94468

སྐུ་འབུམ་དགོན་ (1)

Part of speech

མིང་ཚིག

Definition

མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་པ་ཞིག་སྟེ། ཡོངས་གྲགས་མཚན་ཆ་ཚང་ལ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ཞེས་འབོད། ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་སྤྱི་ལེ་ཉེར་ལྔའི་སར་ཡོད། དགོན་པ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལ་ཕེབས་སྐབས་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ས་རྟ་ཕྱི་ལོ་༡༣༧༨ ལོར་མ་ཡུམ་གྱིས་རང་ཉིད་སྐུ་ན་བགྲེས་པ་དང་བཅས་རང་ཡུལ་དུ་མཇལ་ཕྲད་ལ་ཕེབས་དགོས་པའི་ཞུ་ཡིག་དང་དབུ་སྐྲ་དཀར་པོར་སོང་བའི་ལན་བུ་བཅས་བསྐུར་གནང་མཛད་པར། རང་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་རྒྱུ་དགོས་པ་ཆུང་བར་གཟིགས་ཏེ་ཡུམ་དང་གཅེན་མོ་གཉིས་ལ་འདྲ་ཐང་རེ་དང༌། ཕྱག་བྲིས་རེ། རྒྱལ་བ་སེང་གེ་ང་རོའི་སྐུ་དཔར་གཅིག་བདེ་མཆོག་གི་བུམ་སྐུ་བཅས་བསྐུར་གནང་མཛད་པ་བཞིན་དེའི་ཕྱི་ལོ་ཡུམ་གྱིས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་ཤིང་དད་ལྡན་མང་པོས་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལྟེ་ཁྲག་བོར་བའི་ས་གནས་དེར་ཤིང་ཙནྡན་གྱི་སྡོང་པོ་ཞིག་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་སྙིང་པོར་བཞུགས་ཤིང༌། རྒྱལ་བ་སེང་གེ་ང་རོའི་སྐུ་བརྙན་འབུམ་གཅིག་དཔར་དུ་བཏབ་པ་གཟུངས་སུ་ཕུལ་བའི་མཆོད་རྟེན་པདྨ་སྤུངས་པ་ཞིག་བཞེངས་པའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་རྡོ་རྩིག་གི་ར་བས་བསྐོར་བ་བཅས་ཡོད་པའི་སྟེང་དུ་ལྷ་ཁང་རྫ་གཡམ་གྱི་ཐོག་བཀབ་པ་གསར་བཞེངས་གནང༌། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་མེ་གླང་ཕྱི་ལོ་༡༥༧༧ ལོར་སྒོམ་ཆེན་རིན་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་ཏེ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་སྐུ་བརྙན་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞུགས་པའི་བྱམས་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་བ་བཅས་ལྷ་ཁང་སྔ་རྗེས་གཉིས་ཀྱི་གནས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ཞེས་མཚན་དུ་གྲགས། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་ལུག་ཕྱི་ལོ་༡༥༨༣ ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་སོག་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཐེངས་རྗེས་མའི་སྐབས་ཞིང་སྐྱོང་ནང་སོས་གནས་འདིར་གདན་དྲངས་པ་བཞིན་ཕེབས་ཏེ་ཉིན་ཤས་རིང་སྐུ་མཚམས་སུ་བཞུགས་པའི་གཟིམས་ཁང་ཞིག་ཀྱང་བཞེངས་ཤིང༌། སྒོམ་ཆེན་རིན་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་དང༌། ཚོ་པ་ལྔའི་ནང་སོས་གཙོས་པའི་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ལ་ཙོང་ཁའི་ཡུལ་གྱི་ལྟེ་གནས་འདིར་དགོན་སྡེ་ཞིག་ཚུགས་ན་འཕྲལ་ཕུགས་ལེགས་ཚུལ་གྱི་བཀའ་སློབ་གནང་བ་ལྟར་དང་ལེན་ཞུས་ཤིང༌། རྒྱལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱི་འདྲ་ཐང་དང༌། ལྷ་མོ་དམག་ཟོར་མའི་རྟེན་ཐང༌། གནས་ཆུང་ཆོས་སྐྱོང་གི་རྟེན་ཐང་བཅས་གནང་ནས་རབ་གནས་སྩལ། ཟི་ན་ཀླུ་རྒྱའི་སྡེ་པའི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ལ་གནས་ཆུང་ཆོས་སྐྱོང་ཁོག་ཕེབས་དགོས་པའི་དམ་བསྒྲགས་མཛད་པ་བཞིན་དེ་ནས་མི་རབས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཁོག་ཕེབས་བྱུང༌། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ས་བྱི་ཕྱི་ལོ་༡༥༨༨ ལོར་རྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་བཀའ་བཞིན་གསེར་སྡོང་བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་སུ་བསྒྱུར་བ་སོགས་སྐབས་བབས་ཀྱི་དགོས་པ་དམིགས་བསལ་ཅན་ལ་བརྟེན་བཟོ་དབྱིབས་འགྱུར་བ་བཏང་ཞིང༌། ཕྱོགས་མཐའི་ཉེ་སྐོར་དང༌། ཐག་རིང་སོག་ཡུལ་བཅས་ནས་སློབ་གཉེར་ཕེབས་མི་ཇེ་མང་དུ་སོང་སྟེ་གྲྭ་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརྟེན་རིམ་བཞིན་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་དཔལ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་གླིང་དང༌། རྒྱུད་པ་གྲྭ་ཚང་གསང་སྔགས་བདེ་ཆེན་གླིང༌། གསོ་རིག་གྲྭ་ཚང་གཞན་ཕན་ནོར་བུའི་གླིང༌། དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་རིགས་ལྡན་བློ་གསལ་གླིང༌། འཆམ་པ་གྲྭ་ཚང་བཅས་གྲྭ་ཚང་ལྔ་བྱུང༌། ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ཡང་ཁྲི་ཐོག་བཅུ་དྲུག་པ་ཨ་ཀྱཱ་ཤེས་རབ་བཟང་པོའི་སྐབས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་སྦྲུལ་ཕྱི་ལོ་༡༦༨༩ ལོར་ཀ་བ་བརྒྱད་ཅུའི་བར་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་ཞིང༌། དེ་ནས་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་མེ་སྤྲེལ་ཕྱི་ལོ་༡༧༧༦ ལོར་ཨ་ཀྱཱ་རིན་པོ་ཆེ་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། ཐུའུ་བཀྭན་རིན་པོ་ཆེ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ། ལཱ་སར་ཏཱ་བླ་མ་བློ་བཟང་ཆོས་དར་བཅས་ཀྱིས་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་གནང་གིས་སྔར་ཡོད་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ལ་ཀ་བ་བདུན་ཅུ་དོན་བཞི་གསར་དུ་ཁ་སྣོན་མཛད་དེ་ཀ་བ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ང་བཞི་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་རྒྱ་བསྐྱེད་གནང་ཞིང༌། གཡས་གཡོན་རྒྱབ་མདུན་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་དང༌། གཟིམ་ཁང་གོང་འོག གྲྭ་ཚང་ཁག་གི་འདུ་ཁང༌། བཙན་ཁང༌། སྤྱི་སོ་ཁང༌། དཔར་ཁང་བཅས་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ཁྲེ་གྲུ་བཞི་མ་སྟོང་ཕྲག་འགའ་ཞིག་ཡོད། ༡. མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་དཔལ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་གླིང་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་ཡོས་ཕྱི་ལོ་༡༦༠༣ ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་ཡོན་ཏན༌རྒྱ་མཚོ་སོག་ཡུལ་ནས་དབུས་སུ་ཕེབས་པའི་ལམ་བར་དགོན་པ་འདིར་ཕེབས་སྐབས་འདུལ་བ་ཆོས་རྗེ་འོད་ཟེར་རྒྱ་མཚོ་གདན་སའི་ཁྲིར་བསྐོ་གཞག་ཐོག་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་ཞིག་འཛུགས་དགོས་པའི་བཀའ་ཕེབས་པ་ལྟར་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་བྱི་ཕྱི་ལོ་༡༦༡༢ ལོར་འདུལ་བ་ཆོས་རྗེས་ཐོག་མར་བསྡུས་ཆུང༌། བསྡུས་འབྲིང༌། བསྡུས་ཆེན། བློ་རིགས། རྟགས་རིགས་བཅས་རྣམ་འགྲེལ་འཛིན་གྲྭ་ལྔ་དང༌། ཕར་ཕྱིན་འཛིན་གྲྭ་གཉིས་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་གསར་དུ་བཙུགས། དེ་ནས་ཁྲི་ཐོག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པ་སྟག་འཚེར་བློ་བཟང་རྡོ་རྗེའི་སྐབས་དབུ་མའི་འཛིན་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང༌། ཁྲི་ཐོག་ཉེར་བརྒྱད་པ་ཆུ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་ངག་དབང་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཕྱུག་སྐབས་ཕར་ཕྱིན་སྐབས་བཞི་པའི་འཛིན་གྲྭ་གསར་དུ་བཙུགས་པས་ཕར་ཕྱིན་འཛིན་གྲྭ་བཞི་དང༌། དུས་ཚོད་ཞིབ་ཁྲ་མ་གསལ་ཡང་སྔ་རྗེས་སུ་འདུལ་བའི་འཛིན་གྲྭ་དང་། མཛོད་ཀྱི་འཛིན་གྲྭ། དཀའ་རམས་འཛིན་གྲྭ་བཅས་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གསུམ་བཙུགས། ལོ་གཅིག་གི་ཆོས་ཐོག་ལ་དཔྱིད་ཆོས་སྔོན་རྗེས་གཉིས་ལ་ཟླ་བ་རེ་རེ། དབྱར་ཆོས་ཟླ་བ་གཅིག དབྱར་གནས་ཆོས་ཐོག་ཟླ་བ་གཅིག་དང་ཟླ་ཕྱེད། སྟོན་ཆོས་ཟླ་བ་གཅིག་བར་ཆོས་ཞག་བཅོ་ལྔ། དགུན་ཆོས་ཟླ་བ་གཅིག་བཅས་ཡོད་པ་དང༌། སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྗེ་བཙུན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་གསུང་རྩོམ་སྤྱི་དོན་དང་མཐའ་དཔྱོད་རྣམས་ཡིན། ཁྲི་ཐོག་ཉི་ཤུ་པ་མཁན་པོ་ནོ་མིན་ཧན་བློ་བཟང་དོན་གྲུབ་སྐབས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་ཁྱི་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༡༨ ལོར་ལྷ་ས་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་ཕྱག་སྲོལ་ལྟར་སྨོན་ལམ་རབ་འབྱམས་པའི་དགེ་བཤེས་དམ་བཅའ་འཇོག་སྲོལ་བཙུགས་ཡོད། ༢. རྒྱུད་པ་གྲྭ་ཚང་གསང་སྔགས་བདེ་ཆེན་གླིང་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ས་གླང་ཕྱི་ལོ་༡༦༤༩ ལོར་ཀི་ན་ཆོས་རྗེ་ལེགས་པ་རྒྱ་མཚོས་གྲྭ་པ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ལ་སློབ་ཁྲིད་དང་སྦྱོང་བརྡར་མཛད་དེ་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང༌། རྗེས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་དགོངས་ཏེ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་སྟག་ཕྱི་ལོ་ ༡༦༩༨ ལོར་ཀ་བ་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་ཡོད་པའི་འདུ་ཁང་གསར་བཞེངས་ཐོག དབུས་ཀྱི་རྒྱུད་སྨད་པའི་ཕྱག་སྲོལ་ལྟར་གྱི་འདོན་ཆོག་དང༌། ཆོས་འཆད་ཉན་སོགས་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་ཆ་ཚང་བའི་སྟེང་དུ་ལྕགས་མཁར་ཟུར་དགུ་པའི་ཆོ་ག་ཡང་འཛུགས་པར་མཛད་པ་དང༌། མཁན་ཐོག་ཉེར་དྲུག་པ་མགོན་གྱ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་སྐབས་སྔར་ཡོད་འདུ་ཁང་ཀ་བ་ཞེ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཀ་བ་བཅུ་གཉིས་གསར་དུ་བསྣན་ནས་ཀ་བ་དྲུག་ཅུ་བར་རྒྱ་སྐྱེད་མཛད། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་བྱ་ཕྱི་ལོ་༡༨༣༧ ལོར་རྒྱུད་པའི་མཁན་རབས་ཞེ་བདུན་པ་སེར་དྲིས་མཁན་ཆེན་དཀོན་མཆོག་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་སྐབས། རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་གི་ཕྱག་བཞེས་ལྟར་གྱི་རབ་གནས་དགེ་ལེགས་ཆར་འབེབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཚོགས་འདོན་དུ་འཛུགས་པར་མཛད་ཡོད། ༣. གསོ་རིག་གྲྭ་ཚང་གཞན་ཕན་ནོར་བུའི་གླིང་ནི་ཐོག་མར་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ལྕགས་ཡོས་ཕྱི་ལོ་༡༧༡༡ ལོར་ཆུ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་སྔགས་པ་གྲྭ་ཚང་ཞིག་འཛུགས་གནང་མཛད་ཀྱང་དེ་ནས་ལོ་བཅུ་གཉིས་སོང་བའི་ཆུ་ཡོས་ཕྱི་ལོ་ ༡༧༢༣ ལོར་མཚོ་ཁའི་ཆིང་ཝང་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱིས་མན་ཆིང་གོང་མའི་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དུས་ཟིང་བསླངས་པ་མགོ་གནོན་སྐབས་སྐུ་འབུམ་དགོན་པར་གཏོར་བཤིག་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གྲྭ་ཚང་རྩ་མེད་དུ་སོང་རྗེས་སྐུ་འབུམ་ཁྲི་ཐོག་ཉེར་གཅིག་པ་སེར་དྲིས་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་གྱིས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་ཕྱི་ལོ་༡༧༢༥ ལོར་སྔགས་པ་གྲྭ་ཚང་དེ་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་བསྒྱུར་ནས་རྩ་རྒྱུད་སོགས་རྒྱུད་བཞི་ལ་འཛིན་གྲྭ་བཞི་དང༌། ལམ་རིམ་འཛིན་གྲྭ་གཅིག་བཅས་ཁག་ལྔར་ཕྱེ་སྟེ་བོད་སྨན་གྱི་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་དང༌། ལག་ལེན་སྦྱོང་བརྡར། རྒྱུགས་སྤྲོད་བཅས་ཀྱི་ཕྱག་སྲོལ་ཆ་ཚང་གསར་འཛུགས་གནང་ཡོད། ༤. དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་རིགས་ལྡན་བློ་གསལ་གླིང་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་གླང་ཕྱི་ལོ་༡༨༡༧ ལོར་ཁྲི་ཐོག་ཞེ་ལྔ་པ་ཆེ་ཤོས་རིན་པོ་ཆེ་ངག་དབང་བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་སྐབས་གྲྭ་གྲངས་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཙམ་ཞིག་ལ་སློབ་ཁྲིད་སྦྱོང་བརྡར་དང༌། འདུ་ཁང་གསར་བཞེངས་བཅས་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལེགས་པར་གྲུབ་སྟེ། ཁྲི་ཐོག་ཞེ་བདུན་པ་གསེར་ཏོག་རིན་པོ་ཆེ་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོའི་སྐབས་དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་དངོས་སུ་འཛུགས་གནང་མཛད་པ་ཡིན། ༥. འཆམ་པ་གྲྭ་ཚང་ནི་ཁྲི་ཐོག་ཉི་ཤུ་པ་མཁན་པོ་ནོ་མིན་ཧན་བློ་བཟང་དོན་གྲུབ་སྐབས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་ཁྱི་ཕྱི་ལོ་༡༧༡༨ ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་འབུམ་དུ་བཞུགས་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་རྩེ་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་འཆམ་དཔོན་ཞིག་ལས་འཆམ་ཁག་འགའ་ཞིག་བསླབ་སྦྱངས་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་འཆམ་པ་གྲྭ་ཚང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན། དགོན་པ་འདིར་ལྷ་ཁང་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང༌། གྲྭ་ཤག་བཅས་བསྡོམས་པའི་ཁང་མིག་དགུ་སྟོང་ལྷག་ཙམ་དང༌། ལྷ་ཁང་གཅིག་པུ་ཡང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་ཅིང༌། དགེ་འདུན་ཞལ་གྲངས་མང་བའི་དུས་སུ་སུམ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཙམ་ཡོད། དགོན་པ་འདི་ནས་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་གྲངས་ལས་འདས་པ་བྱོན་ཡོད།

{{#arraymap:སྐུ་འབུམ་དགོན་

|; |@@@ | | }}