Search by property

This page provides a simple browsing interface for finding entities described by a property and a named value. Other available search interfaces include the page property search, and the ask query builder.

List of results

• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/1538  + (སོ་རྩིའི་མིང་སྟེ། 《དབྱངས་ཅན་དགའ་བློའི་བརྡ་དཀྲོལ》ལས། ཏམ་བུ་ལ་ནི་སོ་རྩི། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《བེའུ་བུམ་སྔོན་པོའི་འགྲེལ་པ》ལས། ལན་ཅིག་ཙ་ན་ཇོ་བོ་ལ་ཏམ་བུ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕུལ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7720  + (སོགས་པའི་བརྡ་སྙིང་སྟེ། 《སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ས … སོགས་པའི་བརྡ་སྙིང་སྟེ། 《སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་སྨྲ་བ་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག》ལས། སྐད་གསར་བཅད་ཀྱིས་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པ་ནི་སྩོགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བསོགས་པ་དང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཡིག་ཆ》ལས། ཟར་མ་དང་། བུར་རམ་དང་སྦྲང་རྩི་དང་། ཨ་རུ་ར་ཤེག་འབེར་ལས་སྩོགས་པ་བསྐོལ་ཏེ་ཁག་ཟར་གང་གི་ནང་དུ་ཚུལ་ན། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁག་ཟར་གང་གི་ནང་དུ་ཚུལ་ན། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6819  + (སྐྱེས་བུའི་ངལ་རྩོལ་ལ་རག་མ་ལས་པའི་སའི་བཅུད་ … སྐྱེས་བུའི་ངལ་རྩོལ་ལ་རག་མ་ལས་པའི་སའི་བཅུད་དང་མྱུ་གུའི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན》ལས། ས་ཞག་ནི་ས་མྱག་སྟེ་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ས་འགོག་པ་དང་འབུས་པ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འདི་ལ་ས་མོ་ཞག་ཅེས་བྲིས་པའང་ཡོད་དེ། 《མཁས་པའི་དགའ་སྟོན》ལས། ས་མོ་ཞག་ཅེས་ཁ་དོག་དམར་སེར་ལ། ། སྦྲང་རྩིའི་རོ་ལྡན་བྱུང་སྟེ་ཟོས་པ་ཡིས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ུང་སྟེ་ཟོས་པ་ཡིས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/152  + (སྒོ་ང་དང་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ལུས་གཉིས་དང༌། ཤ་འབུ་དང་ཤ་སྦྲང་གི་ལུས་གཉིས་ལྟ་བུ།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6772  + (སྒྲོན་ཤིང་གི་ཐང་ཆུའི་མིང་སྟེ། 《བོད་ཀྱི་བརྡ་སྐད་མིང་གཞི་གསལ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས》ལས། ཤེལ་ཏལ་པ་ནི་སྒྲོན་ཤིང་ཐང་ཆུ་འོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2152  + (སྔར་བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་སྐབས། མཚོ་སྣ་ཤན་ཁོངས་མོན་ཡུལ་གྱི་ཚོའམ་ལྡིང་སྟེ། ལེགས་པོ་ཚོ་བཞི། སྤང་ཆེན་ལྡིང་དྲུག དྭགས་པོ་ཚོ་བརྒྱད། ལ་འོག་ཡུལ་གསུམ། སྦྲང་ནང་ཚོ་དྲུག རོང་ནང་ཚོ་བཞི། ཤ་འུག་ཧྲོ་བྱང་དྭགས་བཅས་སོ་གཉིས་སོ།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2067  + (སྔོན་བྱུང་གཏམ་དང་སྡེ་བཞི་སྟེ། 1. གྲོང་ཁྱེར … སྔོན་བྱུང་གཏམ་དང་སྡེ་བཞི་སྟེ། 1. གྲོང་ཁྱེར། 2. རྒྱ་མཚོ། 3. རི། 4. དུས། 5. ཉི་ཟླ་འཆར་ནུབ་ལ་བསྔགས་པ། 6. སྐྱེད་ཚལ། 7. ཆུའི་རོལ་རྩེད། 8. ཆང་འཐུང་བ། 9. དགའ་སྟོན། 10. མ་ཚོགས་པ། 11. བག་མ་ལེན་པ། 12. གཞོན་ནུ་སྐྱེ་པ། 13. གཞོན་ནུ་འཕེལ་བ། 14. གྲོས་བྱེད་པ། 15. ཕོ་ཉ་བགྲོད་པ། 16. གཡུལ་འཐབ་པ། 17. མངའ་ཐང་དར་བ།་བགྲོད་པ། 16. གཡུལ་འཐབ་པ། 17. མངའ་ཐང་དར་བ།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2100  + (སྟོང་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་རང་གི་ངོ་བོ་ … སྟོང་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་བསྣན་པས་སྟོང་པ་ཉི་ཤུའོ། ཡང་ན། ལུགས་གཅིག་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ། ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ། དེ་ཉིད་ལུས་དང་བསམ་པས་ཕྱེ་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུའོ། རྩ་རླུང་གི་སྐབས་སུ་དུས་འཁོར་ལྟར་ན། གཙུག་ཏོར་ནམ་མཁའི་འཁོར་ལོ། དཔྲལ་བ་ཆུའི་འཁོར་ལོ། མགྲིན་པ་མེའི་འཁོར་ལོ། སྙིང་ཁར་རླུང་གི་འཁོར་ལོ། ལྟེ་བར་སའི་འཁོར་ལོ། གསང་གནས་སུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་བདེ་སྟོང་གི་འཁོར་ལོ་དྲུག་གོ རྐང་ལག་གི་ཚིགས་ཆེན་བཅུ་གཉིས་ལ། འཁོར་ལོ་བཅུ་གཉིས། སྨིན་མཚམས་དང་ལྟེ་འོག་གི་འཁོར་ལོ་གཉིས་བཅས་ཉི་ཤུ་ནི། རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བཤད་དོ།མ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བཤད་དོ།)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/7088  + (སྡེ་དགེ་འབྲི་ཆུའི་ཤར་རྒྱུད་ཁམས་རྫོཊ་ཆེན་དགོན་གྱི་ཉེ་འདབས་ཀྱི་རྙིང་མའི་དགོན་ཆེན་ཞིག)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/6807  + (སྦྲང་རྩི་དང་། མར་དང་། ཞོ་དང་ཆུ་དང་། ཆང་བཅས་ཀྱི་མཚོ་དྲུག་གོ།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1418  + (སྦྲང་རྩི་དང་། མར། ཞོ། འོ་མ། ཆུ། ཆང་གི་མཚོ་རྣམས་སོ།)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/4920  + (སྦྲང་རྩི། མར། ཞོ། འོ་མ། ཆུ། ཆང་སྟེ་དྲུག)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/6241  + (སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ཐོག་མར་འཛུགས་སའི་ཡུལ་དུ་བཤད།)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/174  + (སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ཟེར་བའི་མི་ཞིག་གིས་ཤིང་སྤྲེལ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ ༦༢༤ པར་མ་ཁའི་ཡུལ་དུ་བཙུགས་པའི་ཆོས་ལུགས།)
• Dictionaries/sngas rgyas chos gzhung tshig mdzod/6065  + (སྦྲང་རྩིའི་མཚོ་དང་། མར་གྱི་མཚོ། ཞོའི་མཚོ། འ་མའི་མཚོ། ཆུའི་མཚོ། ཆང་གི་མཚོ་བཅས་སོ། ཚིག་འདི་གསར་དུ་བཅོས་པ་ཡིན།)
• Dictionaries/sngas rgyas chos gzhung tshig mdzod/9254  + (སྦྲང་རྩིའི་མཚོ་དང་། མར་གྱི་མཚོ། ཞོའི་མཚོ། འོ་མའི་མཚོ། ཆུའི་མཚོ། ཆང་གི་མཚོ་བཅས་དྲུག་གོ། ཚིག་འདི་གསར་དུ་བཅོས་པ་ཡིན།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7489  + (སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མའི་མིང་སྟེ།《འདུལ་ … སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མའི་མིང་སྟེ།《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། སྤྲ་ཚིལ་ནི་སྦྲང་རྩིའི་ཚིགས་མའམ་སྙིགས་མ། ཞེས་དང་། 《ངག་སྒྲོན་གྱི་འགྲེལ་པ》ལས། སྤྲ་ཚིལ་སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མ་ལྷུང་བཟེད་གློན་བྱེད་དང་ལྕགས་གཡའ་ལེན་བྱེད། ཅེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བ་ལུང་རྣམ་འབྱེད》ལས། ལྷན་པ་སྙི་བ་ལྔ་པོ་བུ་རམ་དང་། རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཚིགས་མ་དང་། སྤྲ་ཚིལ་དང་། རོ་ཉེ་དང་། ཚོན་མོ་སྟེང་དག་གིས་གློན་པར་བྱེད་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།ེང་དག་གིས་གློན་པར་བྱེད་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/2393  + (སྦྲང་རྩིའི་སྙིགས་ཀྱི་མིང་སྟེ།《བོད་ཀྱི་བརྡ་སྐད་མིང་གཞི་གསལ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས》ལས། པྲ་ཚིལ་སྦྲང་རྩིའི་སྙིགས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/4675  + (སྦྲང་རྩིའི་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པའི་མིང་སྟེ། 《འ … སྦྲང་རྩིའི་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པའི་མིང་སྟེ། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། ཟིལ་མངར་གྱིས་གཅིན་པ་ནི་སྦྲང་རྩིས་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པ། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ》ལས། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོར་དབང་བསྐུར་བ་བཀུར་ཞིང་། གསེར་གྱི་སྣོད་ནས་བཟའ་བཅའ་ཟིལ་མངར་གྱིས་གཅིན་པ་དག་བཟའ་བར་བྱ་དགོས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །པ་དག་བཟའ་བར་བྱ་དགོས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7587  + (སྦྲང་སྙིགས་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《མངོན་བརྗོད་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན》ལས། མངར་ལྡན་སྦྲང་བུའི་སྐྱུགས་པ་སྦྲང་། ། སྦྲང་སྙིགས་སྦྲང་ལྷད་སྦྲ་ཚིལ་ལོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/5442  + (སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ཕྱག་མ་བཏབ་གོང་དུ་སྐྱིད་ཆུའི་ཀླུང་ཐང་གི་ནུབ་བྱང་རི་འདབས་སུ་གསར་རྒྱག་བྱས་པའི་སྒྲུབ་གནས་ཤིག)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6344  + (སློང་མོ་བའི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་རེག་གཟིགས་གསར་བུའི་ཉེར་མཁོ》ལས། ལག་སྦྲེང་ཞེས་པ་སློང་མོའི་མིང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《སྒྲ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་འཇུག་ངོགས》ལས། གྲང་བས་སྦྲེབས་པའི་སྦྲང་བུ་སྦྲང་རྩིས་ཅི། བཀྲེན་པས་སྦྲེབས་པའི་ལག་སྦྲེང་འཁྲིག་པས་ཅི། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/2723  + (（2）ཞོའི་སྣོད་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་གསར་རྙིང་གི … （2）ཞོའི་སྣོད་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་གསར་རྙིང་གི་རྣམ་གཞག་བློ་གསལ་ཡིད་འཕྲོག》ལས། ཕྲུམ་ཚུད་ཅེས་པ་ནི་ཞོ་ཡི་སྣོད།། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བ་གཞི་གླེགས་བམ་དང་པོ》ལས། དེ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་སྨྲས་པ། ཞོའི་བུམ་པ་དང་ཕྲུམ་ཚུད་འདི་ཁྱོད་སྣོམས་ཤིག དེས་ཕྲུམ་ཚུད་བླངས་ཏེ། ཞོའི་བུམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བྱིན་ནས་ཕྲུམ་ཚུད་ཁྱེར་ཏེ་སོང་བ་ལས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ུམ་ཚུད་ཁྱེར་ཏེ་སོང་བ་ལས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/4991  + (（2）རྒྱུག་ཆུའི་དོན་ལའང་འཇུག་པ་ཡོད་དེ།《བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ》ལས། མི་རོའི་ཐང་མ། ཁྲག་གི་འདོ་བ་ཆུ་བྲན་ཙམ་དུ་འདུག་པ་ལ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6824  + (（2）སྦྲང་མའི་ཚང་དང་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན》ལས། ས་མྱག་ནི་དབྱར་དུས་སུ་ཆུ་འཁྱིལ་ཤུལ་དུ་ཆགས་པའི་རྩིའོ། ། ཞེས་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ས་ཞག་ནི་ས་མྱག་སྟེ་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)

• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1551  + (ཚྭའི་མཚོ། ཆང་གི་མཚོ། ཆུའི་མཆོ། འོ་མའི་མཚོ། ཞོའི་མཚོ། མར་གྱི་མཚོ། སྦྲང་རྩིའི་མཚོའོ།)

• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/3062  + ((1) གསོས་པའི་དོན་ཏེ། 《འདུལ་བ》ལས། སྦྲང་རྩི་དང་། འོ་མས་ལེགས་པར་བརྙོད་དོ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/1311  + ((1) ཆུའི་ལྦུ་བ་དང་།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7485  + ((1) ཟས་རོ་སྒྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཚྭའི་མིང་སྟེ།《བརྡ་གསར་རྙིང་གི་རྣམ་གཞག་བློ་གསལ་ཡིད་འཕྲོག》ལས། སྤྲ་ཆལ་ཞེས་པ་འགྱུར་བྱེད་མིང་།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།།)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/5315  + ((1) སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚ … (1) སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚར་ཚར་གྱི་མིང་སྟེ། 《ངག་སྒྲོན་གྱི་འགྲེལ་པ》ལས། འོག་པག་སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚར་ཚར་དང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《དགེ་སློང་མའི་འདུལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ》ལས། རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་ནི་ཐོགས་བཞིན་ནི་དམར་རྩིའི་ཐིག་ལེས་མཛེས་པར་བྱས། རྐེད་པ་ནི་གསེར་གྱི་འོག་པག་གིས་བཅིངས། རྐང་པ་ནི་རྐང་རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ྒྱན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
• Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/128  + ((1) སྦྲུལ་དུག་སྲུང་བྱེད་ཀྱི་ལྷམ་གྱི་མིང་སྟེ། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། ཀླུའི་ཁ་ཆུའི་ཆུ་ལས་རྩྭ་དུག་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་རྩྭ་དེའི་གནོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ལྷམ་དེ་བྱུང་བས་ལྷམ་དེའི་མིང་ཁ་ཆུ་ཆུས་བྱུང་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས།)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/7526  + ((སུམེརུ:)གསེར་གྱི་ས་གཞི་དེ་ལ་ལྷུན་པོའི་རི་ … (སུམེརུ:)གསེར་གྱི་ས་གཞི་དེ་ལ་ལྷུན་པོའི་རི་ཆགས་ཏེ། བརྗིད་ཆེ་བས་ན་ལྷུན་པོ་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་ན་རི་རབ་བོ།། དེ་ཡང་ཤར་དངུལ་དང་ལྷོ་བཻཌཱུརྱ་དང་ནུབ་ཤེལ་དམར་པོ་དང་བྱང་གསེར་ཏེ་རིན་ཆེན་བཞིའི་རང་བཞིན་ཅན། རི་རབ་ཀྱི་ངོས་རིན་པོ་ཆེ་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་འོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཡང་དེའི་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་ལ། དེའི་འོད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའང་དེའི་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་ཞིང༌། ཚད་ནི་ཆུའི་ནང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིར་ནུབ་ཅིང་། ཆུའི་སྟེང་དུའང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་འཕགས་པའོ།། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་དང་། རི་བོའི་དབང་ཕྱུག རི་ཡི་མཆོག རིན་ཆེན་བརྩེགས་པ། རིའི་རྒྱལ་པོ། ས་འཛིན་དབང་པོ། ལྷའི་རི་བོ་བཅས་སོ།།ྒྱལ་པོ། ས་འཛིན་དབང་པོ། ལྷའི་རི་བོ་བཅས་སོ།།)
• Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/1384  + ((ཨརཎྱཾ)གྲོང་ལས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གིས་ཆོད་པའི་དབེན་གནས་སམ། དགེ་འདུན་པ་བཞུགས་ས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཀློག་གྲྭའི་གནས་དང་། མཁས་གནས། ཆོས་ཀྱི་གྲོང་རྡལ། ཆོས་ཀྱི་འདུན་ས། བདུད་རྩིའི་ཁང་། དབེན་པའི་གནས། ཞི་བའི་གྲོང་། བསམ་གཏན་ཁང་བཅས་སོ།།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2130  + (1. གསེར། 2. ངུལ། 3. བྱུ་རུ། 4. མུ་ཏིག 5. ཟ … 1. གསེར། 2. ངུལ། 3. བྱུ་རུ། 4. མུ་ཏིག 5. ཟངས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྔ། 6. དབང་ལག 7. ཀན་ཊ་ཀཱ་རི། 8. སླེ་ཀྲེས། 9. ཅུ་གང་། 10. ཤོ་དག་དཀར་པོ་སྟེ་སྨན་ལྔ། 11. ག་བུར། 12. གླ་རྩི། 13. ཛ་ཏི། 14. གུར་གུམ། 15. ཙན་དན་སྟེ་དྲི་ལྔ། 15. ནས། 17. གྲོ 18. ཏིལ། 19. སྲན་མ། 20. འབྲས་སྟེ་འབྲུ་ལྔ། 21. ལན་ཚྭ། 22. ཏིལ་མར། 23. མར། 24. བུ་རམ། 25. སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་དང་ཉེར་ལྔའོ།། 25. སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་དང་ཉེར་ལྔའོ།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1575  + (1. ད་ལི་སྲང་བཞི། 2. བཅའ་སྒ་སྲུང་བཞི། 3. པི་པི་ལིང་སྲང་དོ། 4. ཕོ་བ་རིས་དཀར་པོ་སྲང་དོ། 5. རྒྱ་ཚྭ་སྲང་གང་། 6. སྡིག་སྲིན (གླ་རྩིའི་ཆུ་ཡིས་སྦང་བ）སྲང་དོ། 7. ལྕམ་པའི་འབྲས་བུ་སྲང་དོ། 8. སུག་སྨེལ་སྲང་དོ། །)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/10092  + (1. དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ཆོས་སྒ … 1. དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ཆོས་སྒོ་བརྒྱ་བསྟན་གཟིགས་པ་རྣམ་ལྔས་འཕོས་ཞེས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་སྤྱན་སྔར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མར་གྱུར་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་སྤྱད་དེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་ཡན་ཆད་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་ནས། མཆོད་པའི་རོལ་མོ་ལས་གཞན་དོན་དུ་བསྐུལ་བའི་སྒྲ་གསན་པ་ན། ཆོས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་དང་བཀའི་བགྲོ་བ་མཛད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་གནས་སུ། དད་པ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་སྟེ། བསམ་པ་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བསྟན་ནས་ལ་ཐོད་དང་ཅོད་པན་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བཞག་ནས་ཁྱོད་ནི་ངའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཅིང་དགའ་ལྡན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་རོ། ། དེ་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའམ་ལྔ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་ནས་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུང་སྐར་མ་ས་ག་ཉ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སྦྱོར་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོས་པར་མཛད་དོ། །</br>2. འཛམ་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་ཡུལ་དབུས་སུ་རྒྱལ་རིགས་ཡབ་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ཞེས་དེའང་མིའི་གླིང་གཞན་གསུམ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡན་ཆད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཆེ་བས་ཡིད་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་། ལོ་བརྒྱ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཧ་ཅང་བདོ་བས་མི་ཁོམ་པར་སྣང་བ་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པས་སྐྱེ་དགུ་གདུལ་སླ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ། རྩོད་དུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ནས་སྨད་དུ་མེད་པ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་འདིར་རེས་འགའ་རྒྱལ་རིགས་དང་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཙོ་བོར་བཀུར་བ་ལས་སྐབས་དེར་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བས་མང་བཀུར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་བརྒྱན་པ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་དང་། ཡུམ་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལ་གཟིགས་ནས། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐལ་དཀར་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་བླངས་པའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་ནས་ལྷུམས་སུ་ཙན་དན་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་བྱིས་པ་ཟླ་དྲུག་ལོན་པའི་ཚད་ཙམ་པ་ན་བཟའ་དང་བཅས་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་ཟིལ་དང་རོ་བཅུད་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ཕུལ་བ་བཞེས་ནས་སྐུ་ལུས་བརྟས་པར་མཛད་དོ། ། དེ་ལ་གཟིགས་པ་བཞི་ནི། གླིང་དང་། དུས་དང་། ཡུམ་དང་རིགས་ཏེ་གོང་དུ་སྨྲས་པ་ལྟར་ལ། ། གཟིགས་པ་ལྔ་ནི། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཡུལ་དབུས་དང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས། ཤཱཀྱའི་རིགས་བརྒྱུད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་བཅུར་ལྷུམས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཡུམ་སྟེ་ལྔ་ལ་གཟིགས་པ་ལུང་དང་མངོན་འབྱུང་ནས་གསུངས་སོ། ། </br>3. ངོ་མཚར་མཚན་མ་བྱེ་བ་སྙེད་དང་བཅས། །ལུམྦི་ནི་ཡི་ཚལ་དུ་དོན་གྲུབ་བལྟམས། ། ཞེས་ལྷུམས་སུ་ཟླ་བ་བཅུ་ཚང་བར་བཞུགས་པའི་ཚེ་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྨིན་པར་མཛད་དེ་བལྟམས་པའི་སྔ་ལྟས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། གླིང་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞིའི་·དབུས་སུ་ཨ་ཤཱཐའི་ལྗོན་པ་སྐྱེ་བ་དང་གླིང་ཕྲན་རྣམས་སུ་ཙན་དན་གྱི་ཚལ་སྐྱེ་བ་དང་། སེར་སྐྱའི་གྲོང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བདེ་བའི་འབྱོར་པ་ཚད་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་མཚན་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སྙེད་ཀྱིས་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏམས་པ་དང་བཅས་ལུམྦི་ནིའི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་དུ་དབོ་ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་དཀུ་གཡས་བརྟོལ་ཏེ་མཚན་དཔེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསལ་མ་ཐག་ཚངས་པ་་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར། ཕྱོགས་བཞིར་ཞབས་ཀྱིས་གོམས་པ་བདུན་བདུན་བོར་ཏེ་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུགས་་དབྱུང་ བའི་གསུང་དབྱངས་ཕྱུང་། ཡབ་རྒྱལ་པོས་བལྟམས་པའི་ངོ་མཚར་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཞོན་ནུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཕུལ། སེར་སྐྱའི་གཞིར་མ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བསྲིངས། ཤཱཀྱ་གཏུམ་པོ་གཟུ་ལུམ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐུབ་པ་བཞིན་གནས་པས་མཚོན་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བཏེགས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གནོད་སྦྱིན་ཤཱཀྱ་འཕེལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་པས་ཡབ་ཀྱིས་མཚན་གསུམ་པ་ལྷའི་ཡང་ལྷ་ཞེས་བཏགས། དྲང་སྲོང་ནག་པོ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>4. ཡིག་རྩིས་རི་མོ་འཕོང་སྟོབས་བརྟག་དཔྱད་གཏམ། ། ལུགས་མང་སྒྱུ་རྩལ་བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས། ། ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་སོན་ཀྱང་འདུལ་བྱ་གྲངས་མེད་པ་སྨིན་པའི་སླད་དུ་ཡི་གེ་སློབ་པའི་གྲྭར་བྱོན་ཏེ་ཡིག་མཁན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ལས་སློབ་པ་ལྟར་མཛད་ཅིང་དེས་མིང་ཙམ་ཡང་མ་ཐོས་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་རྫོགས་པ་ན་ཤཱཀྱ་ལག་ན་བེ་ཅོན་གྱི་བུ་མོ་དཔལ་ཆེན་མོའི་སྤྲུལ་པ་ས་འཚོ་མ་རྒྱལ་བའི་རུ་མཚན་དུ་བཞག་ནས་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་རྩལ་འགྲན་པའི་ཐོག་མར་རྩིས་པ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱ་སྲིད་སྒྲུབ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་གྲངས་ཀྱི་གནས་འགྲན་པ་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆ་ཙམ་ལའང་འགྲན་པར་མ་ནུས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་རི་མོ་འདུ་བྱེད་དང་། ། འཕོང་དང་། སྟོབས་དང་བརྟག་དཔྱད་དང་། གཏམ་དང་། རྐྱལ་དང་། བང་དང་། འདེགས་མཆོངས་ལ་སོགས་པ་ལུགས་སྲོལ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་བཟོའི་གནས་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་སྟོབས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>5. ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན་སོགས། ། བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའི་འཁོར་རོལ་སྨིན་པར་མཛད། ། གཟུགས་བཟང་དར་བབ་དྲེགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཏོང་ལ་དགའ་བ་སོགས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན། རི་དྭགས་སྐྱེས་ཏེ་སོ་སོ་འཁོར་ཉི་ཁྲི་དང་བཅས་པ་བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའམ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་འཆི་མེད་འདུན་ས་ལྟ་བུའི་གླུ་དབྱངས་རོལ་མོའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཆོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ནང་དུ་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་ལ་སོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པས་བཙུན་མོའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །</br>6. རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། ། ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། ། ཞེས་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་པ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞིར་རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གླུ་པ། དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲས་བསྐུལ་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོ་འཁོར་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་སྐྱེས་པ་ན། དེ་ནི་ཞག་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ཅི་ཡོད་པས་མེལ་ཚེ་བྱས་ཏེ་བསྲུངས་པ་ན། ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ཉའི་མཚན་མོར་གྲགས་འཛིན་མའི་མངལ་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ནམ་ཕྱེད་ན་ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལ་ཆིབས་ཞིམ་འབྲིང་བ་འདུན་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲོག་སྟོང་མང་པོས་མཆོད་ཅིང་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ནས་གཙུག་ཕུད་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཅད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་།། ལྷ་ཡིས་ཕུལ་བའི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། འདུན་པ་ཆིབས་བཅས་སླར་ལོག་ནས་ཡབ་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་བསང་། གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེར་ཏེ་མཆོད་པ་ཆེན་པོས་མཆོད་དོ། །</br>7. སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མངོན་མཛད་ཆུ་ཀླུང་ངོགས། ། ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་དཀའ་བ་སྤྱད། ། ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ཏེ། སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་འཕུར་དང་།་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་རངས་བྱེད་པའི་བུ་ལྷས་སྤྱོད་གཉིས་ལས་བསམ་གཏན་གྱི་གདམ་ངག་ནོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཅིའང་མེད་པ་དང་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མཐར་ཐུག་པ་ཚེགས་ཆུང་ངུས་མངོན་པར་མཛད་ཀྱང་། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་འཇུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་སུམ་དབྱུང་ཞིང་དེས་མི་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་ལུང་བསྟན་ཅིང་ལོག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུན་ཅིང་དེས་མི་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་མང་པོར་ཉེ་བར་གཟིགས་ནས་ཆུ་ཀླུང་ནེརཉྫ་ནའི་ངོགས་སུ་ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་འདས། ཉིན་རེར་རྒྱ་ཤུག་གི་འབྲུ་གཅིག་ནས་འབྲུ་གཅིག་རིལ་བུ་གཅིག་རྣམས་ལས་མི་གསོལ་བ་དང་། ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མི་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད་ཅིང་། ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་ཁོ་ན་སྤྱད་པ་ན་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྤྱོད་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སླར་ཁ་ཟས་རགས་པ་གསོལ་བས་སྐུ་སྟོབས་སླར་རྒྱས་ཤིང་མཛེས་པ་གྱུར་པས་དགེ་སྤྱོང་མཛེས་པ་ཞེས་པའི་མཚན་དུ་གྲགས་སོ། །</br>8. འོ་ཐུག་གསོལ་ནས་མཚན་དཔེ་འོད་དུ་འབར། ། རྩྭ་ཡི་སྟན་བསྣམས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས། ། ཞེས་དེ་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་ལས་ཆོས་གོས་སྦྱར་མར་མཛད་པ་བཞེས་ཤིང་། གྲོང་མི་དགའ་བྱེད་མའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མ་ལ་ལྷས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན། བ་སྟོང་གི་འོ་མ་ལ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་ཁུར་བྱས་པའི་འོ་ཐུག་སྦྲང་རྩི་ཅན་གསོལ་མ་ཐག་ཏུ་གསེར་གྱི་མདོག་དང་། འོད་འདོམ་གང་ལ་སོགས་མཚན་དཔེ་རྣམས་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་འོད་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཅིང་། རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་ལས་རྩྭ་བསླངས་ཏེ་སྟན་གྱི་ཕྱིར་བསྣམས་ནས། མི་བསྐྱེད་སྟོབས་དང་དབང་པོའི་མཆོད་སྡོང་འདྲ། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་ན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་འཁར་བའི་སྣོད་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱིན། སྟོང་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དབང་བསྒྱུར་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་ལྷ་རྣམས་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོར་རང་རང་གི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཚད་མེད་པའི་བཀོད་པས་བརྒྱན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྐྱོད་པའི་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་ཀླུ་ནག་པོ་བྱ་བ་ཚེ་བསྐལ་པར་གནས་ཞིང་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་ཚེ་མིག་ཐོབ་པ་དེའང་མིག་ཕྱེ་ཞིང་སྣང་བ་མཐོང་། ཙཱ་ཤའི་ཁྱུ་རྣམས་སྙན་པར་སྒྲོགས་ཤིང་མཁའ་ལ་གཡས་སུ་བསྐོར། ཐུབ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་མཛད། རྩྭ་ཡི་རྩེ་མོ་རྣམས་ནང་དུ་བསྟན་ནས་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས་སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་། དྲན་པ་མངོན་དུ་བཞག་ནས་བཞུགས་སོ། །</br>9. ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ། ། ཉོན་མོངས་དང་བཅས་བྱམས་པའི་མཐུ་ཡིས་བཅོམ། ། ཞེས་དེ་ནས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་དང་། བདུད་རིགས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དགེ་རྩ་ཅན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ། སྨིན་མཚམས་ནས་འོད་ཟེར་སྤྲོས་ཏེ་བདུད་ཀྱི་གནས་གཡོས་ཤིང་བསྐུལ་བས། སྡིག་ཅན་རང་ཉིད་ཀྱི་རྨི་ལྟས་མི་བཟད་པ་མཐོང་བ་སོགས་འཇིགས་སྐྲག་དངངས་ཤིང་ ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུའི་ཁོར་ཡུག་གང་བའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་འགས་པར་བྱས་པའི་བཀོད་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་སྟོང་གསུམ་་ཀུན་ནས་གཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷགས་ཏེ་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་ཅིང་། གདུག་པའི་དབུགས་སྤྲོས་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་.མཛད་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་བཀོད་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ནས་མཐུ་རྡུགས་ཏེ། བསོད་ནམས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་པས་བཞེངས་སུ་གསོལ་བ་ན། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་ཤིང་མཐར་སོན་པའི་དཔང་པོ་སའི་ལྷ་མོ་འཁོར་དང་ བཅས་པས་ཞུས། སླར་སྲིད་མ་དང་དགའ་མ་སོགས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པའི་གཡོ་སྒྱུས་བསླུ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ཐུགས་གཡོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་དགེ་རྩ་སྨིན་པའི་ལྷའི་བུ་ཚད་མེད་པ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་བཅོམ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སོགས། མདོར་ན་བྱམས་པའི་ཏེང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ནས་བདུད་ཀྱི་དམག་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ནམ་སྲོད་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བཏུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>10. བསམ་གཏན་བདེན་བཞི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་གཟིགས་ནས། ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་མངོན་པར་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། ། ཅེས་ནམ་གྱི་གུང་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པོར་རིམ་གྱིས་སྙོམས་པར་བཞུགས། ལྷའི་སྤྱན་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་ལུང་ལྡོག་གི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ནས། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀ་རྔ་རྡུང་བའི་དུས་སུ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱུ་མཆོག་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ་དེས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་གང་ཅིའང་རུང་། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་། སྤང་བྱ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཅོམ་ནས་ཆོས་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། ། དེའི་ནུབ་མོར་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ་ཀུན་དགའ་བོའང་བཙས་ཤིང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཟིན་ཏོ།། དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིང་ཏཱ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ། ལམ་གྱི་རྒྱུན་ནི་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད། སྟོང་གསུམ་འདིའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་གསུངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐུར། སྟོང་གསུམ་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་ཞག་བདུན་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་མ་བཤིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གཟིགས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བས་དགྱེས་པར་མཛད། བདུན་ཕྲག་གཉིས་པར་སྟོང་གསུམ་རྒྱང་རིང་དུ་འཆག ་བདུན་ཕྲག་གསུམ་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱན་མི་འཛུམ་པར་གཟིགས། བདུན་ཕྲག་བཞི་པར་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་མི་རིང་བར་འཆག བདུན་ཕྲག་ལྔ་པར་ཀླུ་བཏང་བཟུང་གི་གནས་སུ་བཞུགས། བདུན་ཕྲག་དྲུག་པ་ལ་དེ་ནས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་དྲུང་དུ་བཞུད། བདུན་པའི་ཚེ་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ན་ལྷས་བསྐུལ་ཏེ་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཐོག་མ་ཕུལ་བ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་རྡོའི་ལྷུང་བཟེད་བཞི་ཕུལ་བ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བླངས་ནས་གསོལ་ཏེ་ལྷའི་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཅིང་། ། སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>11. ཚངས་སོགས་གསོལ་བཏབ་ངེས་དང་མ་ངེས་གནས། ། དྲང་ངེས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་གསུམ་བསྐོར། ། ཞེས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ་རང་གིས་བརྙེས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱིས་མི་རྟོགས་པར་དགོངས་ཏེ་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། ། བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། ། སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་ནུས་པས། །མི་སྨྲ་ནགས་འདབ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་བཞུགས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འོངས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་གསོལ་བར་བཏབ་ཀྱང་མ་གནང་བས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ཏེ་ལན་གསུམ་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པར་ལེགས་པ་གཟིགས་ཏེ། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་ལས་བརྩམས་ཏེ་བདུད་རྩིའི་སྒོ་དབྱེ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཚངས་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཝ་ར་ཎ་སིར་བསོད་སྙོམས་མཛད་ཅིང་དྲང་སྲོང་ལྷུང་པ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་མདུན་བསུས་ཏེ། དེ་དག་ཚུར་ཤོག་གིས་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་ས་ཕྱོགས་དེར་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་སྟོང་བྱུང་བ་དང་། ཁྲི་དང་པོ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་ཅིང་ཁྲི་བཞི་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པར་སྐུལ་བའི་སྒྲ་ཡང་བྱུང་བ་ན་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཛམྦུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་གྲུབ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ཕུལ་བ་སོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ལྷ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འདུས་པ་ལ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་བཞིར་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་དང་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་བསྟན་པས་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐོག་མ་བྱུང་། དེ་ནས་རིམ་པར་རི་བོ་ག་ཡ་དང་སྤོས་ངད་ལྡང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ། ཀོ་ས་ལ་སེར་སྐྱའི་གཞི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་དང་། ལྷ་དང་ཀླུའི་གནས། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་སོགས་མ་ངེས་པའི་གནས་ཅི་རིགས་པ་རྣམས་སུ་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར། མཆོག་ཟུང་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་བགྲང་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བཀོད། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་ལྷ་དང་མི་གྲངས་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན། མཉན་དུ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཆེད་དུ་དབྱར་གནས་པར་མཛད་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་གསལ་ལྡན་དུ་ལྷ་ལས་བབས། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པར་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་སོགས་འདུལ་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །</br>12. མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཅིང་། ། སྐུ་གདུང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད།། ཅེས་དེ་ལྟར་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་བཏང་། འཚོ་བའི་འདུ་བྱེད་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལྟས་ཆེན་པོ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པར་རིམ་གྱིས་གཤེགས་ཏེ་སླད་མའི་དུས། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། མདོ་སྡེ་དང་མཐུན། འདུལ་བ་ལ་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཟུངས་ཤིག་པ་སོགས་གདམས་ནས་མགར་བའི་བུ་ཙུན་ད་ལས་བཤོས་ཀྱི་ཐ་མ་གསོལ་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་ཅན་དུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར། ཐ་མའི་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཏེ་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐུགས་ལ་མཛད། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བཞི་ཚན་གསུམ་བསྟན་ཅིང་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་བསྩལ། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའོ་དང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་རབ་བཟང་སོགས་བཏུལ། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པས་སྟོན་པའི་མཛད་པ་སོགས་གདམས་ནས། ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་གི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། སླར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བ་མི་གཡོ་བའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་ཏེ་མི་གནས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན། ཞག་བདུན་དུ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་པ་རྒྱུ་ཆེན་པོས་མཆོད་ཅིང་སྐུ་གདུང་གྱུད་ཀྱིས་དབུ་རྒྱུན་བཏགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སའི་སྟེང་དུ་ཟླ་མེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་མེ་རང་འབར་དུ་གྱུར་པས་གདུང་རྣམས་ཡུངས་འབྲུ་ལྟ་བུའི་རིང་བསྲིལ་གྱི་ཕུང་པོར་གྱུར་པ་མ་ག་དྷཱའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་ཡངས་པ་ཅན་ངས་པ་ཅན་གྱི་ལིཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆ་བརྒྱད་དུ་བགོས་ཏེ་སོ་སོའི་ཡུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཤིང་དུས་སྟོན་ཆེན་པོ་བཙུགས་ནས་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད། ཚེམས་མཆེ་བ་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་གྲོང་ཁྱེར་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས་མཆོད། མ་སྐྱེས་དགྲའི་གདུང་སྐལ་རྣམས་ཕྱེས༑ ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་ཛམྦུའི་གླིང་དུ་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་ནུབ་གཅིག་ལ་བཞེངས་པ་དང་། ་མ་འོངས་པ་ན་སྐུ་གདུང་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་པར་གསུངས་སོ། །</br>མདོར་ན་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་ཁབ་ཏུ་བཞུགས། ལོ་དྲུག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད། སོ་ལྔ་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་བར་དབྱར་གནས་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་མཛད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་ཏེ། མཐར་རྩྭ་མཆོག་གྲོང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །ོག་གྲོང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/10069  + (1. དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་ནི། དག … 1. དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་ནི། དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ། ཆོས་སྒོ་བརྒྱ་བསྟན་གཟིགས་པ་རྣམ་ལྔས་འཕོས། ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་སྤྱན་སྔར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མར་གྱུར་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དེ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་ཡན་ཆད་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་ནས། མཆོད་པའི་རོལ་མོ་ལས་གཞན་དོན་དུ་བསྐུལ་བའི་སྒྲ་གསན་པ་ན་ཆོས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་དང་ སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་དང་བཀའི་བགྲོ་བ་མཛད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་གནས་སུ། དད་པ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་སྟེ་བསམ་པ་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བསྟན་ནས་ལ་ཐོད་དང་ཅོད་པན་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བཞག་ནས་ཁྱོད་ནི་ངའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཅིང་དགའ་ལྡན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའམ་ལྔ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་ནས་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུང་སྐར་མ་ས་གས་ཉ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སྦྱོར་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བར་མཛད་དོ། །</br>2. ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་མཛད་པ་ནི། འཛམ་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་ཡུལ་དབུས་སུ། ། རྒྱལ་རིགས་ཡབ་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། ། དེའང་མིའི་གླིང་གཞན་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཛམྦུའི་གླིང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡན་ཆད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཆེ་བས་ཡིད་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་། ལོ་བརྒྱ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཧ་ཅང་བདོ་བས་མི་ཁོམ་པར་སྣང་བས་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པས་སྐྱེ་དགུ་གདུལ་སླ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ། རྩོད་དུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ནས་སྨད་དུ་མེད་པ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་འདིར་རེས་འགའ་རྒྱལ་རིགས་དང་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཙོ་བོར་བཀུར་བ་ལས་ད་ལྟ་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བས་མང་བཀུར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་པ་བརྒྱན་པ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་དང་། ཡུམ་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལ་གཟིགས་ནས། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐལ་ཀར་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་བླངས་པའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་ནས་ལྷུམས་སུ་ཙནྡན་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་བྱིས་པ་ཟླ་དྲུག་ལོན་པའི་ཚད་ཙམ་པ་ན་བཟའ་དང་བཅས་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་ཟིལ་དང་རོ་བཅུད་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ཕུལ་བ་བཞེས་ནས་སྐུ་ལུས་བརྟས་པར་མཛད་དོ། ། དེ་ལ་གཟིགས་པ་བཞི་ནི། གླིང་དང་དུས་དང་ཡུམ་དང་རིགས་ཏེ་གོང་དུ་སྨོས་པ་ལྟར་ལ། གཟིགས་པ་ལྔ་ནི། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཡུལ་དབུས་དང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས། ཤཱཀྱའི་རིགས་བརྒྱུད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་བཅུར་ལྷུམས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཡུམ་སྟེ་ལྔ་ལ་གཟིགས་པ་ལུང་དང་མངོན་འབྱུང་ནས་གསུངས་ཤིང་། སྙིགས་མ་ལྔ་ནི། ཚེ་དང་། དུས་དང་། ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པའོ། ། དེ་ཡང་ཚེའི་སྙིགས་མ་དང་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མས་སྲོག་དང་ཡོ་བྱད་རྒུད་པར་བྱེད། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒུད་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མས་གཟུགས་རྒུད་པར་བྱེད་ཅིང་། གཞན་ཡང་ནད་མེད་པ་དང་། སྟོབས་དང་། བློ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ། །</br>3. སྐུ་བལྟམས་པའི་མཛད་པ་ནི། ངོ་མཚར་མཚན་མ་བྱེ་བ་སྙེད་དང་བཅས། ། ལུམྦི་ནི་ཡི་ཚལ་དུ་དོན་གྲུབ་བལྟམས། ། ལྷུམས་སུ་ཟླ་བ་བཅུ་ཚང་བར་བཞུགས་པའི་ཚེ་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྨིན་པར་མཛད་དེ་བལྟམས་པའི་སྔ་ལྟས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། གླིང་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞིའི་དབུས་སུ་ཨ་ཤུཐའི་ལྗོན་པ་སྐྱེ་བ་དང་། གླིང་ཕྲན་རྣམས་སུ་ཙནྡན་གྱི་ཚལ་སྐྱེ་བ་དང་། སེར་སྐྱའི་གྲོང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བདེ་བའི་འབྱོར་པ་ཚད་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་མཚན་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སྙེད་ཀྱིས་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏམས་པ་དང་བཅས། ལུམྦི་ནཱིའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དབོ་ཟླའི་ཚེས་བརྒྱུད་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་དཀུ་གཡས་བརྟོལ་ཏེ་མཚན་དཔེའི་་དཀྱིལ་འཁོར་གསལ་མ་ཐག་ཚངས་པ་དང་ བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར། ཕྱོགས་བཞིར་ཞབས་ཀྱིས་གོམས་པ་བདུན་བདུན་བོར་ཏེ་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུགས་དབྱུང་བའི་གསུང་དབྱངས་ཕྱུང་། ཡབ་རྒྱལ་པོས་་བལྟམས་པའི་ངོ་མཚར་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཞོན་ནུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཕུལ།་སེར་སྐྱའི་གཞིར་མ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བསྲིངས། ཤཱཀྱ་གཏུམ་པོ་གཟུ་ལུམ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐུབ་པ་བཞིན་གནས་པས་མཚན་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བཏགས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གནོད་སྦྱིན་ཤཱཀྱ་འཕེལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་པས་ཡབ་ཀྱིས་མཚན་གསུམ་པ་ལྷའི་ཡང་ལྷ་ཞེས་པ་བཏགས། དྲང་སྲོང་ནག་པོ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>4. བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པ་ནི། ཡིག་རྩིས་རི་མོ་འཕོང་སྟོབས་བརྟག་དཔྱད་གཏམ། ། ལུགས་མང་སྒྱུ་རྩལ་བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐར་སོན་ཀྱང་གདུལ་བྱ་གྲངས་མེད་པ་སྨིན་པའི་སླད་དུ་ཡི་གེ་སློབ་པའི་གྲྭར་བྱོན་ཏེ་ཡིག་མཁན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ལས་སློབ་པ་ལྟར་མཛད་ཅིང་དེས་མིང་ཙམ་ཡང་མ་ཐོས་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་རྫོགས་པ་ན་ཤཱཀྱ་ལག་ན་བེ་ཅོན་གྱི་བུ་མོ་ལྷ་མོ་དཔལ་ཆེན་མོའི་སྤྲུལ་པ་ས་འཚོ་མ་རྒྱལ་བའི་རུ་མཚོན་ཏུ་བཞིག་ནས་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་རྩལ་འགྲན་པའི་ཐོག་མར་རྩིས་པ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱ་སྲིད་སྒྲུབ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་གྲངས་ཀྱི་གནས་འགྲན་པ་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆ་ཙམ་ལའང་འགྲན་པར་མ་ནུས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་རི་མོའི་འདུ་བྱེད་དང་། འཕོང་དང་སྟོབས་དང་བརྟག་དཔྱད་དང་གཏམ་དང་རྒྱལ་དང་བང་དང་འདེགས་མཆོངས་ལ་སོགས་པ་ལུགས་སྲོལ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་བཟོའི་གནས་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཤིན་ཏུ་མིཁས་པས་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་སྟོབས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>5. བཙུན་མོའི་འཁོར་ལ་རོལ་པའི་མཛད་པ་ནི། ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན་སོགས། ། བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའི་འཁོར་རོལ་སྨིན་པར་མཛད། ། གཟུགས་བཟང་དེར་བབ་དྲེགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཏོང་ལ་དགའ་བ་སོགས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན། རི་དྭགས་སྐྱེས་ཏེ་སོ་སོ་འཁོར་ཉི་ཁྲི་དང་བཅས་པ་བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའམ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་འཆི་མེད་འདུན་ས་ལྟ་བུའི་གླུ་དབྱངས་རོལ་མོའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཆོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ནང་དུ་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་ལ་སོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པས་བཙུན་མོའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །</br>6. རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ་ནི། རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། ། ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་པ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞིར་རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གླུ་དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲས་བསྐུལ་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་།། རང་ཉིད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོའི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་སྐྱེས་པ་ན། ད་ནི་ཞག་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ཅི་ཡོད་པས་མེལ་ཚེ་བྱས་ཏེ་བསྲུངས་པ་ན། ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ཉའི་མཚན་མོར་གྲགས་འཛིན་མའི་མངལ་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ནམ་ཕྱེད་ན་ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལ་ཆིབས། ཞམ་འབྲིང་བ་འདུན་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་མང་པོས་མཆོད་ཅིང་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་ཏུ་གཤེགས་ནས་གཙུག་ཕུད་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཅད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་། ལྷ་ཡིས་ཕུལ་བའི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། འདུན་པ་ཆིབས་བཅས་སླར་ལོག་ནས་ཡབ་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་བསང་། གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེར་ཏེ་མཆོད་པ་ཆེན་པོས་མཆོད་དོ། །</br>7. དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་མཛད་པ་ནི། སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མངོན་མཛད་ཆུ་ཀླུང་ངོགས། ། ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་དཀའ་བ་སྤྱད༑ ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་འཕུར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷས་སྤྱོད་གཉིས་ལས་བསམ་གཏན་གྱི་གདམས་ངག་ནོད་ཅིང་དེ་དག་གི་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཅིའང་མེད་པ་དང་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མཐར་ཐུག་པ་ཚེགས་ཆུང་དུས་མངོན་པར་མཛད་ཀྱང་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་དང་ བཅས་པའི་བསམ་ག། གཏན་སྙོམས་འཇུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སུན་དབྱུང་ཞིང་དེས་མི་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་ལུང་བསྟན་ཅིང་ལོག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུན་ཅིང་དེས་མི་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་མང་པོ་་ཉེ་བར་གཟིགས་ནས།། ཆུ་ཀླུང་ནེ་རཉྫ་ནའི་ངོགས་སུ་ལོ་དྲུག་ཏུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་འདས། རྒྱུ་ཤུག་གི་འབྲུ། ནས་འབྲུ་གཅིག ་ཏིལ་འབྲུ་གཅིག་རྣམས་ཉིན་རེར་གསོལ་བ་དང་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མི་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད་ཅིང་། ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས་སྤྱོད་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སླར་ཁ་ཟས་རགས་པ་གསོལ་བས་སྐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཅིང་མཛེས་པར་གྱུར་པས་དགེ་སྦྱོང་མཛེས་པར་མཚན་ཏུ་གྲགས་སོ། །</br>8. བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ནི། འོ་ཐུག་གསོལ་ནས་མཚན་དཔེ་འོད་དུ་འབར། ་རྩྭ་ཡི་སྟན་བསྣམས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས། ། དེ་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་ལས་ཆོས་གོས་སྦྱར་མར་མཛད་པ་བཞེས་ཤིང་གྲོང་མི་དགའ་བྱེད་མའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མ་ལ་ལྷས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་བ་སྟོང་གི་འོ་མ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་ཁུར་བྱས་པའི་འོ་ཐུག་སྦྲང་རྩི་ཅན་གསོལ་མ་ཐག་ཏུ་གསེར་གྱི་མདོག་དང་། འོད་འདོམ་གང་ལ་སོགས་མཚན་དཔེ་རྣམས་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་འོད་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཅིང་། རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་ལས་རྩྭ་བསླངས་ཏེ་སྟན་གྱི་ཕྱིར་བསྣམས་ནས། མི་བསྐྱོད་སྟབས་དང་དབང་པོའི་མཆོད་སྡོང་འདྲ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་ན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་འཁར་བའི་སྣོད་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱིན། སྟོང་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དབང་སྒྱུར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་བཀོད་པ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་རྣམས་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོར་རང་རང་གི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཚད་མེད་པའི་བཀོད་པས་བརྒྱན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྐྱོད་པའི་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་ཀླུ་ནག་པོ་བྱ་བ་ཚེ་བསྐལ་པར་གནས་ཤིང་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་ཚེ་མིག་ཐོབ་པ་དེའང་མིག་བྱེ་ཞིང་སྣང་བ་མཐོང་། ཙཱ་ཤའི་ཁྱུ་རྣམས་སྙན་པར་སྒྲོགས་ཤིང་མཁའ་ལ་གཡས་སུ་བསྐོར། ཐུབ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་རྒྱུན་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་མཛད། རྩྭའི་རྩེ་མོ་རྣམས་ནང་དུ་བསྟན་ནས་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་། དྲན་པ་མངོན་དུ་བཞག་ནས་བཞུགས་སོ། །</br>9. བདུད་བཏུལ་བའི་མཛད་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ། ། ཉོན་མོངས་དང་བཅས་བྱམས་པའི་མཐུ་ཡིས་བཅོམ། ། དེ་ནས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་དང་བདུད་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དགེ་རྩ་ཅན་རྣམ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ་སྨིན་མཚམས་ནས་འོད་ཟེར་སྤྲོས་ཏེ་བདུད་ཀྱི་གནས་གཡོས་ཤིང་བསྐུལ་བས། སྡིག་ཅན་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྨི་ལྟས་མི་བཟད་པ་མཐོང་བ་སོགས་འཇིགས་སྐྲག་སྔངས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུའི་ཁོར་ཡུག་གང་བའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་འགས་པར་ནུས་པའི་བཀོད་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་། སྟོང་གསུམ་ཀུན་ནས་གཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷགས་ཏེ་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་ཅིང་གདུག་པའི་དབུགས་སྤྲོས་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཛེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་བཀོད་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ནས་མཐུ་རྡུགས་ཏེ། བསོད་ནམས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་མི་ཐོབ་པས་བཞེངས་སུ་གསོལ་བ་ན། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་ཤིང་མཐར་སོན་པའི་དཔང་པོ་སའི་ལྷ་མོ་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཞུས། ་སླར་སྲེད་མ་དང་དགའ་མ་སོགས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པའི་གཡོ་སྒྱུས་བསླུ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ ཐུགས་གཡོ་བར་མ་ནུས་ཏེ་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་དགེ་རྩ་སྨིན་པའི་ལྷའི་བུ་ཚད་མེད་པ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་བཅོམ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སོགས་མདོར་ན་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ནས་བདུད་ཀྱི་དམག་མི་འཁྲུགས་ཕྲག་གཅིག་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ནམ་སྲོད་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བཏུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>10. མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་མཛད་པ་ནི། བསམ་གཏན་བདེན་བཞི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་གཟིགས་ནས། ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་མངོན་པར་རྫོགས་བྱང་ ཆུབ། ། ནམ་གྱི་གུང་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པོར་རིམ་གྱིས་སྙོམས་པར་ཞུགས། ལྷའི་སྤྱན་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་དང་། རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལྡོག་གི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ནས། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀ་རྔ་རྡུང་བའི་དུས་སུ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱུ་མཆོག་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ་དེས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཤེས་པར་བྱ་་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་གང་ཅིའང་རུང་། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་། སྤང་བྱ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཅོམ་ནས་ཆོས་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། ། དེའི་ནུབ་མོ་ཁོ་ནར་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་། བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ་ཀུན་དགའ་བོའང་བཙས་ཤིང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཟིན་ཏེ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིང་ཏཱ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ། ལམ་གྱི་རྒྱུན་ནི་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད། སྟོང་གསུམ་འདིའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་གསུངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐུར། སྟོང་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་ཞག་བདུན་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་མ་བཤིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གཟིགས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བས་དགྱེས་པར་མཛད། བདུན་ཕྲག་གཉིས་པར་སྟོང་གསུམ་རྒྱང་རིང་དུ་འཆག ། བདུན་ཕྲག་གསུམ་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱན་མི་འཛུམ་པར་གཟིགས། བདུན་ཕྲག་བཞི་པར་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་མི་རིང་བར་འཆག ། བདུན་ཕྲག་ལྔ་པར་ཀླུ་བཏང་་བཟུང་གི་གནས་སུ་བཞུགས། བདུན་ཕྲག་དྲུག་པ་ལ་དེ་ནས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་དྲུང་དུ་བཞུད། བདུན་པའི་ཚེ་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ན་ལྷས་བསྐུལ་ཏེ་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཐོག་མར་ཕུལ་བ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་རྡོའི་ལྷུང་བཟེད་བཞི་ཕུལ་བ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བླངས་ནས་གསོལ་ཏེ། ལྷ་ཡི་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཅིང་། ། སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་མཛད་ནས་སངས་རྒྱུས་སུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་སུ་འདི་དག་གི་སྐབས་སུ་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཞག་བདུན་ཕྲག་བདུན་གྱི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་པ་སོགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཆེས་མང་ངོ་། །</br>11. ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་ནི། ཚངས་སོགས་གསོལ་བཏབ་ངེས་དང་མ་ངེས་གནས། ། དྲང་ངེས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་གསུམ་བསྐོར། ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ་རང་གིས་བརྙེས་ པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱིས་མི་རྟོགས་པར་དགོངས་ཏེ། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། ། བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། ། སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་ནུས་པས། ། མི་སྨྲ་ནགས་འདབ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་བཞུགས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མཐུས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱུད་ཀྱི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འོངས་ནས་རོངས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་ཀྱང་མ་གནང་བ་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ཏེ་ལན་གསུམ་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ཏེ་མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་བརྩམས་ཏེ་བདུད་རྩིའི་སྒོ་དབྱེ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཚངས་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཝ་ར་ཎ་སིར་བསོད་སྙོམས་མཛད་ཅིང་དྲུང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་མདུན་བསུས་ཏེ་དེ་དག་ཚུར་ཤོག་གིས་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་ས་ཕྱོགས་དེར་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་སྟོང་བྱུང་བ་དང་ཁྲི་དང་པོ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་ཅིང་ཁྲི་བཞི་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཏུ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པ་དང་ཆོས་ཉན་པར་སྐུལ་བའི་སྒྲའང་བྱུང་བ་ན་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཛམྦུ་ཆུ་གསེར་ལས་གྲུབ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ཕུལ་བ་སོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ལྷ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འདུས་པ་ལ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་བཞིར་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་དང་། བྱ་བ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་བསྟན་པས་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་དག་བཅོམ་ཐོབ། འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐོག་མ་བྱུང་། དེ་ནས་རིམ་པར་རི་བོ་ག་ཡ་དང་སྤོས་ངད་ལྡང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ། ཀོ་ས་ལ། སེར་སྐྱའི་གཞི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་དང་། ལྷ་དང་ཀླུའི་གནས། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་སོགས་མ་ངེས་པའི་གནས་ཅི་རིགས་པ་རྣམས་སུ་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར། མཆོག་ཟུང་ལ་སོགས་པ་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བཀོད། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་ལྷ་དང་མི་གྲངས་མེད་པ་བྱུང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན། མཉན་དུ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཆེད་དུ་དབྱར་གནས་པར་མཛད་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་གསལ་ལྡན་དུ་ལྷ་ལས་བབས། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པར་འདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་སོགས་འདུལ་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་། མདོར་ན་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུར་ཁབ་ཏུ་བཞུགས། ལོ་དྲུག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད། དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པར་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་བར་དབྱར་གནས་པ་གཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་མཛད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་ཏོ། །</br>12. མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཛད་པ་ནི། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཅིང་། ། སྐུ་གདུང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད། ། དེ་ལྟར་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་བཏང་། འཚོ་བའི་འདུ་བྱེད་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལྟས་ཆེན་པོ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པར་རིམ་གྱིས་གཤེགས་ཏེ་སླད་མའི་དུས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། མདོ་སྡེ་དང་མཐུན། འདུལ་བ་ལ་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་པར་ཟུངས་ཤིག་པ་སོགས་གདམས་ནས་མགར་བའི་བུ་ཙུནྡ་ལས་བཤོས་ཀྱི་ཐ་མ་གསོལ་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་ཅན་དུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར་ཐ་མའི་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཏེ་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐུགས་ལ་མཛད། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བཞི་ཚན་གསུམ་བསྟན་ཅིང་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་བསྩལ། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའ་དང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་རབ་བཟང་སོགས་བཏུལ། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པས་སྟོན་པའི་མཛད་པ་སོགས་གདམས་ནས་ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་གི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། སླར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བ་མི་གཡོ་བའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་ཏེ་མི་གནས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན། ཞག་བདུན་དུ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད་ཅིང་སྐུ་གདུང་རྒྱུད་ཀྱིས་དབུ་རྒྱུན་བཏགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སའི་སྟེང་དུ་ཟླ་མེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་མེ་རང་འབར་དུ་གྱུར་པས་གདུང་རྣམས་ཡུངས་འབྲུ་ལྟ་བུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོར་གྱུར་པ་མ་ག་དྷཱའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལི་ཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆ་བརྒྱུད་དུ་བགོས་ཏེ་སོ་སོའི་ཡུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཤིང་དུས་སྟོན་ཆེན་པོར་བཙུགས་ནས་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད། – ཚེམས་མཆེ་བ་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས་མཆོད། མ་སྐྱེས་དགྲའི་གདུང་སྐལ་རྣམས་ཕྱིས་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་ཛམྦུའི་གླིང་དུ་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་ནུབ་གཅིག་ལ་བཞེངས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་དེ་དག་ནོར་བུ་ཏོག་གི་བློ་གྲོས་སུ་གྱུར་ནས་དོན་མཛད་པ་སོགས་མདོར་ན་སྐུ་གདུང་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་དོ། །ལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་དོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2166  + (1. མཚལ། 2. ལི་ཁྲི། 3. བཙག 4. སྡོང་རོས། 5. … 1. མཚལ། 2. ལི་ཁྲི། 3. བཙག 4. སྡོང་རོས། 5. རྡོ་དྲེག་སྟེ་སའི་རཀྟ་ལྔ། 6. ཙན་དན་དམར་པོ། 7. སེང་ལྡེང༌། 8.མཛོ་མོ་ཤིང་། 9. གོཤིརྵ། 10. བཤེར་ཤིང་དམར་པོ་སྟེ་ཤིང་གི་རཀྟ་ལྔ། རྗེས་ཀྱི་གཉིས་པོ་མ་བརྙེད་ན། སྟར་བུ། ཀནྚ་ཀ་རི་དམར་པོས་རུང་བར་བཤད། 11. པདྨ་རཱ་ག 12. བྱུ་རུ། 13. མཚུར་དམར། 14. མེ་ཤེལ། 15. རྡོ་རྒྱུས་དམར་པོའམ་སྦལ་རྒྱབ་གང་རུང་སྟེ་རྡོའི་རཀྟ་ལྔ། 16. ཧ་ལོ། 17. ཁུག་ཆུང་། 18. གླང་སྣ། 19.སེ་རྒོད། 20. ལུག་རུ་དམར་པོ་སྟེ་མེ་ཏོག་གི་རཀྟ་ལྔ། 21. ར་མོ་ཤག 22. ཉེ་ཤིང་། 23. སྙ་ལོ། 24. གྲོ་མ། 25. སྙུག་མ་དམར་པོ་སྟེ་རྩྭའི་རཀྟ་ལྔ། ཕྱི་མ་དེ་དངོས་ནི་མདོ་ཁམས་ཀློང་ཐང་སོགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཁྲག་སྙུག་ཞེས་པ་དེའོ། 26. རྒུན་འབྲུམ། 27. རམ་བུ། 28. (ཁ་སུར) བྲེའོ། 29. བ་མཁལ་སྨུག་པོ། 30. སྐྱུ་རུ་ར་སྟེ་འབྲུའི་རཀྟ་ལྔ། 31. རྒྱ་སྐྱེགས། 32. སིན་དྷཱུུ་ར།33. འབྲི་མོག 34. བུ་རམ། 35. བྲག་ཞུན་སྟེ་རྩིའི་རཀྟ་ལྔ་རྣམས་ཐམས་ཅད་དྲིལ་བས་རཀྟ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་པོ་ནི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་རྫས་སོགས་གང་དམར་གྱི་རིགས་སུ་གྱུར་ཚད་ཐམས་ཅད་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཟངས་སོགས་རྡོ་རིགས་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། ཨུཏྤལ་དམར་པོ་དང་ཤང་དྲིལ་དམར་པོ་སོགས་མེ་ཏོག་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། གཙང་དམར་དང་ས་འདྲེས་དམར་པོའི་རིགས་ཐམས་ཅད། སྣ་མའི་འབྲས་བུ་དང་འོལ་མོ་སེ་སོགས་འབྲས་བུ་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། འབྲས་དམར་དང་ཁྲེ་དམར་སོགས་འབྲུའི་རིགས་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། གཞན་ཡང་སྲོག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རཀྟའི་རིགས་མཐའ་དག་པའོ།ྲོག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རཀྟའི་རིགས་མཐའ་དག་པའོ།)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/10327  + (1. ཞོ་མ་ལངས་པ་དང་ཆང་གསར་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོ … 1. ཞོ་མ་ལངས་པ་དང་ཆང་གསར་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>2. ཉ་ཡི་ཤ་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>3. འོ་མ་དང་ཤིང་ཏོག་གཉིས་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>3. བྱ་ཡི་སྒོ་ང་དང་ཉ་ཤ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>4. སྲན་མའི་ཚོད་མ་དང་བུ་རམ་ཞོ་གསུམ་ལྷན་ཅིག་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>5. ཤ་མོ་ཡུངས་དཀར་མར་ལ་བསྔོས་པ་དང་ཁྱིམ་བྱའི་ཤ་དང་ཞོ་བསྲེས་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>6. སྦྲང་རྩི་མར་ནག་ཆ་མཉམ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>7. .མར་གསར་འཁར་བའི་སྣོད་དང་ཟངས་ཀྱི་སྣོད་དུ་ཞག་བཅུའམ་དེ་ལས་བརྒལ་ཏེ་བཞག་པ་ཟོ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>8. སྐྱེར་པའི་མེ་ལ་ཧ་རི་ཏྲ་ཤ་སྟེ་བྱ་ལྗང་ནེ་ཙོ་བསྲེགས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>9. ཅོང་ཞིའི་ཕྱེ་མ་ཟོས་རྗེས་ཤ་མོའི་རིགས་དང་དྲ་ཕྱེའམ་བག་ཕྱེ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>10. ཞུན་མར་ཟོས་རྗེས་དེ་མ་ཐག་ཆུ་གྲང་མོ་འཐུང་ན་མི་འཕྲོད་པ།</br>11. ཤ་རློན་པ་ལ་ཞོ་དང་ཆང་སོགས་སྐྱུར་གྱི་རིགས་དང་རྩོམ་པའི་དྲི་མ་ཕོག་པ་ཞག་ཏུ་ལུས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>12. ཤ་བཙོས་པ་རླངས་བསྲུབས་བཏང་བ་ཞག་བདུན་ལུས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>13. སྟར་བུ་སོགས་སྐྱུར་བའི་རིགས་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ་བཅས་སོ། །གས་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ་བཅས་སོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1692  + (1. འཇམ་དཔལ་སྐུའི་བཀའ་བབ་སྣུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤ … 1. འཇམ་དཔལ་སྐུའི་བཀའ་བབ་སྣུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས། 2. དབང་ཆེན་གསུང་གི་བཀའ་བབ་ངན་ལམ་རྒྱལ་བ་མཆོག་དབྱངས། 3. ཡང་དག་ཐུགས་ཀྱི་བཀའ་བབ་གནུབ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ། 4. ཡོན་ཏན་བདུད་རྩིའི་བཀའ་བབ་ཉགས་ཛྙ་ན་ཀུ་མཱ་ར། 5. འཕྲིན་ལས་ཕུར་པའི་བཀའ་བབ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ། 6. སྲིད་པ་མ་མོའི་བཀའ་བབ་སོག་པོ་དཔལ་གྱི་ཡེ་ཤེས། 7. འཇིག་རྟེན་དྲེགས་པའི་བཀའ་བབ་རླངས་དཔལ་གྱི་སེང་གེ 8. སྟོབས་ལྡན་ནག་པོའི་བཀའ་བབ་བཻ་རོ་ཙ་ན་སྟེ་བརྒྱད་དོ།ལྡན་ནག་པོའི་བཀའ་བབ་བཻ་རོ་ཙ་ན་སྟེ་བརྒྱད་དོ།)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1473  + (1. འོ་མ་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང་། 2. ལན་ཚྭའི་རྒྱ་མཚོ། 3. སྦྲང་རྩིའི་རྒྱ་མཚོ། 4. མངར་བའི་རྒྱ་མཚོ། 5. ཞོའི་རྒྱ་མཚོ། 6. བུ་རམ་གྱི་རྒྱ་མཚོ། 7. ཆང་གི་རྒྱ་མཚོའོ།)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/10163  + (1. ཡོམ་ཤིང་། 2. མར་ཁུ། 3. ཏིལ། ། 4. རམ་པ། 5. འབྲས། 6. ཞོ་ཟན། (ཞོ་དང་། མར་ཁུ། བྱེ་མ་ཀ་ར། བུ་རམ། སྦྲང་རྩི་བཅས་བསྲེས་ནས་བཟོས་པའི་ཕྱེ་མར་ལྟ་བུ་ཞིག) 7. ཀུ་ཤ། 8. ཡུངས་དཀར། 9. སོ་བ། 10. ནས། 11. སྲན་མ། 12. གྲོ་བཅས་སོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2046  + (1. རྒྱལ་པོའི་ཆད་པའི་འཇིཊ་པ། 2. ལྷའི་འཇིགས་ … 1. རྒྱལ་པོའི་ཆད་པའི་འཇིཊ་པ། 2. ལྷའི་འཇིགས་པ། 3. ས་བདག་གི་ནད་ཀྱི་འཇིགས་པ། 4. རིམས་ནད་ཀྱི་འཇིགས་པ། 5. མུ་གེའི་འཇིགས་པ། 6. དམག་གི་འཇིགས་པ། 7. དྲང་སྲོང་གི་གནོད་པའི་འཇིགས་པ། 8. གདོན་འདྲེ་འབྱུང་པོའི་འཇིགས་པ། 9. ཐོག་གི་འཇིགས་པ། 10. སད་དང་སེར་བའི་འཇིགས་པ། 11. ས་གཡོ་བའི་འཇིགས་པ། 12. མེའི་འཇིགས་པ། 13. ཆུའི་འཇིགས་པ། 14. སྐར་མདའ་ལྷུང་བའི་འཇིགས་པ། 15. ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ། 16. རྨི་ལམ་ངན་པའི་འཇིགས་པ། བཅས་བསྡོམས་པས་བཅུ་དྲུག ཡང་དུས་འཁོར་ལས། དགྲ་བོ་སེང་གེ་གླང་པོའི་དབང་པོ་མེ་དང་བྲང་འགྲོའི་དབང་པོ་ཆོམ་རྐུན་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་རྒྱ་མཚོ་འཁྲུག་དང་ཤ་ཟ་དང་ནི་འཆི་འཇིགས་བྱེད་པའི་ནད་དང་དབང་བོས་ངེས་པར་འཚེ། འཕོངས་པ་དང་ནི་བུད་མེད་བྲལ་དང་རྒྱལ་པོ་འཁྲུགས་པས་འཇིགས་དང་ལྷ་འདྲེ་འབབས་པ་དང་ནི་ནོར་ཉམས་དང་ཅེས་གསུངས་སོ།འདྲེ་འབབས་པ་དང་ནི་ནོར་ཉམས་དང་ཅེས་གསུངས་སོ།)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/2598  + (1. རྩའི་འགྲོས་ཐིམ་སྤྲུལ་སྐུ། 2.ཡི་གེའི་འགྲོས་ཐིམ་ལོངས་སྐུ། 3.བདུད་རྩིའི་འགྲོས་ཐིམ་ཆོས་སྐུ། 4.རླུང་གི་འགྲོས་ཐིམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2035  + (1. ལྡོང་རོང་ཞོ་ལྔ། 2.རྒྱ་མཚོ་ལྦུ་བ་ (ཤུན་པ … 1. ལྡོང་རོང་ཞོ་ལྔ། 2.རྒྱ་མཚོ་ལྦུ་བ་ (ཤུན་པ་འདོར）སྲང་བདུན། 3. སྤང་སྤོས་སྲང་བདུན། ། 4. དུང་དཀར་སྲང་བདུན། 5. གླ་རྩི་དྲི་ཙམ། 6. ཨུད་པལ་སྔོན་པོ་སྲང་བདུན། 7. སུག་སྨེལ་སྲང་བདུན། 8. སྐྱེར་བའི་ཁཎྜ་སྲང་གསུམ། 9. ཙན་དན་དཀར་པོ་སྲང་བདུན། 10. ཀུར་གུམ་སྲང་གསུམ་ཞོ་དྲུག 11. རྒྱམ་ཚྭ་སྲང་ལྔ་། 12. བཅའ་སྒ་སྲང་བདུན། 13. པི་པི་ལིང་སྲང་བདུན། 14. ཕོ་བ་རིས་དཀར་པོ་སྲང་བདུན། 15. སྦྲང་རྩི་(ཚ་ཚེ་བ་ལ་ཀ་ར་དཀར་པོ།）རྒྱ་མ་གང་དང་སྲང་དྲུག(ཚ་ཚེ་བ་ལ་ཀ་ར་དཀར་པོ།）རྒྱ་མ་གང་དང་སྲང་དྲུག)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1679  + (1. ཤར་ཕྱོགས་མེའི་འཇིཊ་སྐྱོབས་མཛད། ཟླ་མདོག་ … 1. ཤར་ཕྱོགས་མེའི་འཇིཊ་སྐྱོབས་མཛད། ཟླ་མདོག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་རྔ་ཡབ་འཛིན། གཡོན་པས་པདྨ་ཆུ་ཤེལ་འཛིན། 2. ཤར་ལྷོར་ཆུའི་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། དཀར་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་རིན་ཆེན་འཛིན། གཡོན་པས་པདྨ་འཁོར་ལོ་འཛིན། 3. ལྷོ་རུ་སེང་གེ་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། གསེར་མདོག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་ནོར་བུ་འཛིན། གཡོན་པས་པདྨ་པོ་ཏི་འཛིན། 4. ལྷོ་ནུབ་གླང་པོའི་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། དམར་གསལ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་ཨུཏྤལ་འཛིན། གཡོན་པས་པདྨ་མེ་ཤེལ་འཛིན། 5. ནུབ་ཏུ་རྒྱལ་པོའི་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། དམར་གསལ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་ལྕགས་ཀྱུ་འཛིན། གཡོན་པས་པདྨ་ཞགས་པ་འཛིན། 6. ནུབ་བྱང་ཀླུའི་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། དཀར་ཤའི་མདོག་ཅན་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་བ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་རྒྱལ་མཚན་འཛིན། གཡོན་པ་པདྨ་གུ་དྷེ་བསྣམས། 7. བྱང་དུ་མཁའ་འགྲོའི་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། སྔོན་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་རྩེ་གསུམ་འཛིན། གཡོན་པ་པདྨ་བྷནྡ་འཛིན། 8. བྱང་ཤར་མི་རྒོད་འཇིགས་སྐྱོབས་མཛད། ཨནྟྲིའི་མདོག་ཅན་ཕྱག་བཞི་པ། གཡས་པ་སྐྱབས་སྦྱིན་རྡོ་རྗེ་འཛིན། གཡོན་པ་པདྨ་དྲིལ་བུ་འཛིན། ཀུན་ཀྱང་ཟླ་དཀྱིལ་ཞལ་འཛུམ་ལྡན། ཅུང་གྲོས་དར་དང་རིན་ཆེན་བརྒྱད། སྟག་ཤམ་དང་བཅས་སྐུ་ཡིད་ཙམ། བཟུང་ཞིང་ཞབས་གཉིས་སེམས་དཔའ་ཡི། ཕྱེད་སྐྱིལ་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ།་སེམས་དཔའ་ཡི། ཕྱེད་སྐྱིལ་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པའོ།)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/9764  + (1. སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ཐམ … 1. སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤིགས་མི་ཆོད་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐུ་ཚེའི་དབང་པོ་ཉམས་པར་མི་ནུས་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྐལ་པའི་མེའི་གདུང་བས་འཚིག་པར་མི་ནུས་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་གཏོགས་པའི་ཆུའི་ཕུང་པོར་འགྲོངས་པར་མི་འགྱུར་བའོ། ། བདུད་ཐམས་ཅད་དང་།བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མིའམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་དང་། ཤ་ཟ་དང་། སྲིན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་དང་། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་གིས་བརྒལ་བར་དཀའོ། ། རྡོ་རྗེ་རི་རབ་ཙམ་གྱི་ཆར་པ་དང་། ཁོར་ཡུག་གི་རི་ཆེན་པོ་ཙམ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཙམ་གྱི་རྡོ་རྗེའི་ཆར་བབ་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བ་སྤུ་གཅིག་ཀྱང་འགྲུལ་བར་མི་འགྱུར། གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བག་ཚ་བའི་ཤས་མི་མངའ་བའོ། ། བཞུགས་སམ། བཞེངས་སམ། བཞུད་དམ། གཟིམས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྤྱོད་ལམ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ན་བཞུགས་པའི་ཡུལ་དེ་དང་། དེའི་འཁོར་དག་ཏུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་ན་ཀུན་ཏུ་འབབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་གཡོ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་པོའོ། །</br>2. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དགྱེས་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀླས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རི་རབ་ཀྱི་རི་དང་བཅས་པ། ཁོར་ཡུག་གི་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རི་དང་བཅས་པ། རྒྱ་མཚོ་དང་རི་དང་ནགས་ཚལ་ཐིབས་པོ་དང་། སེམས་ཅན་གནས་པའི་གནས་ཐ་དད་པ་ཀུན་དང་བཅས་པ། དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བ་སྤུའི་བུ་ག་གཅིག་ཏུ་བཙུད་དེ། ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པའི་མུར་ཐུག་པར་བཞག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་གིས་བཟུང་སྟེ། ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པའི་མུར་ཐུག་པར་བསྣམས་ཤིང་། གཤེགས་སམ། བཞུགས་སམ། བཞེངས་སམ། གཟིམས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མི་མངའོ། ། ཆད་ཅིང་དུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། མཐུ་དང་སྟོབས་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མི་མངའོ། ། སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མི་མངའོ། ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་འཛིན་ཀྱང་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། ། དུབ་པ་མེད་དོ། ། གནོད་པ་མེད་དོ། ། མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། མི་གཡོ། མི་འབྱུང་། མི་འཇིག་གོ། ། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་བསྣམས་ཀྱང་། དེའི་རྒྱུས་ཐུགས་སྐད་ཅིག་ཙམ་དུ་ཡང་མི་བདེ་བའི་སྐུ་ཉམས་མི་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་གཉིས་པའོ། །</br>3. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་གཤེགས་སྟབས་གཅིག་ཏུ་བཞུད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་འདའ་ཞིང་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་བསྐལ་པ་ཐ་དད་པའི་རིམ་པས་སངས་རྒྱུས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་འབྱུང་བར་མཛད་དོ། ། དེ་ལྟ་བུར་གཤེགས་པས་བསྐལ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་དུ་དུ་གཤེགས་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཇི་སྙེད་པའི་བསྐལ་པར་བཞུད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཙམ་དུ་འཁོར་ཀུན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་པའི་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རྡོ་རྗེའི་རི་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྣམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་བསྒྲེས་པ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཀྱང་དེ་ལ་བསྒྲེས་པ་དེ་སྙེད་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ཏུ་བཙུད་དེ། བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་དུ་བཙུད་དེ། བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙེད་དུ་གྱུར་ལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྣམས་ཏེ། དེ་སྙེད་ཀྱི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་ཚུལ་དེ་བཞིན་དུ་བཤམས་ཏེ། ཐུགས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་སམ། ཕྱོགས་ཀྱི་དྲ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་སམ། ། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་སམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུད་འགྲུངས་པ་སྔོན་གྱི་མཐར་གཏོགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པའི་མུར་ཐུག་པར་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཉམས་་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། སྐུ་ཉམ་ཆུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཐུགས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་གསུམ་པའོ། །</br>4. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བསོད་སྙོམས་གཅིག་བཞེས་ནས་བསྐལ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་བཅས་པས་ཉིན་མཚན་གྱི་རྒྱུད་དུ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་གཏོགས་པའི་བསྐལ་པ་འདས་པར་བཞུགས་ཀྱང་སྐུ་མི་གཡོ་ཞིང་བདེ་བའི་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཀྱང་སེམས་འགའ་ཙམ་ལའང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཀོད་དོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་གི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཙམ་དུ་ཆེ་བ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ལ། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ལུས་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་གྱི་ལུས་སུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྱུར་ལ། སེམས་ཅན་དེ་དག་རེ་རེའི་གཟུགས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྕིད་ཇི་ཙམ་པ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གཅིག་ཇི་ལྟར་ལྕི་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཙན་རེ་རེའི་ལྗིད་ཀྱང་དེ་ཙམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་སོར་གྱི་རྩེ་མོ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པའི་མུར་ཐུག་པར་བསྣམས་ཏེ། ཕྱག་སོར་གྱི་རྩེ་མོ་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་བསྣམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱག་སོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལའང་དེ་ཙམ་རེ་རེ་བསྣམས་ཀྱང་། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུ་མཉེལ་བའམ། ཐུགས་དུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་གཅིག་དུ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་དྲ་བའི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པ་རེ་རེ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་གཏུགས་པ། སྐུའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་གཞལ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་གཞོལ་ཏེ། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཚད་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་འདིའི་ཚུལ་དང་། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པའི་སྤྱོད་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བསྐལ་པ་བཟོད་པོར་མཛད་དེ། བསྐལ་པ་འདས་བར་མཛད་ཅིང་བསྐལ་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་བཞི་པའོ། །</br>5. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྐུ་གཅིག་ལ་དབུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། དབུ་རེ་རེར་ལྗགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། ་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་གསུང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་རེ་རེ་བརྗོད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་མཛད་ཅིང་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་གསུང་རེ་རེས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་བཤད་ལ། མདོ་སྡེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་རབ་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་དེ། ཆོས་བསྟན་པ་གཅིག་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་བརྗོད་པར་གྱུར་ལ། ཆོས་བསྟན་པ་གཅིག་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟར་བརྗོད་པས་བསྐལ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་ལ། བསྐལ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཟད་པར་གྱུར་ཀྱང་། ད་དུང་གཞན་ཡང་བསྐལ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་དུ་བརྒྱུད་ཅིང་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་འདིས་བསྐལ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་ལ། རྣམ་གྲངས་འདི་འདྲ་བས་བསྐལ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཟད་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་འདས་པར་གྱུར་ཏེ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བསྐལ་པ་ཟད་ཅིང་འདས་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བསྟན་ཅིང་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པའི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ཐ་དད་པ་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོས་བརྒྱན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྤྲིན་ཆེན་པོ། དཔེ་ཐམས་ཅད་ལ་དཔེ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་གཞལ་བ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་དབྱེ་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་དུ་ཐུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བསྐལ་པར་སྤྲུལ་པ་མཛད་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐམས་ཅད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རེ་རེ་ལའང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་དབུ་མངའ་བར་གྱུར་ལ། གཞུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐུ་རེ་རེ་ལའང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྗགས་མངའ་བར་གྱུར་ཏེ། ལྗགས་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་གསུང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་མཛད་པ་བྱུང་ལ། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་གསུང་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་བཤད་པར་གྱུར་ལ། མདོ་སྡེ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་གཞོལ་བ་མཛད་དེ། ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་བརྗོད་པར་གྱུར་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་དབྱངས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཀང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་གོ་བར་མཛད་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱངས་ལ་དུབ་པ་མི་་མངའ་སྟེ། ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་ཞིང་དམའི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཡང་བསྐལ་པ་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བར་དུ་རྒྱུན་འཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་ལྔ་པའོ། །</br>6. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་་ཐུགས་དཔལ་གྱི་བེའུས་བརྒྱན་པ་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པར་གྲུབ་པ་མངའ་བདག་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་བྱོན་ན་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙེད་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་སྡེ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པ། འཇིགས་འཇིགས་ལྟར་འདུག་པ་རབ་ཏུ་སྡང་བའི་གཟུགས་ཅན། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་གཟུགས་ཅན། རབ་ཏུ་སྐྱི་གཡའ་བ་སྐྱེད་པའི་གཟུགས་ཅན། བདུད་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་འཆང་བ། རབ་མཆོག་པོར་འཇིགས་པ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གསོད་པ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཕུང་བར་བྱེད་པ། དེ་ལྟ་བུ་ཤ་སྟག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དང་། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གང་བོར་གཟིགས་ཀྱང་བྱང་རྩུབ་ཀྱི་ཤིང་ དྲུང་ན་བཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་བསྙེངས་པ་མི་མངའོ། །བག་ཚ་བ་མི་མངའོ། ། བ་སྤུ་གཅིག་ཀྱང་གཡོ་བ་མེད་དོ། །ཐུགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིན་ཏུ་ཕྲུ་བ་འགའ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་མཚན་མ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་མི་མངའ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བརྟན་ནོ། ། གཡོ་བ་མེད་དོ། ། མི་སྒུལ་ཏོ། ། འགྱུར་བ་མེད་དོ། ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། ། ཤིན་ཏུ་ཞི་བའོ། ། བསྙེངས་པ་དང་། བག་ཚ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཤིན་ཏུ་བྲལ་ལོ། ། སྡུག་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་སྤངོས་སོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ། ། བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གནས་ཀྱིས་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའོ། ། བག་ཚ་བ་མི་མངའ་བའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པའོ། ། ཐུགས་ཤིན་ཏུ་བརྟེན་ཞིང་ཉམས་པ་མི་མངའ་བའོ། ་། ཚུར་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ལ་ཕར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བདུད་ཐམས་ཅད་དང་། བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་པའི་ལྷ་ཐམས་ཅད་དང་། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། ། ཤིན་ཏུ་སྤ་གོང་ངོ་ ། ། དེ་ལྟར་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་སྤ་གོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་ཚོལ་ལོ། ། དེ་དག་ལའང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུལ་བ་མཛད་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་དྲུག་པའོ། །</br>7. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའི་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་དམིགས་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དེ་ནི་རི་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །རི་རབ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། རིན་པོ་ཆེའི་རི་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། ཁོར་ཡུག་དང་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། ལྷའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། ཀླུའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། དྲི་ཟའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །མིའམ་ཅིའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་ཁྱིམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། ། གལ་ཏེ་བརྒྱ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་སྒྲས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གང་སྟེ། ཅ་ཅོ་འདྲེས་པར་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་ལ་བསྒྲིབས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འབའ་ཞིག་དེ་དག་གི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་ལ་ལྷང་ངེ་ལྷམ་མེ་ལྷན་ནེ་སྟེ་གོ་བར་མཛད་པའི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་རླག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་བདུན་པའོ། །</br>8. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་ཆགས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའོ། ། འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་རྒྱན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའོ། ། རྙོག་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དང་སྟེ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའོ། ། བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་མི་མངའ་བའོ། ། ཆོས་་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའོ། ། ནང་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ་། ། ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། ། མ་སྐྱེས་པའོ། ། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པའོ། ། ཞི་ཞིང་གནས་པ་མེད་པའོ། ། རྩོམ་པ་མེད་པའོ། ། འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅོད་ལ་མི་གནས་པའོ། ། དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའོ། ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་དང་ཞིང་གསལ་བའོ། ༑ ཡོངས་སུ་དག་པའོ། ། དམིགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མ་འདྲེས་པའོ། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའོ། ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དག་པའོ། ། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པའི་མཐར་ཐུག་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ནས་མི་ཟད་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་དང་ཚད་མེད་པ་དང་བྲལ་བའོ། ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའོ། ། ཚིག་གི་ལམ་གྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡུལ་ལོ། ། ། མི་ཟད་པ་དང་ ཆགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་བའོ། ། ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། ། སྟོབས་བཅུའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། ཐབས་མཁས་པས་བྱུང་བའོ། ། ཆོས་སྣ་ཚོགས་དང་། ཆོས་དུ་མ་དང་། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་བསྟན་བ་དང་མི་འགལ་བའོ། ། དུས་གསུམ་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་གཞི་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་པའོ། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བའི་འབྱུང་གནས་དང་ མཛོད་དུ་གྱུར་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དགོངས་པ་ཁྱད་པར་དུ་རྨོངས་པ་མེད་པའོ། ། ཞིང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་བ་དང་། རྒྱུད་འབྱམས་ཀློས་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ་བརྟན་ཞིང་མི་གཡོ་ལ། ཉམས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གཟིགས་པ་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཐུགས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་ཟག་པ་མི་མངའ་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མི་ཟད་པས་ཀླས་པ། ཆགས་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྒྲུབས་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་གསུམ་གྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་ཐུགས་སྐད་ཅིག་གིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པའོ། །</br>9. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐུ་མི་མངའ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཚད་མེད་པའི་སྐུའོ། ། མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྐུའོ། ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟད་པར་མི་ནུས་པའི་སྐུའོ། ། ཁམས་གསུམ་པས་གོས་པ་མེད་པའི་སྐུའོ། ། བརྟེན་པའི་སྐུས་རྣམ་པ་དམིགས་པའོ། ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སྐུའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། ། བདེན་པ་མེད་པ་དང་། རྫུན་པ་མེད་པའི་སྐུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བཞུད་པ་དང་། བྱོན་པ་མེད་པའི་སྐུའོ། ། འདུས་མ་བྱས་པས་འཇིག་པ་མེད་པའི་སྐུའོ། ། མཚན་ཉིད་མེད་པས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་ན་མི་གནས་པ་དང་། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པའི་སྐུའོ། ། མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་སྐུའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་གི་མཐུ་ཕྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན་ནོ། ། ལུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་གཞོལ་བའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་དམིགས་པ་མཛད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནོ།སྐུ་ཡོངས་ཀྱི་མཛོད་དུ་གྱུར་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པའི་སྐུའོ། ། ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགེངས་པས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན་ནོ། །མི་གཡོ་མི་དགོངས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན།། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་སྐུའོ། ། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདུལ་བར་གྱུར་པའི་སྐུའོ། ། འགགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འགགས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདུལ་བ་སྟོན་པའི་སྐུའོ། ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་ཤིན་ཏུ་འཕགས་པའི་སྐུའོ། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྐུའོ། ། རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་སྐུའོ། ། ཐོགས་པ་མི་མངའ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སྐུའོ། ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྐུའོ། ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་བསྒྲིབས་པ་མི་་མངའ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པས་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་སྐུ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་དགུ་པའོ། །</br>10. གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་མེད་པ་དང་མཉམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱུང་བའོ། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའོ། ། ཐ་དད་པ་མེད་པའོ། ། རྒྱུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟུང་པའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོའི་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། ། སྨོན་ལམ་དང་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མི་དོག་པའོ། ། སྦྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མི་མཉམ་པ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའོ། ། སྦྱོད་པའི་སྟོབས་ལ་ཐུབ་པར་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་བྱུང་བའོ། ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པས་རྒྱུད་དམའ་བ་མེད་པའོ། ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པར་སྤྱོད་པའོ། ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་པའོ། ། ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ལམ་གྱི་ཡུལ་མེད་པའོ། ། ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའོ། ། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཚུལ་མཁྱེན་པའོ། ། བག་ཚ་བ་མི་མངའ་བས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པའི་འཁོར་ལོ་དང་ལྡན་པའོ། ། དགེ་བ་དྲིས་པ་དང་མ་དྲིས་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པ་མཁྱེན་པའོ། ། སངས་མཉམ་པ་མེད་པ་དང་མཉམ་པས་ཤིན་ཏུ་དག་པའོ། ། སྐུ་དང་། ཐུགས་དང་། གསུང་་གི་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་འཕྲིན་ལས་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྒོམ་པས་བརྙེས་པའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་བརྙེས་པའོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའོ། ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གནས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པའི་གནས་རྩ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའོ། ། དུས་གསུམ་ཡངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་འགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཆོས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། ། ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་། ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་སྨོས་ཤིང་བརྗོད་པ་མཁྱེན་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། དམ་བཅས་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ཇི་ལྟ་བར་ཐུགས་སྐད་ཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སྟོན་པ་མཁྱེན་པའོ། ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཏང་ཞིང་རིམ་གྲོར་བྱ་བས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། ། དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་སྐུད་ཅིག་གིས་ཆགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་ལུས་པར་ཡུལ་དུ་གྱུར་་པའོ། ། འཇིག་པ་་མེད་པར་འདུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའོ། ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། ། ས་མཚམས་མེད་ཅིང་ཐུག་པ་མེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དུས་གསུམ་དུ་བརྗོད་པ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སྐད་ཅིག་གིས་མཁྱེན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། ། སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མཚམས་མ་བཅད་པའོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མུ་མེད་པའོ། ། དུས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐའ་ཡས་པའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་གི་མཐུ་ཕྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མེད་པའི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པར་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང་། མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་དེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་གི་མཐུ་ཕྱུང་བའི་སྐུས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་སྤྱོད་པས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྦྱོར་བས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་བཅུ་པའོ། །་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཆོས་བཅུ་པའོ། །)
• Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1231  + (1. སྒ་སྐེག་ཤིང་། 2. སྒོ་ཇིང་མེ༑ 3. སྡོང་ཀུང་ས། 4. འབྲུ་ཤང་ལྕགས། 5. སྦྲ་འུ་ཆུའི་ཁམས་ལྔའོ།)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/1682  + (1.ཀ་ར། 2.བུ་རམ། 3.སྦྲང་རྩིའོ། །)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/7473  + (1.ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ལམ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བ … 1.ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ལམ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྲལ་བའི་གནད་ནི། ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་པོ་ཕྱོགས་མེད་བདུན་དང་སྦྱར་བའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)ལས་འཕྲོ་ཅན་རང་གིས་རང་གི་ཁམས་འདུ་བ། </br>(2)མོས་གུས་ཅན་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཁམས་འདུ་བ། </br>(3)བརྩོན་འགྲུས་ཅན་འབད་རྩོལ་གྱིས་ཁམས་འདུ་བའོ། །</br>ཕྱོགས་མེད་བདུན་ལས་འཕྲོ་ལ་སྦྱར་ན།</br>(1)ལས་འཕྲོ་ཕྱོགས་མེད་དུ་སད།</br>(2)དེས་རླུང་ཕྱོགས་མེད་དུ་ལོག</br>(3)དེས་གཏུམ་མོའི་མེ་ཕྱོགས་མེད་དུ་འབར།</br>(4)དེས་རྩ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྲལ། </br>(5)དེས་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འདུ།</br>(6)དེས་ཟག་བཅས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འཆར།</br>(7)དེས་ཟག་མེད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འཆར་བའོ། ། དེ་བཞིན་དུ་མོས་གུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལའང་བདུན་རེ་སྦྱར་བའི་ཉེར་གཅིག་གོ དེའང་གང་ཟག་ཐ་མལ་པ་ལ་ཁམས་འདུས་བྱུང་ཚེ་མན་ངག་མེད་པ་དག་གིས་ཁམས་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་འདེབས་དང་། གདོན་གྱིས་བྱས་པའོ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ལ། འདུ་ལུགས་གསུམ་པོ་འདེ་དག་ཤེས་ན་སྒྲོ་སྐུར་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །</br>2. སེམས་གནས་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་རྒྱུ་ཤེས་པའི་གནད་ནི། སེམས་གནས་རྣམ་གསུམ་ཏིང་འཛིན་ཉེ་རྒྱུར་རྟོགས། ། ཞེས་པའི་སེམས་གནས་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)རླུང་ལོག་པས་སེམས་གནས་པ།</br>(2)རླུང་སེམས་བདག་བྱིན་རླབས་པས་སེམས་གནས་པ། </br>(3)རྟེན་མཉམ་དུ་འདྲེས་པས་སེམས་གནས་པའོ། གོང་དུ་བསྟན་པའི་ལས་འཕྲོ་དང་མོས་གུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་གང་རུང་ལས་རླུང་ལོག་སོགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་འབྱུང་ལ། དེ་ལས་ལུས་ཉམས་དང་སེམས་ཉམས་སོགས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྐྱེ་བས་རླུང་ལོག་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེ་བའི་དངོས་རྒྱུ་དང་། ལས་འཕྲོ་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བའི་དངོས་རྒྱུ་དང་། ལས་འཕྲོ་སོགས་ནི་བརྒྱུད་རྒྱུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །</br>3. ཉམས་གསུམ་གྱིས་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཤེས་པའི་གནད་ནི། ཉམས་གསུམ་སྐྱེས་པ་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན། ། ཉམས་གསུམ་ནི།</br>(1)ལུས་ཉམས་ནི། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་ནང་དུ་ལོག་པས་ལུས་ལ་འཕར་གཡོ་དང་མཆོང་རྒྱུག་སོགས་འབྱུང་བའོ། །</br>(2)སེམས་ཉམས་ནི། རྩ་ཡི་གེ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་ཉམ་ང་དང་མྱ་ངན་དང་ཆགས་སྡང་སོགས་ཀྱི་ཉམས་འབྱུང་བའོ། །</br>(3)རྨི་ཉམས་ནི། རླུང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་རྟ་རྨི་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། མན་ངག་མེད་པ་དག་གིས་ལུས་ལ་ན་ཟུག་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་སོགས་འབྱུང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རང་ག་པར་འཆད་ཅིང་། རྨི་ཉམས་ནི་རྨི་ལམ་རང་ག་པར་འཆད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མི་ཤེས་ལ། འདི་པའི་ལུགས་ཀྱིས་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོད་ལས་བྱུང་བའི་ཉམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབའ་ཞིག་པར་ཤེས་བྱའོ། །</br>4. དྲོད་གསུམ་གྱིས་ཉམས་གང་ཤར་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐྱོང་བའི་གནད་ནི། དྲོད་གསུམ་ཡིན་མིན་སྐྱེས་པ་བྱུང་རྒྱལ་བསྐྱང་། ། ཞེས་པའི་དྲོད་གསུམ་ནི།</br>(1)རྣམ་རྟོག་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དྲོད།</br>(2)ཁམས་དགུ་འདུས་པའི་དྲོད།</br>(3)ཐིག་ལེ་འབར་ཞིང་འདུས་པའི་དྲོད་དང་གསུམ་ལ་རྒྱུ་རླུང་སེམས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་པ་ཡིན་མིན་དུ་འགྲིག་པས། འབྲས་བུ་དྲོད་རྣམས་ཀྱང་རིམ་པ་ཡིན་མིན་དུ་སྐྱེ། དེ་དག་གང་ལའང་མཚན་མེད་དུ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྐྱོང་བ་ནི་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐྱོང་བའོ། །</br>5. ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱེ་བྲག་ཤེས་པའི་གནད་ནི། འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དབྱེ། ། ཞེས་པའི་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)རླུང་གིས་ལམ་འཁྲིད་པ།</br>(2)ཁམས་བདུད་རྩིས་ལམ་འཁྲིད་པ།</br>(3)རྩ་ཡི་གེས་ལམ་འཁྲིད་པ་ནི་དེད་དཔོན་ལྟ་བུའི་འཁྲིད་ལུགས་སོ། དེ་དག་གིས་འཁྲིད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཉམས་ནི་ཁམས་འདུས་པ། དང་པོ་ལ་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཆེ་བ། བར་པ་ལ་ཟུག་བྲི་བ་དང་། ཐ་མ་ལ་ཟུག་བྲལ་བས་འབྱུང་བ་ལུས་འཁྲུགས་སོགས་ཀྱི་གནོད་པ་སེལ་ནུས་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་རླུང་གིས་ལམ་འཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཞིང་། འདུས་པ་དང་པོ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་གསལ་ཞིང་མི་བརྟན་པ་དང་། བར་པ་ལ་གསལ་ཞིང་ཆེར་བརྟན་པ་དང་། ཐ་མ་ལ་མཉམ་རྗེས་མེད་ཅིང་ཡུལ་རྐྱེན་གྱིས་མི་གནོད་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཁམས་བདུད་རྩིས་ལམའཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ལ། འདུས་པ་དང་པོ་ལ་མ་ངེས། འཁྲུལ་སྣང་དུ་འཆར་བ་ཉམ་ང་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་དང་། བར་པ་ལ་མ་ངེས་པ་མཐོང་སྣང་དུ་འཆར་བ་རིགས་དྲུག་གི་ཉམས་དང་མཐོང་སྣང་རྣམས་དང་། ཐ་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་གསལ་སྣང་དུ་འཆར་བ་སྲིད་རྩེ་མན་ཆད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉམས་སུ་འབྱུང་བ་སྙམ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྩ་ཡི་གེས་ལམ་འཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉམས་ མི་འདྲ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་པོ་སོ་སོ་ནས་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་དབྱེ་བར་ཤེས་པའོ། ། ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་པོ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་དུ་ཁམས་འདུས་པ་ གསུམ་གྱིས་ས་མཚམས་བཅད་པ་དང་། འདས་པའི་ལམ་དུ་གྲུབ་མཐའ་བཞིའི་ས་མཚམས་བཅད་པ་གཉིས་སུ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འདིར་འདུས་པོ་གསུམ་ལ་སྦྱར་བ་ཙམ་ཞིག་བཤད་པའོ། །</br>6. ཁམས་འདུས་པ་གསུམ་གྱིས་ལམ་གྱི་ས་མཚམས་ཤེས་པའི་གནད་ནི། འདུས་གསུམ་དཔེ་གསུམ་སྦྱོར་བས་ས་མཚམས་ཤེས། ། ཞེས་པའི་འདུས་པ་གསུམ་དཔེ་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བས་ལམ་གྱི་ས་མཚམས་ཤེས་པའི་ཚུལ་ནི།</br>(1)ཁམས་འདུས་པ་དང་པོ་ལ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་རྩ་གནད་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་རྩ་མདུད་ཅུང་ཟད་གྲོལ་ནས་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་འབྱུང་སྟེ། དཔེ་དགུན་གྱི་རླུང་པོ་ལག་པ་ཅན་དང་འདྲའོ། །</br>(2)བར་པ་ལ་རྩ་མདུད་ཆེར་གྲོལ་ཞིང་རླུང་སེམས་ཅུང་དྭངས་པས་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཞི་སྟེ། དཔེ་དཔྱིད་ཀྱི་རླུང་པོ་ལག་ཆ་བྲི་བ་དང་འདྲའོ། །</br>(3)ཐ་མ་ལ་རྩ་མདུད་ཆེས་ཆེར་གྲོལ་ཞིང་རླུང་སེམས་ཤིན་ཏུ་དྭངས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕན་ཡོན་དུ་མ་འབྱུང་སྟེ། དཔེ་དབྱར་གྱི་རླུང་པོ་ལག་ཆ་བྲལ་བ་དང་འདྲའོ། ། དེ་ལྟར་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཆེ་བ་དང་། ཟུག་ཞི་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བ་ན་རིམ་བཞིན་འདུས་པ་དང་པོ་བར་པ་ཐ་མ་རྣམས་སུ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སླེབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །</br>7. རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་གྱིས་རེ་དོགས་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་གནད་ནི། རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་འཛོམས་རྒྱུ་རྐྱེན་རེ་དོགས་བྲལ། ། ཞེས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་ནི།</br>(1)རླུང་ལོག་གི་རྟེན་འབྲེལ་ནི། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་ནང་དུ་ལོག་པས་ལུས་ལ་འཕར་གཡོ་དང་མཆོང་རྒྱུག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའོ། །</br>(2)མཐོང་སྣང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་གསུམ་ལས།</br>[1]ལུས་རྩའི་མཐོང་སྣང་ནི་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་སོ་གཉིས་ཀྱི་དོག་སར་རླུང་སེམས་ཞུགས་པས་རི་བྲག་སོགས་མཐོང་བའོ། །</br>[2]རྩ་ཡི་གེའི་མཐོང་སྣང་ནི་རིགས་དྲུག་གི་ཡི་གེར་རླུང་སེམས་འདུས་པས་རིགས་དྲུག་གི་གནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། </br>[3]ཁམས་བདུད་རྩིའི་མཐོང་སྣང་ནི་སྙིང་གའི་བྷྲུྃ་ཡིག་ལ་སོགས་པར་བདུད་རྩི་དྭངས་མ་མཉམ་དུ་འདུས་པར་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའོ། །</br>(3)རྨི་ལམ་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་ནི། མཐོང་སྣང་དེ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་གཉིད་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་མཐོང་སྣང་དེ་དག་རྨི་ལམ་དུ་འབྱུང་བའོ། །</br>རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལུས་རྩ་དང་། རྩ་ཡི་གེ་དང་། ཁམས་བདུད་རྩི་དང་། རླུང་རྣམས་རང་གི་ལུས་ལ་རང་ཆས་སུ་འཛོམས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། མཐོང་སྣང་ལ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་སོགས་ལའང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རེ་བ་དང་། སྲིན་པོས་རྡེག་པ་སོགས་ལའང་བར་ཆད་ཀྱི་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་རླུང་སེམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ལ་ཚང་བས་སོ་སྙམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བའོ། །་སོ་སྙམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བའོ། །)
• Dictionaries/chos rnam kun btus/693  + (1.གནོད་བྱ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་བདུན་ཏེ། … 1.གནོད་བྱ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་བདུན་ཏེ། </br>(1)གནོད་བྱའི་དབྱེ་བ་ནི། གནོད་བྱའི་དབྱེ་བ་ཟུངས་དང་དྲི་མ་གཉིས། ། ལུས་ཟུངས་དྭངས་མ་ཁྲག་དང་ཤ་དང་ཚིལ། ། རུས་པ་རྐང་མར་ཁུ་བ་བདུན་དུ་བཤད། ། དྲི་མ་གཤང་གཅི་རྡུལ་ལ་སོགས་པའང་ཡིན། ཞེས་པ་སྟེ། གནོད་བྱ་ཁམས་དེ་ལ་ནང་གསེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན་ལུས་ཟུངས་དང་དྲི་མ་གཉིས་ཡོད། ལུས་ཟུངས་ནི་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེས་པའི་དྭངས་མ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཁྲག་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཤ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཚིལ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་རུས་པ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་རྐང་མར་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཁུ་བ་དཀར་དམར་བཅས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཕྱེས་ནས་བཤད་པར་བྱ་བའོ། ། དྲི་མ་ནི། དེ་དག་གི་སྙིགས་མ་སྟེ་བཤང་བ་དང་། གཅིན་དང་། རྔུལ་དང་གསུམ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་སྣབས་དང་། ལུད་པ། མཆིལ་མ་ལ་སོགས་པའང་དྲི་མ་ཡིན་པ་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །</br>(2)གནོད་བྱའི་བྱེད་ལས་ནི། དེ་ལ་དྭངས་མས་གནོད་བྱ་འཕེལ་བར་བྱེད། ། ཁྲག་གིས་བརླན་ཞིང་སྲོག་འཚོ་ཤ་ཡིས་གཡོགས། ། ཚིལ་གྱིས་སྣུམ་དང་རུས་པས་བརྟེན་པ་དང་། ། རྐང་གིས་བཅུད་འགྱུར་ཁུ་བས་མངལ་འཛིན་བྱེད ། བཤང་གཅིས་རྟེན་འདྲུལ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ། རྡུལ་གྱིས་པགས་པ་མཉེན་ཞིང་བ་སྤུ་བརྟན། ། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་གང་ཞིག་གིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པ་མྱག་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེས་པའི་དྭངས་མ་དེས་ནི། ཁྲག་ལ་སོགས་པའི་གནོད་བྱ་ཕྱི་མ་རྣམས་རིམ་པར་འཕེལ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཁྲག་གིས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་བརླན་ཞིང་སྲོག་འཚོ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཤ་ཡིས་ནི་རུས་པའི་ཕྱི་ནས་གཡོགས་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཚིལ་གྱིས་ནི་ལུས་ཀུན་སྣུམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། རུས་པས་ནི་ལུས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། རྐང་གིས་ནི་ལུས་སྣུམ་བཅུད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཁུ་བ་དཀར་དམར་གྱིས་ནི་ལུས་ཀྱི་མདངས་སྐྱེད་པ་དང་། མངལ་འཛིན་པའི་ལས་བྱེད་པ་བཅས་ཟུངས་བདུན་སོ་སོའི་ཐུན་མིན་གྱི་བྱེད་ལས་དང་། ཟླ་ཟེར་ལས་ནི། ཁུ་བའི་དྭངས་མས་མངལ་འཛིན་པའི་ས་བོན་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད། དྲི་མ་བཤང་གཅི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྙིགས་མར་གྱུར་པའི་གོང་མ་རྣམས་ཕྱིར་འདོར་མ་རན་བར་དུ་བརྟེན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་འདྲུལ་བར་བྱེད་པ་དང་། འདྲུལ་ནས་འདོར་རན་པ་ན་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་སྟེ་གཉིས་ཀའི་བྱེད་ལས་མཐུན་ལ་རྡུལ་གྱིས་ནི་ལུས་ཀྱི་པགས་པ་མཉེན་པར་བྱེད་ཅིང་། བ་སྤུ་རྣམས་བརྟན་ཅིང་མི་འབྱི་བའི་ལས་བྱེད་པ་བཅས་དྲི་མ་གསུམ་སོ་སོའི་བྱེད་ལས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །</br>(3)མེ་དྲོད་བསྟན་པ་ནི། མེ་དྲོད་ཅེས་བྱ་འཇུ་བའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། ། འཇུ་བར་བྱེད་པའི་མཁྲིས་པ་དེ་ལ་བཤད། ། ནད་དང་ལུས་ཟུངས་དྲི་མ་ཀུན་གྱི་དྲོད། ། དེ་ཡིས་ནད་མེད་བརྩོན་དང་གཟི་མདངས་དང་། ། ཚེ་དང་ལུས་ཟུངས་མེ་དྲོད་སྟོབས་འཕེལ་བྱེད། ། བཞུ་གནས་སྒོར་འཇུག་ཟས་ལམ་སྒོ་གཏན་ཡིན། ། དེ་སྟོབས་ལྡན་ན་བཞུ་ནས་ཐུར་འགྲོ་སྟེ། ། སྟོབས་ཞན་ཁ་ཟས་མ་སྨིན་ཉིད་ཕྱིར་འབྱུང་། ། མེ་དྲོད་དེ་ནི་ཟས་གང་ལུས་ཟུངས་མདངས། ། སྟོབས་རྒྱས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ། མ་བཞུ་དྭངས་སོགས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར། ། ཟས་སྐོམ་སྤྱོད་ལམ་ཡང་ལ་དྲོ་བ་ཡིས། ། འབད་དེ་མེ་དྲོད་བསྲུང་བར་གནས་གྱུར་ན། ། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ཚེ་ནི་གནས་པར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི། ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་འཇུ་བར་བྱེད་པའི་གཞིའམ་རྩ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། འཆད་འགྱུར་ལྟར། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས། ཐོག་མར་བད་ཀན་མྱགས་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས་པར་བྱེད། བར་དུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུ། མཐར་རླུང་མེ་མཉམ་གྱིས་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་གསུམ་ཀ་ཁ་ཟས་འཇུ་བར་བྱེད་པའི་མེ་དྲོད་ཡིན་མོད། སྐབས་འདིར་གཙོ་བོར་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་དེ་ལ་མེ་དྲོད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་འཕེལ་ཟད་འཁྲུགས་པས་ནད་དུ་གྱུར་མ་གྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་ལས། འོག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་འབྱུང་དང་མི་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་མེ་དྲོད་ཀྱི་གཙོ་བོར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། ནད་ཉེས་པ་གསུམ་དང་། ལུས་ཟུངས་བདུན་དང་། དྲི་མ་གསུམ་བཅས་ཀུན་གྱི་རང་རང་གི་དྲོད་མཐའ་དག་ཀྱང་གཙོ་བོའི་མེ་དྲོད་དེའི་ཆ་ཤས་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ཀྱང་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་མེ་དྲོད་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་ནད་དུ་མ་གྱུར་པར་སྐྱོན་མེད་དུ་གནས་ཤིང་། སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་གང་ཞིག་ནད་མེད་པ་དང་། བྱ་བ་གང་ལའང་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ནུས་པ་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། མདངས་དང་། ཚེ་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། མེ་དྲོད་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དག་ཀྱང་མི་ཉམས་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱད་པར་དུ་མེ་དྲོད་དེའི་བྱེད་ལས་ནི་ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས་བཞུ་ཟིན་པའི་སྙིགས་མ་རྣམས་བཞུ་བའི་གནས་ཀྱི་སྒོར་འགྲོར་བཅུག་པ་དང་། མ་བཞུ་བའི་ཁ་ཟས་དྭངས་མ་དང་བཅས་པ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་ལམ་དེར་འགྲོ་བ་བཀག་ནས་སྒོ་གཏན་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འགྲོ་བར་འོས་པ་རྣམས་གཏོང་། འགྲོ་བར་མི་འོས་པ་རྣམས་ནན་གྱིས་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁང་པ་ལ་སྒོ་འགྲིག་པོ་བཅུག་ནས་བསྡམ་གཅོད་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བས་དེས་ན་འདི་ལ་སྒོ་གཏན་གྱི་མེ་དྲོད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། ། འགྲེལ་པ་འགར། འཛིན་འབྲིའི་མེ་དྲོད་ཅེས་བཏགས་པ་ནི། འཛིན་པར་འོས་པའི་དྭངས་མ་རྣམས་འཛིན། འབྲི་བར་འོས་པའི་སྙིགས་མ་རྣམས་ཕྱིར་འཕྲི་བས་ན་འཛིན་འབྲིའི་མེ་དྲོད་ཅེས་གསུངས་པ་འདྲ། འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་དེ་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་ན། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་ལེགས་པར་བཞུ་ནས་དྭངས་མ་བརྟན་ལ་སྙིགས་མར་གྱུར་པ་རྣམས་ཐུར་ཏེ་ཐུར་སེལ་རླུང་གི་བྱེད་པ་དང་འགྲོགས་ནས་འོག་སྒོ་གཉིས་ནས་དུས་དུས་སུ་བདེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། སྟེ་ནི་འོག་མ་འདྲེན་པའི་སྒྲའོ། ། གལ་ཏེ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་དེ་ཉིད་སྟོབས་ཞན་པར་གྱུར་ན། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས་མེ་དྲོད་དེས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་བར་མི་ནུས་པས། ཐོག་མར་ཟོས་པའི་རྫས་ངོ་བོ་མ་སྨིན་པ་དེ་ཉིད་གྱེན་ཐུར་གྱི་ལམ་གང་རུང་ནས་རང་ཆས་སུ་བཤལ་བའམ་སྐྱུགས་ནས་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཡང་ན་འགྱིངས་ནས་སྦོ་འཚིང་སོགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་བས་ན་མེ་དྲོད་དེ་ནི། ཟས་གང་ཟོས་པ་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས་ལེགས་པར་སྨིན་པ་དེ་ཉིད་དྭངས་སྙིགས་སོ་སོའི་རང་ལམ་དུ་བདེ་བར་འགྲོ་རུ་འཇུག་པའི་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་བརྟེན། འཇུ་བྱེད་དེ་ནི་ལུས་ཟུངས་དང་། མདངས་དང་། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། མེ་དྲོད་ཞན་པས་མ་བཞུ་བ་དང་། དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་མ་ཕྱེས་པས་ན་སྙིགས་མ་དྭངས་མའི་གནས་སུ་ཤོར་བ་དང་། དྭངས་མ་སྙིགས་མའི་ནང་འདྲེན་པ་ལས་རིམ་གྱིས་ནད་དུ་འགྱུར་བས་དྭངས་མ་སོགས་ལུས་ཟུངས་དང་མདངས་སྟོབས་རྣམས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞུང་རྩ་བར། མ་ཞུ་དྭངས་སྙིགས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར་ཞེས་འདུས་ཀྱང་། གཞུང་སྤྱིའི་དགོངས་དོན་དངོས་དང་། སྙིང་པོ་བསྡུས་པར་མ་བཞུ་དྭངས་སོགས་ཞེས་འབྲི་དགོས་པར་སྣང་བས། འདིར་གཞུང་ཚིག་ཅུང་ཟད་བཅོས་ནས་འགྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། ། དེས་ན་བདེ་བར་གནས་པར་འདོད་པའི་མི་གང་ཞིག་ལྕི་བསིལ་ལ་སོགས་པའི་མེ་དྲོད་གསོད་པར་བྱེད་པའི་ཟས་སྤྱོད་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་སྤོང་ཞིང་ཟས་སྐོམ་སྤྱོད་ལམ་དང་བཅས་པ་ཡང་ལ་དྲོ་བའི་རིགས་རྒྱུན་བསྲིངས་པ་ཡི་སྒོ་ནས་འབད་དེ་བརྟེན་ནས་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་དེའི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་མདངས་སོགས་འཕེལ་ཞིང་། ཚེ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་མེ་དྲོད་སྲུང་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །</br>(4)འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། </br>[1]སྤྱིའི་འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། མེ་དྲོད་དེ་ཡིས་ཁ་ཟས་འཇུ་ཚུལ་ནི། ། ཟས་སྐོམ་སྲོག་གི་རླུང་གིས་ལྟོ་བར་བཅུག་། སྐོམ་གྱིས་བཤིག་ཅིང་སྣུམ་གྱིས་མཉེན་པར་བྱེད། ། མེ་མཉམ་རླུང་གིས་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་བུས། ། ཕོ་བའི་གནས་སུ་སྨན་ལྟར་སྐོལ་བར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མེ་དྲོད་དེ་ཡིས་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཇུ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་གང་ཞིག་གིས་ཐོག་མར་ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ་དེ་ཉིད་མགྲིན་པར་གནས་པའི་སྲོག་གི་རླུང་གི་བྱེད་པས་མིད་པ་བརྒྱུད་ལྟོ་བར་བཅུག་པ་དང་། ཟས་ཀྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གང་དུ་བཏུང་བའི་སྐོམ་གྱིས་ཟས་དེ་བཤིག་ཅིང་། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བའི་སྣུམ་གྱིས་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་དེ་མཉེན་པར་བྱེད་པ་དང་། བཞུ་བའི་གནས་ན་གནས་པའི་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་གིས་བཞུ་མ་བཞུ་བར་ན་གནས་པའི་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དེ་བུས་པས་ཚ་བའི་ནུས་པ་ཆེར་འབར་ནས་བད་ཀན་མྱགས་བྱེད་དང་བཅས་ཏེ་གང་ཟོས་པའི་ཟས་སྐོམ་དེ་དག་ཕོ་བའི་གནས་སུ་བཞུས་པས་འཇུ་ནུས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨན་པས་སྨན་མར་ལ་སོགས་བསྐོལ་བ་ལྟར་སྐོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །</br>[2]ཁྱད་པར་གྱི་འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དང་པོར་རོ་དྲུག་ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དག་གིས་མྱགས་པར་བྱེད། ། རོ་མངར་ལྦུ་བ་ཅན་གྱུར་བད་ཀན་སྐྱེད། ། བར་དུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས་པས། ། རྣམ་པར་ཚ་བས་རོ་སྒྱུར་མཁྲིས་པ་སྐྱེད། ། ཐ་མར་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེ། ༐ ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར། ། ཞེས་སོ། ། དེ་ཡང་། དང་པོ་རོ་དྲུག་གི་ཟས་སྐོམ་གང་དང་གང་ཟོས་པའི་རྫས་ངོ་བོ་དེ་ཉིད། ཐོག་མའི་སྐབས་སུ་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དག་གིས་མྱགས་པར་བྱས་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཏེ་འདུར་འདུར་པོར་བྱེད་པ་དང་། གནས་སྐབས་དེར་ཐོག་མའི་རྒྱུ་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་རོ་གང་ཡིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཐོག་མར་མྱག་བྱེད་དེ་བད་ཀན་ས་ཆུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་རོ་མངར་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་ངོ་བོ་ཝུ་བ་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་རང་གི་ཐེངས་དེའི་ངོ་སྐལ་གྱི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དེས་ཟས་སྐོམ་མྱགས་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་ལས་ངལ་གསོས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྔར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱུན་གཏན་བཞིན་ལེགས་པར་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བད་ཀན་སྐྱེད། ཅེས་པའི་ཚིག་འདིར། མྱག་བྱེད་དེའི་སྟོབས་ཅུང་ཟད་སྐྱེད། ཅེས་པ་དང་། བད་ཀན་གྱི་ནད་བསླངས་ཤིང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར། ཞེས་སོགས་བཤད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་འགའ་མཆིས་རུང་། གཞུང་རྩ་བའི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་དཀའ་བའི་ཕྱིར། རང་གི་བློ་ངོར་གོང་ལྟར་བཤད་ན་འཆར་བདེ་བས་དེ་ལྟར་བྲིས་པ་ཡིན་པས་གཟུར་གནས་བློ་ལྡན་དག་གིས་དཔྱད་པར་བྱའོ། ། བར་དུ་སྟེ་བར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཅེས་པའི་མེ་དྲོད་ཀྱིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པ་མྱག་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས་ཟིན་པའི་རྫས་དེ་རྒྱུ་མར་སོང་ནས་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཞུས་པས། འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དེ་རྣམ་པར་ཚ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། གོང་གི་མྱག་བྱེད་ཀྱི་སའི་ལྷག་མ་དང་བར་འདིའི་མེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་པའི་རྒྱུས། གོང་གི་མངར་ཤས་ཆེ་བའི་རོ་དེ་འགྱུར་ནས་སྐྱུར་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། འཇུ་བྱེད་རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་བརྟེན། གོང་དུ་ཤུགས་ཀྱིས་བཞུ་བའི་དུས་ལས་ཅུང་ཟད་ངལ་གསོས་པ་ལྟ་བུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་རང་གི་སྟོབས་ཀྱང་སྔར་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་ཅིང་ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ། ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས་པའི་ཁུ་བ་དེ་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས། གོང་གི་མཁྲིས་པའི་མེའི་ལྷག་མ་དང་། འདིའི་རླུང་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཚོགས་པའི་རྒྱུས། གོང་གི་སྐྱུར་ཤས་ཆེ་བའི་རོ་དེ་འགྱུར་ནས་འདིར་ཚ་བ་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། མེ་མཉམ་རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་བརྟེན་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ཅུང་ཟད་ངལ་གསོས་ཏེ་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་པའི་བྱེད་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་རྐྱེན་དེ་ཡིས་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་རང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱང་སྔར་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་ཅིང་། གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། ། འདིར་འགྲེལ་པ་འགར། འདི་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ན་འདིར་མེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བས་རོ་ཚ་བར་འགྱུར་རིགས་ཀྱང་། ཚ་བས་རླུང་མི་སྐྱེད་ལ། ཁ་བས་རླུང་སྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད། འདི་ཐད་《འགྲེལ་པ་འབུམ་ཆུང་》ལས་ཀྱང་། ཁ་བར་དོགས་སློང་དང་དགག་བཞག་མང་དུ་མཛད་པའང་འདུག ། དོན་ཏུ་ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར། ཞེས་བཀླགས་ན་འབྲེལ་ཆེ་སྟེ། རྒྱུ་མེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བས་སྐྱེད་པའི་འབྲས་བུའི་རོ་ཚ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ལ་དགོས་པ་དགོངས་གཞི་ཇི་འདྲ་ཞིག་བཤད་ནའང་དངོས་པོའི་རང་གཤིས་བསྒྱུར་ཐུབ་ཐབས་མེད་ལ་གོ་རྒྱུ་ཆུང་བ་དང་། ཚ་བས་རླུང་མི་སྐྱེད་ལ་ཁ་བས་རླུང་སྐྱེད་ཅེས་པ་དེའང་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཉེས་པ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་རྒྱུའི་གཞིར་བཞག་ནས་གོ་བ་བླངས་འདུག་པ་གཞུང་དོན་དང་མི་འབྲེལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཟས་ཟོས་ཚད་མེ་དྲོད་གསུམ་གྱིས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་མ་ཕྱེས་པ་མེད་པས་བྱེད་ལས་དེ་དག་ཚང་མ་ནད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མཆིས་སོ། ། དེའི་ཕྱིར་དཀྱུས་སུ་བསྟན་པ་ལྟར་ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར་ཞེས་བཤད་ན་གཞུང་དོན་དངོས་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །</br>(5)ཞུ་བའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི། འབྱུང་བ་ལྔ་ལྡན་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས། ། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིའི་ཟས་སྐོམ་རྣམས་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བ་མེ་དྲོད་གསུམ་གྱིས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་པའི་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི། ནང་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་(དེ་གཉིས་སྐབས་འདིར་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར།) དེའང་། ཟས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། བཤད་རྒྱུད་འགྲེལ་པ་《འབུམ་ནག་》དང་《འབུམ་ཆུང་》ཕག་སྟོན་ཤཱཀྱ་མགོན་པོ། སྤྱི་པ་དཔལ་མགོན་རྡོ་རྗེའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་མཐུན་པར། ས་ཤས་ཆེ་བ་དང་པོ་སའི་ནུས་པར་ལྡན་པའི་ཟས་ཀྱིས་ཤ་རུས་རྒྱས་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ཡིས་ཁྲག མེ་ཡིས་དྲོད། རླུང་གིས་དབུགས། ནམ་མཁས་བུ་ག་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། ། ཞེས་བཤད་པ་ལ་བྱང་པ་རིགས་ལྡན་ཆེན་པོས་དེ་དག་ལ་རྒྱ་ཆུང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་ཅེས་བཀག་ནས་(རང་གིས་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན་)ལས། གཞུང་གི་དོན་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྔའི་ནང་ནས་འབྱུང་བ་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་གང་དག་ལྡན་པའི་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའང་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་སྲ་བའི་ཆ་རྣམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་རླན་ཞིང་གཤེར་བའི་ཆ་རྣམས་དང་། མེའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲོ་ཚ་བའི་རྣམས་དང་རླུང་གི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཞིང་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ཆ་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་ཅིང་། ནམ་མཁས་ནི་བུ་ག་འགག་པ་རྣམས་སེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱེད་དེ། ལུས་གནས་ལེའུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པ་《ཟླ་ཟེར་》ལས། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་། ། ནམ་མཁའ་བཅས་པའི་དྲོད་ལྔ་པོ། ། རང་རང་ཡོན་ཏན་ཟས་ལྔ་པོ། ། ལ་སོགས་ཀྱིས་སྨིན་དེ་འོག་ཏུ། ། དེ་དག་རང་རང་ཇི་བཞིན་རྒྱས། ། སྨིན་འབྱུང་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་ཡིན། ། ས་རུ་གཏོགས་པས་ས་ཉིད་དང་། ། ལྷག་མས་ལུས་གཏོགས་ལྷག་མ་རྒྱས། ། ཟས་དེ་ཞུ་བའི་ཚིགས་མ་དང་། ། དྭངས་མ་ཞེས་བྱ་གཉིས་སུ་འགྱུར། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །</br>(6)འགྱུར་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། འགྱུར་ཚུལ་ཞུ་རྗེས་དྭངས་སྙིགས་བྱེ་བ་ལས། ། སྙིགས་མ་རྒྱུ་མར་སྐ་སླ་གཉིས་སུ་བྱེད། ། སྐ་བ་བཤང་འགྱུར་སླ་བ་གཅིན་དུ་འགྱུར། ། དྭངས་མ་ལུས་ཟུངས་རང་རང་མེ་དྲོད་ཀྱིས། ། སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ་དྭངས་མ་ཕོ་བ་ནས། ། དྭངས་མ་ལེན་པའི་རྩ་དགུར་མཆིན་ལམ་བརྒྱུད། མཆིན་པའི་གནས་སུ་ཁྲག་འགྱུར་ཁྲག་ལས་ཤ ། ཤ་ལས་ཚིལ་འགྱུར་ཚིལ་ལས་རུས་པར་འགྱུར། ། རུས་ལས་རྐང་འགྱུར་རྐང་ལས་ཁུ་བར་འགྱུར། དེ་རྣམས་སྙིགས་མ་ཕོ་བའི་བད་ཀན་དང་། ། སྣོད་མཁྲིས་བུ་གའི་དྲི་མ་ཞག་དང་ནི། ། སོ་སེན་བ་སྤུ་བཤང་སྣུམ་མངལ་འཛིན་ཡིན། ། ལུས་ཟུངས་ཁུ་བའི་མཐར་ཕྱིན་མདངས་མཆོག་སྟེ། ། སྙིང་ལ་གནས་ཀྱང་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་པ་དང་། ། ཚེ་གནས་གཟི་མདངས་བཀྲག་དང་ལྡན་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་ཤིང་འཐུང་པ་དག་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་དྭངས་མ་རྣམས་རིམ་བཞིན་ལུས་ཟུངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྙིགས་མ་རྣམས་རང་རང་གི་རྒྱུ་བའི་ལམ་ནས་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་དོར་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་བཤད་པ་ནི། ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ་མཐའ་དག་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས། བཞུ་བའི་རྗེས་སུ་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པ་ལས་སྙིགས་མ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་མའི་སྨད་ནས་རིམ་བཞིན་སྐ་སླ་གཉིས་སུ་བྱེ་ནས། སྐ་བ་རྣམས་ལོང་དུ་སོང་སྟེ་བཤང་བར་འགྱུར་བ་དང་། རིམ་བཞིན་འཕོངས་སྒོ་ནས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སླ་བ་རྣམས་རྒྱུ་གྲོགས་སམ་རྒྱུ་མའི་ལྡེབས་ཀྱི་རྩ་ལམ་མང་པོ་བརྒྱུད་ནས་མཐར་མཁལ་མར་སོང་ནས་གཅིན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། རིམ་བཞིན་ལྷང་པར་གསོག་ཅིང་གཅིན་ལམ་བརྒྱུད་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། ། འདིར་སླ་བ་རྣམས་མཁལ་མར་སོང་ནས་གཅིན་དུ་འགྱུར་བ་དངོས་སུ་བསྟན་མེད་ཀྱང་མཁལ་མ་ནི་དྲི་ཆུའི་རྟེན་དང་དྲི་ཆུར་འགྱུར་བ་པོ་དངོས་ཡིན་པ་རྟོགས་ནུས་ཏེ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁལ་མ་ཆུ་ཤོར་མཁལ་རྩ་འགྲམས་པའམ། ། མཆིན་ཁྲག་བཅས་པས་ཟགས་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་། ། ཞེས་དང་། མཁལ་མ་བསམ་བསེའི་རྩ་འགྲམས་ཁྲག་འཁྲུགས་པས། ཆུ་དམར་ཁྲག་རོ་བཅས་འབྱུང་རྒྱུ་ཞབས་ན། ། མཁལ་རྒྱས་ཆུ་སྲི་རྐང་བཤལ་མཁལ་རྐེད་གཟེར། ཆུ་དམར་ཚ་རླངས་མགོ་འཐོམ་རྣ་བ་འོན། ། ཞེས་པ་དང་། མཁལ་མར་གབ་ན་ཟགས་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་། ། ཞེས་པ་སོགས་མཁལ་མར་འགྲམ་འཁྲུགས་ཚ་བ་སོགས་ཀྱི་ནད་འགྱུར་བྱུང་ཚེ་དྲི་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་བ་སོགས་མཁལ་མ་ཆུ་ཡི་རྟེན་ཡིན་པ་དང་། མཁལ་མ་ལས་བྱུང་བའི་ཆུ་སྣང་པར་བསགས་ནས་མཐར་གཅིན་ལམ་ནས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་རྟོགས་སླ་བ་ཡིན། སྨན་དཔྱད་སོ་མ་རཱ་ཛ་ལས་ཀྱང་། མཁལ་མ་ལྷང་ཕུག་ཆུ་བབ་པས། ། ཆུ་ཡི་རྟེན་དང་སྣོད་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་མཁལ་མ་ཆུ་ཡི་རྟེན་དང་། ལྒང་པ་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཡིན་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ཡོད། དེ་བཞིན་རྒྱུད་འགྲེལ་ཀླག་པས་ཀུན་ཤེས་ལས། སྙིགས་མ་དེ་ལ་གར་སླ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་སླ་བ་དྲི་ཆུ་སྟེ་ཆུ་ཁམས་ཀྱི་སྙིགས་མ་དང་། མཁལ་མའི་ཆུ་སྙིགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ལྒང་པ་དང་མཁལ་མ་འབྲེལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །</br>(7)འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། དེ་དག་འབྲས་བུ་རྫོགས་དུས་ཟས་ཟོས་པའི། ། དྭངས་མ་ཁུ་བར་འགྱུར་དུས་ཞག་དྲུག་སྟེ། ། རོ་ཙ་ལ་སོགས་འཕྲལ་དུ་ཁུ་བ་སྐྱེད། ། སྨན་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཞག་གཅིག་ལས་བྱེད་འགྱུར། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཅེས་གོང་དུ་ཟས་སྐོམ་གྱི་དྭངས་མ་ནས་ཁམས་དཀར་དམར་གྱི་ཁུ་བ་བར་རིམ་བཞིན་རང་རང་གི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའམ་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཏེ། སྤྱིར་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པའི་དྭངས་མའམ་བཅུད་དེ་ཉིད་ལུས་ཟུངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་ནི། ལུས་ཟུངས་བདུན་གྱི་ཐ་མ་ཁུ་བར་ཟས་ཟོས་ནས་ཞག་མ་དྲུག་ནས་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དམིགས་བསལ་དུ་རོ་ཙ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་ནུས་པ་རྣོ་མྱུར་དང་ལྡན་པའི་ཟས་སྨན་གྱི་རིགས་དག་ནི་འཕྲལ་མ་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའམ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའང་ཡོད། དེ་མིན་སྤྱིར་བཏང་གི་སྨན་ཕལ་ཆེ་བའི་ནུས་པ་ཐོན་ནས་རང་རང་གི་ཕན་པའི་ལས་བྱེད་པའམ་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་ནི། ཕལ་ཆེར་ཞག་གཅིག་ནས་ནུས་པ་ཐོན་པའི་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། འདིར་ཕལ་ཆེར་ཞེས་སྨོས་ནས་དམིགས་བསལ་གྱི་རིགས་ལ་ལས་ནི་ཞག་གཅིག་གི་སྔོན་ལ་ལས་བྱེད་པ་དང་། ལ་ལས་ནི་ཞག་གཅིག་ལས་མང་བའི་བར་ཡང་ལས་མི་བྱེད་པ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་པའང་ཤེས་དགོས་སོ། །</br>2.གནོད་བྱེད་ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་ནང་གསེས་དབྱེ་བ་བརྒྱད་ཡོད་དེ།</br>(1)ཉེས་པའི་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ།</br>[1]སྤྱིའི་དབྱེ་བ་ནི། དབྱེ་བ་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་གསུམ། ། རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་དཔེ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ། གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་གྲངས་དང་གོ་རིམ་གྲུབ། ། རྣམ་པར་མ་གྱུར་ལས་གནས་གྱུར་པས་འཇོམས། ། ཞེས་པ་སྟེ། གནོད་བྱེད་ཉེས་པ་ལ་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་བཅས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་ལ། དེ་གསུམ་ཡང་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། ངོ་བོ་ཚ་གྲང་བར་མ་གསུམ། དཔེ་མཐོ་དམན་བར་མ་གསུམ། འབྲས་བུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ། གཉེན་པོ་བསིལ་དྲོད་བཅུད་གསུམ་བཅས་སུ་ངེས་པས་ནི་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཉེས་པའི་གྲངས་ཀྱང་གསུམ་དང་། ཞར་ལ་གོ་རིམ་ཡང་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ཞེས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན། ཉེས་པ་དེ་གསུམ་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པ་ཐ་མལ་དུ་གནས་ན་ལུས་གནས་པའི་གཞི་རྩ་ཡིན་ལ། འཕེལ་ཟད་འཁྲུགས་པས་རྣམ་པར་གྱུར་པས་ནི་ལུས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །</br>[2]བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ནི། རླུང་ལ་དབྱེ་ན་སྲོག་འཛིན་གྱེན་རྒྱུ་དང་། ། ཁྱབ་བྱེད་མེ་མཉམ་ཐུར་སེལ་རྣམ་པ་ལྔ། ། མཁྲིས་པའི་དབྱེ་བ་འཇུ་བྱེད་མདངས་སྒྱུར་དང་། ། སྒྲུབ་བྱེད་མཐོང་བྱེད་མདོག་གསལ་རྣམ་པ་ལྔ། ། བད་ཀན་དབྱེ་བ་རྟེན་བྱེད་མྱག་བྱེད་དང་། ། མྱོང་བྱེད་ཚིམ་བྱེད་འབྱོར་བྱེད་རྣམ་པ་ལྔ། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་གསུམ་སོ་སོའི་ནང་གསེས་ལའང་རླུང་ལ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན་རླུང་སྲོག་འཛིན་དང་། གྱེན་རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། མེ་མཉམ། ཐུར་སེལ་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་པ་དང་། མཁྲིས་པའི་དབྱེ་བ་ལའང་འཇུ་བྱེད་དང་། མདངས་སྒྱུར། སྒྲུབ་བྱེད། མཐོང་བྱེད། མདོག་གསལ་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ། དེ་བཞིན་བད་ཀན་གྱི་དབྱེ་བ་ལའང་རྟེན་བྱེད་དང་། མྱག་བྱེད། མྱོང་བྱེད། ཚིམ་བྱེད། འབྱོར་བྱེད་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་ཁྱོན་ནང་གསེས་ལ་དབྱེ་བ་རྣམ་གྲངས་བཅོ་ལྔ་ཡོད་དོ། །</br>(2)ཉེས་པ་དེ་ཉིད་མངལ་དུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་ནི། དེ་ཉིད་མངལ་དུ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ། ། སྐྱེ་བའི་དང་པོ་ཁུ་བ་ཁྲག་ལ་གནས། ། དཔེར་ན་དུག་ཅན་སྲིན་བུའི་དུག་བསྐྱེད་མཚུངས། ། ཞེས་པ་སྟེ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གྱི་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོའི་ལུས་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པས་ཐོག་མར་ལུས་མངལ་དུ་ཆགས་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་མ་ཡི་མངལ་དུ་ཁུ་ཁྲག་སེམས་གསུམ་མཉམ་དུ་ཚོགས་ནས་སྐྱེ་བའམ་ལུས་ཆགས་པའི་དང་པོ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ས་བོན་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གཉིས་ལ་ཉེས་པའི་རང་བཞིན་རང་ཆས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དཔེར་ན་དུག་ཅན་གྱི་སྲིན་བུའི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་དུག་དེ། སྲིན་བུའི་ལུས་ལ་ལྷན་སྐྱེས་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པས། སྲིན་བུའི་ལུས་དང་མཉམ་དུ་དུག་ཀྱང་རང་ཆས་སུ་སྐྱེད་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །</br>(3)ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ནི། ཁུ་ཁྲག་མངལ་གནས་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱིས། ། ཉེས་པ་ལྷག་གྱུར་རང་བཞིན་བདུན་དུ་འགྱུར། ། རླུང་ཆུང་མཁྲིས་པ་འབྲིང་ལ་བད་ཀན་ཆེ། ། འདུས་པ་མཆོག་ཡིན་ལྡན་གསུམ་བར་མར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཁུ་ཁྲག་གཉིས་མངལ་དུ་འདྲེས་ཤིང་གནས་པའི་ཚེ་མངལ་ལྡན་མ་ཡི་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱི་དབང་གིས་མཐར་མངལ་གནས་བུ་ཡི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་ལྷག་གྱུར་པ་སྟེ་ཤས་ཆེ་ཆུང་དུ་གྱུར་པའོ། ། དེའི་དབང་གིས་ལུས་བོངས་ཆེ་ཆུང་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རླུང་གི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་ན་ལུས་བོངས་ཆུང་ཞིང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་ན་ལུས་བོངས་འབྲིང་བ། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལུས་བོངས་ཀྱང་ཆེ་བ། ཉེས་གསུམ་འདུས་པ་ཞེས་ཆ་སྙོམས་པར་འགྱུར་ན་ལུས་བོངས་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་རན་ལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན། ཉེས་པ་གསུམ་ལས་གང་རུང་གཉིས་ཅུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་འབྱུང་བའི་ལྡན་པ་གསུམ་ལས་ནི། ལུས་བོངས་ཀྱང་བར་མར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །</br>(4)ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ། རླུང་གིས་མི་སྙོམས་མཁྲིས་པས་རྣོ་བ་དང་། ། བད་ཀན་ཆུང་ལ་འདུས་པ་མཉམ་པར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། གོང་དུ་ཉེས་པའི་དབང་གིས་ལུས་སྤྱི་ཡི་རང་བཞིན་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བོ་རང་རང་སོ་སོའི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་གིས་ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རླུང་གི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་མི་སྙོམས་པ་སྟེ་རེ་འགའ་ཆེ་ལ་རེ་འགའ་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་ཆེ་ལ་རྣོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་ཆུང་བར་འགྱུར་བ། འདུས་པ་སྟེ་ཉེས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཆ་མཉམ་རན་པར་འབྱུང་ན་མེ་དྲོད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་མཉམ་ལ་རན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཞེས་པའོ། །</br>(5)ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། ལྟོ་བ་རླུང་གིས་སྲ་ལ་མཁྲིས་པས་སྙི། །བད་ཀན་གྱིས་ནི་ལྟོ་བ་བར་མར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་གིས་ལྟོ་བ་སྲ་སྙིའི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་ནི་གཙོ་བོ་འཁྲུ་སྐྱེན་ལོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། ། དེ་ཡང་ཉེས་པ་རླུང་ཤས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ལྟོ་བ་སྲ་བ་སྟེ་འཁྲུ་དཀའ་བ་དང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལྟོ་བ་སྙི་བ་སྟེ་འཁྲུ་སྐྱེན་པ། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་བར་མར་འགྱུར་པ་སྟེ་རླུང་ཤས་ཅན་ལྟར་སྲ་བ་མིན་ལ་མཁྲིས་ཤས་ཆེ་བ་ལྟར་སྙི་བ་ཡང་མིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །</br>(6)ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་ས་བསྟན་པ་ནི། གནས་ས་ལུས་ཁྱབ་གྱུར་ཀྱང་སྙིང་ག་དང་། ། ལྟེ་བའི་འོག་བར་སྟེང་ན་མས་རིམ་གནས། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་ས་ནི་སྤྱིར་ལུས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་མོད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྙིང་གའི་ཐད་ནས་ཐིག་གཅིག་འཐེན་པའི་སྟེང་སྟེ་ཡན་ཆད་དུམ་བུ་གཅིག་དང་། ལྟེ་བའི་ཐད་ནས་ཐིག་གཅིག་འཐེན་པའི་འོག་སྟེ་མན་ཆད་བུམ་བུ་གཅིག་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་བཅས་གནས་གསུམ་ན་ལྟེ་བའི་ལྟེ་བའི་འོག་བར་སྟེང་བཅས་ན་མས་ནས་རིམ་བཞིན་དུ་གྱེན་དུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་གནས་ས་ཡིན་ནོ། ། </br>(7)ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ལས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ།</br>[1]ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ལས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། ཉེས་པའི་ལས་ནི་རླུང་གིས་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ། ། བསྐྱོད་དང་ལས་སྤྱོད་ཤུགས་འབྱིན་གནོད་བྱ་རྒྱུ། ། དབང་པོ་གསལ་དང་ལུས་རྗེས་འཛིན་པར་བྱེད། ། མཁྲིས་ལས་བཀྲེས་སྐོམ་ཟས་ལེན་འཇུ་བ་དང་། ། ལུས་དྲོད་མདངས་གསལ་སྙིང་དཔའ་བློ་ལྡན་བྱེད། ། བད་ཀན་ལུས་དང་བློ་བརྟན་གཉིད་ལོག་དང་། ། ཚིགས་འབྲེལ་བཟོད་ཅིང་ལུས་འཇམ་སྣུམ་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཉེས་པའི་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རླུང་གི་ནི་དབུགས་ཕྱིར་འབྱིན་པ་དང་ནང་དུ་རྔུབ་པ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་འགུལ་བསྐྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་ལས་ལ་སྤྱོད་པ། ལུས་ངག་གི་ཤུགས་འབྱིན་པ། གནོད་བྱ་བཅུ་པོ་རང་རང་གི་ལམ་དུ་རྒྱུ་བར་བྱེད་པ། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་ལུས་འདི་ཉིད་མི་ཞིག་མི་འཐོར་བར་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པའི་བྱེད་ལས་ནི། ལྟོ་བ་བཀྲེས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། སྐོམ་རྒྱུ་ཡོད་པ། ཟས་སྐོམ་ཡི་གར་ལེན་པ། ཟས་ཟོས་པ་རྣམས་འཇུ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་དྲོད་དང་མདངས་གསལ་བར་བྱེད་པ། སྙིང་དཔའ་བ་སྟེ་བློ་ཁོག་ཡངས་ཤིང་བློ་སྟོབས་ལྡན་པ། བྱ་བ་གང་ལའང་ཤེས་ཤིང་བློ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་གྱི་བྱེད་ལས་ནི་ལུས་དང་བློ་བརྟན་པར་བྱེད་པ་དང་གཉིད་ལོག་ཐུབ་པ་དང་། རྐང་ལག་གི་ཚོགས་རྣམས་འབྲེལ་ནས་ལྷུ་མི་འཆོར་བ། ནད༌དང་དཀའ་སྡུག་ངལ་བ་བཟོད་ཅིང་། ལུས་འཇམ་པ་དང་། སྣུམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །</br>[2]ཁྱད་པར་གྱི་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ།</br><1> རླུང་གི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། ཁྱད་པར་སྲོག་འཛིན་རླུང་དེ་སྤྱི་བོར་གནས། ། གྲེ་བ་བྲང་གཞུང་རྒྱུ་ཞིང་ཟས་སྐོམ་མིད། ། དབུགས་རྔུབ་མཆིལ་འདོར་སྦྲིད་པ་སྒྲེག་པ་འབྱིན། ། བློ་དང་དབང་པོ་གསལ་ཞིང་སེམས་འཛིན་བྱེད། ། གྱེན་དུ་རྒྱུ་བའི་རླུང་ནི་བྲང་ལ་གནས། ། སྣ་ལྕེ་ལྐོག་མར་རྒྱུ་ཞིང་ཚིག་འབྱིན་ལ། ། སྟོབས་མདངས་ཁ་དོག་འབད་རྩོལ་དྲན་གསལ་བྱེད། ། ཁྱབ་བྱེད་རླུང་ནི་སྙིང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ལུས་ཀུན་ཁྱབ་པར་རྒྱུ་ཞིང་འདེགས་འཇོག་འགྲོ། ། བརྐྱང་བཀུམ་འབྱེད་འཛུམ་བྱ་བ་ཕལ་རག་ལས། ། མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་ནི་ཕོ་བར་གནས། ། ནང་གྲོལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་ཁ་ཟས་འཇུ། ། དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་གནོད་བྱ་སྨིན་པར་བྱེད། ། ཐུར་དུ་སེལ་བའི་རླུང་ནི་གཞང་ལ་གནས། ། ལོང་དང་ལྷིང་པོ་གསང་བ་བརླ་ནང་རྒྱུ། ། ཁུ་ཁྲག་བཤང་གཅི་མངལ་ནང་འབྱིན་སྡོམ་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་ཉེས་པ་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་དང་བྱེད་ལས་ནི། རླུང་གི་རིགས་སྲོག་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྤྱི་བོ་ལ་གནས་ཤིང་། ཡུལ་གྲེ་བ་བྲང་གཞུང་དུ་རྒྱུ་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་ཟས་སྐོམ་མིད་པ་དང་། དབུགས་རྔུབ་པ། མཆིལ་མ་འདོར་བ། སྦྲིད་པ་དང་། སྒྲིག་པ་འབྱིན་པ་བློ་གྲོས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གསལ་ཞིང་སེམས་མི་གཏོང་བར་རང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།གྱེན་དུ་རྒྱུ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་བྲང་ལ་གནས་ཤིང་ཡུལ་སྣ་ལྕེ་ལྐོག་མར་རྒྱུ་ཞིང་བྱེད་ལས་ཚིག་འབྱིན་པ་དང་། སྟོབས་མདངས་ཁ་དོག་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང་། འབད་པ་དང་། རྩོལ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་དྲན་པའི་དབང་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། ཁྱབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་སྙིང་གར་གནས་ཤིང་། ཡུལ་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་རྒྱུ་ཞིང་། བྱེད་ལས་རྐང་ལག་རྣམས་འདེགས་པ་དང་། འཇོག་པའི་ངང་ནས་འགྲོ་བ་དང་། བརྐྱང་བསྐུམ་དང་། ཁ་མིག་སོགས་འབྱེད་འཛུམ་བྱེད་པ་མདོར་ན་ལུས་ངག་ཡིད་བཅས་ཀྱི་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་འདི་ལ་རག་ལས་པའོ། ། ཕོ་བའི་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་ཕོ་བར་གནས་པ་དང་། ཡུལ་རྒྱུ་མ་སོགས་ནང་ཁྲོལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་བྱེད་ལས་ཁ་ཟས་རྣམས་འཇུ་བ་དང་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་ཁྲག་ལ་སོགས་པའི་གནོད་བྱ་གཞན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། ཐུར་དུ་སེལ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་གཞང་ལ་གནས་པ་དང་། ཡུལ་ལོང་དང་ ལྒང་པ་གསང་བའི་གནས་བརླ་ཡི་ནང་དུ་རྒྱུ་ཞིང་། བྱེད་ལས་ཁུ་ཁྲག་དང་བཤང་གཅི་རྣམས་དང་། མངལ་གནས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྱིན་པ་དང་སྡོམ་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །</br><2>མཁྲིས་པའི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། འཇུ་བྱེད་བཞུ་དང་མ་བཞུའི་བར་ན་གནས། ། ཟས་འཇུ་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་ལུས་དྲོད་དང་། ། ལྷག་མ་བཞི་ཡི་གྲོགས་དང་སྟོབས་སྐྱེད་བྱེད། ། མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་མཆིན་པར་གནས་པ་སྟེ། ། དྭངས་མ་ལ་སོགས་ཁ་དོག་་མ་ལུས་སྒྱུར། ། མཁྲིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་སྙིང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ཡིད་གཞུངས་ང་རྒྱལ་བློ་དང་འདོད་པ་སྒྲུབ། ། མཐོང་བྱེད་མིག་ལ་གནས་ནས་གཟུགས་མཐོང་བྱེད། ། མདོག་གསལ་པགས་གནས་པགས་མདོག་གསལ་བར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞུ་བའི་གནས་ལོང་དང་མ་བཞུ་བའི་གནས་ཕོ་བའི་བར་ན་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་ཁ་ཟས་ཟོས་ཤིང་འཐུངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇུ་བ་དང་དྭངས་སྙིགས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་འབྱེད་ཅིང་ལུས་དྲོད་ལྷག་པར་བསྐྱེད་པ་དང་། དེར་མ་ཟད་མཁྲིས་པའི་རིགས་ལྷག་མ་མདངས་སྒྱུར་སོགས་བཞི་ཡི་གྲོགས་དང་སྟོབས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་ནི་མཆིན་པ་ལ་གནས། བྱེད་ལས་ནི་ལུས་ཟུངས་ཀྱི་ཐོག་མ་དྭངས་མ་དེ་ཉིད་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་དམར་པོར་བསྒྱུར་བ་དང་ལུས་ཟུངས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་རིགས་མཐུན་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། མཁྲིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྙིང་ལ་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཡིད་གཞུངས། ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པ། བླང་དོར་གནས་ལ་སྤྱོད་པའི་བློ་གྲོས་དང་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མཐོང་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་མིག་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པ་མཐོང་ཞིང་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་ནོར་བ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མདོག་གསལ་ནི་གཙོ་བོ་པགས་པའི་རིམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་པགས་པའི་རིམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་པགས་པའི་ཆ་ཤས་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་མདོག་གསལ་ཞིང་བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །</br><3>བད་ཀན་གྱི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། བད་ཀན་རྟེན་བྱེད་བྲང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ལྷག་མ་བཞི་ཡི་རྟེན་དང་ཆུ་ལས་བྱེད། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་མ་བཞུ་བ་ལ་གནས། ། ཟས་སྐོམ་མྱག་ཅིང་འདྲུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། ། བད་ཀན་མྱོང་བྱེད་ལྕེར་གནས་རོ་ཚོར་བྱེད། ། ཚིམ་བྱེད་མགོར་གནས་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད། ། བད་ཀུན་འབྱོར་བྱེད་ཚིགས་དམིགས་ཀུན་ལ་གནས། ། ཚིགས་རྣམས་འབྱོར་ཞིང་བརྐྱང་བསྐུམ་བྱེད་པ་ཡིན། ། ཞེས་པ་སྟེ། བད་ཀན་རྟེན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་བྲང་ལ་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་བཞི་ཡི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་མ་འཐུངས་ངོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་དང་མཐུན་པའི་ལས་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཕོ་བའི་སྟོད་མ་བཞུ་བའི་ཆ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཟས་སྐོམ་རྣམས་མྱག་ཅིང་མྱུར་ལྡུར་ལྡུར་བོར་འདྲུལ་བར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་མྱོང་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་ལྕེ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་རོ་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཚོར་ཞིང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་ཚིམ་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་མགོ་བོ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱད་པས་ཚིག་པར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་འབྱོར་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་ལུས་ཁམས་ཀྱི་ཚིགས་དམིགས་ཀུན་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཚིགས་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ཅིང་འབྱོར་བར་བྱེད་པའོ། ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ས་དང་བྱེད་ལས་སོགས་ནི་གཙོ་ཆེ་བའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ལ་སྤྱིར་བཏང་དབང་དུ་བྱས་ན་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་སྟོད་སྨད་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་བྱེད་པས་ན་ལུས་འདི་ཉིད་ཡུན་དུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །</br>(8)ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ནི། ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ། ། རླུང་གི་མཚན་ཉིད་རྩུབ་ཅིང་ཡང་བ་དང་། ། གྲང་ཞིང་ཕྲ་ལ་སྲ་ཞིང་གཡོ་བ་ཡིན། ། མཁྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་སྣུམ་བཅས་རྣོ་ཞིང་ཚ། ། ཡང་ཞིང་དྲི་མནམ་འཁྲུ་ཞིང་གཤེར་བ་ཡིན། ། བད་ཀན་མཚན་ཉིད་སྣུམ་ཞིང་བསིལ་བ་དང་། ། ལྕི་རྟུལ་་འཇམ་བརྟན་འབྱར་བག་ཅན་དུ་གནས། ། ཞེས་གསུངས་སོ། ། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉེས་པ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་པོ་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རླུང་གི་མཚན་ཉིད་འཇམ་པ་ལས་ལྡོག་པ་རྩུབ་པ་དང་། ལྕི་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་བ་དང་། དྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་གྲང་བ་དང་། སྦོམ་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཕྲ་བ་དང་། སྙི་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྲ་བ་དང་། བརྟན་པ་ལས་ལྡོག་པ་གཡོ་བ་བཅས་ཟུར་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་རླུང་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་རླུང་གི་རང་བཞིན་དང་། རླུང་གི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། མཁྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྣུམ་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྟུལ་བ་ལས་ལྡོག་པ་རྣོ་བ་དང་། བསིལ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཚ་བ་དང་། ལྕི་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་དང་སྐམ་པའི་ལས་མི་ལྡན་པས་དྲི་མི་ཞིམ་པ་མནམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ས་ཆུ་ཤས་ཆེ་བའི་ཟས་དང་སྨན་ཅུང་ཞིག་འཕྲད་པས་ཐུར་དུ་འཁྲུ་ཞིང་གཤེར་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་ཟུར་བདུན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཁྲིས་པ་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་དང་མཁྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། བད་ཀན་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྣུམ་པ་དང་། ཚ་བ་ལས་ལྡོག་པ་བསིལ་བ། ཡང་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལྕི་བ། རྣོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་རྟུལ་བ། རྩུབ་པ་ལས་ལྡོག་པ་འཇམ་པ། གཡོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་བརྟན་པ་རྣམ་པ་འབྱར་བག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་བེ་སྣབས་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་སྟེ་ཟུར་བདུན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བད་ཀན་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། བད་ཀན་གྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །)