bya ba

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search
bya ba
* saṃ.
  1. = las ka kāryam — zla ba'i bya ba bya min dang/ /gzhan gyi bya ba'i bya ba 'dir// akriyā candrakāryāṇāmanyakāryasya ca kriyā kā.ā.324kha/2. 83; kṛtyam — sa bon tshig pa'ang myu gu'i bya ba mi byed de nāpi dagdhabījamaṅkurakṛtyaṃ karoti la.a.70kha/19; vyāpāraḥ—de bzhin bram ze'i bya ba ni/ /mchod sbyin zhes kyang brjod pa yin// yathā dvijasya vyāpāro yāga ityapi gīyate pra.a.15kha/17; gang gi tshe byed pa po'i bya ba yin pa de'i tshe/ ting ngas rtogs par bya ba yin la yadā tu kartṛvyāpārastiṅā pratipādyate pra.a.15ka/17; kāraḥ — de dag gi bya ba byas pa de dag shin tu 'bras bu che ba dang yathā teṣāṃ kārāḥ kṛtā atyarthaṃ mahāphalā śrā. bhū.32kha/82; vṛttam—de'i bya ba ni langs ma thag kho nar chag chag gdab pa dang phyag dar bya ba dang lci ba gsar pa'i byug pas bsku bar bya'o// tadvṛttamutthāyaiva sekasanmārgasukumārī gomayākārṣī pradānam vi.sū.56kha/71; vyāpṛtiḥ — de' \u0f72tshe yod pa nyid bya ba yin no zhes 'grub ste tadā siddham—sattaiva vyāpṛtiriti ta.pa.253kha/223; dra.khyim gyi bya ba yang ngo// gṛhavyākulikāyāśca vi.sū.53kha/68
  2. karaṇīyam — bya ba rnams la grogs kyi ngo bor 'gro bar byed karaṇīyeṣu sāhāyyaṃ gacchanti sū.vyā.241kha/156; bdag gi skye ba ni zad do// tshangs par spyod pa ni spyad do// bya ba ni byas so// kṣīṇā me jātiḥ, uṣitaṃ brahmacaryam, kṛtaṃ karaṇīyam ta.pa.103kha/657; kartavyam — bya ba yi ni yul med pas/ /nus pa dang ni mi ldan phyir// kartavyaviṣayāyoge sāmarthyasyāpyayogataḥ ta.sa.95ka/839; rnam bkra rang gi bya ba gzugs brnyan bzhin/ /skyes bu chags byed nyid kyis rgyan rnams bzung// sā bhūṣaṇaṃ lobhanameva puṃsāṃ mūrtaṃ svakartavyamivāticitram a.ka.8ka/50.77; adhikāraḥ — sngon gyi rgyal ba la bya ba byas pa/ dge ba'i rtsa ba bskyed pa pūrvajinakṛtādhikārāṇāmavaropitakuśalamūlānām la.a.155ka/102
  3. = bya ba nyid kartavyatā — de'i phyir 'di bya ba mang pos yongs su skyo bas kyang 'jigs par mi 'gyur ro// ato'sya bahukartavyatāparikhedādapi bhayaṃ na bhavati sū.vyā.142ka/19
  4. karaṇam — de'i ched du khang bu bya'o// maṇḍapasya tadarthaṃ karaṇam vi.sū.39kha/49; thams cad yod par smra ba rnams kyi dge tshul gyi bya ba sarvāstivādiśramaṇerakaraṇam ka. ta.4129; kalanā — shar gyi ri bos nub kyi ri la sbyor ba'i bya ba rab tu byed/ /skad cig gis ni sa dang sa 'dzin bral ba'i rol rtsed rnam par bsgrubs// prakurvantyastādrerudayagiriṇā śleṣakalanāṃ kṣaṇāt kṣoṇīkṣmābhṛdvighaṭanavinodaṃ vidadhati a.ka.318ka/40. 128
  5. kriyā — 'gro bas na ba lang zhes bya ba la/ ba lang gi sgras 'gro ba'i bya ba bshad pa yin mod kyi/ 'on kyang 'gro ba'i bya bas nye bar mtshon pa don gcig la 'dus pa'i ba lang nyid sgra 'jug pa'i rgyu mtshan nyid du byed la ‘gacchatīti gauḥ’ iti gamanakriyāyāṃ vyutpādito'pi gośabdo gamanakriyopalakṣitamekārthasamavetaṃ gotvaṃ pravṛttinimittīkaroti nyā.ṭī.40ka/39; zla ba'i bya ba bya min dang/ /gzhan gyi bya ba'i bya ba 'dir// akriyā candrakāryāṇāmanyakāryasya ca kriyā kā.ā.324kha/2.83; ceṣṭā — mngon sum gyis ni sgra dang ni/ /rgan rabs brjod bya mthong ba yin/ /nyan pa po la rtogs pa nyid/ /bya bas rjes su dpag nas shes// śabdavṛddhābhidheyāni pratyakṣeṇātra paśyati śrotuśca pratipannatvamanumānena ceṣṭayā ta.sa.96kha/861
  6. prakramaḥ — 'on te grog mkhar la dbyug gu dang 'khor lo dang lag pa'i bya ba'i rjes su 'gro ba ma dmigs so zhe na atha daṇḍamṛtpiṇḍacakrakaraprakramānugamo na valmīka upalabhyate pra.a.38ka/43; prakriyā — zung du 'jug pa gsal ba zhes bya ba'i dbang gi bya ba yuganaddhaprakāśanāmasekaprakriyā ka.ta.1818; vidhiḥ — byang chub sems dpa'i bya ba las thal zhing 'tsham pa ma yin pa'i phyir bodhisattvavidheḥ samatikrāntatvādananurūpatvācca bo.bhū.12kha/15
  7. = bya ba 'jug pa vyāpāraṇam — med pa ri bong gi rwa la sogs pa la bya ba 'ga' zhig rigs pa ni ma yin no// na hyasati śaśaviṣāṇādau kasyacid vyāpāraṇaṃ yuktam ta.pa.118ka/687; 'di la gral gyi cha las byar rung ngo// nyāyamatrāṃśataḥ paṃktau vyāpāraṇam vi.sū.64ka/81; kriyākramaḥ — dam pa min pa'i bya ba ni dam pas yal bar dor ba'i rigs/ /rma la rgya tsha 'debs pa ni/ /dam pa dam pa'i spyod pa min// upekṣaiva sādhūnāṃ yuktā'sādhau kriyākrame na kṣatakṣāranikṣepaḥ sādhūnāṃ sādhu ceṣṭitam pra.a.42kha/48
  8. saṃskāraḥ — skyes pa'i las la sogs pa bya ba rnams ni byas jātakarmādīn saṃskārānadhītya jā.mā.30kha/36; ācāraḥ — grub pa'i bya ba de kun rdzob/ /gang phyir de dag bcos ma la'ang// ācārāḥ sāṃvṛtāste hi kṛtrimeṣvapi bhāvinaḥ ta.sa.130kha/1113
  9. = bya pa/
  • pā.
  1. kāritram — bya ba thob pa ni da ltar zhes bya la/ bya ba zhig pa ni 'das pa yin zhing bya ba ma thob pa ni ma 'ongs pa yin pa'i phyir bya ba'i sgo nas dus rnam par gzhag go// samprāptakāritro vartamāna ucyate, uparatakāritro'tītaḥ, aprāptakāritro'nāgata ityadhvānaḥ kāritreṇa vyavasthitāḥ ta.pa.82kha/617; bya ba yang mig la sogs pa'i bya ba ni lta ba la sogs pa yin no// kāritraṃ punaḥ cakṣurādīnāṃ darśanādīni abhi.sphu.115ka/808
  2. kriyā — byed pa po dang las dang bya ba rnams mi dmigs pa'i phyir ro// kartṛkarmakriyāṇāmanupalambhāt sū.vyā.195kha/96; bya ba ni byed pa po dang las las tha dad par brjod par 'dod pa yin la kriyā hi kartuḥ karmaṇaśca bhedena vivakṣyate pra.a.14kha/17;

{{#arraymap:bya ba

|; |@@@ | | }}