From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation
Jump to search
| ཞི་བ་ལྷ
|
| Tibetan Definition
|
རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷ་ནི། དུས་རབས་བདུན་པའི་མཇུག་དང་བརྒྱད་པའི་འགོ་སྟོད་ཙམ་དུ་བྱོན་པར་ཚོད་དཔག་བྱེད། འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ནི། ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་གཏམ་བདུན་ཞེས་གྲགས་ཏེ། ལྷག་པའི་ལྷ་མཉེས་ནཱ་ལེན་དྲའི། །བཀོད་པ་ཕུན་ཚོགས་རྩོད་པ་བཟློག །ཡ་མཚན་ཅན་དང་སྤྲང་པོ་དང་། །རྒྱལ་པོ་མུ་སྟེགས་ཅན་བཏུལ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཡུལ་འཁོར་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་ཞི་བའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟམས་ནས་གཞོན་ནུའི་ཚེ་རིག་པ་མང་པོ་བསླབས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཀུ་སུ་ལུ་ཞིག་ལ་འཇམ་དཔལ་རྣོན་པོའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཤིག་ཞུས་ཏེ་བསྒྲུབས་པས་ཞལ་མཐོང་ངོ་། །རེ་ཤིག་ན་ཡབ་འདས་ཏེ། ནང་པར་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བའི་དོ་ནུབ་རྨི་ལམ་ན། སང་རང་ཉིད་སྡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཁྲི་དེ་ལ་རྗེ་བཙུན་བཞུགས་ནས། བུ་གཅིག་འདི་ནི་ང་ཡི་སྟན་ཡིན་ཏེ། །ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན། །ང་དང་ཁྱོད་གཉིས་་སྟན་གཅིག་ལ་འདུག་པ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རིགས་མ་ཡིན། ཞེས་གསུང་བ་རྨིས་པས་སད་པ་དང་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་མི་བཏུབ་པར་ཤེས་ཏེ། བྲོས་ནས་ནཱ་ལེན་དྲར་པཎྜི་ཏ་ལྔ་བརྒྱའི་ཁྱུ་མཆོག་རྒྱལ་བའི་ལྷ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། མཚན་ཞི་བའི་ལྷ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། ནང་གི་ཀུན་སྤྱོད་འཕགས་པ་ལ་ཆོས་གསན་ཅིང་དེ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང་། བསྟན་བཅོས་ཟབ་མོ་རྩོམ་པར་མཛད་ཀྱང་། ཕྱིའི་སྤྱོད་ལམ་ཟ་ཉལ་འགྲོ་བ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གྱིས་མ་རིག་པས། བྷུ་སུ་ཀུ་འདུ་ཤེས་གསུམ་པ་ཞེས་གྲགས་ཤིང་། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིའི་སྤྱོད་པ་ལ་དཔགས་ནས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱ་བ་འཁོར་ལོ་གསུམ་ཡིན་པ་ལ། འདི་གང་དང་ཡང་མི་ལྡན་པར་དད་པས་བྱིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་རུང་བས་བསྐྲད་པར་བྱ། དེའང་མདོ་འདོན་རེས་བྱས་པས་རང་བུད་ལ་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ལ་མདོ་འདོན་པར་བསྒོ་པས་མི་ནུས་ཟེར་བ་དང་། མཁན་པོ་ལ་ཞུས་པས། ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་སྒོས་ཤིག་གསུངས་ནས་བསྒོས་པས། འདོན་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་། ཁ་ཅིག་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་སྙམ་ཞིང་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་བཞིན་དུ་ཉམས་སད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་དབུས་སུ་ཁྲི་མཐོན་པོ་བཤམས་སོ། །དེ་ནས་ཇི་ལྟར་སོང་མི་མངོན་པར་ཕྱག་གིས་མནན་ནས། སྟེང་དུ་བྱོན་པས་ཕལ་ཆེར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སྔར་གྲགས་པ་གདོན་ནམ། མ་གྲགས་པ་གདོན་གསུངས་པས། མ་གྲགས་པ་གདོན་པར་ཞུས་པས། བསླབ་བཏུས་ནི་མངས། མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་ནི་ཉུངས་བས། ཚིག་བསྡུས་ལ་དོན་རྒྱས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞལ་ཏོན་དུ་མཛད་ཅིང་། ཤེར་ལེའི། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །ཅེས་པ་ནས། ནམ་མཁའ་ལ་ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོར་སོང་ནས། མཐར་སྐུ་མི་སྣང་བར་གསུང་གྲག་པའི་སྒོ་ནས་རྫོགས་པར་བཏོན་ཏེ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་གཟུངས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཟིན་པ་བསྡུས་པས་ཤུ་ལོ་ཀ་བདུན་བརྒྱ་དང་སྟོང་དང་སྟོང་ལྷག་ཏུ་གྱུར་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞིང་། བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཡང་། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བལྟ་བར་བྱ་ཞེས་པ་དང་། ཡང་ན་རེ་ཞིག་མདོར་བསྡུས་པ། །མདོ་རྣམས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བལྟ། །ཞེས་པའང་། ངོ་མ་ཤེས་པ་ན། ལྷོ་ཕྱོགས་མཆོད་རྟེན་དཔལ་ཡོན་ཅན་ན་བཞུགས་པར་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་གཉིས་སྤྱན་འདྲེན་དུ་བཏང་བ་དང་མཇལ་ནས། དེ་དག་ཞུས་པས། བསླབ་བཏུས་དང་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཁོ་བོའི་བྲང་ཁང་གི་གདུང་གསེབ་ན་པཎྜི་ཏའི་ཡི་གེ་ཕྲ་མོས་བྲིས་པ་ཞིག་ཡོད། སྤྱོད་འཇུག་ཤུ་ལོ་ཀ་སྟོང་ཚང་བ་དེ་ཡིན། ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏེ་དེ་དག་གི་བཤད་པ་དང་སྒྲུབ་པའི་ལུང་ཡང་གནང་ངོ་། །དེ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བྱོན་ཏེ་རྩོད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་ཞིག་གི་འཐབ་ཟླ་མཛད་པས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་འདུམས་པར་གྱུར་ཏེ་བདེ་བ་ལ་བཀོད་དོ། །ཡང་ཡུལ་མ་ག་དྷའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཧ་ཅང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན། ཡ་མཚན་གྱི་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ལྔ་བརྒྱ་གནས་པའི་འཁོར་དུ་བསྡད་པ་དང་། རེ་ཤིག་ཡུལ་ངན་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་བཟའ་བཏུང་ཆེ་དེ། ཉོམ་མོངས་པར་གྱུར་ནས་སུ་སློང་ནུས་པ་དཔོན་དུ་བསྐོས་ཤིང་བསྒོ་བ་ཉན་པར་བྱས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་འབྲས་ཆན་སྷུང་བཟེད་གང་བླངས་ཏེ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་མཛད་ནས། དེ་དག་ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་སྟེ། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་བཅུག་གོ །དེ་ནས་རེ་ཤིག་མུ་གེ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ། སྤྲང་པོ་སྟོང་ཙམ་ཞིག་བྲུ་བ་ཚ་བས་ཉེན་ཏེ། །འཆི་ལ་ཁད་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་འཚོ་བ་སྦྱར་ཞིང་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་བཀོད་དོ། །དེ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ། ཨ་རི་བི་ཤ་ནའི་རྒྱལ་པོ་ལ་མ་ཙ་ལའི་གནོད་པ་བྱ་བ། འཚོ་བ་མ་ཕྱིད་པ་ཁ་ཅིག་རྒྱལ་པོ་ལ་འཁྲིལ་ནས་ཁོ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་རྒྱལ་པོ་གསོད་པས། ནོར་སྦྱིན་དགོས་པ་ཡོད་པས། བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྐུ་སྲུང་མཛད་པ་ལ་སློབ་དཔོན་ལ། རྗེ་བཙུན་གྱིས་ཕྱག་རྒྱར་བཅངས་པ་ཤིང་གི་རལ་གྲི་ཞིག་ལས་མེད་པས་གྲོགས་ཀྱིས་མཐོང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ལ་མི་འདི་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་སྟེ་ལག་ཆ་ལ་གཟིགས་ཤིག་ཅེས་གསོལ་པས། རྒྱལ་པོ་ཁྲོས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་རལ་གྲི་ཕྱུང་ཞིག་ཅེས་སྨྲས་པས། ལྷ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསོལ་བས། གནོད་ཀྱང་བླ་ཡིས། ངེས་པར་ཕྱུང་ཞིག་ཟེར་རོ། །འོ་ན་ལྷའི་སྤྱན་གཅིག་བཀབ་སྟེ་གཅིག་གིས་གཟིགས་ཤིག་ཅེས་གསོལ་པས། དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ། རལ་གྲི་ཕྱུང་བས་དེའི་འོད་ཟེར་གྱིས་མ་བཟོད་དེ། མིག་གཅིག་ཞར་བ་དང་། བཟོད་པར་གསོལ་ཏེ་སྐྱབས་སུ་སོང་སྟེ། ཆོས་ལ་བཙུད་དོ། །དེ་ནས་དཔལ་གྱི་རིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བྱོན་ཏེ། ཨུཙྪུ་སྨའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་པ་སྤྲང་པོའི་ཆ་བྱད་གཅེར་བུ་འཁྲུད་མ་ཕོ་བའི་ཚིགས་མས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་ན། ཁ་ཏི་བི་ཧ་རའི་རྒྱལ་པོའི་བྲན་མོ་ཀ་ཙ་ལ་ཧས་འཁྲུད་མ་ཕོ་བའི་ཆུ་ཐོར་སློབ་དཔོན་ལ་ཕོག་པས་ཁོལ་བ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཚེ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཤངྐ་ར་དེ་བ་ཞེས་བྱ་བས། གནངས་ནམ་མཁའ་ལ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་འབྲི་བས། དེ་བཤིག་མ་ནུས་ན་ནང་པའི་ཆོས་ལྷ་རྟེན་བསྲེགས་ནས། ཕྱི་རོལ་པའི་སྒོར་འཇུག་དགོས་སོ་ཞེས་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་པ་དང་། རྒྱལ་པོས་དགེ་འདུན་བསྡུས་ཏེ། དོན་དེ་བསྙད་པས་སུས་ཀྱང་བཤིག་པར་ཁས་ལེན་མ་ནུས་པས། རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་དུ་གྱུར་པ་ན། བྲན་མོས་སྔར་མཐོང་པ་དེ་བཤད་པས། ཚོལ་ཅིག་གསུངས་ནས། ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བཙལ་བས་ཤིང་སྡོང་གཅིག་གི་དྲུང་ནས་རྙེད་དེ། དོན་དེ་ཞུས་པས། ངས་ནུས་ཀྱིས། །ཆུ་བུམ་པ་གང་རས་ཡུག་གཉིས། མེ་རྣམས་སྟ་གོན་གྱིས་ཤིག་གསུངས་ནས། དེ་ལྟར་བྱས་སོ།། སང་དགོང་ཀ་ཐིག་བཏབ་སྟེ་སོང་བས་ཐམས་ཅད་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །གནངས་སྔ་དྲོ་དཀྱིལ་འཁོར་བྲིས་ཏེ་ཤར་སྒོ་ཙམ་ཟིན་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཛད་པས་འཚུབ་མ་ཆེན་པོ་ལངས་ཏེ། རྨེག་མེད་པར་ཁྱེར་ཏེ་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྱེལ་ལ་མ་འགྱེལ་ལ་ཐུག་པར་ལྡེག། དེར་འཚོགས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱང་བདས། མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡང་རྣམ་པར་འཐོར། རླུང་གིས་བདས་པའི་བྱེའུ་བཞིན་དུ། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱེར་ཞིང་མུན་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སློབ་དཔོན་གྱི་སྨིན་མཚམས་ནས། འོད་བྱུང་ནས་རྒྱལ་པོ་དང་བཙུན་མོ་ལ་ལམ་བསྟན་ཏེ་གོས་དང་བྲལ་ཞིང་རྡུལ་གྱིས་གཡོགས་པ་ལ་ཆུས་བཀྲུས་ནས། རས་གསར་པ་གཡོགས་ཏེ་མེས་བསྲོས་ཏེ་བདེ་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་རྣམས་བཤིག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བཙུད་པས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡང་མུ་སྟེགས་ཕམ་པའི་ཡུལ་ཞེས་གྲགས་སོ། །སློབ་དཔོན་དེས་རང་ཉིད་སོ་སྐྱེར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཀྱང་། སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་འཕགས་པར་བཤད་ཅིང་། ནག་པོ་བས་ཀྱང་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་པད་མོ་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་པར་བཤད་པའི་སློབ་དཔོན་དེས། རྒྱས་པར་སྟོན་པ་བསླབ་བཏུས། བསྡུས་ཏེ་སྟོན་པ་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས། དོན་རྒྱས་ལ་ཚིག་བསྡུས་པ་སྤྱོད་འཇུག་དང་གསུམ་མཛད་དོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལ་རྒྱ་གར་ན་འགྲེལ་པ་བརྒྱ་རྩ་ཡོད་པར་གྲགས་ཀྱང་། བོད་དུ་འགྱུར་བ་བརྒྱད་ཙམ་ཡོད་དོ། །
|