5759

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search
བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆའི་ཐོ་གཞུང༌
Tibetan Definition བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས། ཆོས་འབྱུང༌། ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་ཐོ་གཞུང་གཤམ་གསལ། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་མཛད་པའི་བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤས་གཏེར་ནས་བཞེས་པ། གྲུབ་ཐོབ་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་གཏེར་ནས་བཞེས་པའི་པ་ཎི་བཀའ་འབུམ། བསམ་ཡས་དཀར་ཆག་ཆེན་མོའམ་རྒྱལ་རབས་སྦ་བཞེད་ཞབས་བཏགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྦ་ཡེ་ཤེས་དབང་པོས་མཛད་པ། ཁུ་རྔོག་འབྲོམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ཁུ་སྟོན་བརྩོན་འགྲུས་གཡུང་དྲུང་གིས་མཛད་པའི་ལོག་གནོན་ཆེན་མོ། (ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ། ཁུ་སྟོན་བརྩོན་འགྲུས་གཡུང་དྲུང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོའམ་ལོག་གནོན་ཆེན་མོར་གྲགས་པ། ཞེས་དེ་འདྲའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་ཞིག་ཡོད་ཚུལ་གསུངས་འདུག མཁས་དབང་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པས་མཇལ་ཐུབ་མི་འདུག འདིའི་དཔེ་རྒྱུན་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བཙལ་བར་བྱའོ་ཞེས་རེ་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ལགས) ཡར་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་གླིང་པའི་བཀའ་ཐང་བྲག་མའམ། པདྨ་བཀའ་ཐང༌། ཡར་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་གླིང་པའི་བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ། སངས་རྒྱས་གླིང་པའི་བཀའ་ཐང་གསེར་གླིང་མ། མངའ་བདག་ཉང་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་བཀའ་ཐང་ཟངས་གླིང་མ། དགེ་སློང་གྲགས་པ་སྨོན་ལམ་མམ། ནེའུ་པཎྜི་ཏས་མཛད་པ་སྔོན་གྱི་གཏམ་མེ་ཏོག་འཕྲེང་བའམ། ནེལ་པ་ཆོས་འབྱུང་དུ་གྲགས་པ། འཇའ་མོ་དགེ་སློང་གིས་མཛད་པ་བསྟན་པ་སྤྱིའི་ཆོས་འབྱུང༌། ཨ་མེས་བྱང་ཆུབ་འདྲེ་བཀོལ་ནས་གསུངས་པ་ལྷ་རིགས་རླངས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་པུ་ཏི་བསེ་རུ། གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ལྷ་རིགས་རླངས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་པུ་ཏི་བསེ་རུ་དང༌། རླངས་གདུང་རབས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲི་ལན། བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད། ཚལ་པ་ཀུན་དགའ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་དེབ་ཐེར་དམར་པོའམ། ཧུ་ལན་དེབ་ཐེར། འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་ཤེས་བྱ་རབ་གསལ། བོ་དོང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསྟན་པ་སྤྱིའི་རྣམ་གཞག དཔལ་བསམ་ཡས་ཀྱི་དཀར་ཆག་ཆེན་མོ། འགོས་ལོ་ཙཱ་བ་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱིས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཐེར་སྔོན་པོ་པོད་གཉིས། སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བས་མཛད་པ་རྒྱ་བོད་ཡིག་ཚང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད། ཡང་སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བའི་རིག་གནས་ཀུན་ཤེས། དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་པོད་གཉིས། པཎ་ཆེན་བསོད་ནམ་གྲགས་པས་མཛད་པ་དེབ་ཐེར་དམར་པོའི་དེབ་གསར་མའམ། རྒྱལ་རབས་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པས་མཛད་པ་བཀའ་གདམས་ཆོས་འབྱུང་ཡིད་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན། མཁས་དབང་དཀོན་མཆོག་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་གྲུ་ཆེན། སྟག་ལུང་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་ངོ་མཚར་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་བཙུན་རཏྣས་མཛད་པ་རྒྱལ་རབས་མེ་ལོང་གསལ་བྱེད་ཉུང་ངུ་རྣམ་གསལ། ཇོ་ནང་པ་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་མཛད་པ་རྒྱ་གར་ཆོས་འབྱུང་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང༌། ས་སྐྱ་རྗེ་བཙུན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང༌། འབྲུག་པ་ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་བསྟན་པའི་པདྨ་རྒྱས་པའི་ཉིན་བྱེད། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྒྱལ་རབས་རྫོགས་ལྡན་གཞོན་ནུའི་དགའ་སྟོན། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྟེན་གསུམ་དཀར་ཆག་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང༌། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ཞྭ་ལུ་གསེར་ཁང་གི་ལོ་རྒྱུས་དང༌། དགེ་བསྙེན་མགོན་པོ་སྐྱབས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྒྱ་ནག་ཆོས་འབྱུང་བློ་གསལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་རྣ་རྒྱན། ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ངག་དབང་བློ་བཟང་གིས་མཛད་པ་བསྟན་པའི་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གཞག སུམ་པ་མཁན་པོས་མཛད་པ་ཆོས་འབྱུང་དཔག་བསམ་ལྗོན་བཟང༌། སུམ་པ་མཁན་པོས་མཛད་པ་མཚོ་སྔོན་ལོ་རྒྱུས་ཚངས་གླུ་གསར་སྙན། སུས་མཛད་མ་ཤེས་པ་ཆོས་འབྱུང་རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་ངོ་མཚར་སྣང་བའི་དགའ་སྟོན། ཀཿཐོག་ཚེ་དབང་ནོར་བུས་མཛད་པ་བོད་ཀྱི་ལྷ་བཙན་པོའི་གདུང་རབས་ཚིག་ཉུང་དོན་གསལ་ཡིད་ཀྱི་མེ་ལོང༌། བྲག་སྒོ་རབ་འབྱམས་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནོར་བུ་རྒྱན་འགྲེལ་ལ་བསྲེས་ལྷད་ཡོད་ཚུལ་ལྷག་བསམ་བརྡ་བཏང༌། རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ས་སྐྱའི་གདུང་རབས་རིན་ཆེན་བང་མཛོད་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང༌། གཙང་བྱམས་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ས་སྐྱའི་གདུང་རབས་ཡ་རབས་ཁ་རྒྱན། བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ལམ་འབྲས་ཆོས་འབྱུང་ངོ་མཚར་སྣང་བ། ཉང་སྟོད་གནས་རྙིང་གི་གདན་རབས་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་མཛོད། མཁར་ནག་ལོ་ཙཱ་བ་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་དགའ་ལྡན་ཆོས་འབྱུང༌། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ཞྭ་སེར་ཆོས་འབྱུང་བཻཌཱུར་སེར་པོའི་ཕྲེང་བ། དཀའ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ལམ་རིམ་བླ་མ་རྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་རྒྱལ་བསྟན་མཛེས་པའི་རྒྱན་མཆོག སུ་དྷིཿཨ་ཤྭ་གྷོ་ཥའི་མཚན་ཅན་ནས་མཛད་པ་ཧོར་གྱི་ཡུལ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་བྱུང་ཚུལ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་དུང་བཞད་པའི་སྒྲ་དབྱངས། འཇམ་དབྱངས་དགྱེས་པའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་རབས་དཔྱོད་ལྡན་མགུ་བྱེད་ངོ་མཚར་གསེར་གྱི་དེབ་ཐེར། བྲག་དགོན་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པ་མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་དེབ་ཐེར་རྒྱ་མཚོ། ཝགིནྜས་མཛད་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཆེ་བཞི་ཆུང་བརྒྱད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཚུལ། དཔེ་རྙིང་གཤམ་ཤོག་གྱར་བས་སུས་མཛད་མ་གསལ་བ། མྱང་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱི་ངོ་མཚར་གཏམ་ལེགས་བཤད་མཁས་པའི་འཇུག་ངོགས། (མྱང་ཆོས་འབྱུང) དཔལ་ལྡན་ཤར་ཀ་བའི་གདུང་རབས་རྒྱན་གྱི་འཕྲེང་བ། དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་བཟང་པོས་མཛད་པ་གཡས་རུ་བྱང་པའི་རྒྱལ་རབས་རིན་པོ་ཆེ་བསྟར་བ། འགྱུར་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་པ་ལྷ་ཐོག་དཔོན་གྱི་གདུང་རབས་དེབ་ཐེར་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཆོས་སྲིད་སྒོ་བརྒྱ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག སི་ཏུ་གཙུག་ལག་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བས་མཛད་པ་སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར་དཀར་ཆག ཞུས་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་གྱིས་མཛད་པ་སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག ཐུབ་བསྟན་ཆོས་འཕེལ་བཟང་པོས་མཛད་པ་འབུམ་གྱི་དཀར་ཆག་ངོ་མཚར་གཏམ་གྱི་གླིང་བུ། ཕུར་ལྕོག་ངག་དབང་བྱམས་པས་མཛད་པ་སྣར་ཐང་བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག་ཚངས་པའི་དབྱངས། དཀོན་མཆོག་འཇིགས་མེད་དབང་པོས་མཛད་པ་ཅོ་ནེའི་བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའིགཏེར་མཛོད། ཅེ་ནོ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ལྷ་སའི་བཀའ་འགྱུར་དཀར་ཆག་ལེགས་བཤད་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག འཕྱོགས་རྒྱས་བླ་མཁྱེན་ངག་དབང་གིས་མཛད་པ་སྔོན་མེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཻཌཱུར་དཀར་པོ་ལས་འཕྲོས་པའི་སྙན་སྒྲོན་ཉིས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་པ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་བསྟན་བཅོས་བཻཌཱུར་དཀར་པོ་ལས་དྲི་ལན་འཁྲུལ་སྣང་གཡའ་སེལ་དོན་གྱི་བཞིན་རས་སྟོན་བྱེད། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པས་མཛད་པ་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་བོད་དུ་རིམ་བྱུང་གི་ལོ་ཚིགས་རེ་མིག་གསེར་གྱི་ཉི་མ་འོད་ཟེར་བཀྲ་བ། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་མཛད་པ་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁུངས་དང་འདོད་ཚུལ་སྟོན་པ་ལེགས་བཤད་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང༌། འཇུ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་རྩིས། རྗེ་དཔལ་སྤྲུལ་ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས་མཛད་པ་བསྟན་རྩིས་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ། བཀའ་དྲུང་ནོར་རྒྱས་ནང་པ་དང་དབང་འདུད་ཚེ་རིང་ནས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་བ་གཞུང་ཞབས་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་བླ་དཔོན་རིམ་བྱོན་གྱི་ལོ་ཚིགས་དང༌། ཐམ་དེབ་ལོང་བའི་དམིགས་བུ། བདུད་འཇོམས་འཇིགས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྙིང་མའི་ཆོས་འབྱུང་ལྷ་དབང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་དབྱངས། མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་མཛད་པ་བོད་ཆེན་པོའི་སྲིད་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་རྒྱལ་རབས་དེབ་ཐེར་དཀར་པོ། བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་པ་ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འཕྲོ་མཐུད་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་འཕྲེང་བ། མཁའ་སྤྱོད་འབྲས་མོ་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་གསལ་བར་བཀོད་པ་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌། ལྷ་བཙུན་འགྱུར་མེད་བསྟན་འཛིན་དབང་པོས་མཛད་པ་འབྲས་ལྗོངས་གནས་ཡིག་ངོ་མཚར་གཏེར་མཛོད། ལ་དྭགས་རྒྱལ་རབས་དབྱིན་བོད་ཤན་སྦྱར་ (By A.H. Francke) ཁ་ལ་ར་རྩེའི་བསྟན་འཛིན་གྱིས་བཤད་པ་ཛོ་ར་ཝ་སིང་གིས་བོད་ལ་དམག་བརྒྱབ་ཚུལ། བཅའ་ཡིག་གཅིག་འཐུས། འབྲི་གུང་གདན་རབས་སོ་བཞི་པ་དཀོན་མཆོག་བསྟན་འཛིན་གྱིས་མཛད་པ་གངས་དཀར་ཏེ་སེ་དང༌། མཚོ་མ་དྲོས་མ་ཕམཔའི་གནས་བཤད་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང༌། ཕུར་ལྕོག་ངག་དབང་བྱམས་པས་མཛད་པ་གདན་ས་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། རྒྱུད་གྲྭ་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་དཀར་ཆག་པད་དཀར་འཕྲེང་བ། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་དབང་པོས་མཛད་པ་དབུས་འགྱུར་ཆོས་སྡེ་ཁག་གི་གནས་ཡིག ྋརྒྱལ་མཆོག་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ཉམས་གསོའི་དཀར་ཆག་དད་སྣང་འབུམ་ཕྲག་འཆར་བའི་འོ་མཚོའི་རྫིང་བུ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དཔལ་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་ཕ་བོང་ཁའི་གནས་ཡིག་གཤད་དཀར་ཆག་ སེར་བྱེས་སློབ་ཟུར་བློ་བཟང་ནོར་བུས་མཛད་པ་ཡེར་པའི་གནས་བཤད། འཇོག་རི་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཛད་པ་གུང་ཐང་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། སྐུ་འབུམ་ཆེན་པོའི་དཀར་ཆག ཚེ་རིང་མགོན་པོས་མཛད་པ་བདེ་ཆེན་གསང་སྔགས་མཁར་གྱི་ལོ་རྒྱུས། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་གསེར་སྡོང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་གི་དཀར་ཆག་ཐར་གླིང་རྒྱ་མཚོར་བགྲོད་པའི་གྲུ་རྫིང༌། ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤའི་རྣམ་ཐར་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བཀའ་གདམས་རིན་པོ་ཆེའི་གླེགས་བམ། ཇོ་བོའི་རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་ཡོངས་གྲགས་མ། དགེ་བསྙེན་ཆོས་དཔལ་དར་དཔྱང་གིས་བྲིས་པ་ཆག་ལོ་ཆོས་རྗེ་དཔལ་གྱི་རྣམ་ཐར་བླ་མའི་གསུང་དྲི་མ་མེད་པ། དགེ་སློང་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ནས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་བ་འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གི་རྟོགས་བརྗོད་རྫོགས་ལྡན་སྦྱིན་པའི་དབྱར་རྔ། རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་ཐར། ལྷོ་བྲག་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བའི་རྣམ་ཐར། མི་ལ་བཞད་པ་རྡོ་རྗེའི་རང་རྣམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་སྟོན་དང༌། མགུར་འབུམ། མཉམ་མེད་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེའི་རྣམ་ཐར། རས་ཆུང་རྡོ་རྗེ་གྲགས་པའི་རྣམ་ཐར། ལྷ་བཙུན་རིན་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་ནས་མཛད་པ་གྲུབ་ཐོབ་གཙང་སྨྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་མཐོང་བ་དོན་ལྡན། རྗེ་འབར་བ་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར། ཆོས་སྒོ་བསོད་ནམས་དཔལ་གྱིས་མཛད་པ་བདེ་གཤེགས་ཕག་མོ་གྲུ་པའི་རྣམ་ཐར། ལྷ་བཙུན་རིན་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་བློ་འདས་ཆོས་སྐུའི་རང་མདངས། བཀའ་བརྒྱུད་གསེར་འཕྲེང་ལས། འབར་རའི་ཐུགས་སྲས་སྤྱན་སྔ་རིན་ཆེན་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར། ཀརྨ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་གསལ་འདེབས། གྲུབ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན། སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་བློ་གྲོས་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རྣམ་ཐར་བཻཌཱུརྱའི་འོད་སྣང༌། ཨོ་རྒྱན་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དཔག་བསམ་ལྗོན་བཟང༌། སྟག་ལུང་ཐང་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར། ཀུན་མཁྱེན་པད་དཀར་གྱིས་མཛད་པ་གཙང་པ་རྒྱ་རས་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་དད་པའི་རླབས་ཕྲེང༌། འབར་བ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་གི་རང་རྣམ། འཕྲོས་ནམ་མཁའ་རྒྱ་མཚོས་མཛད། དགེ་སློང་སྒྲ་ཚད་པས་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ཀྱི་རྣམ་ཐར་སྙིམ་པའི་མེ་ཏོག རིན་སྤུངས་ངག་དབང་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གྲགས་པས་མཛད་པ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་སྐལ་བཟང་ལེགས་ལམ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ནས་མཛད་པ་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་རིན་པོ་ཆེའི་འཕྲེང་བ། མཉམ་མེད་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ནས་མཛད་པ་བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་གིས་མཛད་པ་རྗེའི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་འཇུག་ངོགས། དར་ཧན་མཁན་སྤྲུལ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྗེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྣམ་ཐར་ཐུབ་བསྟན་མཛེས་རྒྱན་ངོ་མཚར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ། པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པས་མཛད་པ་འཇམ་དབྱངས་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར། ཡར་འབྲོག་པ་དགེ་བསྙེན་ནམ་མཁའ་བཟང་པོས་མཛད་པ་བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར། དཔོན་ཡིག་པ་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ནས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་མཛད་པ་བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར། ཀོང་པོ་དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་དབང་ཕྱུག་གྲུབ་པས་མཛད་པ་གོ་བོ་རབ་འབྱམས་པ་བསོད་ནམས་སེང་གེའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་རིན་པོ་ཆེའིའཕྲེང་བ། ཀརྨ་ཚེ་དབང་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱིས་མཛད་པ་ཀམ་ཚང་ཀརྨ་བརྒྱུད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་རབ་འབྱམས་ནོར་བུ་ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་འཕྲེང་བ། བཙུན་པ་འགྱུར་མེད་བདེ་ཆེན་གྱིས་མཛད་པ་ལྕགས་ཟམ་པ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་ཀུན་གསལ་ནོར་བུའི་མེ་ལོང༌། བྱ་བྲལ་ལྷ་དབང་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་རོལ་རྩེད། འབྲི་གུང་སངས་རྒྱས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་མཛད་པ་ངོར་པ་ཀུན་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་ལེགས་བཤད་ཆུ་བོ་འདུས་པའི་རྒྱ་མཚོ། ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་ནམ་མཁའ་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་གསལ་བའི་མེ་ལོང༌། པཎ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྩེ་མོས་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ་དང༌། ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་ངོ་མཚར་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས། རྒྱལ་མཆོག་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོའི་རང་རྣམ་མཇུག་མ་གྲུབ། གཡང་པ་ཆོས་རྗེས་མཛད་པ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་ལྗོན་ཤིང༌། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་དངོས་གྲུབ་ཤིང་རྟ། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྒྱལ་བ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་རང་རྣམ་དུ་ཀཱུ་ལའི་གོས་བཟང་གླེགས་བམ་གསུམ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་དུ་ཀཱུ་ལའི་གོས་བཟང་གི་འཕྲོས་གླེགས་བམ་གཉིས། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་རྒྱ་བོད་ཧོར་སོག་གི་དཔོན་རིགས་དང༌། སྦྱིན་བདག་ཁག་ལ་བཀའ་ཤོག་སྩལ་ཁག་དང༌། རྒྱ་བོད་ཧོར་སོག་གི་དགོན་ཁག་ལ་བཅའ་ཡིག་སོགས་སྩལ་ཁག སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་རབ་གསལ་གསེར་གྱི་སྙེ་མ། ཡང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་རྒྱལ་དབང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་རབ་གསལ་གསེར་གྱི་སྙེ་མ། ཡང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ལྔ་པ་ནས་དྲུག་པར་འཕོས་པའིགཏམ་རྣ་བའི་བཅུད་ལེན། ལྷ་བཙུན་ངག་དབང་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོའི་རིན་ཆེན་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོརྣམ་ཐར་འཛད་མེད་གཏམ་སྙན་ལྷའི་ཏམ་བུ་རའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས། ལྕང་སྐྱ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་འཛམ་གླིང་མཐའ་གྲུ་ཡངས་པའི་རྒྱན། རྒྱུད་སྨད་བླ་མ་དབུ་མཛད་འཇམ་དཔལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བདེ་ཡངས་རབ་འབྱམས་པ་སྐལ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ནས་མཛད་པ་རྒྱལ་བ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་ཡིད་འཕྲོག སྐུ་བཅར་དར་ཧན་མཁན་སྤྲུལ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ནས་མཛད་པ་རྒྱལ་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ། ཡང་སྐུ་བཅར་དར་ཧན་མཁན་སྤྲུལ་ནས་མཛད་པ་རྒྱལ་དབང་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་ལྷའི་རོལ་མོ། སྒོ་མང་མཚན་ཞབས་ངག་དབང་བློ་བཟང་ནས་མཛད་པ་རྒྱལ་དབང་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌། ཕུར་ལྕོགས་ཡོངས་འཛིན་སྤྲུལ་སྐུ་ཐུབ་བསྟན་བྱམས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མཛད་པ་ྋརྒྱལ་དབང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་རིན་པོ་ཆེའི་འཕྲེང་བ། ྋརྒྱལ་མཆོག་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོའི་གསུང་འབུམ་རྒྱལ་བསྟན་པད་ཚལ་བཞད་པའི་ཉི་འོད། ཛ་སག་ཀུན་བཟང་རྩེ་པ་བསོད་ནམས་དབང་འདུས་ནས་མཛད་པ་རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ངོས་འཛིན་གདན་ཞུ་མཛད་པའི་སྐོར་བདེན་གཏམ་རྣ་བའི་བཅུད་ལེན། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རང་རྣམ་སྤྱོད་ཚུལ་གསལ་བར་སྟོན་པ་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་རྣམ་འོད་དཀར་ཅན་གྱི་འཕྲེང་བ། དཀོན་མཆོག་འཇིགས་མེད་དབང་པོས་མཛད་པ་པཎ་ཆེན་དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར། དགེ་སློང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པས་མཛད་པ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་རྣམ་ཐར་འཛམ་གླིང་མཛེས་རྒྱན། ཡོངས་འཛིན་ལྷོ་པ་བསྟན་འཛིན་དབང་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་པ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་གི་རྣམ་ཐར་དད་ལྡན་པད་ཚལ་བཞད་པའི་ཉིན་བྱེད། རྗེ་ངག་དབང་ཆོས་འབྱོར་ནས་ཀུན་གཟིགས་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་དབུས་ཕེབས་གནང་སྐབས་སྙན་ངག་གི་ལམ་ནས་དྲངས་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། བློ་གསལ་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་བདག་ཆེན་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཡིད་འཕྲོག་ཨུཏྤལ་དོ་ཤལ། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་ཚར་ཆེན་རྡོ་རྗེ་འཆང་བློ་གསལ་རྒྱ་མཚོགྱི་རྣམ་ཐར་སློབ་བཤད་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད། ཡང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རིག་བདག་མགོན་པོ་བསོད་ནམས་མཆོག་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་རླབས་འཕྲེང༌། ཡང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་བྱང་པ་རིག་འཛིན་དབང་པོའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་བཀོད་པ། ཡང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྗེ་དཀོན་མཆོག་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རྣམ་ཐར་མཁས་པའི་རྣ་རྒྱན། ཡང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དཔལ་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་རྣམ་ཐར་སྐལ་བཟང་དད་པའི་ཤིང་རྟ། ཡང་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པ་ཟུར་ཆེན་ཆོས་དབྱིངས་རང་གྲོལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ཐེག་ཆོག་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ། ཆོས་རྗེ་ཀུན་དགའ་ལེགས་པའི་རྣམ་ཐར་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་མཐོང་བ་དོན་ལྡན། དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་བདུན་ཅུ་པ་ངག་དབང་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རང་རྣམ། སྨན་གླིང་རིག་འཛིན་གཏེར་བདག་གླིང་པ་པདྨ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྣམ་ཐར། ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱི་རིའི་རྣམ་ཐར། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་སྩལ་བ་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་གསུམ་སྐས་འགོའི་རྩ་ཚིག་ཕྱག་རྗེས་མ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་གནའ་བོའི་ལུགས་བཟང་ཡ་རབས་ཀྱི་སྲོལ་གཏོད་པའི་དེབ་ཐེར་མིག་ཡིད་རྣ་བའི་དགའ་སྟོན་འགུགས་པའི་ལྕགས་ཀྱུ། ཡང་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ཚོགས་མཆོད་བཅའ་བསྒྲིགས་བྱང་ཆེན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར། ཡང་ཁོང་གིས་མཛད་པ་བླང་དོར་གསལ་བར་སྟོན་པའི་དྲང་ཐིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌། ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་གྲུབ་དབང་བློ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ཐུབ་བསྟན་མཛེས་རྒྱན། རྒྱལ་མཆོག་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཐུབ་བསྟན་པདྨ་འབྱེད་པའི་ཉིན་བྱེད། སི་ཏུ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་རང་རྣམ་དྲི་བྲལ་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང༌། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་དབང་པོའི་རང་རྣམ་གསང་ཆེན་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན། དངུལ་ཆུ་བ་མཁས་གྲུབ་ངག་དབང་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་ཐར། དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེས་མཛད་པ་རྗེ་དྷརྨ་བྷ་དྲའི་རྣམ་ཐར་ཞྭ་སེར་བསྟན་པའི་མཛེས་རྒྱན། དངུལ་ཆུ་བ་དབྱངས་ཅན་གྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེའམ་རྗེ་བཙུན་བློ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རང་རྣམ་དགེ་ལྡན་བསྟན་པའི་ཉི་འོད། ཕུར་ལྕོག་ངག་དབང་བྱམས་པའི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་འདབ་བརྒྱ་བཞད་པའི་ཉིན་བྱེད། འབྲུག་ཆེན་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་དབྱངས་ལས་གླེང་གཞི་བོད་ཀྱི་སྐོར་དང༌། གླེང་གཞི་ལྷོའི་སྐོར། འབྲུག་ཆེན་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོའི་སྙིང་པོ་ལེགས་པར་བསྡུས་པ་བདུད་རྩིའི་ཐིག་པ། ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོའི་རང་རྣམ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཟློས་གར་དང༌། དེའི་འཕྲོས་ངག་དབང་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ནས་མཛད་པ་སྒྱུ་མ་ཆེན་པོའི་དོ་ར། འབྲུག་གི་བླ་མ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པ་རྗེ་ངག་དབང་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་སྐལ་བཟང་མོས་པའི་པདྨོ་རྒྱས་བྱེད་ཡེ་ཤེས་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བའི་ཉི་མ། རྗེ་བཙུན་དམ་ཆོས་པད་དཀར་གྱི་རྣམ་ཐར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དྲི་བསུང༌། བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ཀླུ་དབང་རོལ་མཚོ། ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་གིས་དགེ་བའི་ཆོ་ག་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་གཏམ་མུ་ཏིག་དོ་ཤལ། རིག་པ་འཛིན་པ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་སླེ་ལུང་རྗེ་དྲུངཀྱི་རང་རྣམ་སྐལ་བཟང་དགའ་སྟོན། སླེ་ལུང་རྗེ་དྲུང་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེ་མཆོག་འདུས་པ་རྩལ་གཏེར་བདག་གླིང་པའི་ཉེ་གནས་བློ་གསལ་རྒྱ་མཚོ གྱི་རྣམ་ཐར་ལས་འཕྲོས་པ་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་གདུང་བའི་མུན་སེལ། སེར་སྨད་མཁན་པོ་གྲགས་པའི་མཚན་ཅན་གྱིས་མཛད་པ་དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེ་ནོར་བུའི་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་འཇམ་དཔལ་སྙིང་པོའི་དགོངས་རྒྱན། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་པོས་མཛད་པ་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚར་སྐལ་བཟང་འཇུག་ངོགས། རྟ་ཚག་བསྟན་པའི་མགོན་པོས་མཛད་པ་ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ངག་དབང་བློ་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་མོས་གུས་རིན་ཆེན་འདྲེན་པའི་ཤིང་རྟ་རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་པའི་རྒྱན། སེར་སྨད་བླ་ཟུར་བློ་བཟང་ཐུགས་རྗེས་མཛད་པ་ཚེ་གླིང་ནོ་མི་ཧན་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དད་པའི་སྒོ་འབྱེད། གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེས་མཛད་པ་སྒོ་མང་མཁན་པོ་བློ་བཟང་ཆོས་དར་བའི་རྣམ་ཐར་རྟོགས་བརྗོད་གཟུར་གནས་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། བྱ་བཏང་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གྱི་རང་རྣམ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ། ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་པདྨ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་འཕྲིན་ལས་འགྲོ་འདུལ་རྩལ་གྱི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དུམ་བུ་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་རྒྱུན། ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་འཇམ་མགོན་བློ་གྲོས་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རང་རྣམ་ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་མདོག་ཅན། དགེ་བཤེས་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་རྟ་ཚག་རྗེ་དྲུང་སྐུ་འཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་ཐུབ་བསྟན་སྐལ་བཟང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེའི་རྣམ་ཐར་བསམ་འཕེལ་ནོར་བུའི་བང་མཛོད། དགའ་ལྡན་ཐེ་པོ་སྐྱེ་མིང་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲི་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་རྨད་བྱུང་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ། མདོ་ཁར་ཞབས་དྲུང་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་པ་ྋམི་དབང་རྟོགས་བརྗོད་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་གཏམ། ཡང་མདོ་ཁར་ཞབས་དྲུང་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ་གྱི་རང་རྣམ་ཟོལ་མེད་ངག་གི་རི་མོ། རྡོ་རིང་བཀའ་བློན་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་རྣམ་སྡེ་དཔོན་དགའ་བཞི་བའི་མི་རབས་ཀྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་ཟོལ་མེད་གཏམ་གྱི་རོལ་མོ། སྨིན་གྲོལ་ནོ་མི་ཧན་ནས་མཛད་པ་འཛམ་གླིང་རྒྱས་བཤད། སྡེ་དགེ་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་མཛད་པ་དྲི་མེད་ཤེལ་གོང་དང༌། དྲི་མེད་ཤེལ་འཕྲེང༌། གངས་ཅན་ལྷ་གཅིག་ྋརྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་དམངས། བོད་ལྗོངས་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཕན་བདེའི་ལམ་སྟོན། རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་མདུན་ཞོལ་གྱི་རྡོ་རིང༌། ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ཇོ་བོའི་དབུ་སྐྲའི་འགྲམ་གྱི་རྡོ་རིང༌། དེ་བཞིན་བསམ་ཡས། འཕྱོངས་རྒྱས་ཟམ་སྣེ། འབྲི་གུང་ཞྭ་ལྷ་ཁང༌། སྐར་ཆུང་རྒྱལ་སྡེ། མཚུར་ཕུ་སོགས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ཁག་དང༌། ཞོལ་རྡོ་རིང་ཉེ་འགྲམ་ཁང་སེར་ནང་གི་རྡོ་ཡིག་བཅས་པའི་ཞལ་བཤུས་ཁག ལོན་ཌོན། སྤའི་རི་སི། རོའམ། ཀྲོག་ཀྱོ་སོགས་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཁག་ནས་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱས་པ་ཏོང་ཧཱང་ནས་བརྙེས་པའི་བོད་སྔ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས། མཁས་དབང་བོན་གྲོང་པའི་ཆབ་ཤོག བཀའ་བློན་བཤད་སྒྲ་དོན་གྲུབ་རྡོ་རྗེས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་བ་ལྷ་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་དབུས་སུ་བཞག་པས་རྒྱ་མདའ་དང༌། ཆབ་མདོ། རྨར་ཁམས། འབའ་ལི་བརྒྱུད་དར་རྩེ་མདོ་བར་དང༌། ནག་ཆུ། མཚོ་ལོ་མ་བརྒྱུད་སྐུ་འབུམ། གཞིས་རྩེ། བྱང་པྲ་བདུན། སྒར་ཐོག་བརྒྱུད་རུ་ཐོག་བར་གྱི་ལམ་ཐོ། ལ་བོད་གཡུལ་འཁྲུག་སྐབས་ཞབས་པད་བཀྲ་ཤིས་གསར་བའི་གའུ་ལེ་ནས་ཟུར་འདོན་བྱས་པ། རབ་འབྱུང་བཅུ་བཞི་པ་དང༌། བཅོ་ལྔ་པའི་ནང་གི་བཀའ་ཤོག་མགྲོན་དེབ་འགའ་ཤས་ནས་ཟུར་འདོན་ཞུས་པ། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོས་ཉེ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཆིངས་ཡིག་དང༌། གྲོས་ཆོད་བཞག་པའི་ངོ་བཤུས་ཕྱོགས་བསྡུས། བཀའ་དྲུང་ནོར་རྒྱས་ནང་པ་དབང་འདུད་ཚེ་རིང་ནས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་མཛད་པ་ཤོད་དྲུང་ལས་ཚན་འགྲོ་ཁུངས་ཁག་དང༌། ཁྲིགས་འདེགས། སྟོང་སྲང་ཞོ་འབེབ་སོགས་ཡིག་ཆ་ཕྱོགས་བསྡུས། རྐྱང་ཐང་འཆི་མེད་དགའ་ཚལ་དུ་ཨབ་ཏུ་ཀ་ཏིར་དང༌། གྷོ་ལམ་ར་ཟུར་གཉིས་ཞལ་བགྲོས་ཀྱིས་དངོས་དོན་སེར་ཁང་ནང་པའི་ཕྱག་དྲུང་གིསབྲིས་ཞེས་ཤིང་འབྲུག་དབྱིན་བོད་དམག་འཁྲུག་སྐབས་ཀྱི་གནས་ལུགས་གསལ་བར་བརྗོད་པ་ཚིག་བཅད་མ། བཀའ་བློན་ཁྲི་སྨོན་པ་ནོར་བུ་དབང་རྒྱལ་མཆོག་ནས་ཤིང་སྟག་ལོ་སིམ་ལར་རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་ཆིངས་དོན་བཀའ་མོལ་གནང་སྐབས་དག་སྐྱེལ་ཁག་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་བ་གངས་ལྗོངས་སྐྱེ་རྒུའི་སྙིང་ནོར་དང༌། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གལ་ཆེའི་ཡིག་ཆ་ཁག བོད་གཞུང་ནས་ལྷ་སྡོད་མན་ཇུའི་ཨམ་བན་ལ་ཡིག་འགྲུལ་གནང་ཁག་དང༌། རྒྱ་དཔོན་སྒྲའོ་རྡོ་ཐལ་ནས་ཁམས་ཕྱོགས་ཁྲིམས་འགལ་བྱས་པའི་ནག་ཁྲ་དོན་ཚན་ཞེ་གཅིག་པ། ཨམ་བན་ལན་དབུན་གཉིས་ཀྱི་ནག་ཁྲ་དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་པ་སོགས་གལ་ཆེའི་ཡིག་ཆ་ཕྱོགས་སྡེབས་ལེགས་བཤད་རྫིང་ཆེན། མེ་སྤྲེ་ལོ་གཞུང་གནས་ནས་ཉག་རོངས་སྡེའི་སྐོར་ཟིན་ཁྲོན་ཙུང་ཐུར་ཕྱག་བྲིས་གནང་ཁག་དང༌། གཞན་ཡང་ཉག་རོངས་སྡེའི་སྐོར། ཚེ་གླིང་རྒྱལ་ཐོག་གཉིས་པ་དང༌། དེ་མོ་རྒྱལ་ཐོག་གསུམ་པ་དབུ་ཉེས་བྱུང་རྩའི་སྐོར། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་མེ་སྟག་ལོར། མེས་པོ་རྩིས་པ་ཞྭ་སྒབ་པ་བསྟན་འཛིན་ནོར་རྒྱས་མཆོག་ནས་དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་ནང་སྟོན་འབབ་ཐོན་བྱུང༌། སྐོར་འབྲུ། བོགས་འབྲུ་སོགས་ལ་འབྲིང་ཚད་བསྐོར་བའི་བསྡོམས་མཐོའི་ངོ་བཤུས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཡིག་ཆ་ཕྱོགས་བསྡུས་ཕ་ཟོག་དྲེག་པ་ཅན། ཆོས་དོན་བཀའ་ཟུར་ཐུབ་བསྟན་ནོར་བཟང་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་སྐབས་གཉིས་པར་ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་ལུགས་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་གསུང་བཤད་གནང་དེབ། དྷ་རམ་ས་ལའི་བོད་གཞུང་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྱོགས་བསྡོམས་གནང་བ། ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ནས་༡༩༦༩ བར་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་སྟངས། ཀུན་བཟང་དཔལ་འབྱོར་ནས་བརྩམས་པ་བསྲེགས་ཀྱང་མི་འཚིགས་པའི་བོད། ཕྱི་ལོ་༡༩༦༥ ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་པ་ནས་ཕྱི་ལོ་༡༩༧༣ བར་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཞུས་པའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་སྙན་དེབ། སྔོན་དང་ད་ལྟར་གྱི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་མཁས་པ་སྐུ་ངོ་ཞྭ་སྒབ་དབང་ཕྱུག་བདེ་ལྡན་མཆོག་གི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས། མདོ་སྨད་པ་མཁས་དབང་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་བོད་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཟེར་བ་གཏན་ནས་མིན་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་བདེན་པའི་ཉིང་ཁུ་ཞེས་བྱ་བ་བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་སྤར་ཁང་ནས་༡༩༩༡ ལོར་སྤར་འདེབས་གནང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རགས་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ་རྫོགས་སོ། །གོང་དུ་དྲངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆའི་ཐོ་གཞུང་འདི་ཞྭ་སྒབ་པའི་རྒྱལ་རབས་ལས་བཏུས་ཏེ་བཀོད།