From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation
Jump to search
| ཙན་དན་ཇོ་བོ
|
| Tibetan Definition
|
བཅོམ་ལྡན་འདས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་གནས་ལ་གཤེགས་སྟབས་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ནས་སྟོན་པའི་སྐུ་ཚབ་ཏུ་ཙན་དན་གོ་ཤིརྵ་ལས་སྐུ་བརྙན་བཞེངས་པའི་ཙན་དན་ཇོ་བོར་གྲགས་པ་འདི་ནི་ནང་པའི་འབུར་སྐུ་བཞེངས་པའི་ཐོག་མ་ཡིན་པར་དམ་པ་མང་པོས་བཤད་དོ། །འདི་ལ་བོད་ཀྱི་བཀའ་འགྱུར་ན་འདུལ་བ་ལུང་དང་དྲིན་ལན་བསབ་པའི་མདོ་སོགས་ལས་སྐུ་བརྙན་འདི་ཉིད་བཞེངས་ཚུལ་མདོ་ཙམ་བྱུང་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་དེ་ལས་རྒྱས་པར་སྣང་ཞིང་དེའི་ཁུངས་ཀྱང་ལེགས་པར་སྣང་བས་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་ན། སྟོན་པ་དགུང་ལོ་སོ་བརྒྱད་པ་ལ་སྔོན་རང་གི་ཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་འཛམ་བུ་གླིང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་དེའི་དོན་མཛད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཆེད་དུ་ལྷའི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། དེར་ཟླ་བ་གསུམ་དབྱར་གནས་པར་བཞུགས། དེའི་ཚེ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ནས་སྟོན་པའི་ཞལ་མ་མཇལ་བར་ཡུན་རིང་སོང་བས་ཡིད་གདུངས་ཏེ། སྐུ་དངོས་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་བརྙན་བཞེངས་པར་བསམས་ཏེ་མོའུ་གལ་གྱི་བུ་ལ་སྦྲན། དེས་ཀྱང་བཟོ་བོ་མཁས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཁྲིད་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ལྷ་ཡུལ་དུ་ཕྱིན། སྟོན་པའི་སྐུ་དངོས་ལ་བལྟར་བཅུག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འོད་དང་གཟི་བརྗིད་མཐའ་ཡས་པའི་ཟིལ་གྱིས་བཟོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐུའི་མཚན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བཞིན་ཡིད་ལ་གཟུང་མ་ནུས་པ་ན་སྟོན་པ་ཆུ་ཀླུང་གི་འགྲམ་དུ་ཕེབས། སྐུ་བཞེངས་སྟབས་སུ་བཞུགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་ནང་དུ་ཤར་བ་ལ་ལན་གསུམ་བསྐྱར་ཏེ་བལྟས་ལ་མཚན་བཟང་གི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཡིད་ལ་བཟུང་བ་ལྟར་ཙན་དན་གོ་ཤིརྵ་ལས་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་ན་བཟའ་ཡང་ཆུའི་གཉེར་མས་ བསྐྱོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་ཡོད་པ་ལ་དཔེ་བྱས་ཏེ་ཆུ་རིས་མར་བསྒྲུབས། དེ་ཡང་སྟོན་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཉི་མ་གཅིག་ལ་བསྒྲུབས་ནས་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ནའི་མཆོད་གནས་སུ་བཞུགས། དེ་ནས་སྟོན་པ་སླར་མི་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེམ་སྐས་གསུམ་སྤྲུལ་ཏེ་གཡས་པར་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་གདུགས་དཀར་པོ་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན་གཟུང་བ་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པ་དང༌། གཡོན་པར་བརྒྱ་བྱིན་རྔ་ཡབ་དཀར་པོ་ནོར་བུའི་ཡུ་བ་ཅན་ཐོགས་པ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་དང༌། སྟེང་ནས་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དང་བུ་མོ་མང་པོས་མཆོད་རྫས་སྣ་ཚོགས་པ་ཐོགས་པས་མཆོད་ཅིང་མདུན་ནས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དྲི་བཟང་པོའི་སྤོས་ཐོགས་པས་བསུས་ཏེ་སྟོན་པ་རང་ཉིད་ཐེམ་སྐས་དབུས་མ་ནས་མཚན་དཔེའི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབར་བར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་ལྷམ་མེ་ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེར་རེས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་རེས་ཞབས་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་བྱོན། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང༌། བློན་པོ་དང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ཅི་འབྱོར་བའི་མཆོད་རྫས་སྣ་ཚོགས་པ་ཐོགས་ནས་བསུ་བ་བྱས་སྐབས་སྐུ་བརྙན་འདིས་ནམ་མཁར་འཕགས་ཏེ་གོམ་པ་དྲུག་བསུས་ཏེ། སྐུ་དངོས་དང་མཇལ་སྐབས་དབུ་གུག་གུག་པ་ལན་གསུམ་གྱིས་སྐུ་ཁམས་འདྲི་བའི་ཚུལ་མཛད། སྟོན་པས་སྐུ་བརྙན་འདིའི་དབུ་ལ་ཕྱག་གཡས་པ་བརྐྱངས་ཏེ་བཞག་ནས་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་འདྲ་བའི་སྔགས་པ་མཛད་ཅིང༌། ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །ལོ་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་འདས་ནས། །ཤར་ཕྱོགས་ཙི་ནའི་ཡུལ་དུ་ཁྱོད། །བསྟན་དང་འགྲོ་ཕན་དོན་ལ་བཞུད། །ཅེས་ལུང་བསྟན་ནས་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་ལ་ལེགས་སོ་བྱིན་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཐོག་མ་བཞེངས་པ་འདི་ངའི་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་བྱས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་མང་པོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པའི་གཞི། སྡིག་སྒྲིབ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་བླ་ན་མེད་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་བརྙན་བཞེངས་པའི་སྲོལ་གསར་དུ་གཏོད་པ་ཁྱོད་དང་འདྲ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོས་ཀྱང༌། ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་དགའ་བ་བྱོས་ཤིག་རྙེད་པ་ལེགས་པར་བརྙེས་སོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་གཟེངས་བསྟོད། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལོ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་གྱ་ལྔའི་བར་དུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་གནས་དམ་པར་བཞུགས། དེ་ནས་ཁིའུ་ཚིའི་ཞེས་བྱ་བ་ལི་ཡུལ་དུ་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་བརྒྱད་བཞུགས། དེ་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་ཐང་གུར་གྱི་བྱེ་བྲག་ཆེན་གུར་གྱིས་བཟུང་བའི་སྐབས་ཡིན་ལ་དེའི་ཞི་བཅུ་རྒྱལ་པོ་པུ་ཀྱན་གྱིས་དམག་དཔོན་ལུའི་ཀྭང་ཞེས་པ་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་དུ་མངགས། རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ཕྲན་འགའ་ཞིག་དབང་དུ་བསྡུས། ཇོ་བོའི་སྐུ་བརྙན་འདི་དང་སྟོན་པའི་རིང་བསྲེལ་ཤ་རཱི་རཾ་ཆེ་བ། པཎྜི་ཏ་ཀུ་མ་ར་ཤྲཱི་རྣམས་གདན་དྲངས། ཕྱིར་ལོག་པའི་ལམ་དུ་པཎྜི་ཏས་མངོན་ཤེས་དང་གྲུབ་རྟགས་མང་པོ་བསྟན་པས་དམག་དཔོན་དད་པ་ཆེར་འཕེལ་རིམ་གྱིས་སི་ཆན་དུ་སླེབས་པ་ན་རྒྱལ་པོ་སྔ་མ་འདས། དུས་གཟིངས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དང་ཐུག་པས་པཎྜི་ཏའི་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་ལིའང་ཅེའུ་མཁར་དུ་རྟེན་རྣམས་གདན་དྲངས། དམག་དཔོན་འདིས་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་གྲུབ་དུ་མ་ཞིག་ལ་དབང་བསྒྱུར། དུས་ཕྱིས་ཡོ་ཆང་གི་བུ་ཡཽ་ཥིང་རྒྱལ་པོས་ཇོ་བོའི་སྐུ་དང་འཕེལ་གདུང་པཎྜི་ཏ་རྣམས་ཆང་ཨན་མཁར་དུ་གདན་དྲངས། གཙུག་ལག་ཁང་གསར་དུ་བཞེངས་པ་དང་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་མང་དུ་བསྒྱུར་བ། དགེ་འདུན་སྟོང་ཕྲག་ལོང་བའི་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་སྡེ་གསར་དུ་བཙུགས་པ་སོགས་བསྟན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་རྒྱ་ཆེར་ཞུས། དེ་ལྟར་སྐུ་བརྙན་འདི་ཉིད་ཆེན་པོ་ཐང་གུར་སོགས་ཀྱི་དུས་སུ་སི་ཆྭན་དང་ཧྭའི་ནན་དང་ཀྱའང་ནན་སོགས་ཞིང་ས་དུ་མར་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གདན་དྲངས་ཏེ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མཆོད་པར་བྱས། དེ་ནས་ཇུར་ཆིང་དའི་ཀྱིན་གྱི་དུས་སུ་ད་ལྟ་པེའི་ཀྱིང་དུ་གྲགས་པའི་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོར་གདན་དྲངས། མིན་ཅུང་སིའ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཁང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཏེ་བསྙེན་བཀུར་དང་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེར་བྱས་ཤིང་དའི་ཀྱིན་གྱི་རྒྱལ་རབས་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕོ་བྲང་ནང་གི་ལྷ་ཁང་གཞན་དང་གཞན་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་མཆོད་པར་བྱས། དེ་ནས་དའི་ཡྭོན་ཞེས་པ་ཆེན་པོ་ཧོར་གྱི་དུས་སུ་ཞཱེང་ཨན་སི་ཞེས་པའི་ལྷ་ཁང་དུ་མཆོད་ཅིང་ཁྱད་པར་སེ་ཆེན་རྒྱལ་པོའི་དུས་སུ་ད་ལྟའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་བཞེངས་པའི་གནས་གཞི་འདིར་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་གསར་དུ་བཞེངས་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་བཙུགས་ཤིང་རྟེན་འདི་ཉིད་ལ་མཆོད་པ་བླ་ན་མེད་པ་བྱས། ཧོར་གྱི་རྒྱལ་རབས་ཕྱི་མ་རྣམས་དང༌། ཆེན་པོ་མིང་གི་དུས་སུ་ཡང་ཕོ་བྲང་འདི་གའི་ལྷ་ཁང་དག་ཏུ་བཞུགས་པ་ལས་འུ་ཅག་ཆེན་པོ་ཆིང་གི་དུས་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལོ་བཞི་པར་འཇམ་དབྱངས་གོང་མ་ཤེང་ཙི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་གསེར་མཁར་གྱི་ནང་ཕོ་བྲང་ནང་མའི་ཉེ་འདབས་ནུབ་བྱང་ལོགས་སུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལྷ་ཁང་ཞེས་པ་གསར་དུ་བཞེངས། ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་དེར་གདན་དྲངས་ཏེ་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོར་བཞུགས་སུ་བཅུག རང་རེའི་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་ལུགས་འཛིན་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ཚོགས་པར་བྱས། བྱམས་གླིང་མཁན་པོ་ལྷ་རྗེ་སངས་རྒྱས་མཚན་བླ་མར་བསྐོས། རྟེན་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་དང་མཆོད་པའི་དངོས་པོ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པས་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ནར་མའི་རྒྱུན་འཛུགས་པ་སོགས་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་སྲི་ཞུ་བླ་ན་མེད་པ་མཛད། དེ་ནས་ད་ལྟའི་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་བར་ཡབ་མེས་ཀྱི་ཕྱག་སྲོལ་བཟང་པོ་གོང་འཕེལ་དུ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྟོན་པའི་འཁྲུངས་ལོ་ལ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་རྒྱ་བོད་ཀྱི་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་སྣང་ནའང་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱ་ནག་གི་ཡིག་ཚང་ལ་ཡོད་པ་ལས་བཤད་པ་ལྟར་ན། སྟོན་པ་ཅེའུ་གུར་གྱི་དུས་ཤིང་ཕོ་སྟག་ལ་འཁྲུངས་པ་ནས་བརྩམས་ནས་བརྩིས་པར་ད་ལྟའི་ཆེན་པོ་ཆིང་གི་གནམ་སྐྱོང་ལོ་སོ་ལྔ་པ་ལྕགས་ཕོ་སྟག་གི་ལོ་འདི་ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་གོ་བདུན་པ་ཡིན་པར་སྣང་ཞིང་སྐུ་གཟུགས་འདི་ཉིད་སྟོན་པའི་དགུང་ལོ་སོ་བརྒྱད་པ་ལྕགས་མོ་ཡོས་ལ་བཞེངས་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གཟུགས་འདི་ཉིད་ནི་སྐུ་རྒྱུ་ཙན་དན་གོ་ཤིརྵ་ལས་བསྒྲུབས་པ། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མངོན་པ་སོགས་མཚན་དཔེ་རྣམས་གསལ་བ། འགྲོ་བ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་འདྲེན་པ་མཚོན་པའི་སྤྱན་ཅུང་ཟད་གྱེན་དུ་གཟིགས་པ། ཕྱག་གཡས་སྐྱབས་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱས་སྐྱེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་སྲིད་ཞིའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང༌། གཡོན་མཆོག་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱས་འགྲོ་བ་རྣམས་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་བཀོད་པ་མཚོན་པ། ཞབས་གཉིས་མཉམ་སྟབས་ཀྱིས་བཞེངས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་ངལ་མེད་པ་མཚོན་པ། ཐུགས་ཀ་ན་དྲོད་རྟ་ཙམ་རྒྱུན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། ཞབས་མཐིལ་དང་གདན་གྱི་བར་ན་སྐུ་པ་ཤོང་བ་ཙམ་གྱི་བར་སྟོང་ཡོད་པ། བཟོ་བོ་གཞན་གྱིས་འདྲ་སྐུ་ཇི་ལྟར་བཞེངས་ཀྱང་སྐུའི་ཉམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལོང་དཀའ་བ་སོགས་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་དང་ལྡན་ཞིང༌། བླ་མ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་དང་རྒྱལ་བློན་སྦྱིན་བདག་དད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་མཇལ་སྐབས་སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་སོགས་མཐོང་སྣང་དུ་མ་འབྱུང་བ་དང༌། ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོས་གཙེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་བ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཏབ་པ་ན། ཉམས་དང་རྨི་ལམ་དུ་སྐུ་དངོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྩལ་ཏེ་དབུགས་འབྱིན་པར་མཛད་པ་སོགས་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཀུན་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཤིང་ལུང་བསྟན་པའི་རྟེན་མཆོག་འདི་ཉིད་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱི་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དད་ཅིང་མོས་པས་ཕྱག་མཆོད་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེས་ན་རྒྱལ་བ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་པའི་སྐུ་མཆོག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མཇལ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བར་ཤེས་པར་བགྱིས་ལ་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྩེ་གཅིག་པའི་དད་པ་དང་གུས་པ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཅི་འབྱོར་བའི་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་དང༌། ངག་གིས་བསྟོད་ཅིང་གསོལ་བ་འདེབས་པ་སོགས་ལ་ནུས་པ་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་བརྩོན་པར་བྱ་ལ་དེ་ཡང་ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་ཁ་བསྒྱུར་བ་ལ་འབད་འཚལ་ལོ། །ཞེས་ལྕང་སྐྱ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེའི་གསུང་ལྟར་བཀོད།
|