapered false lupine (Kletter 2001). For Wangyal (2020) '''[[dang ma]] sngon po'''.  <br>
3. ''Thermopsis alpina'' (Pall.) Ledeb. (Fabaceae) False lupins (Kletter 2001) <br>
+
3. ''Thermopsis alpina'' (Pall.) Ledeb. (Fabaceae) False lupines (Kletter 2001) <br>
4. ''Thermopsis inflata'' Cambess. (Fabaceae) False lupins (Kletter 2001) <br>
+
4. ''Thermopsis inflata'' Cambess. (Fabaceae) False lupines (Kletter 2001) <br>
In the Shel gong shel phreng, '''gla ba srad ma''' (synonym to gza' dug dkar po) is cited as one of the nine types of srad ma. Elsewhere, gza' dug smug po is considered equal to gza' dug dkar po, with only the color of the flowers differing : dark purple-red for smug po and yellow flowers for dkar po (Kletter 2001) <br>
+
In the Shel gong shel phreng, '''gla ba srad ma''' (synonym to gza' bdud dkar po) is cited as one of the nine types of srad ma. Elsewhere, gza' bdud smug po is considered equal to gza' dud dkar po, with only the color of the flowers differing : dark purple-red for smug po and yellow flowers for dkar po (Kletter 2001) <br>
  
 
'''byi'u srad ma''' <br>
 
'''byi'u srad ma''' <br>

Latest revision as of 16:30, 16 April 2024

This is the RYI Dictionary content as presented on the site http://rywiki.tsadra.org/, which is being changed fundamentally and will become hard to use within the GoldenDict application. If you are using GoldenDict, please either download and import the rydic2003 file from DigitalTibetan (WayBack Machine version as the site was shut down in November 2021).

Or go directly to http://rywiki.tsadra.org/ for more upcoming features.

སྲད་མ
pease, SA sran ma [JV]

kind of mt growing grain ri la skye ba'i sngo gang bu can zhig ste, w 12 kinds [IW]


(med) Wild pulses (vetches, lupins)

srad mas 'or dang skya rbab dmu chu 'dren / zhes pa la rigs dgu yod de / 'khrungs tshul las / srad ma dag la rigs dgu yod / srad smug srad dkar srad nag sngo / dmar ser gla ba byi'u dug srad / zhes gsungs / srad smug la ming / smug po dar ya kan / smug nag zil pa / smug po rtag du / sngon mo chu 'dren / gsang ba sman rgyal / gzi mdangs med pa / khal sral bre bo / khal sral smug po / shel glang nya dug / brag min spang la dgag pa / dmu chu'i gsang ldum / mon lug gla sgang yang 'thor 'bum skabs zer ro / ljon shing las / smug nag zil pa zhes bya ba / rdza yi khyabs [373] su 'khrungs so skad / me tog smug nag zil pa can / tshad pa'i nad la 'di 'dra med / byang khog rma yi tsha ba sel / khyad par 'thibs nad sel yo skad / ces dang / 'khrungs dper / smug po dar ya kan zhes ni / g.ya' dang rdza 'dab gram las skye / lo ma leb chung sran chung 'dra / me tog dmar smug ra gzar 'dra / rtsa ba rgyus pa bshad pa 'dra / thang kar smug po zhes kyang bya / sngon mo chu 'dren zhes kyang bya / zhes dang / rang byung pas / srad smug dmu chu dag la phan / zhes gsungs so / srad dkar ni / bshad rgyud las / srad dkar ba yis dmu chu skya rbab sbyong / zhes dang / ljon shing las / srad ma dkar pos chu 'gags sel / mtshar nad rgyu gzer 'joms par byed / ces dang / phyi rgyud las srad dkar chig thang mtsher tshad dmu chu sel / dang / rang byung pas / srad dkar glo tshad sel ba'i mchog / ces dang / 'khrung dper / srad dkar g.ya' sgas sa rod skye / lo ma ba spu dkar po can / me tog dkar po 'char ba yin / nus pas bad kan skya rbab sel / zhes gsungs so / srad nag ni / rang byung pas / srad nag dug rnams 'dren par byed / ces dang / sger bcos las / srad ma nag po spang mthar skye / me tog sngo nag mdangs dang ldan / lo ma spu bcas bgrad nas skye / dmu edzing chu yi rgya mtsho la / them pa med pa'i yur ba yin / zhes so / 'di lo ma bcas srad ma gzhan dang 'dra rung me tog sngo mthin bskor / rgya phor kha tsam las mi che ba'o / srad ma sngon ni / rang byung pas / srad sngon srad ser gnyis yod de / zhes pa'i sngon po der / 'khrungs dper / sngon po me tog sngon po ste / mchog tu rma nad thams cad 'tsho / zhes gsungs pa 'di bar shod [374] gar yang bye ma sa shag las skye ba'i me tog sgnon po dmar mdangs yod pa sa la bgrad nas yal 'dab brkyangs pa'o / srad ma dmar ni / 'khrungs dper / dmar po me tog dmar po ste / smug po'i gzer zug thams cad sel / zhes dang / gsang ba'i chu bcos las / kha stod spang sgang mkhregs pa la / smug po khrag gzer rgyas pa'i gnyen / srad dmar dar dmar rgyal mtshan 'dra / lo ma thung la sdong po ring / me tog dmar po thur du 'phyung / sdong bu gyen 'greng rgyal mtshan 'dra / khrag bshal sman la mchog tu bzang / khrag gzer 'joms shing khrag lam mthud / ces pas gsal lo / srad ma ser po ni / 'khrungs bkod las / sbrul nag bcad 'byor bya ba ni / sa ngan gsom pa'i ljongs las skye / lo ma srad lo rtsing pa la / sdong bu phra la rab tu ring / me tog ser po rgyal mtshan dbyibs / gang 'bras srad ma gzhan dang 'dra / rtsa chad rma tshad khrag shor la / rtsa sdong lo ma me tog 'bras / brdungs la btsir ba'i khu ba ni / thengs pa tsam nas mod la 'tsho / zhes pa sdong po ring la che ba las / srad dmar ji lta ba'o / gla ba srad ma ni / 'khrungs dpe las / gla ba srad ma zhes bya ba / kha stod dag las skye ba yin / me tog sdong bu dag las skye / me tog sngo dmar gang bu can / 'bras bu leb la mkhal ma 'dra / ro ni kha dang mngar ba'o / rang gi nus pas srin nad dang / gzer nad lhog skrangs 'dul bar byed / ces pa sdong po rkang re man skye ba la lo ma me tog sdong por skye ba / lo ma spu can / me tog sngo la dmar smug shas che zhing 'bras bu byis pa rnams kyi rgyan phreng byed pa de'o / byi'u srad ma ni / dpag bsam ljon shing las / byi'u srad chu 'gag sel bar byed / ces dang / 'khrungs dper / byi'u srad ma zhes bya ni / [375] nyin srib gnyis kyi ri las skye / lo ma sdong bu cung zad phra / me tog sngo dmar rab tu mdzes / 'bras bu srad dmar dbye ba med / ro ni mngar la nus pa bsil / rang gi nus pas rma nad dang / khyi smyon gyis bzung 'tsho ba'o / mgo dang byang khog yan lag gi / rma ni ji ltar che yang 'tsho / zhes pa kha lung bar gyi ri las skye ba'i srad ma phra la lo ma srab cing nyung ba'o / dug srad ni / rang byung rdo rjes / srad ma dri can gdon nad sel / zhes pa / 'khrungs bkod las / dug srad dri can dma' sar skye / lo ma 'bab la phung por skye / me tog skya la mdangs mi gsal / dri ma dugs pas za mkhan med / gdon la bdugs pas rengs par byed / skrangs la byugs pas 'joms par byed / phyugs kyis zos na 'thom par byed / sbrul gyis zos na 'chi bar byed / byang pas zos na dug rab lngan / zhes par yul skad du sbre rog pa yang zer / rtsa bas shog bu 'chos pa'o / de dag ni snga ma bzang la rim pas dman pa yin / snga ma las phyi ma phyed phri ba'i cha can gyi khu ba phyogs gcig tu gdus pa'i khanda dmu chu 'dren skem la mchog tu bzang ba yin / dpag bsam ljon shing las / srad gdus khu bas dmu rdzing sel / zhes gsungs so // (Shel gong shel phreng, pdf p 372.4)
srad ma ni / rigs dgu las / srad ma smug por / phyag rdor rtag tu du / mon lug gla sgang / sngon mo chab 'dren / gzi mdangs med / na kha'i sbra chung / byi sran nag po zer / g.ya' rdza gram du bgrad nas skye ba rtsa rgyus bshad 'dra la lo ma leb chung sran chung lta bu me tog dmar smug ra gzar 'dra ba'i gang bu srog mo'i gzugs sam stag sha'i gang bu 'dra ba de la sga tig tu 'dod pa'ang / mes po'i zhal lung du sga tig gis 'di tshab rung bar gsungs pas gcig tu mi rigs / lde mig las / nyi ldog sngon dang khu byug 'ong ba'i sngar btu bar bshad / rang byung rdo rjes / srad smug dmu chu dag la phan // zhes so // (mDzes mtshar mig rgyan, pprint p 210 )
srad dkar ni / rgyud las / srad dkar pa yis dmu chu skya rbab sbyong / zhes ba g.ya' shas sa rong skye ba lo sdong ba spu dkar can me tog dkar po'o // (mDzes mtshar mig rgyan, pdf p 234)
srad nag ni / rang byung bas / srad nag dug rnams 'dren par byed // ces pa spang mthar skye zhing me tog mthing nag mdangs ldan lo ma spru bcas bgrad nas skye ba srad gzhan 'dra bas bskor brgya phor kha tsam las mi che'o // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 210)
srad sngon ni / rang byung bas / srad sngon srad ser gnyis yod de / zhes pa bye ma gar yang skye me tog sngo dmar sa la bgrad nas yal 'dab brkyangs pa nus pa dkar las dmar pa'o // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 210)
dmar po ni / gsang ba'i chu bcos las / khrag gzer 'joms shing khrag lam mthud par gsungs ste / spang sgang mkhregs sar sdong ring gyen 'gred nas rgyal mtshan ltar skye / lo ma thung la me tog dmar po thur du 'phyang ba'o // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 210)
srad ser ni / shel phreng las / rtsa tshad rma tshad khrag shor la 'tsho bar gsungs pa ljong du skye ba wo ma srad lo rtsi d pa sdong bu phra ring me tog ser po rgyal mtshan ltar la gang 'bras skye tshul srad dmar 'dra ba'o // gsang ba sgo 'byed las / sprul nag bcad 'byor srad ser zhes pa 'di yin no // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 210)
gla ba srad ni / shel phreng las / rang gi nus pas srin nad dang / gzer nad lhog skrangs 'dul par byed // ces pa kha stod du sdong po rkang re man skye ba lo sngon spu can me tog sngo dmar gang bu can / 'bru leb mkhal ma 'dra ba'o // sog pos she phur zer ro // (mDzes mtshar mig rgyan, pdf p 234)
byi'u srad ni / byi'u phreng ldan nam nya dug zer / byi'u srad chu 'gag sel bar byed / ces par bdud rtsi chu rgyun gsar ba las / rkyal ba chu thub par bzhed de / lhan mchan du g.ya' skyes srad dang me tog sngon po lo ma spu can zhes pa'i ra skye zhing srad nag 'dra yang sdong phra lo ma srab nyung me tog sngo dmar [210] mdzas / 'bru srad dmar 'dra 'am gang bu rkyal kha bsdom pa 'dra ba'o // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 210)
dug srad ni / rang byung bas / srad ma dri can gdon nad sel / zhes pa dma' sar lo ma 'bal ba phung por skye / me tog skya mdangs mi gsal ba dri dug can rtsa bas shog bu 'chos pa'o // (mDzes mtshar mig rgyan, print p 211)


srad smug
Synonyms : smug po dar ya kan, smug nag zil pa, smug po rtag du, sngon mo chu 'dren, gsang ba sman rgyal, gzi mdangs med pa, khal sral bre bo, khal sral smug po, shel glang nya dug, brag min spang la dgag pa, dmu chu'i gsang ldum, mon lug gla sgang yang 'thor 'bum skabs (Shel gong)
Illustrations : 'Jam-dpal (print p 211) srad smug
1. Hedysarum tibeticum (Benth.) B.H.Choi & H.Ohashi (Fabaceae) Sweetvetch (Wangyal 2020)
2. Tibetia himalaica (Baker) H.P.Tsui (Fabaceae) (Wangyal 2020). Only the name rkyal pa chu thub is mentioned in the Khrungs dpe gser snye. However, the Lhasa sman rtsi khang uses it as rkyal pa chu thub (Dawa 2009)

srad dkar
Illustrations : Dawa 1999. 'Phrin Las 1987 (29_043) srad dkar dman pa (29_044) srad dkar mchog. 'Jam-dpal (print p 211) srad dkar
1. Oxytropis kansuensis Bunge (Fabaceae) Locoweed (Wangyal 2020)
2. Oxytropis ochrantha Turcz. (Fabaceae) Locoweed (Dawa 1999)
3. Oxytropis lapponica (Wahlenberg) J.Gay (Fabaceae) Locoweed (Wangchuk 2008 Bhutan)
4. Oxytropis oxyphylla (Pall.) DC. (Fabaceae) Locoweed (Molvray 1988 G,H,P)
5. Astragalus floridulus Podlech (Fabaceae) Milkvetch (Drungtso 1999). Synonym : skam skyes srad dkar (Wangyal 2020)
srad dkar bears white flowers and is of superior quality, srad nag bears blue flowers and is of inferior quality (Dawa 1999)

srad nag
Illustrations : 'Jam-dpal (print p 211) srad nag
1. Oxytropis subpodoloba P.C.Li (Fabaceae) Locoweed (Wangyal 2020)

srad ma ngon
Illustrations : 'Jam-dpal (print p 211) srad sngo
1. Phyllolobium tanguticum (Batalin) X.Y.Zhu (Fabaceae) 'Milkvetch' (Wangyal 2020)
2. Phyllolobium pastorium (H.T.Tsai & T.T.Yu) M.L.Zhang & Podlech (Fabaceae) 'Milkvetch' (Drungtso 1999)

srad ma dmar po
Illustrations : Dawa 2009. 'Jam-dpal (print p 211) srad dmar
1. Hedysarum sikkimense Benth. ex Baker. (Fabaceae) Sweetvetch (Wangyal 2020). Synonym : chab 'dren gzhon nu. The name chab 'dren gzhon nu (syn.) is mentioned in the Khrungs dpe gser snye without detail. However, a popular saying among teachers of the Lhasa sman rtsi khang says that it's fruit looks like a capsized boat made of hide (Dawa 2009)

srad ma ser po
Illustrations : 'Jam-dpal (print p 211) srad ser
1. Astragalus tatsienensis Bur. et Franch. (Fabaceae) Sweetvetch (Wangyal 2020)
2. Astragalus yunnanensis Franch. (Fabaceae) Sweetvetch (Drungtso 1999)
3. Melilotus dentatus (Waldst. & Kit.) Desf. (Fabaceae) Melilot, Sweet clover (Molvray 1988 G). Cited from a northern source.

gla ba srad ma
Synonyms : gza' bdud dkar po (Kletter 2001, Dawa 1999)
Illustrations : Dawa 1999. 'Jam-dpal (print p 211) gla srad
1. Thermopsis barbata Benth. (Fabaceae) False lupines, Black Pea (Wangyal 2020)
2. Thermopsis lanceolata R.Br. (Fabaceae) Tapered false lupine (Kletter 2001). For Wangyal (2020) dang ma sngon po.
3. Thermopsis alpina (Pall.) Ledeb. (Fabaceae) False lupines (Kletter 2001)
4. Thermopsis inflata Cambess. (Fabaceae) False lupines (Kletter 2001)
In the Shel gong shel phreng, gla ba srad ma (synonym to gza' bdud dkar po) is cited as one of the nine types of srad ma. Elsewhere, gza' bdud smug po is considered equal to gza' dud dkar po, with only the color of the flowers differing : dark purple-red for smug po and yellow flowers for dkar po (Kletter 2001)

byi'u srad ma
Illustrations : 'Phrin Las 1987 (29_045) bye'u srad ma. 'Jam-dpal (print p 211) byi'u srad
1. Vicia unijuga A.Braun (Fabaceae) Two-leaf vetch (Wangyal 2020)

dug srad
Illustrations : 'Jam-dpal (print p 211) dug srad
1. Oxytropis ochrocephala Bunge (Fabaceae) Locoweed (Wangyal 2020)
2. Vicia amoena Fisch. ex Ser. ? (Fabaceae) Vetch (Wangyal 2020). Reported name nya dug pa.

srad ma coincides with different forage plants of the legume family, whereas sran ma conincides with pulses for human consumption, like peas and lentils.
Johannes Schmidt (talk) 17:28, 13 April 2024 (EDT)