sman sga

From Rangjung Yeshe Wiki - Dharma Dictionary
Jump to navigation Jump to search

This is the RYI Dictionary content as presented on the site http://rywiki.tsadra.org/, which is being changed fundamentally and will become hard to use within the GoldenDict application. If you are using GoldenDict, please either download and import the rydic2003 file from DigitalTibetan (WayBack Machine version as the site was shut down in November 2021).

Or go directly to http://rywiki.tsadra.org/ for more upcoming features.

སྨན་སྒ
medicinal ginger [JV]

sga smug [IW]


(med) Ginger
Synonyms : punthi, shingga baita, bca' sga, artra, shundi, shundi shringga, na' ga ra, dong gra, li dong gra, ke la ka, sga smog, shi shwa be la, sga sge'u, sga bo che, sga dmar, sga rgod, spod sga (Shel gong), sga skya (Wangyal 2020), shu ti (Molvray 1988), sga (Molvray 1988 G,R), lga ('Phrin Las 1987).
Sanskrit : śuṇṭhī (Dash 1989, Wojtilla 2002), ārdraka (Pandanus)

sman sgas drod skyed zas len bad rlung 'joms / zhes par / bdud rtsi thigs pa / sga ni rtsub cing bad kan sel bar byed / ces dang lcags phreng las / sge gsher rtsub la tsha ste zhurjes bsil / sman sga tsha mngar zhu rjes mngar yang dro ba yin / zhes dang / sman gyi byings las / sman sga nitsha ba'i tsha ba mngar ba'o / dang / gter mdzod las / sman sga tsha mngar zhu rjes mngar / zas len drod skyed bad rlung sel / dang / bdud rtsi bum par / sman sga dang ni sga skya gnyis / tsha mngar tsha ba zhu rjes ni / mngar dang kha ste bad rlung sel / dang / bdud rtsi phreng bar / sman sga lpags mngar sha ni tsha / zhu rjes mngar bar zhu ba yin / nas pas bad rlung sel byed do / dang / snying po bsdus par / dong khras glo rnag 'dren par byed / dang / brgyad par / dong gra drod skyed ro tsa dang / 'khru gcod yid 'ong sgregs pa sel / yi ga 'byed cing zhu rjes mngar / khong snum drod skyed bad rlung sel / sge gsher de dang 'dra ba yin / zhes dang / rang byung pas / dong gras glo rnag gyen du 'dren / zhes gsungs / ming ni / punthi / shingga baita / bca' sga / artra / shundi / shundi shringga / na' ga ra / dong gra / li dong gra / ke la ka / sga smog / shi shwa be la / sga sge'u / sga bo che / sga dmar / sga rgod / spod sga rnams zer / 'di la sge gsher zer ba sga rlon par 'jug par bshad / phal cher gyis / sge gsher zhes pa'ang sga skya 'di nyid du ngos bzung dgos pa la / deng sang phal cher gsher zhes pa'i tshig la 'khrul nas rlon pa yin zhes kyang / des na sman mtha' dag la skam rlon mi 'dra ba'i nus bshad dgos par sems shing / yang 'ga' zhig nas sge gsher sga skya sman sga zhes so sor bshad pa ltar na sga rigs mi 'dra zhig tu dogs na'ang / [253] man ngag rgyud kyi sbyor sde rnams su sge gsher kyis khrag 'ju bar shas cher gsungs pas 'di nyid 'thad/ ces gsungs 'dug pa 'di ni go bzo byas pa khyab chung ste / sge gsher ni nges par rlan pa yin te / 'di la bca' sga dang sman sga zer ba'i rgyu mtshan kyang / bza' ba dang bca' ba zhes kha zas su bza' ba'i ming yin la / rgya gar nag gis bza' ba'i spod yin la / yul so so'i zhing la 'jugs pas / yul sde rnams la sga 'di dang sgog pa la phug gsum dbyar dgun ston dpyid dus na ma yang rlon pa ma gtogs skam po mi srid pas de'i nus pa dang / sman sga zhes pa / sga de ngo bo gcig kyang sman pa rnams skam po sman la gtong rgyu byas pa las rlon pa med pas skam po sman pa'i sga'o / rlon pa bca' ba'i sga'o / phal cher du yang / de dag kyang dbye na bcag pa'i kha dog dkar la snum bag chung ba sman sga dang / bcag kha dmar kham snum bag can de dong gra dang / gsungs 'dug pa yang 'o la tshad de / 'o na sman sga dang / dong gra sga skya ser zhes rigs bzhi yod dgos par thal / sga rigs gsum las rgyud man ngag gang du'ang ma bshad la / gsum ni kha dog dbye bas sga dmar dong gra la zer ba dang / sga skya sga g.yung la zer ba dang / sga ser yung ba la zer ba ste gsum mo / bcag 'phro dkar la snum bag chung ba de shed ma rdzogs shing ma smin pa dang / bcag kha dmar khas snum bag can de shed rdzogs par smin pa yin pa lag tu lon par kun gyis shes pa'o / des na sman mtha dag la skam rlon mi 'dra ba'i nus pa bshad dgos par sems gsungs pa'ang ma brtags pa'i gsung ste / sman mtha dag ni nye ring ma nges sna tshogs nas skam po ma gtogs rlon pa mi 'byung / byung yang gtong srol med pa la rlon nus bshad pa med / spod rigs la skom spod rlon spod yod par / nus pa yang so sor bshad [254] yod mod / gang she na / slob dpon dpa' bos / pi pi ling rlon bad skyed mngar / bsil zhing lci la snum pa yin / skam po de las ldog pa ste / snum zhing ro tsa ro tsha la / shu rjes mngar zhing bad rlung dang / lud pa dbugs mi bde sel 'khru / zhes spod nar la skam rlon so sor nus pa bshad pa dang / de bzhin sga la'ang skam rlon nus pa bshad pa / lcags kyi phreng ba'i lung gong du smos pas dang / sgog pa la / ljon shing las / sgog rlon zhim snum drod skyed yi ga 'byed / skam po che rno mkhris skyed yi ga ldog / zhes so sor dang / la phug la gdams pa sum cu'i sgron gsal las / btsos pas rlung sel rjen pas nyes kun skyed skam pos bad rlung sel la rlon pa tsha / rno rtsub bad sel rlung nad skyed par byed / ces bshad mod / man ngag rgyud du / sge gsher khrag 'ju bar bshad pas sga skya yin du 'os na star bu dang mdzo tsher yang khrag 'ju bas sga skya yin dgos so / lar khrag 'ju zhes pa'i rgyu mtshan kyan ma go bas lan / grang bas zas sogs mzhu ba drod sman gyis bzhu ba ni chu la 'khyag chags pa nyims bzhu lta bu yin la / de dang khrag 'chag mi 'dra ste / khrag 'chag ces khrag drod kyi rang bzhin yin pa de zas sbyod sogs drod dang 'phrad pas stobs cher skyed pas bsdus te 'thag nas skem pa'i dbang gis khrag gar ma rtsa mig tu mkhar nas khrag sha ltar chags pa ste / gnyen po bsil bas drod stobs smad nas bzhu zhes khrag 'chag de dkrugs pas zhig nas slab chu ltar gtong ba la zer ba ste / dper na zho sga mor chags pa zhig nas dar ba sla mor 'gyur ram / spyin chu ska mor chags pa chu mang du bsnan pas sla nas chags mi nus pa lta bu'o / des na grang shas can zas ma zhun drod sman bsten nas eju la / khrag shed can zas mzhu ba la bsil sman gyis 'ju la de gnyis go ldog na gnod tshab che bas shes so / de phyir gong gi lcags phreng lung las / sman sga zhu rjes dro bar bshad pas khrag la gnod na'ang sge gsher zhu rjes bsil bas khrag 'chag 'ju bas na sga skya [255] la ltos ma dgos so / lag len rin chen gter spungs las kyang sga gsher dang bca' sga gcig pa yin gsungs so / 'dra yig las / dong gra sbal pa rkang med 'dra / zhes so / 'di rgya yul sogs su zhing la sgog pa ltar btsugs pa yin 'dug go / smin ma smin las bzang ngan dang rigs dbye med de // sga skya … (Shel gong shel phreng, pdf p 252.1)

Illustrations : 'Phrin Las 1987 (24_027) lga (26_079) sman sga dong gra sogs (34_078) sman sga (35_005) sman sga. 'Jam-dpal (print p 135) sman sga

1. Zingiber officinale Roscoe (Zingiberaceae) Ginger (Wangchuk 2011)
2. Alpinia officinarum Hance (Zingiberaceae) Lesser galangal (Wangyal 2020)
3. Zingiber rubens Roxb. (Zingiberaceae) Bengal ginger (Molvray 1988 H). Reported name lga dmar.
4. Alpinia pumila Hook.f. (Zingiberaceae) Shell ginger (Wangyal 2020). Reported name sga rgod.

sga skya regroupes other ginger like plants. The notice follows immediately in the Shel gong.
Johannes Schmidt (talk) 16:20, 2 March 2024 (EST)