Search by property
Jump to navigation
Jump to search
This page provides a simple browsing interface for finding entities described by a property and a named value. Other available search interfaces include the page property search, and the ask query builder.
List of results
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/699 + (རྩའི་འགྲོས་ཐིམ་སྤྲུལ་སྐུ། ཡི་གེའི་འགྲོས་ཐིམ་ལོངས་སྐུ། བདུད་རྩིའི་འགྲོས་ཐིམ་ཆོས་སྐུ། རླུང་གི་འགྲོས་ཐིམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6358 + (ལན་ཚྭའི་མིང་སྟེ། 《ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་བཙན་པོ་རིམ་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས》ལས། ལན་ཙ(ཚ)ཀྱོར་གང་བཏབ་ན། ཆུ་བྲོ་འམ། ལན་ཙ་བྲོ་བ་བལྟའོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/3533 + (ལན་ཚྭའི་མིང་སྟེ། 《དག་ཡིག་ལེགས་བཤད་ཚིག་གཏེར》ལས། བྱ་ནམ་བྱ་ན་ནི་ཟས་ཀྱི་ཁ་བསྒྱུར་བའི་ལན་ཚྭའི་མིང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6359 + (ལན་ཚྭའི་རྩབ་མོའི་མིང་སྟེ། 《འདུལ་བའི་གླེང་ … ལན་ཚྭའི་རྩབ་མོའི་མིང་སྟེ། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། ལན་ཚྭའི་སྨན་བཙབས་ནི་ལན་ཚྭའི་རྩབ་མོ་སྟེ། ཁ་ཅིག་པི་པི་ལིང་དཀར་པོའི་རྩབ་མོ་ལན་ཚྭ་ཅན་ཡིན་ཟེར། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ》ལས། ཁྱོད་ལ་སྔོན་ནད་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་ངམ། བྱུང་ངོ་། ། ཅིས་ཞི་བར་གྱུར། ལན་ཚྭའི་སྨན་བཙབས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། ། ལན་ཚྭའི་སྨན་བཙབས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/535 + (ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་མི་འདྲ་བ་བཞི་སྟེ། མངལ་སྐྱེས་དང་། སྒོང་སྐྱེས། རྫུས་སྐྱེས། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའོ། དེ་ཡང་མི་དང་ཕྱུགས་སོགས་མངལ་སྐྱེས་དང་། མཐོ་རིས་ལྷ་རྣམས་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས། བྱ་དང་སྦྲུལ་སོགས་སྒོང་ལས་སྐྱེས། སྦྲང་འབུ་ལ་སོགས་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའོ།།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/293 + (ཤེལ་ཀ་ར། བུ་རམ། སྦྲང་རྩི་སྟེ་གསུམ།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/1538 + (སོ་རྩིའི་མིང་སྟེ། 《དབྱངས་ཅན་དགའ་བློའི་བརྡ་དཀྲོལ》ལས། ཏམ་བུ་ལ་ནི་སོ་རྩི། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《བེའུ་བུམ་སྔོན་པོའི་འགྲེལ་པ》ལས། ལན་ཅིག་ཙ་ན་ཇོ་བོ་ལ་ཏམ་བུ་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕུལ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7720 + (སོགས་པའི་བརྡ་སྙིང་སྟེ། 《སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ས … སོགས་པའི་བརྡ་སྙིང་སྟེ། 《སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་སྨྲ་བ་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག》ལས། སྐད་གསར་བཅད་ཀྱིས་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པ་ནི་སྩོགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བསོགས་པ་དང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཡིག་ཆ》ལས། ཟར་མ་དང་། བུར་རམ་དང་སྦྲང་རྩི་དང་། ཨ་རུ་ར་ཤེག་འབེར་ལས་སྩོགས་པ་བསྐོལ་ཏེ་ཁག་ཟར་གང་གི་ནང་དུ་ཚུལ་ན། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁག་ཟར་གང་གི་ནང་དུ་ཚུལ་ན། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6819 + (སྐྱེས་བུའི་ངལ་རྩོལ་ལ་རག་མ་ལས་པའི་སའི་བཅུད་ … སྐྱེས་བུའི་ངལ་རྩོལ་ལ་རག་མ་ལས་པའི་སའི་བཅུད་དང་མྱུ་གུའི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན》ལས། ས་ཞག་ནི་ས་མྱག་སྟེ་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ས་འགོག་པ་དང་འབུས་པ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ། འདི་ལ་ས་མོ་ཞག་ཅེས་བྲིས་པའང་ཡོད་དེ། 《མཁས་པའི་དགའ་སྟོན》ལས། ས་མོ་ཞག་ཅེས་ཁ་དོག་དམར་སེར་ལ། ། སྦྲང་རྩིའི་རོ་ལྡན་བྱུང་སྟེ་ཟོས་པ་ཡིས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ུང་སྟེ་ཟོས་པ་ཡིས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/152 + (སྒོ་ང་དང་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ལུས་གཉིས་དང༌། ཤ་འབུ་དང་ཤ་སྦྲང་གི་ལུས་གཉིས་ལྟ་བུ།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2152 + (སྔར་བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་སྐབས། མཚོ་སྣ་ཤན་ཁོངས་མོན་ཡུལ་གྱི་ཚོའམ་ལྡིང་སྟེ། ལེགས་པོ་ཚོ་བཞི། སྤང་ཆེན་ལྡིང་དྲུག དྭགས་པོ་ཚོ་བརྒྱད། ལ་འོག་ཡུལ་གསུམ། སྦྲང་ནང་ཚོ་དྲུག རོང་ནང་ཚོ་བཞི། ཤ་འུག་ཧྲོ་བྱང་དྭགས་བཅས་སོ་གཉིས་སོ།)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/6807 + (སྦྲང་རྩི་དང་། མར་དང་། ཞོ་དང་ཆུ་དང་། ཆང་བཅས་ཀྱི་མཚོ་དྲུག་གོ།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1418 + (སྦྲང་རྩི་དང་། མར། ཞོ། འོ་མ། ཆུ། ཆང་གི་མཚོ་རྣམས་སོ།)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/4920 + (སྦྲང་རྩི། མར། ཞོ། འོ་མ། ཆུ། ཆང་སྟེ་དྲུག)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/6241 + (སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ཐོག་མར་འཛུགས་སའི་ཡུལ་དུ་བཤད།)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/174 + (སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ཟེར་བའི་མི་ཞིག་གིས་ཤིང་སྤྲེལ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ ༦༢༤ པར་མ་ཁའི་ཡུལ་དུ་བཙུགས་པའི་ཆོས་ལུགས།)
- Dictionaries/sngas rgyas chos gzhung tshig mdzod/6065 + (སྦྲང་རྩིའི་མཚོ་དང་། མར་གྱི་མཚོ། ཞོའི་མཚོ། འ་མའི་མཚོ། ཆུའི་མཚོ། ཆང་གི་མཚོ་བཅས་སོ། ཚིག་འདི་གསར་དུ་བཅོས་པ་ཡིན།)
- Dictionaries/sngas rgyas chos gzhung tshig mdzod/9254 + (སྦྲང་རྩིའི་མཚོ་དང་། མར་གྱི་མཚོ། ཞོའི་མཚོ། འོ་མའི་མཚོ། ཆུའི་མཚོ། ཆང་གི་མཚོ་བཅས་དྲུག་གོ། ཚིག་འདི་གསར་དུ་བཅོས་པ་ཡིན།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7489 + (སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མའི་མིང་སྟེ།《འདུལ་ … སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མའི་མིང་སྟེ།《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། སྤྲ་ཚིལ་ནི་སྦྲང་རྩིའི་ཚིགས་མའམ་སྙིགས་མ། ཞེས་དང་། 《ངག་སྒྲོན་གྱི་འགྲེལ་པ》ལས། སྤྲ་ཚིལ་སྦྲང་རྩིའི་རོ་མའམ་སྙིགས་མ་ལྷུང་བཟེད་གློན་བྱེད་དང་ལྕགས་གཡའ་ལེན་བྱེད། ཅེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བ་ལུང་རྣམ་འབྱེད》ལས། ལྷན་པ་སྙི་བ་ལྔ་པོ་བུ་རམ་དང་། རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཚིགས་མ་དང་། སྤྲ་ཚིལ་དང་། རོ་ཉེ་དང་། ཚོན་མོ་སྟེང་དག་གིས་གློན་པར་བྱེད་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།ེང་དག་གིས་གློན་པར་བྱེད་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/2393 + (སྦྲང་རྩིའི་སྙིགས་ཀྱི་མིང་སྟེ།《བོད་ཀྱི་བརྡ་སྐད་མིང་གཞི་གསལ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས》ལས། པྲ་ཚིལ་སྦྲང་རྩིའི་སྙིགས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/4675 + (སྦྲང་རྩིའི་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པའི་མིང་སྟེ། 《འ … སྦྲང་རྩིའི་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པའི་མིང་སྟེ། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་གྱི་མིང་བརྡའི་རྣམ་བཤད》ལས། ཟིལ་མངར་གྱིས་གཅིན་པ་ནི་སྦྲང་རྩིས་སྦྲུས་པའམ་སྦགས་པ། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ》ལས། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོར་དབང་བསྐུར་བ་བཀུར་ཞིང་། གསེར་གྱི་སྣོད་ནས་བཟའ་བཅའ་ཟིལ་མངར་གྱིས་གཅིན་པ་དག་བཟའ་བར་བྱ་དགོས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །པ་དག་བཟའ་བར་བྱ་དགོས་སོ། ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7587 + (སྦྲང་སྙིགས་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《མངོན་བརྗོད་མཁས་པའི་མགུལ་རྒྱན》ལས། མངར་ལྡན་སྦྲང་བུའི་སྐྱུགས་པ་སྦྲང་། ། སྦྲང་སྙིགས་སྦྲང་ལྷད་སྦྲ་ཚིལ་ལོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6344 + (སློང་མོ་བའི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་རེག་གཟིགས་གསར་བུའི་ཉེར་མཁོ》ལས། ལག་སྦྲེང་ཞེས་པ་སློང་མོའི་མིང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《སྒྲ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་འཇུག་ངོགས》ལས། གྲང་བས་སྦྲེབས་པའི་སྦྲང་བུ་སྦྲང་རྩིས་ཅི། བཀྲེན་པས་སྦྲེབས་པའི་ལག་སྦྲེང་འཁྲིག་པས་ཅི། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/2723 + ((2)ཞོའི་སྣོད་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་གསར་རྙིང་གི … (2)ཞོའི་སྣོད་ཀྱི་མིང་སྟེ། 《བརྡ་གསར་རྙིང་གི་རྣམ་གཞག་བློ་གསལ་ཡིད་འཕྲོག》ལས། ཕྲུམ་ཚུད་ཅེས་པ་ནི་ཞོ་ཡི་སྣོད།། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《འདུལ་བ་གཞི་གླེགས་བམ་དང་པོ》ལས། དེ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས་སྨྲས་པ། ཞོའི་བུམ་པ་དང་ཕྲུམ་ཚུད་འདི་ཁྱོད་སྣོམས་ཤིག དེས་ཕྲུམ་ཚུད་བླངས་ཏེ། ཞོའི་བུམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བྱིན་ནས་ཕྲུམ་ཚུད་ཁྱེར་ཏེ་སོང་བ་ལས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ུམ་ཚུད་ཁྱེར་ཏེ་སོང་བ་ལས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/6824 + ((2)སྦྲང་མའི་ཚང་དང་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་སྟེ། 《བརྡ་ཡིག་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན》ལས། ས་མྱག་ནི་དབྱར་དུས་སུ་ཆུ་འཁྱིལ་ཤུལ་དུ་ཆགས་པའི་རྩིའོ། ། ཞེས་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ས་ཞག་ནི་ས་མྱག་སྟེ་ཚྭ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1473 + (1. འོ་མ་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དང་། 2. ལན་ཚྭའི་རྒྱ་མཚོ། 3. སྦྲང་རྩིའི་རྒྱ་མཚོ། 4. མངར་བའི་རྒྱ་མཚོ། 5. ཞོའི་རྒྱ་མཚོ། 6. བུ་རམ་གྱི་རྒྱ་མཚོ། 7. ཆང་གི་རྒྱ་མཚོའོ།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/3062 + ((1) གསོས་པའི་དོན་ཏེ། 《འདུལ་བ》ལས། སྦྲང་རྩི་དང་། འོ་མས་ལེགས་པར་བརྙོད་དོ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/7485 + ((1) ཟས་རོ་སྒྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཚྭའི་མིང་སྟེ།《བརྡ་གསར་རྙིང་གི་རྣམ་གཞག་བློ་གསལ་ཡིད་འཕྲོག》ལས། སྤྲ་ཆལ་ཞེས་པ་འགྱུར་བྱེད་མིང་།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།།)
- Dictionaries/Brda dkrol gser gyi me long/5315 + ((1) སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚ … (1) སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚར་ཚར་གྱི་མིང་སྟེ། 《ངག་སྒྲོན་གྱི་འགྲེལ་པ》ལས། འོག་པག་སྐ་རགས་ཀྱི་རྒྱན་ནམ་རྐེད་པ་ལ་འཕྱང་བའི་ཚར་ཚར་དང་། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན། 《དགེ་སློང་མའི་འདུལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ》ལས། རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་ནི་ཐོགས་བཞིན་ནི་དམར་རྩིའི་ཐིག་ལེས་མཛེས་པར་བྱས། རྐེད་པ་ནི་གསེར་གྱི་འོག་པག་གིས་བཅིངས། རྐང་པ་ནི་རྐང་རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ྒྱན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་ནས། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །)
- Dictionaries/bod rgya nang don rig pai tshig mdzod/1384 + ((ཨརཎྱཾ)གྲོང་ལས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གིས་ཆོད་པའི་དབེན་གནས་སམ། དགེ་འདུན་པ་བཞུགས་ས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཀློག་གྲྭའི་གནས་དང་། མཁས་གནས། ཆོས་ཀྱི་གྲོང་རྡལ། ཆོས་ཀྱི་འདུན་ས། བདུད་རྩིའི་ཁང་། དབེན་པའི་གནས། ཞི་བའི་གྲོང་། བསམ་གཏན་ཁང་བཅས་སོ།།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2130 + (1. གསེར། 2. ངུལ། 3. བྱུ་རུ། 4. མུ་ཏིག 5. ཟ … 1. གསེར། 2. ངུལ། 3. བྱུ་རུ། 4. མུ་ཏིག 5. ཟངས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྔ། 6. དབང་ལག 7. ཀན་ཊ་ཀཱ་རི། 8. སླེ་ཀྲེས། 9. ཅུ་གང་། 10. ཤོ་དག་དཀར་པོ་སྟེ་སྨན་ལྔ། 11. ག་བུར། 12. གླ་རྩི། 13. ཛ་ཏི། 14. གུར་གུམ། 15. ཙན་དན་སྟེ་དྲི་ལྔ། 15. ནས། 17. གྲོ 18. ཏིལ། 19. སྲན་མ། 20. འབྲས་སྟེ་འབྲུ་ལྔ། 21. ལན་ཚྭ། 22. ཏིལ་མར། 23. མར། 24. བུ་རམ། 25. སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་དང་ཉེར་ལྔའོ།། 25. སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་དང་ཉེར་ལྔའོ།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1575 + (1. ད་ལི་སྲང་བཞི། 2. བཅའ་སྒ་སྲུང་བཞི། 3. པི་པི་ལིང་སྲང་དོ། 4. ཕོ་བ་རིས་དཀར་པོ་སྲང་དོ། 5. རྒྱ་ཚྭ་སྲང་གང་། 6. སྡིག་སྲིན (གླ་རྩིའི་ཆུ་ཡིས་སྦང་བ)སྲང་དོ། 7. ལྕམ་པའི་འབྲས་བུ་སྲང་དོ། 8. སུག་སྨེལ་སྲང་དོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/10092 + (1. དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ཆོས་སྒ … 1. དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ཆོས་སྒོ་བརྒྱ་བསྟན་གཟིགས་པ་རྣམ་ལྔས་འཕོས་ཞེས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་སྤྱན་སྔར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མར་གྱུར་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་སྤྱད་དེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་ཡན་ཆད་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་ནས། མཆོད་པའི་རོལ་མོ་ལས་གཞན་དོན་དུ་བསྐུལ་བའི་སྒྲ་གསན་པ་ན། ཆོས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་དང་བཀའི་བགྲོ་བ་མཛད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་གནས་སུ། དད་པ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་སྟེ། བསམ་པ་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བསྟན་ནས་ལ་ཐོད་དང་ཅོད་པན་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བཞག་ནས་ཁྱོད་ནི་ངའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཅིང་དགའ་ལྡན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་རོ། ། དེ་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའམ་ལྔ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་ནས་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུང་སྐར་མ་ས་ག་ཉ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སྦྱོར་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོས་པར་མཛད་དོ། །</br>2. འཛམ་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་ཡུལ་དབུས་སུ་རྒྱལ་རིགས་ཡབ་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ཞེས་དེའང་མིའི་གླིང་གཞན་གསུམ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡན་ཆད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཆེ་བས་ཡིད་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་། ལོ་བརྒྱ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཧ་ཅང་བདོ་བས་མི་ཁོམ་པར་སྣང་བ་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པས་སྐྱེ་དགུ་གདུལ་སླ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ། རྩོད་དུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ནས་སྨད་དུ་མེད་པ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་འདིར་རེས་འགའ་རྒྱལ་རིགས་དང་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཙོ་བོར་བཀུར་བ་ལས་སྐབས་དེར་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བས་མང་བཀུར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་བརྒྱན་པ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་དང་། ཡུམ་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལ་གཟིགས་ནས། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐལ་དཀར་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་བླངས་པའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་ནས་ལྷུམས་སུ་ཙན་དན་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་བྱིས་པ་ཟླ་དྲུག་ལོན་པའི་ཚད་ཙམ་པ་ན་བཟའ་དང་བཅས་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་ཟིལ་དང་རོ་བཅུད་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ཕུལ་བ་བཞེས་ནས་སྐུ་ལུས་བརྟས་པར་མཛད་དོ། ། དེ་ལ་གཟིགས་པ་བཞི་ནི། གླིང་དང་། དུས་དང་། ཡུམ་དང་རིགས་ཏེ་གོང་དུ་སྨྲས་པ་ལྟར་ལ། ། གཟིགས་པ་ལྔ་ནི། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཡུལ་དབུས་དང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས། ཤཱཀྱའི་རིགས་བརྒྱུད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་བཅུར་ལྷུམས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཡུམ་སྟེ་ལྔ་ལ་གཟིགས་པ་ལུང་དང་མངོན་འབྱུང་ནས་གསུངས་སོ། ། </br>3. ངོ་མཚར་མཚན་མ་བྱེ་བ་སྙེད་དང་བཅས། །ལུམྦི་ནི་ཡི་ཚལ་དུ་དོན་གྲུབ་བལྟམས། ། ཞེས་ལྷུམས་སུ་ཟླ་བ་བཅུ་ཚང་བར་བཞུགས་པའི་ཚེ་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྨིན་པར་མཛད་དེ་བལྟམས་པའི་སྔ་ལྟས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། གླིང་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞིའི་·དབུས་སུ་ཨ་ཤཱཐའི་ལྗོན་པ་སྐྱེ་བ་དང་གླིང་ཕྲན་རྣམས་སུ་ཙན་དན་གྱི་ཚལ་སྐྱེ་བ་དང་། སེར་སྐྱའི་གྲོང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བདེ་བའི་འབྱོར་པ་ཚད་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་མཚན་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སྙེད་ཀྱིས་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏམས་པ་དང་བཅས་ལུམྦི་ནིའི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་དུ་དབོ་ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་དཀུ་གཡས་བརྟོལ་ཏེ་མཚན་དཔེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསལ་མ་ཐག་ཚངས་པ་་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར། ཕྱོགས་བཞིར་ཞབས་ཀྱིས་གོམས་པ་བདུན་བདུན་བོར་ཏེ་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུགས་་དབྱུང་ བའི་གསུང་དབྱངས་ཕྱུང་། ཡབ་རྒྱལ་པོས་བལྟམས་པའི་ངོ་མཚར་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཞོན་ནུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཕུལ། སེར་སྐྱའི་གཞིར་མ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བསྲིངས། ཤཱཀྱ་གཏུམ་པོ་གཟུ་ལུམ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐུབ་པ་བཞིན་གནས་པས་མཚོན་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བཏེགས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གནོད་སྦྱིན་ཤཱཀྱ་འཕེལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་པས་ཡབ་ཀྱིས་མཚན་གསུམ་པ་ལྷའི་ཡང་ལྷ་ཞེས་བཏགས། དྲང་སྲོང་ནག་པོ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>4. ཡིག་རྩིས་རི་མོ་འཕོང་སྟོབས་བརྟག་དཔྱད་གཏམ། ། ལུགས་མང་སྒྱུ་རྩལ་བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས། ། ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་སོན་ཀྱང་འདུལ་བྱ་གྲངས་མེད་པ་སྨིན་པའི་སླད་དུ་ཡི་གེ་སློབ་པའི་གྲྭར་བྱོན་ཏེ་ཡིག་མཁན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ལས་སློབ་པ་ལྟར་མཛད་ཅིང་དེས་མིང་ཙམ་ཡང་མ་ཐོས་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་རྫོགས་པ་ན་ཤཱཀྱ་ལག་ན་བེ་ཅོན་གྱི་བུ་མོ་དཔལ་ཆེན་མོའི་སྤྲུལ་པ་ས་འཚོ་མ་རྒྱལ་བའི་རུ་མཚན་དུ་བཞག་ནས་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་རྩལ་འགྲན་པའི་ཐོག་མར་རྩིས་པ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱ་སྲིད་སྒྲུབ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་གྲངས་ཀྱི་གནས་འགྲན་པ་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆ་ཙམ་ལའང་འགྲན་པར་མ་ནུས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་རི་མོ་འདུ་བྱེད་དང་། ། འཕོང་དང་། སྟོབས་དང་བརྟག་དཔྱད་དང་། གཏམ་དང་། རྐྱལ་དང་། བང་དང་། འདེགས་མཆོངས་ལ་སོགས་པ་ལུགས་སྲོལ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་བཟོའི་གནས་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་སྟོབས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>5. ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན་སོགས། ། བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའི་འཁོར་རོལ་སྨིན་པར་མཛད། ། གཟུགས་བཟང་དར་བབ་དྲེགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཏོང་ལ་དགའ་བ་སོགས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན། རི་དྭགས་སྐྱེས་ཏེ་སོ་སོ་འཁོར་ཉི་ཁྲི་དང་བཅས་པ་བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའམ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་འཆི་མེད་འདུན་ས་ལྟ་བུའི་གླུ་དབྱངས་རོལ་མོའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཆོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ནང་དུ་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་ལ་སོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པས་བཙུན་མོའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །</br>6. རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། ། ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། ། ཞེས་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་པ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞིར་རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གླུ་པ། དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲས་བསྐུལ་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོ་འཁོར་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་སྐྱེས་པ་ན། དེ་ནི་ཞག་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ཅི་ཡོད་པས་མེལ་ཚེ་བྱས་ཏེ་བསྲུངས་པ་ན། ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ཉའི་མཚན་མོར་གྲགས་འཛིན་མའི་མངལ་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ནམ་ཕྱེད་ན་ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལ་ཆིབས་ཞིམ་འབྲིང་བ་འདུན་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲོག་སྟོང་མང་པོས་མཆོད་ཅིང་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ནས་གཙུག་ཕུད་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཅད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་།། ལྷ་ཡིས་ཕུལ་བའི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། འདུན་པ་ཆིབས་བཅས་སླར་ལོག་ནས་ཡབ་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་བསང་། གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེར་ཏེ་མཆོད་པ་ཆེན་པོས་མཆོད་དོ། །</br>7. སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མངོན་མཛད་ཆུ་ཀླུང་ངོགས། ། ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་དཀའ་བ་སྤྱད། ། ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ཏེ། སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་འཕུར་དང་།་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་རངས་བྱེད་པའི་བུ་ལྷས་སྤྱོད་གཉིས་ལས་བསམ་གཏན་གྱི་གདམ་ངག་ནོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཅིའང་མེད་པ་དང་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མཐར་ཐུག་པ་ཚེགས་ཆུང་ངུས་མངོན་པར་མཛད་ཀྱང་། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་འཇུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་སུམ་དབྱུང་ཞིང་དེས་མི་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་ལུང་བསྟན་ཅིང་ལོག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུན་ཅིང་དེས་མི་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་མང་པོར་ཉེ་བར་གཟིགས་ནས་ཆུ་ཀླུང་ནེརཉྫ་ནའི་ངོགས་སུ་ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་འདས། ཉིན་རེར་རྒྱ་ཤུག་གི་འབྲུ་གཅིག་ནས་འབྲུ་གཅིག་རིལ་བུ་གཅིག་རྣམས་ལས་མི་གསོལ་བ་དང་། ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མི་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད་ཅིང་། ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་ཁོ་ན་སྤྱད་པ་ན་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྤྱོད་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སླར་ཁ་ཟས་རགས་པ་གསོལ་བས་སྐུ་སྟོབས་སླར་རྒྱས་ཤིང་མཛེས་པ་གྱུར་པས་དགེ་སྤྱོང་མཛེས་པ་ཞེས་པའི་མཚན་དུ་གྲགས་སོ། །</br>8. འོ་ཐུག་གསོལ་ནས་མཚན་དཔེ་འོད་དུ་འབར། ། རྩྭ་ཡི་སྟན་བསྣམས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས། ། ཞེས་དེ་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་ལས་ཆོས་གོས་སྦྱར་མར་མཛད་པ་བཞེས་ཤིང་། གྲོང་མི་དགའ་བྱེད་མའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མ་ལ་ལྷས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན། བ་སྟོང་གི་འོ་མ་ལ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་ཁུར་བྱས་པའི་འོ་ཐུག་སྦྲང་རྩི་ཅན་གསོལ་མ་ཐག་ཏུ་གསེར་གྱི་མདོག་དང་། འོད་འདོམ་གང་ལ་སོགས་མཚན་དཔེ་རྣམས་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་འོད་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཅིང་། རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་ལས་རྩྭ་བསླངས་ཏེ་སྟན་གྱི་ཕྱིར་བསྣམས་ནས། མི་བསྐྱེད་སྟོབས་དང་དབང་པོའི་མཆོད་སྡོང་འདྲ། ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་ན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་འཁར་བའི་སྣོད་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱིན། སྟོང་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དབང་བསྒྱུར་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་ལྷ་རྣམས་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོར་རང་རང་གི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཚད་མེད་པའི་བཀོད་པས་བརྒྱན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྐྱོད་པའི་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་ཀླུ་ནག་པོ་བྱ་བ་ཚེ་བསྐལ་པར་གནས་ཞིང་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་ཚེ་མིག་ཐོབ་པ་དེའང་མིག་ཕྱེ་ཞིང་སྣང་བ་མཐོང་། ཙཱ་ཤའི་ཁྱུ་རྣམས་སྙན་པར་སྒྲོགས་ཤིང་མཁའ་ལ་གཡས་སུ་བསྐོར། ཐུབ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་མཛད། རྩྭ་ཡི་རྩེ་མོ་རྣམས་ནང་དུ་བསྟན་ནས་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས་སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་། དྲན་པ་མངོན་དུ་བཞག་ནས་བཞུགས་སོ། །</br>9. ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ། ། ཉོན་མོངས་དང་བཅས་བྱམས་པའི་མཐུ་ཡིས་བཅོམ། ། ཞེས་དེ་ནས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་དང་། བདུད་རིགས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དགེ་རྩ་ཅན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ། སྨིན་མཚམས་ནས་འོད་ཟེར་སྤྲོས་ཏེ་བདུད་ཀྱི་གནས་གཡོས་ཤིང་བསྐུལ་བས། སྡིག་ཅན་རང་ཉིད་ཀྱི་རྨི་ལྟས་མི་བཟད་པ་མཐོང་བ་སོགས་འཇིགས་སྐྲག་དངངས་ཤིང་ ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུའི་ཁོར་ཡུག་གང་བའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་འགས་པར་བྱས་པའི་བཀོད་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་སྟོང་གསུམ་་ཀུན་ནས་གཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷགས་ཏེ་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་ཅིང་། གདུག་པའི་དབུགས་སྤྲོས་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་.མཛད་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་བཀོད་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ནས་མཐུ་རྡུགས་ཏེ། བསོད་ནམས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་པས་བཞེངས་སུ་གསོལ་བ་ན། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་ཤིང་མཐར་སོན་པའི་དཔང་པོ་སའི་ལྷ་མོ་འཁོར་དང་ བཅས་པས་ཞུས། སླར་སྲིད་མ་དང་དགའ་མ་སོགས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པའི་གཡོ་སྒྱུས་བསླུ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ཐུགས་གཡོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་དགེ་རྩ་སྨིན་པའི་ལྷའི་བུ་ཚད་མེད་པ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་བཅོམ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སོགས། མདོར་ན་བྱམས་པའི་ཏེང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ནས་བདུད་ཀྱི་དམག་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ནམ་སྲོད་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བཏུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>10. བསམ་གཏན་བདེན་བཞི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་གཟིགས་ནས། ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་མངོན་པར་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། ། ཅེས་ནམ་གྱི་གུང་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པོར་རིམ་གྱིས་སྙོམས་པར་བཞུགས། ལྷའི་སྤྱན་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་ལུང་ལྡོག་གི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ནས། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀ་རྔ་རྡུང་བའི་དུས་སུ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱུ་མཆོག་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ་དེས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་གང་ཅིའང་རུང་། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་། སྤང་བྱ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཅོམ་ནས་ཆོས་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། ། དེའི་ནུབ་མོར་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ་ཀུན་དགའ་བོའང་བཙས་ཤིང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཟིན་ཏོ།། དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིང་ཏཱ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ། ལམ་གྱི་རྒྱུན་ནི་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད། སྟོང་གསུམ་འདིའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་གསུངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐུར། སྟོང་གསུམ་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་ཞག་བདུན་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་མ་བཤིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གཟིགས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བས་དགྱེས་པར་མཛད། བདུན་ཕྲག་གཉིས་པར་སྟོང་གསུམ་རྒྱང་རིང་དུ་འཆག ་བདུན་ཕྲག་གསུམ་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱན་མི་འཛུམ་པར་གཟིགས། བདུན་ཕྲག་བཞི་པར་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་མི་རིང་བར་འཆག བདུན་ཕྲག་ལྔ་པར་ཀླུ་བཏང་བཟུང་གི་གནས་སུ་བཞུགས། བདུན་ཕྲག་དྲུག་པ་ལ་དེ་ནས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་དྲུང་དུ་བཞུད། བདུན་པའི་ཚེ་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ན་ལྷས་བསྐུལ་ཏེ་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཐོག་མ་ཕུལ་བ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་རྡོའི་ལྷུང་བཟེད་བཞི་ཕུལ་བ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བླངས་ནས་གསོལ་ཏེ་ལྷའི་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཅིང་། ། སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>11. ཚངས་སོགས་གསོལ་བཏབ་ངེས་དང་མ་ངེས་གནས། ། དྲང་ངེས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་གསུམ་བསྐོར། ། ཞེས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ་རང་གིས་བརྙེས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱིས་མི་རྟོགས་པར་དགོངས་ཏེ་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། ། བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། ། སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་ནུས་པས། །མི་སྨྲ་ནགས་འདབ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་བཞུགས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འོངས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་གསོལ་བར་བཏབ་ཀྱང་མ་གནང་བས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ཏེ་ལན་གསུམ་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པར་ལེགས་པ་གཟིགས་ཏེ། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་ལས་བརྩམས་ཏེ་བདུད་རྩིའི་སྒོ་དབྱེ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཚངས་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཝ་ར་ཎ་སིར་བསོད་སྙོམས་མཛད་ཅིང་དྲང་སྲོང་ལྷུང་པ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་མདུན་བསུས་ཏེ། དེ་དག་ཚུར་ཤོག་གིས་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་ས་ཕྱོགས་དེར་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་སྟོང་བྱུང་བ་དང་། ཁྲི་དང་པོ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་ཅིང་ཁྲི་བཞི་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པར་སྐུལ་བའི་སྒྲ་ཡང་བྱུང་བ་ན་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཛམྦུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་གྲུབ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ཕུལ་བ་སོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ལྷ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འདུས་པ་ལ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་བཞིར་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་དང་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་བསྟན་པས་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐོག་མ་བྱུང་། དེ་ནས་རིམ་པར་རི་བོ་ག་ཡ་དང་སྤོས་ངད་ལྡང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ། ཀོ་ས་ལ་སེར་སྐྱའི་གཞི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་དང་། ལྷ་དང་ཀླུའི་གནས། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་སོགས་མ་ངེས་པའི་གནས་ཅི་རིགས་པ་རྣམས་སུ་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར། མཆོག་ཟུང་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་བགྲང་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བཀོད། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་ལྷ་དང་མི་གྲངས་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན། མཉན་དུ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཆེད་དུ་དབྱར་གནས་པར་མཛད་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་གསལ་ལྡན་དུ་ལྷ་ལས་བབས། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པར་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་སོགས་འདུལ་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །</br>12. མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཅིང་། ། སྐུ་གདུང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད།། ཅེས་དེ་ལྟར་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་བཏང་། འཚོ་བའི་འདུ་བྱེད་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལྟས་ཆེན་པོ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པར་རིམ་གྱིས་གཤེགས་ཏེ་སླད་མའི་དུས། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། མདོ་སྡེ་དང་མཐུན། འདུལ་བ་ལ་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཟུངས་ཤིག་པ་སོགས་གདམས་ནས་མགར་བའི་བུ་ཙུན་ད་ལས་བཤོས་ཀྱི་ཐ་མ་གསོལ་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་ཅན་དུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར། ཐ་མའི་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཏེ་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐུགས་ལ་མཛད། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བཞི་ཚན་གསུམ་བསྟན་ཅིང་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་བསྩལ། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའོ་དང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་རབ་བཟང་སོགས་བཏུལ། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་སོ་སོ་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པས་སྟོན་པའི་མཛད་པ་སོགས་གདམས་ནས། ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་གི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། སླར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བ་མི་གཡོ་བའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་ཏེ་མི་གནས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན། ཞག་བདུན་དུ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་པ་རྒྱུ་ཆེན་པོས་མཆོད་ཅིང་སྐུ་གདུང་གྱུད་ཀྱིས་དབུ་རྒྱུན་བཏགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སའི་སྟེང་དུ་ཟླ་མེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་མེ་རང་འབར་དུ་གྱུར་པས་གདུང་རྣམས་ཡུངས་འབྲུ་ལྟ་བུའི་རིང་བསྲིལ་གྱི་ཕུང་པོར་གྱུར་པ་མ་ག་དྷཱའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་ཡངས་པ་ཅན་ངས་པ་ཅན་གྱི་ལིཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆ་བརྒྱད་དུ་བགོས་ཏེ་སོ་སོའི་ཡུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཤིང་དུས་སྟོན་ཆེན་པོ་བཙུགས་ནས་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད། ཚེམས་མཆེ་བ་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་གྲོང་ཁྱེར་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས་མཆོད། མ་སྐྱེས་དགྲའི་གདུང་སྐལ་རྣམས་ཕྱེས༑ ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་ཛམྦུའི་གླིང་དུ་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་ནུབ་གཅིག་ལ་བཞེངས་པ་དང་། ་མ་འོངས་པ་ན་སྐུ་གདུང་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་པར་གསུངས་སོ། །</br>མདོར་ན་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་ཁབ་ཏུ་བཞུགས། ལོ་དྲུག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད། སོ་ལྔ་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་བར་དབྱར་གནས་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་མཛད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་ཏེ། མཐར་རྩྭ་མཆོག་གྲོང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །ོག་གྲོང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/10069 + (1. དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་ནི། དག … 1. དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བའི་མཛད་པ་ནི། དགའ་ལྡན་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོས། ། ཆོས་སྒོ་བརྒྱ་བསྟན་གཟིགས་པ་རྣམ་ལྔས་འཕོས། ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་སྤྱན་སྔར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མར་གྱུར་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དེ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་ཡན་ཆད་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་ནས། མཆོད་པའི་རོལ་མོ་ལས་གཞན་དོན་དུ་བསྐུལ་བའི་སྒྲ་གསན་པ་ན་ཆོས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་དང་ སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་དང་བཀའི་བགྲོ་བ་མཛད་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་གནས་སུ། དད་པ་ནི་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་སྟེ་བསམ་པ་མི་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བསྟན་ནས་ལ་ཐོད་དང་ཅོད་པན་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བཞག་ནས་ཁྱོད་ནི་ངའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཅིང་དགའ་ལྡན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་པོའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའམ་ལྔ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་ནས་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུང་སྐར་མ་ས་གས་ཉ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སྦྱོར་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བར་མཛད་དོ། །</br>2. ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་མཛད་པ་ནི། འཛམ་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་ཡུལ་དབུས་སུ། ། རྒྱལ་རིགས་ཡབ་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། ། དེའང་མིའི་གླིང་གཞན་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཛམྦུའི་གླིང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡན་ཆད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཆེ་བས་ཡིད་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་། ལོ་བརྒྱ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཧ་ཅང་བདོ་བས་མི་ཁོམ་པར་སྣང་བས་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པས་སྐྱེ་དགུ་གདུལ་སླ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ། རྩོད་དུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ནས་སྨད་དུ་མེད་པ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་འདིར་རེས་འགའ་རྒྱལ་རིགས་དང་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཙོ་བོར་བཀུར་བ་ལས་ད་ལྟ་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བས་མང་བཀུར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་པ་བརྒྱན་པ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་དང་། ཡུམ་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལ་གཟིགས་ནས། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐལ་ཀར་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་བླངས་པའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་ནས་ལྷུམས་སུ་ཙནྡན་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་བྱིས་པ་ཟླ་དྲུག་ལོན་པའི་ཚད་ཙམ་པ་ན་བཟའ་དང་བཅས་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་ཟིལ་དང་རོ་བཅུད་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ཕུལ་བ་བཞེས་ནས་སྐུ་ལུས་བརྟས་པར་མཛད་དོ། ། དེ་ལ་གཟིགས་པ་བཞི་ནི། གླིང་དང་དུས་དང་ཡུམ་དང་རིགས་ཏེ་གོང་དུ་སྨོས་པ་ལྟར་ལ། གཟིགས་པ་ལྔ་ནི། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཡུལ་དབུས་དང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས། ཤཱཀྱའི་རིགས་བརྒྱུད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་བཅུར་ལྷུམས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཡུམ་སྟེ་ལྔ་ལ་གཟིགས་པ་ལུང་དང་མངོན་འབྱུང་ནས་གསུངས་ཤིང་། སྙིགས་མ་ལྔ་ནི། ཚེ་དང་། དུས་དང་། ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པའོ། ། དེ་ཡང་ཚེའི་སྙིགས་མ་དང་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མས་སྲོག་དང་ཡོ་བྱད་རྒུད་པར་བྱེད། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒུད་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མས་གཟུགས་རྒུད་པར་བྱེད་ཅིང་། གཞན་ཡང་ནད་མེད་པ་དང་། སྟོབས་དང་། བློ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ། །</br>3. སྐུ་བལྟམས་པའི་མཛད་པ་ནི། ངོ་མཚར་མཚན་མ་བྱེ་བ་སྙེད་དང་བཅས། ། ལུམྦི་ནི་ཡི་ཚལ་དུ་དོན་གྲུབ་བལྟམས། ། ལྷུམས་སུ་ཟླ་བ་བཅུ་ཚང་བར་བཞུགས་པའི་ཚེ་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སྨིན་པར་མཛད་དེ་བལྟམས་པའི་སྔ་ལྟས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། གླིང་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞིའི་དབུས་སུ་ཨ་ཤུཐའི་ལྗོན་པ་སྐྱེ་བ་དང་། གླིང་ཕྲན་རྣམས་སུ་ཙནྡན་གྱི་ཚལ་སྐྱེ་བ་དང་། སེར་སྐྱའི་གྲོང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བདེ་བའི་འབྱོར་པ་ཚད་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་མཚན་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་སྙེད་ཀྱིས་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏམས་པ་དང་བཅས། ལུམྦི་ནཱིའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དབོ་ཟླའི་ཚེས་བརྒྱུད་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་དཀུ་གཡས་བརྟོལ་ཏེ་མཚན་དཔེའི་་དཀྱིལ་འཁོར་གསལ་མ་ཐག་ཚངས་པ་དང་ བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར། ཕྱོགས་བཞིར་ཞབས་ཀྱིས་གོམས་པ་བདུན་བདུན་བོར་ཏེ་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུགས་དབྱུང་བའི་གསུང་དབྱངས་ཕྱུང་། ཡབ་རྒྱལ་པོས་་བལྟམས་པའི་ངོ་མཚར་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཞོན་ནུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཕུལ།་སེར་སྐྱའི་གཞིར་མ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བསྲིངས། ཤཱཀྱ་གཏུམ་པོ་གཟུ་ལུམ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐུབ་པ་བཞིན་གནས་པས་མཚན་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བཏགས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ལྷ་གནོད་སྦྱིན་ཤཱཀྱ་འཕེལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་པས་ཡབ་ཀྱིས་མཚན་གསུམ་པ་ལྷའི་ཡང་ལྷ་ཞེས་པ་བཏགས། དྲང་སྲོང་ནག་པོ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །</br>4. བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པ་ནི། ཡིག་རྩིས་རི་མོ་འཕོང་སྟོབས་བརྟག་དཔྱད་གཏམ། ། ལུགས་མང་སྒྱུ་རྩལ་བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐར་སོན་ཀྱང་གདུལ་བྱ་གྲངས་མེད་པ་སྨིན་པའི་སླད་དུ་ཡི་གེ་སློབ་པའི་གྲྭར་བྱོན་ཏེ་ཡིག་མཁན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ལས་སློབ་པ་ལྟར་མཛད་ཅིང་དེས་མིང་ཙམ་ཡང་མ་ཐོས་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་རྫོགས་པ་ན་ཤཱཀྱ་ལག་ན་བེ་ཅོན་གྱི་བུ་མོ་ལྷ་མོ་དཔལ་ཆེན་མོའི་སྤྲུལ་པ་ས་འཚོ་མ་རྒྱལ་བའི་རུ་མཚོན་ཏུ་བཞིག་ནས་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་རྩལ་འགྲན་པའི་ཐོག་མར་རྩིས་པ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱ་སྲིད་སྒྲུབ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་གྲངས་ཀྱི་གནས་འགྲན་པ་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆ་ཙམ་ལའང་འགྲན་པར་མ་ནུས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་རི་མོའི་འདུ་བྱེད་དང་། འཕོང་དང་སྟོབས་དང་བརྟག་དཔྱད་དང་གཏམ་དང་རྒྱལ་དང་བང་དང་འདེགས་མཆོངས་ལ་སོགས་པ་ལུགས་སྲོལ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་བཟོའི་གནས་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཤིན་ཏུ་མིཁས་པས་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་སྟོབས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>5. བཙུན་མོའི་འཁོར་ལ་རོལ་པའི་མཛད་པ་ནི། ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན་སོགས། ། བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའི་འཁོར་རོལ་སྨིན་པར་མཛད། ། གཟུགས་བཟང་དེར་བབ་དྲེགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གཏོང་ལ་དགའ་བ་སོགས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ་ས་འཚོ་གྲགས་འཛིན། རི་དྭགས་སྐྱེས་ཏེ་སོ་སོ་འཁོར་ཉི་ཁྲི་དང་བཅས་པ་བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲིའམ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་འཆི་མེད་འདུན་ས་ལྟ་བུའི་གླུ་དབྱངས་རོལ་མོའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཆོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ནང་དུ་རྩེ་ཞིང་རོལ་པ་ལ་སོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པས་བཙུན་མོའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །</br>6. རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ་ནི། རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། ། ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་པ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞིར་རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་གཟིགས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གླུ་དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲས་བསྐུལ་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་།། རང་ཉིད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོའི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་སྐྱེས་པ་ན། ད་ནི་ཞག་བདུན་ལ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཚན་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ཅི་ཡོད་པས་མེལ་ཚེ་བྱས་ཏེ་བསྲུངས་པ་ན། ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ཉའི་མཚན་མོར་གྲགས་འཛིན་མའི་མངལ་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ནམ་ཕྱེད་ན་ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལ་ཆིབས། ཞམ་འབྲིང་བ་འདུན་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་མང་པོས་མཆོད་ཅིང་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་ཏུ་གཤེགས་ནས་གཙུག་ཕུད་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཅད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་། ལྷ་ཡིས་ཕུལ་བའི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་བཞེས། འདུན་པ་ཆིབས་བཅས་སླར་ལོག་ནས་ཡབ་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་བསང་། གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱེར་ཏེ་མཆོད་པ་ཆེན་པོས་མཆོད་དོ། །</br>7. དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་མཛད་པ་ནི། སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མངོན་མཛད་ཆུ་ཀླུང་ངོགས། ། ལོ་དྲུག་སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་དཀའ་བ་སྤྱད༑ ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྒྱུ་རྩལ་ཤེས་ཀྱི་བུ་རིང་འཕུར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་རངས་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷས་སྤྱོད་གཉིས་ལས་བསམ་གཏན་གྱི་གདམས་ངག་ནོད་ཅིང་དེ་དག་གི་རྟོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཅིའང་མེད་པ་དང་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྲིད་རྩེའི་སྙོམས་འཇུག་མཐར་ཐུག་པ་ཚེགས་ཆུང་དུས་མངོན་པར་མཛད་ཀྱང་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་དང་ བཅས་པའི་བསམ་ག། གཏན་སྙོམས་འཇུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སུན་དབྱུང་ཞིང་དེས་མི་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་ལུང་བསྟན་ཅིང་ལོག་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུན་ཅིང་དེས་མི་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པ་མང་པོ་་ཉེ་བར་གཟིགས་ནས།། ཆུ་ཀླུང་ནེ་རཉྫ་ནའི་ངོགས་སུ་ལོ་དྲུག་ཏུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་འདས། རྒྱུ་ཤུག་གི་འབྲུ། ནས་འབྲུ་གཅིག ་ཏིལ་འབྲུ་གཅིག་རྣམས་ཉིན་རེར་གསོལ་བ་དང་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མི་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད་ཅིང་། ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས་སྤྱོད་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སླར་ཁ་ཟས་རགས་པ་གསོལ་བས་སྐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཅིང་མཛེས་པར་གྱུར་པས་དགེ་སྦྱོང་མཛེས་པར་མཚན་ཏུ་གྲགས་སོ། །</br>8. བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ནི། འོ་ཐུག་གསོལ་ནས་མཚན་དཔེ་འོད་དུ་འབར། ་རྩྭ་ཡི་སྟན་བསྣམས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས། ། དེ་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་ལས་ཆོས་གོས་སྦྱར་མར་མཛད་པ་བཞེས་ཤིང་གྲོང་མི་དགའ་བྱེད་མའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མ་ལ་ལྷས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་བ་སྟོང་གི་འོ་མ་ལན་བདུན་དུ་ཉིང་ཁུར་བྱས་པའི་འོ་ཐུག་སྦྲང་རྩི་ཅན་གསོལ་མ་ཐག་ཏུ་གསེར་གྱི་མདོག་དང་། འོད་འདོམ་གང་ལ་སོགས་མཚན་དཔེ་རྣམས་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་འོད་དུ་འབར་བར་གྱུར་ཅིང་། རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་ལས་རྩྭ་བསླངས་ཏེ་སྟན་གྱི་ཕྱིར་བསྣམས་ནས། མི་བསྐྱོད་སྟབས་དང་དབང་པོའི་མཆོད་སྡོང་འདྲ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་ན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་འཁར་བའི་སྣོད་བཞིན་དུ་སྒྲ་འབྱིན། སྟོང་གསུམ་གྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དབང་སྒྱུར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་བཀོད་པ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་རྣམས་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མང་པོར་རང་རང་གི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཚད་མེད་པའི་བཀོད་པས་བརྒྱན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་སྐྱོད་པའི་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་ཀླུ་ནག་པོ་བྱ་བ་ཚེ་བསྐལ་པར་གནས་ཤིང་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་ཚེ་མིག་ཐོབ་པ་དེའང་མིག་བྱེ་ཞིང་སྣང་བ་མཐོང་། ཙཱ་ཤའི་ཁྱུ་རྣམས་སྙན་པར་སྒྲོགས་ཤིང་མཁའ་ལ་གཡས་སུ་བསྐོར། ཐུབ་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་རྒྱུན་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་མཛད། རྩྭའི་རྩེ་མོ་རྣམས་ནང་དུ་བསྟན་ནས་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་། དྲན་པ་མངོན་དུ་བཞག་ནས་བཞུགས་སོ། །</br>9. བདུད་བཏུལ་བའི་མཛད་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ། ། ཉོན་མོངས་དང་བཅས་བྱམས་པའི་མཐུ་ཡིས་བཅོམ། ། དེ་ནས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་དང་བདུད་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དགེ་རྩ་ཅན་རྣམ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སླད་དུ་སྨིན་མཚམས་ནས་འོད་ཟེར་སྤྲོས་ཏེ་བདུད་ཀྱི་གནས་གཡོས་ཤིང་བསྐུལ་བས། སྡིག་ཅན་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྨི་ལྟས་མི་བཟད་པ་མཐོང་བ་སོགས་འཇིགས་སྐྲག་སྔངས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུའི་ཁོར་ཡུག་གང་བའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་འགས་པར་ནུས་པའི་བཀོད་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་། སྟོང་གསུམ་ཀུན་ནས་གཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷགས་ཏེ་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་ཅིང་གདུག་པའི་དབུགས་སྤྲོས་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཛེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་བཀོད་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ནས་མཐུ་རྡུགས་ཏེ། བསོད་ནམས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་མི་ཐོབ་པས་བཞེངས་སུ་གསོལ་བ་ན། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་ཤིང་མཐར་སོན་པའི་དཔང་པོ་སའི་ལྷ་མོ་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཞུས། ་སླར་སྲེད་མ་དང་དགའ་མ་སོགས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པའི་གཡོ་སྒྱུས་བསླུ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ ཐུགས་གཡོ་བར་མ་ནུས་ཏེ་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་དགེ་རྩ་སྨིན་པའི་ལྷའི་བུ་ཚད་མེད་པ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་བཅོམ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་སོགས་མདོར་ན་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ནས་བདུད་ཀྱི་དམག་མི་འཁྲུགས་ཕྲག་གཅིག་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ནམ་སྲོད་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བཏུལ་བར་མཛད་དོ། །</br>10. མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་མཛད་པ་ནི། བསམ་གཏན་བདེན་བཞི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་གཟིགས་ནས། ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་མངོན་པར་རྫོགས་བྱང་ ཆུབ། ། ནམ་གྱི་གུང་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པོར་རིམ་གྱིས་སྙོམས་པར་ཞུགས། ལྷའི་སྤྱན་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པས་བདེན་པ་བཞི་དང་། རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལྡོག་གི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ནས། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀ་རྔ་རྡུང་བའི་དུས་སུ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱུ་མཆོག་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ་དེས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཤེས་པར་བྱ་་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་གང་ཅིའང་རུང་། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་ཅིང་། སྤང་བྱ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཅོམ་ནས་ཆོས་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། ། དེའི་ནུབ་མོ་ཁོ་ནར་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་། བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ་ཀུན་དགའ་བོའང་བཙས་ཤིང་ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཟིན་ཏེ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤིང་ཏཱ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ། ལམ་གྱི་རྒྱུན་ནི་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད། སྟོང་གསུམ་འདིའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུའི་འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་གསུངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐུར། སྟོང་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་དེ་ཞག་བདུན་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་མ་བཤིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་གཟིགས་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བས་དགྱེས་པར་མཛད། བདུན་ཕྲག་གཉིས་པར་སྟོང་གསུམ་རྒྱང་རིང་དུ་འཆག ། བདུན་ཕྲག་གསུམ་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱན་མི་འཛུམ་པར་གཟིགས། བདུན་ཕྲག་བཞི་པར་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་མི་རིང་བར་འཆག ། བདུན་ཕྲག་ལྔ་པར་ཀླུ་བཏང་་བཟུང་གི་གནས་སུ་བཞུགས། བདུན་ཕྲག་དྲུག་པ་ལ་དེ་ནས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་དྲུང་དུ་བཞུད། བདུན་པའི་ཚེ་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པ་ན་ལྷས་བསྐུལ་ཏེ་ཚོང་པ་ག་གོན་དང་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཐོག་མར་ཕུལ་བ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་རྡོའི་ལྷུང་བཟེད་བཞི་ཕུལ་བ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བླངས་ནས་གསོལ་ཏེ། ལྷ་ཡི་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་ཅིང་། ། སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་མཛད་ནས་སངས་རྒྱུས་སུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་སུ་འདི་དག་གི་སྐབས་སུ་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཞག་བདུན་ཕྲག་བདུན་གྱི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་པ་སོགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཆེས་མང་ངོ་། །</br>11. ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་ནི། ཚངས་སོགས་གསོལ་བཏབ་ངེས་དང་མ་ངེས་གནས། ། དྲང་ངེས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་གསུམ་བསྐོར། ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤིང་སྒྲོལ་རྒྱུའི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ་རང་གིས་བརྙེས་ པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱིས་མི་རྟོགས་པར་དགོངས་ཏེ། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། ། བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། ། སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་ནུས་པས། ། མི་སྨྲ་ནགས་འདབ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་བཞུགས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མཐུས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱུད་ཀྱི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འོངས་ནས་རོངས་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་ཀྱང་མ་གནང་བ་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ཏེ་ལན་གསུམ་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ལེགས་པར་གཟིགས་ཏེ་མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་བརྩམས་ཏེ་བདུད་རྩིའི་སྒོ་དབྱེ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཚངས་རིས་ཀྱི་བར་དུ་གྲགས་སོ། ། དེ་ནས་ཝ་ར་ཎ་སིར་བསོད་སྙོམས་མཛད་ཅིང་དྲུང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་མདུན་བསུས་ཏེ་དེ་དག་ཚུར་ཤོག་གིས་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོར་གྱུར་ནས་ས་ཕྱོགས་དེར་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་སྟོང་བྱུང་བ་དང་ཁྲི་དང་པོ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་ཅིང་ཁྲི་བཞི་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཏུ་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པ་དང་ཆོས་ཉན་པར་སྐུལ་བའི་སྒྲའང་བྱུང་བ་ན་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཛམྦུ་ཆུ་གསེར་ལས་གྲུབ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ཕུལ་བ་སོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ལྷ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་འདུས་པ་ལ་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་བཞིར་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་དང་། བྱ་བ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་བསྟན་པས་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོས་དག་བཅོམ་ཐོབ། འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐོག་མ་བྱུང་། དེ་ནས་རིམ་པར་རི་བོ་ག་ཡ་དང་སྤོས་ངད་ལྡང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ། ཀོ་ས་ལ། སེར་སྐྱའི་གཞི། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་དང་། ལྷ་དང་ཀླུའི་གནས། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་སོགས་མ་ངེས་པའི་གནས་ཅི་རིགས་པ་རྣམས་སུ་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར། མཆོག་ཟུང་ལ་སོགས་པ་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བཀོད། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་ལྷ་དང་མི་གྲངས་མེད་པ་བྱུང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན། མཉན་དུ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཆེད་དུ་དབྱར་གནས་པར་མཛད་ཅིང་གྲོང་ཁྱེར་གསལ་ལྡན་དུ་ལྷ་ལས་བབས། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པར་འདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པ་སོགས་འདུལ་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་། མདོར་ན་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུར་ཁབ་ཏུ་བཞུགས། ལོ་དྲུག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད། དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པར་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་བར་དབྱར་གནས་པ་གཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་མཛད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་ཏོ། །</br>12. མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཛད་པ་ནི། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཅིང་། ། སྐུ་གདུང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད། ། དེ་ལྟར་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་ནི་བཏང་། འཚོ་བའི་འདུ་བྱེད་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལྟས་ཆེན་པོ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲོང་ཁྱེར་ཡངས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པར་རིམ་གྱིས་གཤེགས་ཏེ་སླད་མའི་དུས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ན། མདོ་སྡེ་དང་མཐུན། འདུལ་བ་ལ་སྣང་། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་པར་ཟུངས་ཤིག་པ་སོགས་གདམས་ནས་མགར་བའི་བུ་ཙུནྡ་ལས་བཤོས་ཀྱི་ཐ་མ་གསོལ་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་ཅན་དུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར་ཐ་མའི་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཏེ་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐུགས་ལ་མཛད། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བཞི་ཚན་གསུམ་བསྟན་ཅིང་ཞལ་གྱི་གདམས་པ་བསྩལ། དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའ་དང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་རབ་བཟང་སོགས་བཏུལ། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པས་སྟོན་པའི་མཛད་པ་སོགས་གདམས་ནས་ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་གི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། སླར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་བ་མི་གཡོ་བའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་བརྙེས་ཏེ་མི་གནས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན། ཞག་བདུན་དུ་ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད་ཅིང་སྐུ་གདུང་རྒྱུད་ཀྱིས་དབུ་རྒྱུན་བཏགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སའི་སྟེང་དུ་ཟླ་མེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ཅིང་མེ་རང་འབར་དུ་གྱུར་པས་གདུང་རྣམས་ཡུངས་འབྲུ་ལྟ་བུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོར་གྱུར་པ་མ་ག་དྷཱའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་དང་། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ལི་ཙྪ་བཱི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆ་བརྒྱུད་དུ་བགོས་ཏེ་སོ་སོའི་ཡུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཤིང་དུས་སྟོན་ཆེན་པོར་བཙུགས་ནས་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆོད། – ཚེམས་མཆེ་བ་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས་མཆོད། མ་སྐྱེས་དགྲའི་གདུང་སྐལ་རྣམས་ཕྱིས་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ་ཛམྦུའི་གླིང་དུ་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་ནུབ་གཅིག་ལ་བཞེངས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་དེ་དག་ནོར་བུ་ཏོག་གི་བློ་གྲོས་སུ་གྱུར་ནས་དོན་མཛད་པ་སོགས་མདོར་ན་སྐུ་གདུང་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་དོ། །ལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་དོ། །)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2166 + (1. མཚལ། 2. ལི་ཁྲི། 3. བཙག 4. སྡོང་རོས། 5. … 1. མཚལ། 2. ལི་ཁྲི། 3. བཙག 4. སྡོང་རོས། 5. རྡོ་དྲེག་སྟེ་སའི་རཀྟ་ལྔ། 6. ཙན་དན་དམར་པོ། 7. སེང་ལྡེང༌། 8.མཛོ་མོ་ཤིང་། 9. གོཤིརྵ། 10. བཤེར་ཤིང་དམར་པོ་སྟེ་ཤིང་གི་རཀྟ་ལྔ། རྗེས་ཀྱི་གཉིས་པོ་མ་བརྙེད་ན། སྟར་བུ། ཀནྚ་ཀ་རི་དམར་པོས་རུང་བར་བཤད། 11. པདྨ་རཱ་ག 12. བྱུ་རུ། 13. མཚུར་དམར། 14. མེ་ཤེལ། 15. རྡོ་རྒྱུས་དམར་པོའམ་སྦལ་རྒྱབ་གང་རུང་སྟེ་རྡོའི་རཀྟ་ལྔ། 16. ཧ་ལོ། 17. ཁུག་ཆུང་། 18. གླང་སྣ། 19.སེ་རྒོད། 20. ལུག་རུ་དམར་པོ་སྟེ་མེ་ཏོག་གི་རཀྟ་ལྔ། 21. ར་མོ་ཤག 22. ཉེ་ཤིང་། 23. སྙ་ལོ། 24. གྲོ་མ། 25. སྙུག་མ་དམར་པོ་སྟེ་རྩྭའི་རཀྟ་ལྔ། ཕྱི་མ་དེ་དངོས་ནི་མདོ་ཁམས་ཀློང་ཐང་སོགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཁྲག་སྙུག་ཞེས་པ་དེའོ། 26. རྒུན་འབྲུམ། 27. རམ་བུ། 28. (ཁ་སུར) བྲེའོ། 29. བ་མཁལ་སྨུག་པོ། 30. སྐྱུ་རུ་ར་སྟེ་འབྲུའི་རཀྟ་ལྔ། 31. རྒྱ་སྐྱེགས། 32. སིན་དྷཱུུ་ར།33. འབྲི་མོག 34. བུ་རམ། 35. བྲག་ཞུན་སྟེ་རྩིའི་རཀྟ་ལྔ་རྣམས་ཐམས་ཅད་དྲིལ་བས་རཀྟ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་པོ་ནི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་རྫས་སོགས་གང་དམར་གྱི་རིགས་སུ་གྱུར་ཚད་ཐམས་ཅད་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ཟངས་སོགས་རྡོ་རིགས་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། ཨུཏྤལ་དམར་པོ་དང་ཤང་དྲིལ་དམར་པོ་སོགས་མེ་ཏོག་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། གཙང་དམར་དང་ས་འདྲེས་དམར་པོའི་རིགས་ཐམས་ཅད། སྣ་མའི་འབྲས་བུ་དང་འོལ་མོ་སེ་སོགས་འབྲས་བུ་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། འབྲས་དམར་དང་ཁྲེ་དམར་སོགས་འབྲུའི་རིགས་དམར་པོ་ཐམས་ཅད། གཞན་ཡང་སྲོག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རཀྟའི་རིགས་མཐའ་དག་པའོ།ྲོག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རཀྟའི་རིགས་མཐའ་དག་པའོ།)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/10327 + (1. ཞོ་མ་ལངས་པ་དང་ཆང་གསར་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོ … 1. ཞོ་མ་ལངས་པ་དང་ཆང་གསར་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>2. ཉ་ཡི་ཤ་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>3. འོ་མ་དང་ཤིང་ཏོག་གཉིས་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>3. བྱ་ཡི་སྒོ་ང་དང་ཉ་ཤ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>4. སྲན་མའི་ཚོད་མ་དང་བུ་རམ་ཞོ་གསུམ་ལྷན་ཅིག་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>5. ཤ་མོ་ཡུངས་དཀར་མར་ལ་བསྔོས་པ་དང་ཁྱིམ་བྱའི་ཤ་དང་ཞོ་བསྲེས་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>6. སྦྲང་རྩི་མར་ནག་ཆ་མཉམ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>7. .མར་གསར་འཁར་བའི་སྣོད་དང་ཟངས་ཀྱི་སྣོད་དུ་ཞག་བཅུའམ་དེ་ལས་བརྒལ་ཏེ་བཞག་པ་ཟོ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>8. སྐྱེར་པའི་མེ་ལ་ཧ་རི་ཏྲ་ཤ་སྟེ་བྱ་ལྗང་ནེ་ཙོ་བསྲེགས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>9. ཅོང་ཞིའི་ཕྱེ་མ་ཟོས་རྗེས་ཤ་མོའི་རིགས་དང་དྲ་ཕྱེའམ་བག་ཕྱེ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>10. ཞུན་མར་ཟོས་རྗེས་དེ་མ་ཐག་ཆུ་གྲང་མོ་འཐུང་ན་མི་འཕྲོད་པ།</br>11. ཤ་རློན་པ་ལ་ཞོ་དང་ཆང་སོགས་སྐྱུར་གྱི་རིགས་དང་རྩོམ་པའི་དྲི་མ་ཕོག་པ་ཞག་ཏུ་ལུས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>12. ཤ་བཙོས་པ་རླངས་བསྲུབས་བཏང་བ་ཞག་བདུན་ལུས་པ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ།</br>13. སྟར་བུ་སོགས་སྐྱུར་བའི་རིགས་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ་བཅས་སོ། །གས་དང་འོ་མ་མཉམ་དུ་ཟ་བ་མི་འཕྲོད་པ་བཅས་སོ། །)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1692 + (1. འཇམ་དཔལ་སྐུའི་བཀའ་བབ་སྣུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤ … 1. འཇམ་དཔལ་སྐུའི་བཀའ་བབ་སྣུབ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས། 2. དབང་ཆེན་གསུང་གི་བཀའ་བབ་ངན་ལམ་རྒྱལ་བ་མཆོག་དབྱངས། 3. ཡང་དག་ཐུགས་ཀྱི་བཀའ་བབ་གནུབ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ། 4. ཡོན་ཏན་བདུད་རྩིའི་བཀའ་བབ་ཉགས་ཛྙ་ན་ཀུ་མཱ་ར། 5. འཕྲིན་ལས་ཕུར་པའི་བཀའ་བབ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ། 6. སྲིད་པ་མ་མོའི་བཀའ་བབ་སོག་པོ་དཔལ་གྱི་ཡེ་ཤེས། 7. འཇིག་རྟེན་དྲེགས་པའི་བཀའ་བབ་རླངས་དཔལ་གྱི་སེང་གེ 8. སྟོབས་ལྡན་ནག་པོའི་བཀའ་བབ་བཻ་རོ་ཙ་ན་སྟེ་བརྒྱད་དོ།ལྡན་ནག་པོའི་བཀའ་བབ་བཻ་རོ་ཙ་ན་སྟེ་བརྒྱད་དོ།)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/1473 +
- Dictionaries/chos rnam kun btus/10163 + (1. ཡོམ་ཤིང་། 2. མར་ཁུ། 3. ཏིལ། ། 4. རམ་པ། 5. འབྲས། 6. ཞོ་ཟན། (ཞོ་དང་། མར་ཁུ། བྱེ་མ་ཀ་ར། བུ་རམ། སྦྲང་རྩི་བཅས་བསྲེས་ནས་བཟོས་པའི་ཕྱེ་མར་ལྟ་བུ་ཞིག) 7. ཀུ་ཤ། 8. ཡུངས་དཀར། 9. སོ་བ། 10. ནས། 11. སྲན་མ། 12. གྲོ་བཅས་སོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/2598 + (1. རྩའི་འགྲོས་ཐིམ་སྤྲུལ་སྐུ། 2.ཡི་གེའི་འགྲོས་ཐིམ་ལོངས་སྐུ། 3.བདུད་རྩིའི་འགྲོས་ཐིམ་ཆོས་སྐུ། 4.རླུང་གི་འགྲོས་ཐིམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །)
- Dictionaries/Bod rgya shen sjar gyi shes jai rnam drangs kun btus tshig mdzod/2035 + (1. ལྡོང་རོང་ཞོ་ལྔ། 2.རྒྱ་མཚོ་ལྦུ་བ་ (ཤུན་པ … 1. ལྡོང་རོང་ཞོ་ལྔ། 2.རྒྱ་མཚོ་ལྦུ་བ་ (ཤུན་པ་འདོར)སྲང་བདུན། 3. སྤང་སྤོས་སྲང་བདུན། ། 4. དུང་དཀར་སྲང་བདུན། 5. གླ་རྩི་དྲི་ཙམ། 6. ཨུད་པལ་སྔོན་པོ་སྲང་བདུན། 7. སུག་སྨེལ་སྲང་བདུན། 8. སྐྱེར་བའི་ཁཎྜ་སྲང་གསུམ། 9. ཙན་དན་དཀར་པོ་སྲང་བདུན། 10. ཀུར་གུམ་སྲང་གསུམ་ཞོ་དྲུག 11. རྒྱམ་ཚྭ་སྲང་ལྔ་། 12. བཅའ་སྒ་སྲང་བདུན། 13. པི་པི་ལིང་སྲང་བདུན། 14. ཕོ་བ་རིས་དཀར་པོ་སྲང་བདུན། 15. སྦྲང་རྩི་(ཚ་ཚེ་བ་ལ་ཀ་ར་དཀར་པོ།)རྒྱ་མ་གང་དང་སྲང་དྲུག(ཚ་ཚེ་བ་ལ་ཀ་ར་དཀར་པོ།)རྒྱ་མ་གང་དང་སྲང་དྲུག)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/1682 + (1.ཀ་ར། 2.བུ་རམ། 3.སྦྲང་རྩིའོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/7473 + (1.ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ལམ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བ … 1.ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ལམ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྲལ་བའི་གནད་ནི། ཁམས་འདུ་ལུགས་གསུམ་པོ་ཕྱོགས་མེད་བདུན་དང་སྦྱར་བའི་ཁམས་ཀྱི་འདུ་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)ལས་འཕྲོ་ཅན་རང་གིས་རང་གི་ཁམས་འདུ་བ། </br>(2)མོས་གུས་ཅན་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཁམས་འདུ་བ། </br>(3)བརྩོན་འགྲུས་ཅན་འབད་རྩོལ་གྱིས་ཁམས་འདུ་བའོ། །</br>ཕྱོགས་མེད་བདུན་ལས་འཕྲོ་ལ་སྦྱར་ན།</br>(1)ལས་འཕྲོ་ཕྱོགས་མེད་དུ་སད།</br>(2)དེས་རླུང་ཕྱོགས་མེད་དུ་ལོག</br>(3)དེས་གཏུམ་མོའི་མེ་ཕྱོགས་མེད་དུ་འབར།</br>(4)དེས་རྩ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྲལ། </br>(5)དེས་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འདུ།</br>(6)དེས་ཟག་བཅས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འཆར།</br>(7)དེས་ཟག་མེད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་དུ་འཆར་བའོ། ། དེ་བཞིན་དུ་མོས་གུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལའང་བདུན་རེ་སྦྱར་བའི་ཉེར་གཅིག་གོ དེའང་གང་ཟག་ཐ་མལ་པ་ལ་ཁམས་འདུས་བྱུང་ཚེ་མན་ངག་མེད་པ་དག་གིས་ཁམས་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་འདེབས་དང་། གདོན་གྱིས་བྱས་པའོ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ལ། འདུ་ལུགས་གསུམ་པོ་འདེ་དག་ཤེས་ན་སྒྲོ་སྐུར་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །</br>2. སེམས་གནས་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་རྒྱུ་ཤེས་པའི་གནད་ནི། སེམས་གནས་རྣམ་གསུམ་ཏིང་འཛིན་ཉེ་རྒྱུར་རྟོགས། ། ཞེས་པའི་སེམས་གནས་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)རླུང་ལོག་པས་སེམས་གནས་པ།</br>(2)རླུང་སེམས་བདག་བྱིན་རླབས་པས་སེམས་གནས་པ། </br>(3)རྟེན་མཉམ་དུ་འདྲེས་པས་སེམས་གནས་པའོ། གོང་དུ་བསྟན་པའི་ལས་འཕྲོ་དང་མོས་གུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་གསུམ་གང་རུང་ལས་རླུང་ལོག་སོགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་འབྱུང་ལ། དེ་ལས་ལུས་ཉམས་དང་སེམས་ཉམས་སོགས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྐྱེ་བས་རླུང་ལོག་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེ་བའི་དངོས་རྒྱུ་དང་། ལས་འཕྲོ་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བའི་དངོས་རྒྱུ་དང་། ལས་འཕྲོ་སོགས་ནི་བརྒྱུད་རྒྱུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །</br>3. ཉམས་གསུམ་གྱིས་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཤེས་པའི་གནད་ནི། ཉམས་གསུམ་སྐྱེས་པ་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན། ། ཉམས་གསུམ་ནི།</br>(1)ལུས་ཉམས་ནི། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་ནང་དུ་ལོག་པས་ལུས་ལ་འཕར་གཡོ་དང་མཆོང་རྒྱུག་སོགས་འབྱུང་བའོ། །</br>(2)སེམས་ཉམས་ནི། རྩ་ཡི་གེ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་ཉམ་ང་དང་མྱ་ངན་དང་ཆགས་སྡང་སོགས་ཀྱི་ཉམས་འབྱུང་བའོ། །</br>(3)རྨི་ཉམས་ནི། རླུང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་རྟ་རྨི་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། མན་ངག་མེད་པ་དག་གིས་ལུས་ལ་ན་ཟུག་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་སོགས་འབྱུང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རང་ག་པར་འཆད་ཅིང་། རྨི་ཉམས་ནི་རྨི་ལམ་རང་ག་པར་འཆད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མི་ཤེས་ལ། འདི་པའི་ལུགས་ཀྱིས་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོད་ལས་བྱུང་བའི་ཉམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་གང་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབའ་ཞིག་པར་ཤེས་བྱའོ། །</br>4. དྲོད་གསུམ་གྱིས་ཉམས་གང་ཤར་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐྱོང་བའི་གནད་ནི། དྲོད་གསུམ་ཡིན་མིན་སྐྱེས་པ་བྱུང་རྒྱལ་བསྐྱང་། ། ཞེས་པའི་དྲོད་གསུམ་ནི།</br>(1)རྣམ་རྟོག་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དྲོད།</br>(2)ཁམས་དགུ་འདུས་པའི་དྲོད།</br>(3)ཐིག་ལེ་འབར་ཞིང་འདུས་པའི་དྲོད་དང་གསུམ་ལ་རྒྱུ་རླུང་སེམས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་པ་ཡིན་མིན་དུ་འགྲིག་པས། འབྲས་བུ་དྲོད་རྣམས་ཀྱང་རིམ་པ་ཡིན་མིན་དུ་སྐྱེ། དེ་དག་གང་ལའང་མཚན་མེད་དུ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྐྱོང་བ་ནི་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྐྱོང་བའོ། །</br>5. ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱེ་བྲག་ཤེས་པའི་གནད་ནི། འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་གྱིས་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དབྱེ། ། ཞེས་པའི་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་ནི། </br>(1)རླུང་གིས་ལམ་འཁྲིད་པ།</br>(2)ཁམས་བདུད་རྩིས་ལམ་འཁྲིད་པ།</br>(3)རྩ་ཡི་གེས་ལམ་འཁྲིད་པ་ནི་དེད་དཔོན་ལྟ་བུའི་འཁྲིད་ལུགས་སོ། དེ་དག་གིས་འཁྲིད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཉམས་ནི་ཁམས་འདུས་པ། དང་པོ་ལ་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཆེ་བ། བར་པ་ལ་ཟུག་བྲི་བ་དང་། ཐ་མ་ལ་ཟུག་བྲལ་བས་འབྱུང་བ་ལུས་འཁྲུགས་སོགས་ཀྱི་གནོད་པ་སེལ་ནུས་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་རླུང་གིས་ལམ་འཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཞིང་། འདུས་པ་དང་པོ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་གསལ་ཞིང་མི་བརྟན་པ་དང་། བར་པ་ལ་གསལ་ཞིང་ཆེར་བརྟན་པ་དང་། ཐ་མ་ལ་མཉམ་རྗེས་མེད་ཅིང་ཡུལ་རྐྱེན་གྱིས་མི་གནོད་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཁམས་བདུད་རྩིས་ལམའཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ལ། འདུས་པ་དང་པོ་ལ་མ་ངེས། འཁྲུལ་སྣང་དུ་འཆར་བ་ཉམ་ང་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་དང་། བར་པ་ལ་མ་ངེས་པ་མཐོང་སྣང་དུ་འཆར་བ་རིགས་དྲུག་གི་ཉམས་དང་མཐོང་སྣང་རྣམས་དང་། ཐ་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་གསལ་སྣང་དུ་འཆར་བ་སྲིད་རྩེ་མན་ཆད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉམས་སུ་འབྱུང་བ་སྙམ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྩ་ཡི་གེས་ལམ་འཁྲིད་པའི་ཉམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉམས་ མི་འདྲ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་པོ་སོ་སོ་ནས་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་དབྱེ་བར་ཤེས་པའོ། ། ལམ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་པོ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་དུ་ཁམས་འདུས་པ་ གསུམ་གྱིས་ས་མཚམས་བཅད་པ་དང་། འདས་པའི་ལམ་དུ་གྲུབ་མཐའ་བཞིའི་ས་མཚམས་བཅད་པ་གཉིས་སུ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འདིར་འདུས་པོ་གསུམ་ལ་སྦྱར་བ་ཙམ་ཞིག་བཤད་པའོ། །</br>6. ཁམས་འདུས་པ་གསུམ་གྱིས་ལམ་གྱི་ས་མཚམས་ཤེས་པའི་གནད་ནི། འདུས་གསུམ་དཔེ་གསུམ་སྦྱོར་བས་ས་མཚམས་ཤེས། ། ཞེས་པའི་འདུས་པ་གསུམ་དཔེ་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བས་ལམ་གྱི་ས་མཚམས་ཤེས་པའི་ཚུལ་ནི།</br>(1)ཁམས་འདུས་པ་དང་པོ་ལ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་རྩ་གནད་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བས་རྩ་མདུད་ཅུང་ཟད་གྲོལ་ནས་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་འབྱུང་སྟེ། དཔེ་དགུན་གྱི་རླུང་པོ་ལག་པ་ཅན་དང་འདྲའོ། །</br>(2)བར་པ་ལ་རྩ་མདུད་ཆེར་གྲོལ་ཞིང་རླུང་སེམས་ཅུང་དྭངས་པས་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཞི་སྟེ། དཔེ་དཔྱིད་ཀྱི་རླུང་པོ་ལག་ཆ་བྲི་བ་དང་འདྲའོ། །</br>(3)ཐ་མ་ལ་རྩ་མདུད་ཆེས་ཆེར་གྲོལ་ཞིང་རླུང་སེམས་ཤིན་ཏུ་དྭངས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕན་ཡོན་དུ་མ་འབྱུང་སྟེ། དཔེ་དབྱར་གྱི་རླུང་པོ་ལག་ཆ་བྲལ་བ་དང་འདྲའོ། ། དེ་ལྟར་རྩ་རླུང་གི་ཟུག་ཆེ་བ་དང་། ཟུག་ཞི་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བ་ན་རིམ་བཞིན་འདུས་པ་དང་པོ་བར་པ་ཐ་མ་རྣམས་སུ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སླེབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །</br>7. རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་གྱིས་རེ་དོགས་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་གནད་ནི། རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་འཛོམས་རྒྱུ་རྐྱེན་རེ་དོགས་བྲལ། ། ཞེས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་ནི།</br>(1)རླུང་ལོག་གི་རྟེན་འབྲེལ་ནི། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རླུང་ནང་དུ་ལོག་པས་ལུས་ལ་འཕར་གཡོ་དང་མཆོང་རྒྱུག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའོ། །</br>(2)མཐོང་སྣང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་གསུམ་ལས།</br>[1]ལུས་རྩའི་མཐོང་སྣང་ནི་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་སོ་གཉིས་ཀྱི་དོག་སར་རླུང་སེམས་ཞུགས་པས་རི་བྲག་སོགས་མཐོང་བའོ། །</br>[2]རྩ་ཡི་གེའི་མཐོང་སྣང་ནི་རིགས་དྲུག་གི་ཡི་གེར་རླུང་སེམས་འདུས་པས་རིགས་དྲུག་གི་གནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། </br>[3]ཁམས་བདུད་རྩིའི་མཐོང་སྣང་ནི་སྙིང་གའི་བྷྲུྃ་ཡིག་ལ་སོགས་པར་བདུད་རྩི་དྭངས་མ་མཉམ་དུ་འདུས་པར་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའོ། །</br>(3)རྨི་ལམ་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་ནི། མཐོང་སྣང་དེ་དག་གིས་རྒྱུ་དང་གཉིད་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་མཐོང་སྣང་དེ་དག་རྨི་ལམ་དུ་འབྱུང་བའོ། །</br>རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལུས་རྩ་དང་། རྩ་ཡི་གེ་དང་། ཁམས་བདུད་རྩི་དང་། རླུང་རྣམས་རང་གི་ལུས་ལ་རང་ཆས་སུ་འཛོམས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། མཐོང་སྣང་ལ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་སོགས་ལའང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རེ་བ་དང་། སྲིན་པོས་རྡེག་པ་སོགས་ལའང་བར་ཆད་ཀྱི་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་རླུང་སེམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ལ་ཚང་བས་སོ་སྙམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བའོ། །་སོ་སྙམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བའོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/693 + (1.གནོད་བྱ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་བདུན་ཏེ། … 1.གནོད་བྱ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་བདུན་ཏེ། </br>(1)གནོད་བྱའི་དབྱེ་བ་ནི། གནོད་བྱའི་དབྱེ་བ་ཟུངས་དང་དྲི་མ་གཉིས། ། ལུས་ཟུངས་དྭངས་མ་ཁྲག་དང་ཤ་དང་ཚིལ། ། རུས་པ་རྐང་མར་ཁུ་བ་བདུན་དུ་བཤད། ། དྲི་མ་གཤང་གཅི་རྡུལ་ལ་སོགས་པའང་ཡིན། ཞེས་པ་སྟེ། གནོད་བྱ་ཁམས་དེ་ལ་ནང་གསེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན་ལུས་ཟུངས་དང་དྲི་མ་གཉིས་ཡོད། ལུས་ཟུངས་ནི་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེས་པའི་དྭངས་མ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཁྲག་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཤ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཚིལ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་རུས་པ་དང་། དེའི་དྭངས་མ་རྐང་མར་དང་། དེའི་དྭངས་མ་ཁུ་བ་དཀར་དམར་བཅས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཕྱེས་ནས་བཤད་པར་བྱ་བའོ། ། དྲི་མ་ནི། དེ་དག་གི་སྙིགས་མ་སྟེ་བཤང་བ་དང་། གཅིན་དང་། རྔུལ་དང་གསུམ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་སྣབས་དང་། ལུད་པ། མཆིལ་མ་ལ་སོགས་པའང་དྲི་མ་ཡིན་པ་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །</br>(2)གནོད་བྱའི་བྱེད་ལས་ནི། དེ་ལ་དྭངས་མས་གནོད་བྱ་འཕེལ་བར་བྱེད། ། ཁྲག་གིས་བརླན་ཞིང་སྲོག་འཚོ་ཤ་ཡིས་གཡོགས། ། ཚིལ་གྱིས་སྣུམ་དང་རུས་པས་བརྟེན་པ་དང་། ། རྐང་གིས་བཅུད་འགྱུར་ཁུ་བས་མངལ་འཛིན་བྱེད ། བཤང་གཅིས་རྟེན་འདྲུལ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ། རྡུལ་གྱིས་པགས་པ་མཉེན་ཞིང་བ་སྤུ་བརྟན། ། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་གང་ཞིག་གིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པ་མྱག་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེས་པའི་དྭངས་མ་དེས་ནི། ཁྲག་ལ་སོགས་པའི་གནོད་བྱ་ཕྱི་མ་རྣམས་རིམ་པར་འཕེལ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཁྲག་གིས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་བརླན་ཞིང་སྲོག་འཚོ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཤ་ཡིས་ནི་རུས་པའི་ཕྱི་ནས་གཡོགས་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཚིལ་གྱིས་ནི་ལུས་ཀུན་སྣུམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། རུས་པས་ནི་ལུས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། རྐང་གིས་ནི་ལུས་སྣུམ་བཅུད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཁུ་བ་དཀར་དམར་གྱིས་ནི་ལུས་ཀྱི་མདངས་སྐྱེད་པ་དང་། མངལ་འཛིན་པའི་ལས་བྱེད་པ་བཅས་ཟུངས་བདུན་སོ་སོའི་ཐུན་མིན་གྱི་བྱེད་ལས་དང་། ཟླ་ཟེར་ལས་ནི། ཁུ་བའི་དྭངས་མས་མངལ་འཛིན་པའི་ས་བོན་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད། དྲི་མ་བཤང་གཅི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྙིགས་མར་གྱུར་པའི་གོང་མ་རྣམས་ཕྱིར་འདོར་མ་རན་བར་དུ་བརྟེན་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། དེ་དག་འདྲུལ་བར་བྱེད་པ་དང་། འདྲུལ་ནས་འདོར་རན་པ་ན་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་སྟེ་གཉིས་ཀའི་བྱེད་ལས་མཐུན་ལ་རྡུལ་གྱིས་ནི་ལུས་ཀྱི་པགས་པ་མཉེན་པར་བྱེད་ཅིང་། བ་སྤུ་རྣམས་བརྟན་ཅིང་མི་འབྱི་བའི་ལས་བྱེད་པ་བཅས་དྲི་མ་གསུམ་སོ་སོའི་བྱེད་ལས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །</br>(3)མེ་དྲོད་བསྟན་པ་ནི། མེ་དྲོད་ཅེས་བྱ་འཇུ་བའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། ། འཇུ་བར་བྱེད་པའི་མཁྲིས་པ་དེ་ལ་བཤད། ། ནད་དང་ལུས་ཟུངས་དྲི་མ་ཀུན་གྱི་དྲོད། ། དེ་ཡིས་ནད་མེད་བརྩོན་དང་གཟི་མདངས་དང་། ། ཚེ་དང་ལུས་ཟུངས་མེ་དྲོད་སྟོབས་འཕེལ་བྱེད། ། བཞུ་གནས་སྒོར་འཇུག་ཟས་ལམ་སྒོ་གཏན་ཡིན། ། དེ་སྟོབས་ལྡན་ན་བཞུ་ནས་ཐུར་འགྲོ་སྟེ། ། སྟོབས་ཞན་ཁ་ཟས་མ་སྨིན་ཉིད་ཕྱིར་འབྱུང་། ། མེ་དྲོད་དེ་ནི་ཟས་གང་ལུས་ཟུངས་མདངས། ། སྟོབས་རྒྱས་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ། མ་བཞུ་དྭངས་སོགས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར། ། ཟས་སྐོམ་སྤྱོད་ལམ་ཡང་ལ་དྲོ་བ་ཡིས། ། འབད་དེ་མེ་དྲོད་བསྲུང་བར་གནས་གྱུར་ན། ། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ཚེ་ནི་གནས་པར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི། ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་འཇུ་བར་བྱེད་པའི་གཞིའམ་རྩ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། འཆད་འགྱུར་ལྟར། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས། ཐོག་མར་བད་ཀན་མྱགས་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས་པར་བྱེད། བར་དུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུ། མཐར་རླུང་མེ་མཉམ་གྱིས་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་གསུམ་ཀ་ཁ་ཟས་འཇུ་བར་བྱེད་པའི་མེ་དྲོད་ཡིན་མོད། སྐབས་འདིར་གཙོ་བོར་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་དེ་ལ་མེ་དྲོད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་འཕེལ་ཟད་འཁྲུགས་པས་ནད་དུ་གྱུར་མ་གྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་ལས། འོག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་འབྱུང་དང་མི་འབྱུང་གི་ཁྱད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་མེ་དྲོད་ཀྱི་གཙོ་བོར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། ནད་ཉེས་པ་གསུམ་དང་། ལུས་ཟུངས་བདུན་དང་། དྲི་མ་གསུམ་བཅས་ཀུན་གྱི་རང་རང་གི་དྲོད་མཐའ་དག་ཀྱང་གཙོ་བོའི་མེ་དྲོད་དེའི་ཆ་ཤས་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ཀྱང་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་མེ་དྲོད་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་ནད་དུ་མ་གྱུར་པར་སྐྱོན་མེད་དུ་གནས་ཤིང་། སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་གང་ཞིག་ནད་མེད་པ་དང་། བྱ་བ་གང་ལའང་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ནུས་པ་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། མདངས་དང་། ཚེ་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། མེ་དྲོད་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དག་ཀྱང་མི་ཉམས་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱད་པར་དུ་མེ་དྲོད་དེའི་བྱེད་ལས་ནི་ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས་བཞུ་ཟིན་པའི་སྙིགས་མ་རྣམས་བཞུ་བའི་གནས་ཀྱི་སྒོར་འགྲོར་བཅུག་པ་དང་། མ་བཞུ་བའི་ཁ་ཟས་དྭངས་མ་དང་བཅས་པ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་ལམ་དེར་འགྲོ་བ་བཀག་ནས་སྒོ་གཏན་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འགྲོ་བར་འོས་པ་རྣམས་གཏོང་། འགྲོ་བར་མི་འོས་པ་རྣམས་ནན་གྱིས་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁང་པ་ལ་སྒོ་འགྲིག་པོ་བཅུག་ནས་བསྡམ་གཅོད་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བས་དེས་ན་འདི་ལ་སྒོ་གཏན་གྱི་མེ་དྲོད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། ། འགྲེལ་པ་འགར། འཛིན་འབྲིའི་མེ་དྲོད་ཅེས་བཏགས་པ་ནི། འཛིན་པར་འོས་པའི་དྭངས་མ་རྣམས་འཛིན། འབྲི་བར་འོས་པའི་སྙིགས་མ་རྣམས་ཕྱིར་འཕྲི་བས་ན་འཛིན་འབྲིའི་མེ་དྲོད་ཅེས་གསུངས་པ་འདྲ། འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་དེ་ཉིད་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་ན། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་ལེགས་པར་བཞུ་ནས་དྭངས་མ་བརྟན་ལ་སྙིགས་མར་གྱུར་པ་རྣམས་ཐུར་ཏེ་ཐུར་སེལ་རླུང་གི་བྱེད་པ་དང་འགྲོགས་ནས་འོག་སྒོ་གཉིས་ནས་དུས་དུས་སུ་བདེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། སྟེ་ནི་འོག་མ་འདྲེན་པའི་སྒྲའོ། ། གལ་ཏེ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དྲོད་དེ་ཉིད་སྟོབས་ཞན་པར་གྱུར་ན། ཁ་ཟས་གང་ཟོས་པ་རྣམས་མེ་དྲོད་དེས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་བར་མི་ནུས་པས། ཐོག་མར་ཟོས་པའི་རྫས་ངོ་བོ་མ་སྨིན་པ་དེ་ཉིད་གྱེན་ཐུར་གྱི་ལམ་གང་རུང་ནས་རང་ཆས་སུ་བཤལ་བའམ་སྐྱུགས་ནས་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཡང་ན་འགྱིངས་ནས་སྦོ་འཚིང་སོགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་བས་ན་མེ་དྲོད་དེ་ནི། ཟས་གང་ཟོས་པ་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས་ལེགས་པར་སྨིན་པ་དེ་ཉིད་དྭངས་སྙིགས་སོ་སོའི་རང་ལམ་དུ་བདེ་བར་འགྲོ་རུ་འཇུག་པའི་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་བརྟེན། འཇུ་བྱེད་དེ་ནི་ལུས་ཟུངས་དང་། མདངས་དང་། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། མེ་དྲོད་ཞན་པས་མ་བཞུ་བ་དང་། དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་མ་ཕྱེས་པས་ན་སྙིགས་མ་དྭངས་མའི་གནས་སུ་ཤོར་བ་དང་། དྭངས་མ་སྙིགས་མའི་ནང་འདྲེན་པ་ལས་རིམ་གྱིས་ནད་དུ་འགྱུར་བས་དྭངས་མ་སོགས་ལུས་ཟུངས་དང་མདངས་སྟོབས་རྣམས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞུང་རྩ་བར། མ་ཞུ་དྭངས་སྙིགས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཕྱིར་ཞེས་འདུས་ཀྱང་། གཞུང་སྤྱིའི་དགོངས་དོན་དངོས་དང་། སྙིང་པོ་བསྡུས་པར་མ་བཞུ་དྭངས་སོགས་ཞེས་འབྲི་དགོས་པར་སྣང་བས། འདིར་གཞུང་ཚིག་ཅུང་ཟད་བཅོས་ནས་འགྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། ། དེས་ན་བདེ་བར་གནས་པར་འདོད་པའི་མི་གང་ཞིག་ལྕི་བསིལ་ལ་སོགས་པའི་མེ་དྲོད་གསོད་པར་བྱེད་པའི་ཟས་སྤྱོད་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་སྤོང་ཞིང་ཟས་སྐོམ་སྤྱོད་ལམ་དང་བཅས་པ་ཡང་ལ་དྲོ་བའི་རིགས་རྒྱུན་བསྲིངས་པ་ཡི་སྒོ་ནས་འབད་དེ་བརྟེན་ནས་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་དེའི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་མདངས་སོགས་འཕེལ་ཞིང་། ཚེ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་མེ་དྲོད་སྲུང་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །</br>(4)འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། </br>[1]སྤྱིའི་འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། མེ་དྲོད་དེ་ཡིས་ཁ་ཟས་འཇུ་ཚུལ་ནི། ། ཟས་སྐོམ་སྲོག་གི་རླུང་གིས་ལྟོ་བར་བཅུག་། སྐོམ་གྱིས་བཤིག་ཅིང་སྣུམ་གྱིས་མཉེན་པར་བྱེད། ། མེ་མཉམ་རླུང་གིས་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་བུས། ། ཕོ་བའི་གནས་སུ་སྨན་ལྟར་སྐོལ་བར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མེ་དྲོད་དེ་ཡིས་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཇུ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་གང་ཞིག་གིས་ཐོག་མར་ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ་དེ་ཉིད་མགྲིན་པར་གནས་པའི་སྲོག་གི་རླུང་གི་བྱེད་པས་མིད་པ་བརྒྱུད་ལྟོ་བར་བཅུག་པ་དང་། ཟས་ཀྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གང་དུ་བཏུང་བའི་སྐོམ་གྱིས་ཟས་དེ་བཤིག་ཅིང་། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བའི་སྣུམ་གྱིས་ཁ་ཟས་ཟོས་པ་དེ་མཉེན་པར་བྱེད་པ་དང་། བཞུ་བའི་གནས་ན་གནས་པའི་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་གིས་བཞུ་མ་བཞུ་བར་ན་གནས་པའི་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དེ་བུས་པས་ཚ་བའི་ནུས་པ་ཆེར་འབར་ནས་བད་ཀན་མྱགས་བྱེད་དང་བཅས་ཏེ་གང་ཟོས་པའི་ཟས་སྐོམ་དེ་དག་ཕོ་བའི་གནས་སུ་བཞུས་པས་འཇུ་ནུས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨན་པས་སྨན་མར་ལ་སོགས་བསྐོལ་བ་ལྟར་སྐོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །</br>[2]ཁྱད་པར་གྱི་འཇུ་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དང་པོར་རོ་དྲུག་ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དག་གིས་མྱགས་པར་བྱེད། ། རོ་མངར་ལྦུ་བ་ཅན་གྱུར་བད་ཀན་སྐྱེད། ། བར་དུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས་པས། ། རྣམ་པར་ཚ་བས་རོ་སྒྱུར་མཁྲིས་པ་སྐྱེད། ། ཐ་མར་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་ཕྱེ། ༐ ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར། ། ཞེས་སོ། ། དེ་ཡང་། དང་པོ་རོ་དྲུག་གི་ཟས་སྐོམ་གང་དང་གང་ཟོས་པའི་རྫས་ངོ་བོ་དེ་ཉིད། ཐོག་མའི་སྐབས་སུ་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དག་གིས་མྱགས་པར་བྱས་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཏེ་འདུར་འདུར་པོར་བྱེད་པ་དང་། གནས་སྐབས་དེར་ཐོག་མའི་རྒྱུ་རྫས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་རོ་གང་ཡིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཐོག་མར་མྱག་བྱེད་དེ་བད་ཀན་ས་ཆུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་མཐུན་པར་རོ་མངར་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་ངོ་བོ་ཝུ་བ་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་རང་གི་ཐེངས་དེའི་ངོ་སྐལ་གྱི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་དེས་ཟས་སྐོམ་མྱགས་བཞིན་པའི་དུས་སྐབས་ལས་ངལ་གསོས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྔར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་དེ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱུན་གཏན་བཞིན་ལེགས་པར་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བད་ཀན་སྐྱེད། ཅེས་པའི་ཚིག་འདིར། མྱག་བྱེད་དེའི་སྟོབས་ཅུང་ཟད་སྐྱེད། ཅེས་པ་དང་། བད་ཀན་གྱི་ནད་བསླངས་ཤིང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར། ཞེས་སོགས་བཤད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་འགའ་མཆིས་རུང་། གཞུང་རྩ་བའི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་དཀའ་བའི་ཕྱིར། རང་གི་བློ་ངོར་གོང་ལྟར་བཤད་ན་འཆར་བདེ་བས་དེ་ལྟར་བྲིས་པ་ཡིན་པས་གཟུར་གནས་བློ་ལྡན་དག་གིས་དཔྱད་པར་བྱའོ། ། བར་དུ་སྟེ་བར་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཅེས་པའི་མེ་དྲོད་ཀྱིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པ་མྱག་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས་ཟིན་པའི་རྫས་དེ་རྒྱུ་མར་སོང་ནས་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཞུས་པས། འཇུ་བྱེད་ཀྱི་མེ་དེ་རྣམ་པར་ཚ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། གོང་གི་མྱག་བྱེད་ཀྱི་སའི་ལྷག་མ་དང་བར་འདིའི་མེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་པའི་རྒྱུས། གོང་གི་མངར་ཤས་ཆེ་བའི་རོ་དེ་འགྱུར་ནས་སྐྱུར་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། འཇུ་བྱེད་རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་བརྟེན། གོང་དུ་ཤུགས་ཀྱིས་བཞུ་བའི་དུས་ལས་ཅུང་ཟད་ངལ་གསོས་པ་ལྟ་བུ་མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་རང་གི་སྟོབས་ཀྱང་སྔར་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་ཅིང་ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ། ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས་པའི་ཁུ་བ་དེ་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས། གོང་གི་མཁྲིས་པའི་མེའི་ལྷག་མ་དང་། འདིའི་རླུང་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཚོགས་པའི་རྒྱུས། གོང་གི་སྐྱུར་ཤས་ཆེ་བའི་རོ་དེ་འགྱུར་ནས་འདིར་ཚ་བ་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། མེ་མཉམ་རང་གི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་བརྟེན་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ཅུང་ཟད་ངལ་གསོས་ཏེ་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་པའི་བྱེད་ལས་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་རྐྱེན་དེ་ཡིས་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་རང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱང་སྔར་བཞིན་རང་སོར་སྐྱེད་ཅིང་། གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། ། འདིར་འགྲེལ་པ་འགར། འདི་ནི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ན་འདིར་མེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བས་རོ་ཚ་བར་འགྱུར་རིགས་ཀྱང་། ཚ་བས་རླུང་མི་སྐྱེད་ལ། ཁ་བས་རླུང་སྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད། འདི་ཐད་《འགྲེལ་པ་འབུམ་ཆུང་》ལས་ཀྱང་། ཁ་བར་དོགས་སློང་དང་དགག་བཞག་མང་དུ་མཛད་པའང་འདུག ། དོན་ཏུ་ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར། ཞེས་བཀླགས་ན་འབྲེལ་ཆེ་སྟེ། རྒྱུ་མེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བས་སྐྱེད་པའི་འབྲས་བུའི་རོ་ཚ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ལ་དགོས་པ་དགོངས་གཞི་ཇི་འདྲ་ཞིག་བཤད་ནའང་དངོས་པོའི་རང་གཤིས་བསྒྱུར་ཐུབ་ཐབས་མེད་ལ་གོ་རྒྱུ་ཆུང་བ་དང་། ཚ་བས་རླུང་མི་སྐྱེད་ལ་ཁ་བས་རླུང་སྐྱེད་ཅེས་པ་དེའང་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཉེས་པ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་རྒྱུའི་གཞིར་བཞག་ནས་གོ་བ་བླངས་འདུག་པ་གཞུང་དོན་དང་མི་འབྲེལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཟས་ཟོས་ཚད་མེ་དྲོད་གསུམ་གྱིས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་མ་ཕྱེས་པ་མེད་པས་བྱེད་ལས་དེ་དག་ཚང་མ་ནད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མཆིས་སོ། ། དེའི་ཕྱིར་དཀྱུས་སུ་བསྟན་པ་ལྟར་ཚ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཡིས་རླུང་སྐྱེད་འགྱུར་ཞེས་བཤད་ན་གཞུང་དོན་དངོས་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །</br>(5)ཞུ་བའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི། འབྱུང་བ་ལྔ་ལྡན་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས། ། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིའི་ཟས་སྐོམ་རྣམས་ཟོས་ཤིང་བཏུང་བ་མེ་དྲོད་གསུམ་གྱིས་མྱགས་བཞུ་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེས་པའི་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ནི། ནང་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་(དེ་གཉིས་སྐབས་འདིར་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར།) དེའང་། ཟས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། བཤད་རྒྱུད་འགྲེལ་པ་《འབུམ་ནག་》དང་《འབུམ་ཆུང་》ཕག་སྟོན་ཤཱཀྱ་མགོན་པོ། སྤྱི་པ་དཔལ་མགོན་རྡོ་རྗེའི་འགྲེལ་པ་རྣམས་མཐུན་པར། ས་ཤས་ཆེ་བ་དང་པོ་སའི་ནུས་པར་ལྡན་པའི་ཟས་ཀྱིས་ཤ་རུས་རྒྱས་པར་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ཡིས་ཁྲག མེ་ཡིས་དྲོད། རླུང་གིས་དབུགས། ནམ་མཁས་བུ་ག་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། ། ཞེས་བཤད་པ་ལ་བྱང་པ་རིགས་ལྡན་ཆེན་པོས་དེ་དག་ལ་རྒྱ་ཆུང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་ཅེས་བཀག་ནས་(རང་གིས་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན་)ལས། གཞུང་གི་དོན་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྔའི་ནང་ནས་འབྱུང་བ་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་གང་དག་ལྡན་པའི་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའང་ཟས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་སྲ་བའི་ཆ་རྣམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་རླན་ཞིང་གཤེར་བའི་ཆ་རྣམས་དང་། མེའི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲོ་ཚ་བའི་རྣམས་དང་རླུང་གི་ཁམས་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་ཡང་ཞིང་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ཆ་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་ཅིང་། ནམ་མཁས་ནི་བུ་ག་འགག་པ་རྣམས་སེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བྱེད་དེ། ལུས་གནས་ལེའུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པ་《ཟླ་ཟེར་》ལས། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་། ། ནམ་མཁའ་བཅས་པའི་དྲོད་ལྔ་པོ། ། རང་རང་ཡོན་ཏན་ཟས་ལྔ་པོ། ། ལ་སོགས་ཀྱིས་སྨིན་དེ་འོག་ཏུ། ། དེ་དག་རང་རང་ཇི་བཞིན་རྒྱས། ། སྨིན་འབྱུང་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་ཡིན། ། ས་རུ་གཏོགས་པས་ས་ཉིད་དང་། ། ལྷག་མས་ལུས་གཏོགས་ལྷག་མ་རྒྱས། ། ཟས་དེ་ཞུ་བའི་ཚིགས་མ་དང་། ། དྭངས་མ་ཞེས་བྱ་གཉིས་སུ་འགྱུར། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །</br>(6)འགྱུར་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། འགྱུར་ཚུལ་ཞུ་རྗེས་དྭངས་སྙིགས་བྱེ་བ་ལས། ། སྙིགས་མ་རྒྱུ་མར་སྐ་སླ་གཉིས་སུ་བྱེད། ། སྐ་བ་བཤང་འགྱུར་སླ་བ་གཅིན་དུ་འགྱུར། ། དྭངས་མ་ལུས་ཟུངས་རང་རང་མེ་དྲོད་ཀྱིས། ། སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ་དྭངས་མ་ཕོ་བ་ནས། ། དྭངས་མ་ལེན་པའི་རྩ་དགུར་མཆིན་ལམ་བརྒྱུད། མཆིན་པའི་གནས་སུ་ཁྲག་འགྱུར་ཁྲག་ལས་ཤ ། ཤ་ལས་ཚིལ་འགྱུར་ཚིལ་ལས་རུས་པར་འགྱུར། ། རུས་ལས་རྐང་འགྱུར་རྐང་ལས་ཁུ་བར་འགྱུར། དེ་རྣམས་སྙིགས་མ་ཕོ་བའི་བད་ཀན་དང་། ། སྣོད་མཁྲིས་བུ་གའི་དྲི་མ་ཞག་དང་ནི། ། སོ་སེན་བ་སྤུ་བཤང་སྣུམ་མངལ་འཛིན་ཡིན། ། ལུས་ཟུངས་ཁུ་བའི་མཐར་ཕྱིན་མདངས་མཆོག་སྟེ། ། སྙིང་ལ་གནས་ཀྱང་ལུས་ཀུན་ཁྱབ་པ་དང་། ། ཚེ་གནས་གཟི་མདངས་བཀྲག་དང་ལྡན་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཟས་སྐོམ་ཟོས་ཤིང་འཐུང་པ་དག་དྭངས་སྙིགས་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་དྭངས་མ་རྣམས་རིམ་བཞིན་ལུས་ཟུངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྙིགས་མ་རྣམས་རང་རང་གི་རྒྱུ་བའི་ལམ་ནས་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་དོར་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་བཤད་པ་ནི། ཟས་སྐོམ་གང་ཟོས་པ་མཐའ་དག་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ཀྱིས་མྱགས། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཀྱིས་བཞུས། བཞུ་བའི་རྗེས་སུ་མེ་མཉམ་རླུང་གིས་དྭངས་སྙིགས་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པ་ལས་སྙིགས་མ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་མའི་སྨད་ནས་རིམ་བཞིན་སྐ་སླ་གཉིས་སུ་བྱེ་ནས། སྐ་བ་རྣམས་ལོང་དུ་སོང་སྟེ་བཤང་བར་འགྱུར་བ་དང་། རིམ་བཞིན་འཕོངས་སྒོ་ནས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སླ་བ་རྣམས་རྒྱུ་གྲོགས་སམ་རྒྱུ་མའི་ལྡེབས་ཀྱི་རྩ་ལམ་མང་པོ་བརྒྱུད་ནས་མཐར་མཁལ་མར་སོང་ནས་གཅིན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། རིམ་བཞིན་ལྷང་པར་གསོག་ཅིང་གཅིན་ལམ་བརྒྱུད་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། ། འདིར་སླ་བ་རྣམས་མཁལ་མར་སོང་ནས་གཅིན་དུ་འགྱུར་བ་དངོས་སུ་བསྟན་མེད་ཀྱང་མཁལ་མ་ནི་དྲི་ཆུའི་རྟེན་དང་དྲི་ཆུར་འགྱུར་བ་པོ་དངོས་ཡིན་པ་རྟོགས་ནུས་ཏེ། མན་ངག་རྒྱུད་ལས། མཁལ་མ་ཆུ་ཤོར་མཁལ་རྩ་འགྲམས་པའམ། ། མཆིན་ཁྲག་བཅས་པས་ཟགས་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་། ། ཞེས་དང་། མཁལ་མ་བསམ་བསེའི་རྩ་འགྲམས་ཁྲག་འཁྲུགས་པས། ཆུ་དམར་ཁྲག་རོ་བཅས་འབྱུང་རྒྱུ་ཞབས་ན། ། མཁལ་རྒྱས་ཆུ་སྲི་རྐང་བཤལ་མཁལ་རྐེད་གཟེར། ཆུ་དམར་ཚ་རླངས་མགོ་འཐོམ་རྣ་བ་འོན། ། ཞེས་པ་དང་། མཁལ་མར་གབ་ན་ཟགས་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་། ། ཞེས་པ་སོགས་མཁལ་མར་འགྲམ་འཁྲུགས་ཚ་བ་སོགས་ཀྱི་ནད་འགྱུར་བྱུང་ཚེ་དྲི་ཆུ་ཁྲག་ཏུ་འབྱུང་བ་སོགས་མཁལ་མ་ཆུ་ཡི་རྟེན་ཡིན་པ་དང་། མཁལ་མ་ལས་བྱུང་བའི་ཆུ་སྣང་པར་བསགས་ནས་མཐར་གཅིན་ལམ་ནས་ཕྱིར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་རྟོགས་སླ་བ་ཡིན། སྨན་དཔྱད་སོ་མ་རཱ་ཛ་ལས་ཀྱང་། མཁལ་མ་ལྷང་ཕུག་ཆུ་བབ་པས། ། ཆུ་ཡི་རྟེན་དང་སྣོད་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་མཁལ་མ་ཆུ་ཡི་རྟེན་དང་། ལྒང་པ་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཡིན་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ཡོད། དེ་བཞིན་རྒྱུད་འགྲེལ་ཀླག་པས་ཀུན་ཤེས་ལས། སྙིགས་མ་དེ་ལ་གར་སླ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་སླ་བ་དྲི་ཆུ་སྟེ་ཆུ་ཁམས་ཀྱི་སྙིགས་མ་དང་། མཁལ་མའི་ཆུ་སྙིགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ལྒང་པ་དང་མཁལ་མ་འབྲེལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །</br>(7)འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། དེ་དག་འབྲས་བུ་རྫོགས་དུས་ཟས་ཟོས་པའི། ། དྭངས་མ་ཁུ་བར་འགྱུར་དུས་ཞག་དྲུག་སྟེ། ། རོ་ཙ་ལ་སོགས་འཕྲལ་དུ་ཁུ་བ་སྐྱེད། ། སྨན་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ཞག་གཅིག་ལས་བྱེད་འགྱུར། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཅེས་གོང་དུ་ཟས་སྐོམ་གྱི་དྭངས་མ་ནས་ཁམས་དཀར་དམར་གྱི་ཁུ་བ་བར་རིམ་བཞིན་རང་རང་གི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའམ་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཏེ། སྤྱིར་ཟས་སྐོམ་ཟོས་པའི་དྭངས་མའམ་བཅུད་དེ་ཉིད་ལུས་ཟུངས་སུ་འགྱུར་ཞིང་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་ནི། ལུས་ཟུངས་བདུན་གྱི་ཐ་མ་ཁུ་བར་ཟས་ཟོས་ནས་ཞག་མ་དྲུག་ནས་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དམིགས་བསལ་དུ་རོ་ཙ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་ནུས་པ་རྣོ་མྱུར་དང་ལྡན་པའི་ཟས་སྨན་གྱི་རིགས་དག་ནི་འཕྲལ་མ་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའམ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའང་ཡོད། དེ་མིན་སྤྱིར་བཏང་གི་སྨན་ཕལ་ཆེ་བའི་ནུས་པ་ཐོན་ནས་རང་རང་གི་ཕན་པའི་ལས་བྱེད་པའམ་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་དུས་ནི། ཕལ་ཆེར་ཞག་གཅིག་ནས་ནུས་པ་ཐོན་པའི་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། འདིར་ཕལ་ཆེར་ཞེས་སྨོས་ནས་དམིགས་བསལ་གྱི་རིགས་ལ་ལས་ནི་ཞག་གཅིག་གི་སྔོན་ལ་ལས་བྱེད་པ་དང་། ལ་ལས་ནི་ཞག་གཅིག་ལས་མང་བའི་བར་ཡང་ལས་མི་བྱེད་པ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་པའང་ཤེས་དགོས་སོ། །</br>2.གནོད་བྱེད་ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་ནང་གསེས་དབྱེ་བ་བརྒྱད་ཡོད་དེ།</br>(1)ཉེས་པའི་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ།</br>[1]སྤྱིའི་དབྱེ་བ་ནི། དབྱེ་བ་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་གསུམ། ། རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་དཔེ་དང་འབྲས་བུ་དང་། ། གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་གྲངས་དང་གོ་རིམ་གྲུབ། ། རྣམ་པར་མ་གྱུར་ལས་གནས་གྱུར་པས་འཇོམས། ། ཞེས་པ་སྟེ། གནོད་བྱེད་ཉེས་པ་ལ་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་རླུང་དང་མཁྲིས་པ་བད་ཀན་བཅས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་ལ། དེ་གསུམ་ཡང་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། ངོ་བོ་ཚ་གྲང་བར་མ་གསུམ། དཔེ་མཐོ་དམན་བར་མ་གསུམ། འབྲས་བུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ། གཉེན་པོ་བསིལ་དྲོད་བཅུད་གསུམ་བཅས་སུ་ངེས་པས་ནི་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཉེས་པའི་གྲངས་ཀྱང་གསུམ་དང་། ཞར་ལ་གོ་རིམ་ཡང་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ཞེས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན། ཉེས་པ་དེ་གསུམ་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པ་ཐ་མལ་དུ་གནས་ན་ལུས་གནས་པའི་གཞི་རྩ་ཡིན་ལ། འཕེལ་ཟད་འཁྲུགས་པས་རྣམ་པར་གྱུར་པས་ནི་ལུས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །</br>[2]བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ནི། རླུང་ལ་དབྱེ་ན་སྲོག་འཛིན་གྱེན་རྒྱུ་དང་། ། ཁྱབ་བྱེད་མེ་མཉམ་ཐུར་སེལ་རྣམ་པ་ལྔ། ། མཁྲིས་པའི་དབྱེ་བ་འཇུ་བྱེད་མདངས་སྒྱུར་དང་། ། སྒྲུབ་བྱེད་མཐོང་བྱེད་མདོག་གསལ་རྣམ་པ་ལྔ། ། བད་ཀན་དབྱེ་བ་རྟེན་བྱེད་མྱག་བྱེད་དང་། ། མྱོང་བྱེད་ཚིམ་བྱེད་འབྱོར་བྱེད་རྣམ་པ་ལྔ། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་གསུམ་སོ་སོའི་ནང་གསེས་ལའང་རླུང་ལ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན་རླུང་སྲོག་འཛིན་དང་། གྱེན་རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། མེ་མཉམ། ཐུར་སེལ་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་པ་དང་། མཁྲིས་པའི་དབྱེ་བ་ལའང་འཇུ་བྱེད་དང་། མདངས་སྒྱུར། སྒྲུབ་བྱེད། མཐོང་བྱེད། མདོག་གསལ་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ། དེ་བཞིན་བད་ཀན་གྱི་དབྱེ་བ་ལའང་རྟེན་བྱེད་དང་། མྱག་བྱེད། མྱོང་བྱེད། ཚིམ་བྱེད། འབྱོར་བྱེད་བཅས་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་ཁྱོན་ནང་གསེས་ལ་དབྱེ་བ་རྣམ་གྲངས་བཅོ་ལྔ་ཡོད་དོ། །</br>(2)ཉེས་པ་དེ་ཉིད་མངལ་དུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་ནི། དེ་ཉིད་མངལ་དུ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ། ། སྐྱེ་བའི་དང་པོ་ཁུ་བ་ཁྲག་ལ་གནས། ། དཔེར་ན་དུག་ཅན་སྲིན་བུའི་དུག་བསྐྱེད་མཚུངས། ། ཞེས་པ་སྟེ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གྱི་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོའི་ལུས་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པས་ཐོག་མར་ལུས་མངལ་དུ་ཆགས་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་མ་ཡི་མངལ་དུ་ཁུ་ཁྲག་སེམས་གསུམ་མཉམ་དུ་ཚོགས་ནས་སྐྱེ་བའམ་ལུས་ཆགས་པའི་དང་པོ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ས་བོན་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གཉིས་ལ་ཉེས་པའི་རང་བཞིན་རང་ཆས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དཔེར་ན་དུག་ཅན་གྱི་སྲིན་བུའི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་དུག་དེ། སྲིན་བུའི་ལུས་ལ་ལྷན་སྐྱེས་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པས། སྲིན་བུའི་ལུས་དང་མཉམ་དུ་དུག་ཀྱང་རང་ཆས་སུ་སྐྱེད་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །</br>(3)ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ནི། ཁུ་ཁྲག་མངལ་གནས་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱིས། ། ཉེས་པ་ལྷག་གྱུར་རང་བཞིན་བདུན་དུ་འགྱུར། ། རླུང་ཆུང་མཁྲིས་པ་འབྲིང་ལ་བད་ཀན་ཆེ། ། འདུས་པ་མཆོག་ཡིན་ལྡན་གསུམ་བར་མར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཁུ་ཁྲག་གཉིས་མངལ་དུ་འདྲེས་ཤིང་གནས་པའི་ཚེ་མངལ་ལྡན་མ་ཡི་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱི་དབང་གིས་མཐར་མངལ་གནས་བུ་ཡི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་ལྷག་གྱུར་པ་སྟེ་ཤས་ཆེ་ཆུང་དུ་གྱུར་པའོ། ། དེའི་དབང་གིས་ལུས་བོངས་ཆེ་ཆུང་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རླུང་གི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་ན་ལུས་བོངས་ཆུང་ཞིང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་ན་ལུས་བོངས་འབྲིང་བ། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལུས་བོངས་ཀྱང་ཆེ་བ། ཉེས་གསུམ་འདུས་པ་ཞེས་ཆ་སྙོམས་པར་འགྱུར་ན་ལུས་བོངས་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་རན་ལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན། ཉེས་པ་གསུམ་ལས་གང་རུང་གཉིས་ཅུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་འབྱུང་བའི་ལྡན་པ་གསུམ་ལས་ནི། ལུས་བོངས་ཀྱང་བར་མར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །</br>(4)ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ། རླུང་གིས་མི་སྙོམས་མཁྲིས་པས་རྣོ་བ་དང་། ། བད་ཀན་ཆུང་ལ་འདུས་པ་མཉམ་པར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། གོང་དུ་ཉེས་པའི་དབང་གིས་ལུས་སྤྱི་ཡི་རང་བཞིན་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བོ་རང་རང་སོ་སོའི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་གིས་ལུས་ཀྱི་མེ་དྲོད་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རླུང་གི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་མི་སྙོམས་པ་སྟེ་རེ་འགའ་ཆེ་ལ་རེ་འགའ་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་ཆེ་ལ་རྣོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་མེ་དྲོད་ཆུང་བར་འགྱུར་བ། འདུས་པ་སྟེ་ཉེས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཆ་མཉམ་རན་པར་འབྱུང་ན་མེ་དྲོད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་མཉམ་ལ་རན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཞེས་པའོ། །</br>(5)ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། ལྟོ་བ་རླུང་གིས་སྲ་ལ་མཁྲིས་པས་སྙི། །བད་ཀན་གྱིས་ནི་ལྟོ་བ་བར་མར་འགྱུར། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་གིས་ལྟོ་བ་སྲ་སྙིའི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་ནི་གཙོ་བོ་འཁྲུ་སྐྱེན་ལོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། ། དེ་ཡང་ཉེས་པ་རླུང་ཤས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ལྟོ་བ་སྲ་བ་སྟེ་འཁྲུ་དཀའ་བ་དང་། མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལྟོ་བ་སྙི་བ་སྟེ་འཁྲུ་སྐྱེན་པ། བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཤས་ཆེ་བས་ནི་ལྟོ་བ་སྲ་སྙི་བར་མར་འགྱུར་པ་སྟེ་རླུང་ཤས་ཅན་ལྟར་སྲ་བ་མིན་ལ་མཁྲིས་ཤས་ཆེ་བ་ལྟར་སྙི་བ་ཡང་མིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །</br>(6)ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་ས་བསྟན་པ་ནི། གནས་ས་ལུས་ཁྱབ་གྱུར་ཀྱང་སྙིང་ག་དང་། ། ལྟེ་བའི་འོག་བར་སྟེང་ན་མས་རིམ་གནས། ། ཞེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་ས་ནི་སྤྱིར་ལུས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་མོད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྙིང་གའི་ཐད་ནས་ཐིག་གཅིག་འཐེན་པའི་སྟེང་སྟེ་ཡན་ཆད་དུམ་བུ་གཅིག་དང་། ལྟེ་བའི་ཐད་ནས་ཐིག་གཅིག་འཐེན་པའི་འོག་སྟེ་མན་ཆད་བུམ་བུ་གཅིག་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་བཅས་གནས་གསུམ་ན་ལྟེ་བའི་ལྟེ་བའི་འོག་བར་སྟེང་བཅས་ན་མས་ནས་རིམ་བཞིན་དུ་གྱེན་དུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་གནས་ས་ཡིན་ནོ། ། </br>(7)ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ལས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ།</br>[1]ཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ལས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། ཉེས་པའི་ལས་ནི་རླུང་གིས་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ། ། བསྐྱོད་དང་ལས་སྤྱོད་ཤུགས་འབྱིན་གནོད་བྱ་རྒྱུ། ། དབང་པོ་གསལ་དང་ལུས་རྗེས་འཛིན་པར་བྱེད། ། མཁྲིས་ལས་བཀྲེས་སྐོམ་ཟས་ལེན་འཇུ་བ་དང་། ། ལུས་དྲོད་མདངས་གསལ་སྙིང་དཔའ་བློ་ལྡན་བྱེད། ། བད་ཀན་ལུས་དང་བློ་བརྟན་གཉིད་ལོག་དང་། ། ཚིགས་འབྲེལ་བཟོད་ཅིང་ལུས་འཇམ་སྣུམ་པར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཉེས་པའི་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རླུང་གི་ནི་དབུགས་ཕྱིར་འབྱིན་པ་དང་ནང་དུ་རྔུབ་པ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་འགུལ་བསྐྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་ལས་ལ་སྤྱོད་པ། ལུས་ངག་གི་ཤུགས་འབྱིན་པ། གནོད་བྱ་བཅུ་པོ་རང་རང་གི་ལམ་དུ་རྒྱུ་བར་བྱེད་པ། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་ལུས་འདི་ཉིད་མི་ཞིག་མི་འཐོར་བར་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པའི་བྱེད་ལས་ནི། ལྟོ་བ་བཀྲེས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། སྐོམ་རྒྱུ་ཡོད་པ། ཟས་སྐོམ་ཡི་གར་ལེན་པ། ཟས་ཟོས་པ་རྣམས་འཇུ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་དྲོད་དང་མདངས་གསལ་བར་བྱེད་པ། སྙིང་དཔའ་བ་སྟེ་བློ་ཁོག་ཡངས་ཤིང་བློ་སྟོབས་ལྡན་པ། བྱ་བ་གང་ལའང་ཤེས་ཤིང་བློ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་གྱི་བྱེད་ལས་ནི་ལུས་དང་བློ་བརྟན་པར་བྱེད་པ་དང་གཉིད་ལོག་ཐུབ་པ་དང་། རྐང་ལག་གི་ཚོགས་རྣམས་འབྲེལ་ནས་ལྷུ་མི་འཆོར་བ། ནད༌དང་དཀའ་སྡུག་ངལ་བ་བཟོད་ཅིང་། ལུས་འཇམ་པ་དང་། སྣུམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །</br>[2]ཁྱད་པར་གྱི་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ།</br><1> རླུང་གི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། ཁྱད་པར་སྲོག་འཛིན་རླུང་དེ་སྤྱི་བོར་གནས། ། གྲེ་བ་བྲང་གཞུང་རྒྱུ་ཞིང་ཟས་སྐོམ་མིད། ། དབུགས་རྔུབ་མཆིལ་འདོར་སྦྲིད་པ་སྒྲེག་པ་འབྱིན། ། བློ་དང་དབང་པོ་གསལ་ཞིང་སེམས་འཛིན་བྱེད། ། གྱེན་དུ་རྒྱུ་བའི་རླུང་ནི་བྲང་ལ་གནས། ། སྣ་ལྕེ་ལྐོག་མར་རྒྱུ་ཞིང་ཚིག་འབྱིན་ལ། ། སྟོབས་མདངས་ཁ་དོག་འབད་རྩོལ་དྲན་གསལ་བྱེད། ། ཁྱབ་བྱེད་རླུང་ནི་སྙིང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ལུས་ཀུན་ཁྱབ་པར་རྒྱུ་ཞིང་འདེགས་འཇོག་འགྲོ། ། བརྐྱང་བཀུམ་འབྱེད་འཛུམ་བྱ་བ་ཕལ་རག་ལས། ། མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་ནི་ཕོ་བར་གནས། ། ནང་གྲོལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་ཁ་ཟས་འཇུ། ། དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་གནོད་བྱ་སྨིན་པར་བྱེད། ། ཐུར་དུ་སེལ་བའི་རླུང་ནི་གཞང་ལ་གནས། ། ལོང་དང་ལྷིང་པོ་གསང་བ་བརླ་ནང་རྒྱུ། ། ཁུ་ཁྲག་བཤང་གཅི་མངལ་ནང་འབྱིན་སྡོམ་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་ཉེས་པ་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་གི་གནས་དང་བྱེད་ལས་ནི། རླུང་གི་རིགས་སྲོག་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྤྱི་བོ་ལ་གནས་ཤིང་། ཡུལ་གྲེ་བ་བྲང་གཞུང་དུ་རྒྱུ་བ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་ཟས་སྐོམ་མིད་པ་དང་། དབུགས་རྔུབ་པ། མཆིལ་མ་འདོར་བ། སྦྲིད་པ་དང་། སྒྲིག་པ་འབྱིན་པ་བློ་གྲོས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གསལ་ཞིང་སེམས་མི་གཏོང་བར་རང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།གྱེན་དུ་རྒྱུ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་བྲང་ལ་གནས་ཤིང་ཡུལ་སྣ་ལྕེ་ལྐོག་མར་རྒྱུ་ཞིང་བྱེད་ལས་ཚིག་འབྱིན་པ་དང་། སྟོབས་མདངས་ཁ་དོག་རྣམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང་། འབད་པ་དང་། རྩོལ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་དྲན་པའི་དབང་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། ཁྱབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་སྙིང་གར་གནས་ཤིང་། ཡུལ་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་རྒྱུ་ཞིང་། བྱེད་ལས་རྐང་ལག་རྣམས་འདེགས་པ་དང་། འཇོག་པའི་ངང་ནས་འགྲོ་བ་དང་། བརྐྱང་བསྐུམ་དང་། ཁ་མིག་སོགས་འབྱེད་འཛུམ་བྱེད་པ་མདོར་ན་ལུས་ངག་ཡིད་བཅས་ཀྱི་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་འདི་ལ་རག་ལས་པའོ། ། ཕོ་བའི་མེ་དང་མཉམ་པའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་ཕོ་བར་གནས་པ་དང་། ཡུལ་རྒྱུ་མ་སོགས་ནང་ཁྲོལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་བྱེད་ལས་ཁ་ཟས་རྣམས་འཇུ་བ་དང་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་ཁྲག་ལ་སོགས་པའི་གནོད་བྱ་གཞན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། ཐུར་དུ་སེལ་བའི་རླུང་ནི་གཙོ་བོ་གཞང་ལ་གནས་པ་དང་། ཡུལ་ལོང་དང་ ལྒང་པ་གསང་བའི་གནས་བརླ་ཡི་ནང་དུ་རྒྱུ་ཞིང་། བྱེད་ལས་ཁུ་ཁྲག་དང་བཤང་གཅི་རྣམས་དང་། མངལ་གནས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྱིན་པ་དང་སྡོམ་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །</br><2>མཁྲིས་པའི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། འཇུ་བྱེད་བཞུ་དང་མ་བཞུའི་བར་ན་གནས། ། ཟས་འཇུ་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་ཅིང་ལུས་དྲོད་དང་། ། ལྷག་མ་བཞི་ཡི་གྲོགས་དང་སྟོབས་སྐྱེད་བྱེད། ། མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་མཆིན་པར་གནས་པ་སྟེ། ། དྭངས་མ་ལ་སོགས་ཁ་དོག་་མ་ལུས་སྒྱུར། ། མཁྲིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་སྙིང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ཡིད་གཞུངས་ང་རྒྱལ་བློ་དང་འདོད་པ་སྒྲུབ། ། མཐོང་བྱེད་མིག་ལ་གནས་ནས་གཟུགས་མཐོང་བྱེད། ། མདོག་གསལ་པགས་གནས་པགས་མདོག་གསལ་བར་བྱེད། ། ཅེས་པ་སྟེ། མཁྲིས་པ་འཇུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞུ་བའི་གནས་ལོང་དང་མ་བཞུ་བའི་གནས་ཕོ་བའི་བར་ན་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་ཁ་ཟས་ཟོས་ཤིང་འཐུངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇུ་བ་དང་དྭངས་སྙིགས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་འབྱེད་ཅིང་ལུས་དྲོད་ལྷག་པར་བསྐྱེད་པ་དང་། དེར་མ་ཟད་མཁྲིས་པའི་རིགས་ལྷག་མ་མདངས་སྒྱུར་སོགས་བཞི་ཡི་གྲོགས་དང་སྟོབས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མདངས་སྒྱུར་ནི་མཆིན་པ་ལ་གནས། བྱེད་ལས་ནི་ལུས་ཟུངས་ཀྱི་ཐོག་མ་དྭངས་མ་དེ་ཉིད་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་དམར་པོར་བསྒྱུར་བ་དང་ལུས་ཟུངས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་རིགས་མཐུན་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། མཁྲིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྙིང་ལ་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཡིད་གཞུངས། ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པ། བླང་དོར་གནས་ལ་སྤྱོད་པའི་བློ་གྲོས་དང་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མཐོང་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་མིག་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པ་མཐོང་ཞིང་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་ནོར་བ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའོ། ། མཁྲིས་པ་མདོག་གསལ་ནི་གཙོ་བོ་པགས་པའི་རིམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་པགས་པའི་རིམ་པ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་པགས་པའི་ཆ་ཤས་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་མདོག་གསལ་ཞིང་བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །</br><3>བད་ཀན་གྱི་བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་གནས་དང་བྱེད་ལས་བསྟན་པ་ནི། བད་ཀན་རྟེན་བྱེད་བྲང་ལ་གནས་པ་སྟེ། ། ལྷག་མ་བཞི་ཡི་རྟེན་དང་ཆུ་ལས་བྱེད། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་མ་བཞུ་བ་ལ་གནས། ། ཟས་སྐོམ་མྱག་ཅིང་འདྲུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། ། བད་ཀན་མྱོང་བྱེད་ལྕེར་གནས་རོ་ཚོར་བྱེད། ། ཚིམ་བྱེད་མགོར་གནས་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད། ། བད་ཀུན་འབྱོར་བྱེད་ཚིགས་དམིགས་ཀུན་ལ་གནས། ། ཚིགས་རྣམས་འབྱོར་ཞིང་བརྐྱང་བསྐུམ་བྱེད་པ་ཡིན། ། ཞེས་པ་སྟེ། བད་ཀན་རྟེན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་བྲང་ལ་གནས་པ་དང་། བྱེད་ལས་ནི་བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་བཞི་ཡི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་མ་འཐུངས་ངོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་དང་མཐུན་པའི་ལས་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་མྱག་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཕོ་བའི་སྟོད་མ་བཞུ་བའི་ཆ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཟས་སྐོམ་རྣམས་མྱག་ཅིང་མྱུར་ལྡུར་ལྡུར་བོར་འདྲུལ་བར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་མྱོང་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་ལྕེ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་རོ་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཚོར་ཞིང་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་ཚིམ་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་མགོ་བོ་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱད་པས་ཚིག་པར་བྱེད་པའོ། ། བད་ཀན་འབྱོར་བྱེད་ནི་གཙོ་བོ་ལུས་ཁམས་ཀྱི་ཚིགས་དམིགས་ཀུན་ལ་གནས་པ་དང་བྱེད་ལས་ནི་ཚིགས་རྣམས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ཅིང་འབྱོར་བར་བྱེད་པའོ། ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ས་དང་བྱེད་ལས་སོགས་ནི་གཙོ་ཆེ་བའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ལ་སྤྱིར་བཏང་དབང་དུ་བྱས་ན་ཉེས་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་སྟོད་སྨད་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་བྱེད་པས་ན་ལུས་འདི་ཉིད་ཡུན་དུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །</br>(8)ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ནི། ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ། ། རླུང་གི་མཚན་ཉིད་རྩུབ་ཅིང་ཡང་བ་དང་། ། གྲང་ཞིང་ཕྲ་ལ་སྲ་ཞིང་གཡོ་བ་ཡིན། ། མཁྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་སྣུམ་བཅས་རྣོ་ཞིང་ཚ། ། ཡང་ཞིང་དྲི་མནམ་འཁྲུ་ཞིང་གཤེར་བ་ཡིན། ། བད་ཀན་མཚན་ཉིད་སྣུམ་ཞིང་བསིལ་བ་དང་། ། ལྕི་རྟུལ་་འཇམ་བརྟན་འབྱར་བག་ཅན་དུ་གནས། ། ཞེས་གསུངས་སོ། ། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉེས་པ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་པོ་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རླུང་གི་མཚན་ཉིད་འཇམ་པ་ལས་ལྡོག་པ་རྩུབ་པ་དང་། ལྕི་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་བ་དང་། དྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་གྲང་བ་དང་། སྦོམ་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཕྲ་བ་དང་། སྙི་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྲ་བ་དང་། བརྟན་པ་ལས་ལྡོག་པ་གཡོ་བ་བཅས་ཟུར་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་རླུང་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་རླུང་གི་རང་བཞིན་དང་། རླུང་གི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། མཁྲིས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྣུམ་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྟུལ་བ་ལས་ལྡོག་པ་རྣོ་བ་དང་། བསིལ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཚ་བ་དང་། ལྕི་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་དང་སྐམ་པའི་ལས་མི་ལྡན་པས་དྲི་མི་ཞིམ་པ་མནམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ས་ཆུ་ཤས་ཆེ་བའི་ཟས་དང་སྨན་ཅུང་ཞིག་འཕྲད་པས་ཐུར་དུ་འཁྲུ་ཞིང་གཤེར་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་ཟུར་བདུན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཁྲིས་པ་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་དང་མཁྲིས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། བད་ཀན་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྣུམ་པ་དང་། ཚ་བ་ལས་ལྡོག་པ་བསིལ་བ། ཡང་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལྕི་བ། རྣོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་རྟུལ་བ། རྩུབ་པ་ལས་ལྡོག་པ་འཇམ་པ། གཡོ་བ་ལས་ལྡོག་པ་བརྟན་པ་རྣམ་པ་འབྱར་བག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་བེ་སྣབས་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་སྟེ་ཟུར་བདུན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བད་ཀན་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་གཤིས་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པའི་སྐབས་བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། བད་ཀན་གྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྐབས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བས་སུའང་ནད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/6166 + (1.གཙང་ལྷ་ཕུ་དར་ལྷ་ཡིས་ཞུ་བ་ཕུལ། ། གྲོམ་པ་ལ … 1.གཙང་ལྷ་ཕུ་དར་ལྷ་ཡིས་ཞུ་བ་ཕུལ། ། གྲོམ་པ་ལྷ་རྩེ་བཙན་པོའི་མཁར་ལ་བརྟེན། ། འབྲོ་དང་ལྕོག་རོས་ཞུ་བ་བྱས་ནས་སུ། ། ཉེ་བོ་གཞུང་སྟག་རྗེ་དཔོན་ཚན་གཅིག་ཆགས། །</br>2. ཁ་རག་ཁྱུང་བཙུན་ལྷ་ཡིས་ཞུ་བ་བྱས། ། སྦྲང་ཆར་སྦྲེ་ཅན་བཙན་པོའི་མཁར་ལ་བརྟེན། ། མྱང་དང་སྣང་གིས་ཞུ་བ་བྱས་ནས་སུ། ། འཕན་ཡུལ་ཟ་གད་སྟག་པར་རྗེའུ་ཚན་གཅིག་ཆགས། །</br>3. ལྷམ་ལྷ་ཕོ་རྒྱུད་ཀྱིས་ནི་ཞུ་བ་བྱས། ། བྱང་ཚར་གླ་ནར་རྗེ་དཔོན་ཚན་གཅིག་ཆགས།</br>4. སྙི་ཐུད་གཉིས་ཀྱིས་མ་ཕྱར་བྱས་ནས་སུ། ། ལྷོ་བྲག་རྟམ་ཤུལ་རྗེ་དཔོན་ཚན་གཅིག་ཆགས།</br>5. ཡར་ལྷ་ཤམ་བུ་ལྷ་ཡིས་ཞུ་བ་བྱས། ། ཁུ་དང་སྙགས་ཀྱིས་མ་ཕྱར་བྱས་ནས་སུ། ། ཡར་ལུང་སྟོད་དུ་རྗེ་དཔོན་ཚན་གཅིག་ཆགས།</br>6. འཕྱོས་ལྷ་དཀར་པོ་ལྷ་ཡིས་ཞུ་བ་བྱས། ། ཕོ་རྒྱུད་ཅོ་མཁར་བཙན་པོའི་མཁར་ལ་བརྟེན། ། ཚེ་བུད་གཉིས་ཀྱིས་མ་ཕྱར་བྱས་ནས་སུ། ། རྗེ་དཔོན་ཚན་གཅིག་འཕྱོས་སུ་ཆགས། ། དེ་ནི་ཁེང་ལོག་ལོ་རྒྱུས་སོ། ། ཞེས་སོ། །། ། དེ་ནི་ཁེང་ལོག་ལོ་རྒྱུས་སོ། ། ཞེས་སོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/10994 + (1.གསེར། 2.དངུལ། 3.བྱུ་རུ། 4.མུ་ཏིག 5.ཟང … 1.གསེར། </br>2.དངུལ། </br>3.བྱུ་རུ།</br>4.མུ་ཏིག </br>5.ཟངས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྔ། </br>6.དབང་ལག </br>7.ཀན་ཊ་ཀཱ་རི། </br>8.སླེ་ཀྲེས།</br>9.ཅུ་གང་། </br>10.ཤུ་དག་དཀར་པོ་སྟེ་སྨན་ལྔ། </br>11.ག་བུར། </br>12.གླ་རྩི། </br>13.ཛ་ཏི། </br>14.གུར་གུམ། </br>15.ཙན་དན་སྟེ་དྲི་ལྔ། </br>16.ནས། </br>17.གྲོ། </br>18.ཏིལ། </br>19.སྲན་མ། </br>20.འབྲས་ཏེ་འབྲུ་ལྔ། </br>21.ལན་ཚ། </br>22.ཏིལ་མར། </br>23.མར། </br>24.བུ་རམ། </br>25.སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་བཅས་སོ། །་རམ། 25.སྦྲང་རྩི་སྟེ་སྙིང་པོ་ལྔ་བཅས་སོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/11418 + (1.གསོ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་སྨ … 1.གསོ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་སྨན་དཔྱད་བཞི་ལ། རླུང་ཟས་དང་རླུང་སྐོམ་གྱི་གཉེན་པོ་བཅུ་བཞི།</br>2.མཁྲིས་ཟས་དང་མཁྲིས་སྐོམ་གྱི་གཉེན་པོ་བཅུ་གཉིས། </br>3.བད་ཀན་གྱི་ཟས་སྐོམ་གྱི་གཉེན་པོ་དགུ། </br>4.རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་གཉེན་པོ་དྲུག</br>5.རོ་ནུས་སྦྱོར་བ་དྲུག་ལ་རླུང་སྨན་རོ་ནུས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དྲུག མཁྲིས་སྨན་རོ་ནུས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དྲུག བད་ཀན་གྱི་སྨན་རོ་ནུས་ཀྱི་གཉེན་པོ་དྲུག་བཅས་བཅོ་བརྒྱད།</br>6.ཞི་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དྲུག་ལ་རླུང་སེལ་བའི་གཉེན་པོ་བརྒྱད། མཁྲིས་པ་སེལ་བའི་གཉེན་པོ་བརྒྱད། བད་ཀན་སེལ་བའི་བདུན་བཅས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ།</br>7.སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གསུམ་ལ་རླུང་འཇོམ་བྱེད་འཇམ་རྩིའི་གཉེན་པོ་གསུམ། མཁྲིས་པ་སྦྱོང་བྱེད་བཤལ་གྱི་གཉེན་པོ་བཞི། བད་ཀན་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོ་གཉིས་བཅས་དགུ། །</br>8.དཔྱད་ལ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་ལ་དཔྱད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བདུན་བཅས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །ྱི་གཉེན་པོ་བདུན་བཅས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/5848 + (1.གྲོག༌མཁར༌བ། 2.སྦྲང༌རྩི། 3.ཡར༌ངོའི༌ཟླ༌བ། 4.རྒྱལ༌པོའི༌མཛོད། 5.སྤྲང༌པོའི༌ནོར༌ཅུང༌ཟད༌རེ༌བསགས༌པས༌འཕེལ༌བ༌དང༌འདྲ༌བའོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/7272 + (1.ཆར་ཆུ། 2. གངས་ཆུ། 3. ཆུ་ཀླུང་ཆུ། 4. ཆུ་མིག་གི་ཆུ། 5. ཁྲོན་པའི་ཆུ། 6. བ་ཚྭའི་ཆུ། 7. ཤིང་གི་ཆུའོ། ། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་པ་དང་པོ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/2356 + (1.ཐོག་མར་སུ་ཞིག་གིས་དྲན་ཅིང་གང་ལས་བརྒྱུད་པ … 1.ཐོག་མར་སུ་ཞིག་གིས་དྲན་ཅིང་གང་ལས་བརྒྱུད་པ་ནི། ཚངས་པས་ཐོག་མར་ཚེ་ཡི་རིག་བྱེད་དྲན། ། བདུད་རྩི་བཙལ་ཞིང་གསོ་དཔྱད་འབུམ་པ་མཛད། དབང་པོར་རིམ་བརྒྱུད་དེ་སློབ་རྒྱུན་ཤེས་བུས། ། ཚངས་བཤད་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱའི་གཞུང་ཆེན་བརྩམས། ། ཞེས་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ནི་རིག་བྱེད་རྟག་པ་ཚད་མའི་ལོ་རྒྱུས་དང་བཅས་ལ་ནང་པའི་རྒྱུད་གཞུང་རྣམས་ལས་རྒྱ་ཆེར་བཀག་ཀྱང་། རིག་ལམ་ཐུན་མོང་བའི་སྐབས་འདིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་དུ་གྲགས་པ་སོར་བཞག་པ་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་སོགས་ཀྱི་དགོས་པ་ལ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྔོན་རྫོགས་ལྡན་ཆེན་པོའི་སྐབས་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས་ཅུང་ཟད་འགྲིབ་སྟེ་ལྷ་མི་རྣམས་ལ་འཆི་བ་ཡོད་པའི་སྐབས་ཤིག་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཆི་བའི་ཐབས་བགྲོས་པ་ན། ཚངས་པའི་འཁུར་ཚོས་ལས་བྱ་རྩོལ་མ་བྱས་པར་རང་བྱུང་གི་སྒྲ་ༀ་ཨ་ཐ། ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བ་ཟླ་ཟེར་ལས་བཤད། རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཞལ་ནས་རང་བྱུང་དུ་བྱུང་བར་བཤད་ཅིང་། གང་ལྟར་དེའི་རྗེས་ཐོག་ཏུ་ཞལ་བཞི་ལས་རིག་བྱེད་བཞི་བྱུང་བར་བཤད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཕྱིར་ཚངས་པ་ཡི་ནི་ཞལ། ། དབུས་མ་ནས་ནི་ཚེའི་རིག་བྱེད། ། སྙན་ཚིག་ངེས་བརྗོད་མཆོད་སྦྱིན་རྣམས། ། ཞལ་གཞན་ནས་ནི་གསུངས་པར་མཛད། ། ཅེས་པ་ལྟར་ཐོག་མར་ཞལ་དབུས་མ་ནས་ཚེ་རིག་སྟེ་གསོ་རིག་རང་བཞིན་གྱིས་དྲན་ནས་བྱུང་། གཞན་རྣམས་རིམ་བཞིན་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞི་ཀའང་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་རྟག་པ། བྱ་རྩོལ་གྱིས་མ་བསླད་པས་རང་བྱུང་། ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་རུང་བའི་ཚད་མ་སྟེ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དུ་འདོད། དེ་རྗེས་རྒྱ་མཚོ་ལས་བདུད་རྩི་བཙལ་བའང་མནྡ་རས་སྲུབ་ཤིང་། ནོར་རྒྱས་བུས་སྲུབ་ཐག་བྱས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྨན་དང་བཅུད་རྣམས་བཅུག་ནས་ཆེར་བསྲུབས་པ་ན། ཐོག་མར་ནག་པོ་བརྩེགས་པ་དོན་པ་ཚངས་པས་ཧཱུྃ་གིས་བསྡིགས་པས། རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བ་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དུག་ཅེས་གྲགས། དེ་ནས་དཔལ་མོ་རྟ་མཆོག་གླང་པོ་ཉི་ཟླ་སོགས་རིམ་པར་བྱུང་། ཆང་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བའི་ཚེ་ཁ་ཅིག་འཇིགས་ནས་མ་འཐུང་བ་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། འཐུང་ནུས་པ་རྣམས་ལ་ལྷར་གྲགས། མཐར་བདུད་རྩི་སྣོད་ཆེན་པོ་བརྒྱད་གང་བ་བྱུང་བ་ལྷ་མིན་གྱིས་འཕྲོགས། ཁྱབ་འཇུག་དང་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བརྫུ་བག་ལ་བརྟེན་བརྐུས་ནས་སླར་ཐོབ་པ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་འཐུངས་པས་ལྷ་ལ་འཆི་མེད་དུ་གྲགས། དེ་ནས་གསོ་དཔྱད་འབུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ཚངས་པས་རང་གི་བུ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་མྱུར་བ་ལ་བཤད། དེས་ལྷའི་སྨན་པ་ཐ་སྐར་གྱི་བུ་གཉིས། དེས་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་རིམ་པར་བརྒྱུད་ཅིང་བཤད། དེས་རྒྱུན་ཤེས་བུ་ཐང་ལ་འབར། དཀའ་གཉིས་སྤྱོད། མུ་ཁྱུད་འཛིན། འདྲོབས་སྐྱོང་གི་བྱ། བཤོལ་འགྲོ་སྐྱེས་རྣམས་ལ་བཤད། སྔ་མས་ཚངས་པའི་བཤད་པ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ཆེན་པོ་བརྩམས་སོ། ། མེ་བཞིན་འཇུག་སོགས་ལྷ་ལས་མིར་བརྒྱུད་དེ། ། ཧ་རི་ཙནྡྲས་ཙ་ར་ཀ་ལ་སོགས། ། དྲང་སྲོང་མཁས་པས་སྨན་དཔྱད་གཞུང་མང་བརྩམས། ། ཞེས་སྨོས་མ་ཐག་པའི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་མེ་བཞིན་འཇུག ལུག་ནག་དང་རྒྱ་སྐྱེག་སྣ། མདའ་མཆོག་དང་ལཉྩའི་ལག་པ་སོགས་ལ་བཤད་ཅིང་དེ་དག་སོ་སོས་གཞུང་རྩིང་ཞིབ་སྣ་ཚོགས་བྱས། ལྷའི་དྲང་སྲོང་དེ་དགུ་ལས་རིམ་གྱིས་མིར་བརྒྱུད་ནས་བྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་གཅེས་གྲུབ་ལས། ཚེ་འཛིན་པའི་རིག་བྱེད་འདི་ནི་ཚངས་པས་མཐོ་རིས་སུ་བཤད་དེ། རིམ་གྱིས་ཡུལ་ཀཱ་ཤིའི་རྒྱལ་པོས་མི་རྣམས་ལ་བཤད་དོ། ། ཞེས་འཕགས་ཡུལ་ཀཱ་ཤིའི་ལྗོངས་སུ་གསོ་དཔྱད་ཐོག་མར་བྱུང་བར་བཤད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ཏེ་སྨ་ཚོགས་ཀྱི་རིག་བྱེད་རྒྱ་མཚོ་འཛིན་པ་དྲང་སྲོང་གཞུང་ལ་སྐྱེས་ཀྱི་བུ། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བའི་སྙིང་པོ། ཤཱ་ལི་ཧོ་ཏྲ། རི་བྱི་དང་། གནས་འཇོག་ལ་སོགས་དུ་མ་བྱུང་ནས་གཞུང་མང་པོ་བྱས། ཡང་རྒྱལ་པོ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་དགོད་པ་དང་བཅས་པས་མཚན་པ་དང་། རིག་བྱེད་ཀུན་གྱི་བདག་པོ་དྲང་སྲོང་ཧ་རི་ཙནྡྲའམ། མཐོ་བཙུན་ཙ་ར་ཀ་ཞེས་པ་བྱུང་བ་དེས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཙ་ར་ཀ་ཞེས་བརྩམས། དེའི་བུ་བརྒྱུད་ལ་སྨན་པ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་ནག་པོ། རོལ་པས་སྒེག གདོང་ཅན་ཟླ་བ། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས། འཇུག་པ་བཅས་དཔལ་གྱི་མིང་དང་ལྡན་པ་བྱུང་། ཡང་དཔལ་ལྡན་ནག་པོའི་བུ་ཚངས་པ། དེའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ས་སྟེང་ཉི་འོག་གི་མཁས་པ་ཆེན་པོར་གྲགས་པ་དེས་མངོན་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་གསལ་བ་མཛད། གཞན་ཡང་དྲང་སྲོང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་གཞུང་མང་དུ་བརྩམས་ཏེ་རྒྱུན་ཤེས་པས་ཚངས་པས་བསྟན་པ་བསྡུས་པ། ལེགས་ཐོས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་བཅོས། མཐོ་བཙུན་དཔལ་འཕེལ་གྱིས་གཅེས་བཏུས་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་ནང་ནས་གྲགས་ཆེ་བ་བརྒྱུད་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །</br>2.བར་དུ་སྟོན་པས་ཇི་ལྟར་གསུངས་ཚུལ་ནི། སྟོན་པས་འདུལ་མདོ་རྒྱུད་སོགས་ཐོར་བུར་གསུངས། ། དེ་ཚེ་རྒྱུན་ཤེས་གཞོན་ནུས་གསོས་སོགས་བྱུང་། ། སྨན་གྱི་ནགས་སུ་རྒྱུད་བསྟན་ཁ་ཅིག་འདོད། ། ཅེས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་དབང་པོས་བཀའ་འཁོར་ལོ་དང་པོའི་སྐབས་སུ་འདུལ་བ་ལུང་གི་དུམ་བུ་གསུམ་པར་སྨན་ལུང་དུ། སྨན་དང་མས་བཏང་གི་དཔྱད་ལ་སོགས་པ་ཉུང་ཟད་ཙམ་བཤད། གཙོ་བོར་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་སྨན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དུས་སུ་རུང་བ་དང་། ཐུན་ཚོད་དུ་རུང་བ། ཞག་བདུན་པ་དང་། ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་བཅང་བ་རིམ་པ་ལྟར་ལྡེ་གུ་སོགས་དང་། ཤིང་ཏོག་ཞོ་ཙམ་གྱི་བཏུང་བ་སོགས་དང་། བུ་རམ་ཞུན་མར་སོགས་དང་། རྩ་བའི་སྨན་ལ་སོགས་བཀའ་བསྩལ་པ་དང་དེའི་ཞར་དུ་འཚོ་བྱེད་གཞོན་ནུས་གསོས་ཀྱི་གླེང་གཞི་རགས་རིམ་བཅས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ནས་མདོ་སྡེ་གསེར་འོད་དམ་པ་གསུངས་པའི་ཚེ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ཁྱེའུ་ཆུ་འབེབས་སུ་གྱུར་པའི་ཚེ་རང་གིས་སྨན་པ་ཆེན་པོ་རལ་པ་འཛིན་པ་ལ་ཁམས་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དྲིས་པ་ལ། ཟླ་གསུམ་དབྱར་སྟེ་ཟླ་གསུམ་སྟོན་དུ་ཤེས། ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་གློ་ཀ་དགུ་དང་། ཆེ་བ་རྒྱ་ནག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལས། ངས་དེར་སྔོན་གྱི་དྲང་སྲོང་གི ། ནད་ཀྱི་གསོ་དཔྱད་ལ་བསྟེན་ནས། ། ཞེས་སོགས་ཅུང་ཟད་རྒྱས་པ་དག་ཀྱང་སྔོན་ཕ་ཚོང་དཔོན་རལ་པ་འཛིན་གྱིས་དྲང་སྲོང་གི་ལུགས་ལྟར་བཤད་པའི་ཚིག་རྣམས་བསྒྱུར་ནས་གསུངས་པ་དང་། རྒྱུད་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་ལས། དེས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་ཕན་ཕྱིར། ། ཐམས་ཅད་སྙིང་པོར་བསྡུས་པ་ཡིན། ། ཞེས་སོགས་བཅུད་ལེན་གྱི་ཚུལ་དང་། འདས་པའི་དུས་སོགས་སྔོན་བྱུང་བའི། ། བདེ་ཆེན་བསྐལ་པ་དང་པོ་རུ། ། ཞེས་སོགས་དངུལ་ཆུའི་བྱུང་ཚུལ་སྦྱར་ཐབས་བཅས་པ་དང་། རོ་དྲུག་སོ་སོའི་སྡེ་ཚན། སྨན་དང་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱེ་ཡུལ་བཟང་ངན་སོགས་རགས་པ་ཙམ་དང་། ཤིན་ཏུ་འཁྱག་དང་སྤྲིན་འཁྲིགས་རུང་། ། ཁྱད་པར་དུ་ནི་སོ་གའི་མཐར། ། ཞེས་སོགས་དུས་བཞིར་ནད་གསོག་ལྡང་ཞི་བའི་ཚུལ་རགས་པ་ཙམ་གསུངས་སོ། ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས་ཀྱང་། ལུས་འདི་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་མཐའ་དག་རོ་དྲུག་ཟོས་ཤིང་འཐུང་བ་དག་ལས་གྱུར་པ་སྟེ། ། ཞེས་སོགས་ལུས་ཆགས་པའི་ཚུལ་དང་། རླུང་འཇོམས་ལན་ཚྭ་སྐྱུར་པ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཏེ་མངར་དང་ཁ་བ་དག་ནི་མཁྲིས་པའི་དགྲ། ། ཞེས་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་སྨན་བསྟེན་ཚུལ་དང་། འཆི་བའི་འཇིགས་པ་སྟེར་བར་བྱེད་པའི་ཚེར་མ་ཅན་གྱི་གདོན་ནི་ངེས་འཇོམས་ཏེ། ། ཞེས་སོགས་འབྲུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྲུང་བ་དང་། གསོ་བའི་ཐབས་དང་བཅུད་ལེན་དང་། སྦྲུམ་མ་བདེ་བར་བཙའ་བའི་འཁྲུལ་འཁོར་སོགས་དང་། བླ་གནས་ཀྱི་འཕོ་ཚུལ་སོགས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚེའི་རིག་བྱེད་དང་། འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་སོགས་རིག་བྱེད་རྣམས་དང་གོ་བསྟུན་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དམར་པོའི་རྒྱུད་སོགས་ནས་ཀྱང་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་ནད་གསོ་བ་དང་། བཅུད་ལེན་གྱིས་མཚོན་ཐོར་བུར་གསུངས་པ་མང་ངོ་། ། སྟོན་པ་ཞལ་བཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་རྡོ་འཇོག་གི་རྒྱལ་པོ་པདྨའི་སྙིང་པོའི་བླ་སྨན་པ་རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུ་དང་། དེའི་སློབ་མ་འཚོ་བྱེད་ཆེན་པོ་གཞོན་ནུས་གསོས་ཞེས་མི་ལས་འདས་པའི་སྨན་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སོགས་པའང་བྱུང་ཡང་གཞུང་བརྩམས་པར་ནི་མ་གྲགས་སོ། ། ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། སྨན་གྱི་ནགས་སུ་ལོ་བཞི་སྟེ། ། ཞེས་འབྱུང་བས་དེར་བཞུགས་པའི་ཚེ་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་སོགས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གི་འདོད་པའང་སྣང་ངོ་། རིན་ཆེན་སྤུངས་པའི་འཁྲུལ་ངག་ལ་བརྟེན་ནས། ། གླེང་གཞི་འདི་ལ་ཅལ་ཅོལ་མང་སྨྲ་ཡང་། ། ཟུར་མཁར་ཕྱི་མའི་གསུང་ཉིད་ལེགས་བཤད་དོ། ། ཚན་པ་ཤི་ལ་ཧ་སོགས་སྲས་གསུམ་གྱིས་བྱས་པར་དངོས་སུ་བཤད་པའི་རིན་ཆེན་སྤུངས་པའི་གཞུང་ཉིད་འགའ་ཞིག་གིས་བཀའ་རུ་འདོད་ཅིང་དེའི་འཁྲུལ་པའི་ངག་ཕལ་ཆེར་ལ་བརྟེན་ནས་གླེང་གཞི་འདི་རིགས་ལ་བོད་ཀྱི་མཁས་པར་གྲགས་པ་འགའ་ཞིག་ཅལ་ཅོལ་མང་དུ་སྨྲ་ཡང་། ཟུར་མཁར་ཕྱི་མ་ལེགས་བཤད་འཚོལ་གྱི་གསུང་སྨན་གྱི་ཁོག་དབུབ་ལ་སོགས་པར་དགག་སྒྲུབ་རྒྱས་པར་མཛད་པ་ཉིད་དོན་ལ་གནས་པའི་ལེགས་བཤད་དུ་རྗེ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཡབ་སྲས་རྣམས་བཞེད་དོ། ། </br>3.ཐ་མར་རྒྱ་བོད་དུ་ཇི་ལྟར་དར་བ་སྨོས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ།</br>(1)འཕགས་ཡུལ་དུ་དར་ཚུལ་ནི། དེ་རྗེས་ཉི་མ་སྲུང་བས་གཅེས་གྲུབ་དང་། ། འཕགས་པས་སྦྱོར་བ་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་མཛད། ། ཅེས་རྒྱལ་བ་འཇིག་རྟེན་ཏུ་བྱོན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འཕགས་ཡུལ་ནུབ་ཕྱོགས་རྟ་མཁན་གྱི་རིགས་ལས་བྱུང་པའི་སྨན་པ་ཉི་མ་སྲུང་བས་གཅེས་པར་གྲུབ་པའི་གཞུང་བྱས་ཀྱང་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཇི་བཞིན་མ་ཚང་བས་འདི་ཤེས་པ་ལ་སྨན་པ་དང་། ཀ་ལཱ་པ་ཤེས་པ་ལ་སྒྲ་མཁན་ཏུ་མི་བརྩི་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མཛོད་ལས། རྒྱུད་ཉུང་ཤེས་པའི་སྒྲ་མཁན་དང་། ། གཅེས་གྲུབ་ཤེས་པའི་སྨན་པ་དང་། ། དབྱིག་པ་ཐོགས་པའི་རལ་སྐོར་མཁན། ། འདི་གསུམ་འཇིག་རྟེན་བཞད་གད་གནས་། ། ཞེས་བཤད་དོ། ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་དྲང་སྲོང་གི་གཞུང་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་བ་བརྒྱ་པ། སོགས་ཁོངས་ནས་འཚོ་བའི་མདོ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྩ་ཨ་ཝའི་ཆོ་ག སྨན་ཚན་པོའི་རིམ་པ། དངུལ་ཆུ་སྦྱོར་བ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། གསེར་འགྱུར་དང་དྲིའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་མཛད་དོ། ། རྒ་ལོ་ལུགས་ཀྱི་ཕྱག་བཞི་པའི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ། ཤར་ཕྱོགས་མྱ་ངན་མེད་པའི་ཡུལ། ཆོས་བཟང་སྤྲིན་གྱི་ཡང་རྫོང་རང་བྱུང་གི་མཆོད་རྟེན་ནས་ནག་པོའི་རྒྱུད་དང་། ལྷན་ཅིག་གསོ་བ་རིག་པའི་རྒྱུད་སོགས་འཕགས་པས་སྤྱན་དྲངས་པར་ཡང་བཤད་དོ། ། ཁྱད་པར་བསྟན་བཅོས་སྙིང་པོ་ལེགས་བསྡུས་པ། ། ས་གསུམ་དགེ་བའི་མཚན་ལྟས་བཅོ་བརྒྱུད་ཅན། ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཕ་ཁོལ་མཛད་པ་ལ། ། ཟླ་བ་མངོན་དགས་འགྲེལ་པ་ཟླ་ཟེར་བྱས། ། ཞེས་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་གཞུང་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་ཅིང་ཚངས་པ་དང་དྲང་སྲོང་མང་པོའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་པའི་ཆ་སྙིང་པོར་བསྡུས་པས། རྩོམ་པའི་ཚེ་འོག་ཀླུ་སྟེང་ལྷའི་ཡུལ་དུ་ངོ་མཚར་གྱི་ལྟས་གསུམ་གསུམ། བར་མིའི་ཡུལ་དུ་ལྟས་བཅུ་གཉིས་ཏེ་ས་གསུམ་དུ་དགེ་ཞིང་ལེགས་པའི་ལྟས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལེའུ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་འདི་སྨན་པ་དགེ་འདུན་གསང་བའི་བུ་སྨན་གྱི་བུམ་པའམ། ཕ་ལ་གུས་པས་ཕ་ཁོལ་སོགས་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་དང་ལྡན་པ་དེས་མཛད།</br>(2)རྒྱ་ནག་ཏུ་དར་ཚུལ་ནི། རྒྱ་ནག་ཡུལ་དུ་རྫོགས་ལྡན་མཇུག་ནས་བཟུང་། སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་བློན་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པར་བརྩམས། ། ཞེས་རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་དུ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་མཇུག་ནས་བཟུང་སྤྲུལ་པའི་རྒྱལ་བློན་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པར་བརྩམས་པའི་ཚུལ་རྒྱ་ཆེར་རྒྱ་ནག་གི་སྨན་པ་མཁས་པས་མཛད་པའི་སྨན་གྱི་གླེང་གཞི་གསར་འགྱུར་ལས་བྱུང་སྟེ། འདིར་མཚོན་ཙམ་སྨོས་ན། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་པོ་དྷི་ལྔ་ཡི་དང་པོ་སྤུ་ཧུ་ཧི་དྷཱིས་སྤར་ཁ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བརྩམས། སྐུད་པའི་མདུད་པ་ལ་ཡི་གེའི་གཟུགས་བྱས་ནས་ཡི་གེ་ཐོག་མར་བྱུང་། མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བསླབས། དེ་རྗེས་ཞིང་ཧུང་རྒྱལ་པོས་ཤིང་དང་རྩྭ་ལྡུམ་གྱི་རོ་མྱོང་ནས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་སྲོལ་བཏོད། དེ་རྗེས་ཧབ་ཏི་རྒྱལ་པོས་སློབ་དཔོན་ཁྱེ་ཕཱ་ཞེས་རྩ་ལྟ་བ་ལ་མཁས་པ་དེ་གོང་དུ་བཀུར་བས་ལྷ་རྗེ་ཞེས་གྲགས། དེས་རྩ་བ་དྲིས་པའི་མདོ་མཛད། དེ་ནས་གོང་མའི་བཀའ་ལྟར་ལུའི་ཀུང་སྨན་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ནས་མདོ་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ། ཁྲག་གཏར་བ་དང་མེ་བཙའི་ཡི་གེ་རྒྱས་པར་མཛད། དེ་རྗེས་ལྷ་རྗེ་ཝུའི་ཏི་ཞེས་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་དེས་མདོ་འགྲེལ་ཐེ་ཚོམ་རང་གྲོལ་ལེའུ་རྩ་གཅིག་པ་མཛད། གོང་མ་ཧྭན་ཅེས་བྱ་བའི་རིང་ལ་ཅུང་ཅུང་དང་ཧཱ་ཐོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྨན་པ་ཡོངས་གྲགས་གཉིས་སོགས་སྔ་རྗེས་ཀུན་ཏུ་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་གཞུང་ཆེ་ཆུང་དུ་མ་བྱོན་ཅིང་ཕྱིས་ཆིན་གྱི་རྒྱལ་རབས་བཞི་པ་གོང་མ་ཁྱེན་ནོང་ནས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་བརྩམས་པའང་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་ཕྱག་ཏུ་བྱུང་བར་སྣང་ངོ་། །</br>(3)བོད་དུ་དར་ཚུལ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། </br>[1]བསྟན་པ་སྔ་དར་བྱུང་ཚུལ་ནི། སྲོང་བཙན་དུས་སུ་ལུགས་ཆེན་གསུམ་གྱི་གཞུང་། ། ཨག་ཚོམ་རིང་ལ་རྒྱ་བཟའི་ལུགས་རྣམས་དང་། ། ཧྭ་ཤང་བི་ཇི་སོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བརྩམས་མང་། ། མཁས་མང་བགྲོས་པའི་སོ་མ་རཱ་ཛ་བྱུང་། ། ཞེས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་རིང་ལ་འུན་ཤིང་ཀོང་ཇོས་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་བསྣམས་པ་ཧྭ་ཤང་མ་ཧཱ་དེ་བ་དང་དྷརྨ་ཀོཥ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར། རྒྱ་གར་ནས་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ། རྒྱ་ནག་ནས་ཧཱན་ཝང་ཧྭང་། ཏ་ཟིག་ནས་ག་ལེ་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་སྨན་པ་གསུམ་སྤྱན་དྲངས། འབུ་ཤག་མ་བུ་ཆེ་ཆུང་། རྒྱུ་དཔྱད་ཐོར་བུ། མགོ་སྔོན་བསྡུས་པ་སོགས་བསྒྱུར། སྨན་པ་གསུམ་བགྲོས་ནས་མི་འཇིགས་པའི་མཚོན་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལུགས་ཆེན་གསུམ་གྱི་གཞུང་དུ་གྲགས་པ་བྱས། ག་ལེ་ནུས་ལ་འཛོ་རོ་ཞེས་སྨན་པའི་རིགས་བརྒྱུད་བྱུང་། མེས་ཨག་ཚོམ་གྱི་དུས་རྒྱ་མོ་བཟའ་གྱིམ་ཤིང་ཀོང་ཇོས་ཁྱེར་བའི་སྨན་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ཧྭ་ཤང་མ་ཧཱ་ཀྱིན་འདའ། ཁྱུང་པོ་ཙི་ཙི་དང་དོ་ཚུགས། རྒྱ་ཕྲུག་གར་མཁན། ཅོག་ལ་སྨོན་འབར་སོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར། ཁྲོམ་གྱི་ཡུལ་ནས་བི་ཆེ་ཙན་པ་ཤེ་ལ་ཧ་བྱ་བའི་སྨན་པ་མཁས་པ་བཀུག་ནས་ལྷ་རྗེར་བཀུར་ཏེ་མ་གསུམ་བུ་བཅུ་བཞི། ཐུན་མོང་མིན་པའི་གསང་བའི་བུ་བཞི་སྟེ་རྒྱས་པའི་སྐོར་དང་། བེ་བུམ་སྨུག་པོ་ཏི་ཀ་ཡང་ཏིག་སྟེ་འབྲིང་པོ། བསྡུས་པ་ཡི་གེ་དམར་ཆུང་སོགས་བརྩམས། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་དུ་མ་བསྒྱུར། གཞན་ཡང་རྩོམ་རྒྱུད་སོགས་མང་དུ་བྱུང་བར་གྲགས་ཤིང་དེའི་བུ་བརྒྱུད་ལ་བི་ཇི་ཞེས་པའི་སྨན་པ་རྣམས་བྱུང་། ཧྭ་ཤང་དང་ཁྱུང་པོ་སོགས་མཁས་པ་མང་པོ་བགྲོས་ནས་གསོ་དཔྱད་གསར་འགྱུར་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྙིང་པོར་བླངས་པ་སོ་མ་རཱ་ཛ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ཆེན་བརྩམས། སྔ་ཕྱི་དེ་དག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཟ་འོག་གི་སྒྲོམ་བུར་བཞུགས་པ་ལ་བླ་དཔྱད་ཀྱི་གཞུང་འཚོ་བའི་མདོ་ཞེས་གྲགས་སོ། ། ཁྲི་སྲོང་དུས་ན་སྤྲུལ་པའི་སྲས་གསུམ་གཞུང་། ། པུ་སྟི་ཁ་སེར་རྒྱལ་བློན་དམངས་གསུམ་དང་། ། རྒྱ་ཞང་ཧོར་བོད་འ་ཞའི་མཁས་གཞུང་བཙུགས། ། ཞེས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོག་མར་སྐྱོང་བའི་དུས་སུ། རྒྱ་གར་ནས་དྷརྨ་རཱ་ཛ། རྒྱ་ནག་ནས་མ་ཧཱ་ཀྱིན་འདའ། ཏ་ཟིག་གམ་ཁྲོམ་ནས་ཙན་པ་ཤི་ལ་ཧ་སྟེ་སྨན་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་ཞལ་འཛོམས་པ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྲས་གསུམ་གྲགས། དེ་གསུམ་བགྲོས་ནས་རྒྱལ་ཁམས་སོ་སོའི་ལུགས་དང་བསྟུན་པའི་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་བ་ཉི་ཟླའི་འཁོར་ལོ་འགྲེལ་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་གཞུང་ཆེན་པོ་བྱས། ཙན་པ་ཤི་ལ་ཧ་རང་ཡུལ་དུ་བྱོན་ཁར་སྲས་ལ་གདམས་པའི་སྐོར་ལ་མི་ཇིའི་པུ་སྟི་ཁ་སེར་དང་། དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ་བས་རྒྱལ་པོའི་བླ་ཡིག་འོད་འབར་དུ་གྲགས། ཧྭ་ཤང་མ་ཧཱ་ཙེ་ཏས་རྒྱལ་བློན་དམངས་གསུམ་བསྡོམས་པ་རྩ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལྔ། ཡན་ལག་མཛོད་ཆེ་འབྲིང་། སྤྱི་དོན་འགྲེལ་པ་ཕྱི་ལྟར་དམངས། ནང་ལྟར་བློན་པོ། གསང་བ་རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་སྐོར་གེགས་སེལ་དང་བཅས་པ་བསྒྱུར། སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་མཐའ་བཞིའི་བླ་སྨན་དགུ་བྱོན་པ་སོགས་སྙིང་པོས་དབེན་པའི་བཤད་སྒྲོས་ཡིན་ལ། རྒྱལ་པོའི་ཆིབས་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཞིག་ན་བས་དཔྱད་ལ་སྨན་པ་མཁས་དགུ་ཆོལ་ལ་ཁྲིད་ཤོག་ཅེས་བཀའ་བསྒོས་པས། རྒྱའི་ཕྲུ་གུ་ཟེའུ་ཐོ། ཞང་ཞུང་གི་ཁུ་ལོད་མུ་ཁན། ཧོར་གྱི་མུ་གན་ཁྲི་གཟིགས། བོད་ཀྱི་ཅོག་རོ་མང་པོ་གཟིགས། འ་ཞའི་ཐ་ན་ཆུ་སྐྱེས་ལྔ་བཀུག་སྟེ་ཆིབས་གསོས། རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ལྟར་མཁས་པ་ལྔས་རྒྱལ་ཁམས་ལྔའི་མན་ངག་ཆིག་དྲིལ་གྱི་གཞུང་བརྩམས་ཏེ་རྗེ་ལ་ཕུལ་བ་དར་སྲོལ་བཙུགས། ཁྲི་སྲོང་གི་སྐུ་ཚེའི་མཇུག་ཏུ་བསྙུན་གྱིས་ཐེབས་པས་སླར་མཐའ་བཞི་ནས་སྨན་པ་བཀུག་པས་གཞན་མ་བྱོན། རྒྱ་ནག་ནས་སྟོང་གསུམ་གང་བ་བྱོན། ལམ་དུ་གསོ་བ་དཀར་པོ་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མེ་བྱ་བ་བརྩམས་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ཞིང་བསྙུན་ཀྱང་གསོས། མཐའ་བཞི་ཀའི་གོ་མི་གཅིག་གིས་ཆོད་པས་མཐའ་བཞི་སྟོང་གསུམ་གང་བར་བཏགས། གཡེར་སྟོད་ས་ཆ་བྱ་དགར་གནང་བའི་བརྒྱུད་ལ་མཐའ་བཞིའི་སྨན་པ་རྣམས་བྱུང་ངོ་། ། བཻ་རོས་རྩིས་སྨན་བསྒྱུར་སོགས་གཏེར་མའི་སྒྲོས། ། འཛོ་རོ་བི་ཇི་མཐའ་བཞི་བླ་སྨན་བརྒྱུད། ། ཅེས་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་ཙ་ནས་ཆོས་བོན་རྩིས་སྨན་འདྲེས་མར་བསྒྱུར་རོ་ཞེས་སོགས་གཏེར་མ་ཁ་ཅིག་གི་ཚིག་སྒྲོས་ལ་ཁུངས་བཅོལ་ནས་བརྟག་པར་སླ་བའི་བོད་གཞུང་མང་པོ་བཻ་རོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱུ་གཞུང་དུ་བཟུང་བ་སོགས་ནི་དཔྱོད་ལྡན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀག་ཟིན་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་བོད་སྨན་མཁས་པ་མི་དགུ་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་དུས་སུ་བྱུང་བར་འཆད་པའང་ཤིན་ཏུ་ནོར་ཏེ་དེ་དག་ཕལ་ཆེར་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། གོང་སྨོས་འཛོ་རོ། བི་ཇི། མཐའ་བཞི་གསུམ་པོ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་བླ་སྨན་གྱི་བརྒྱུད་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ། །</br>[2]ཕྱི་དར་ལ་བྱུང་ཚུལ་ནི། ཕྱི་དར་རྒྱ་གཞུང་སྔ་རྗེས་བསྒྱུར་མང་ཡང་། ། རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བརྒྱུད་པ་སྤེལ་བ་ལས། ། པུ་ཧྲོང་སྨན་པ་མི་བཞི་ལས་བརྒྱུད་དོ། ། ཞང་ཞིག་དར་མགོན་གཡུ་ཐོག་པ་ལ་སོགས། ། བོད་ཀྱི་གཞན་ཕན་ཅན་རྣམས་ཐོག་མར་གྱེས། ། ཞེས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་ལྷ་བླ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་ལ་སྙེ་བོ་ལོ་ཙཱ་བ་དབྱིག་གི་རིན་ཆེན་སོགས་ཀྱིས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་དང་རང་འགྲེལ། གཅེས་གྲུབ་བསྒྱུར་བ་སོགས་རྒྱ་གཞུང་སྔ་རྗེས་སུ་བསྒྱུར་སྤེལ་མཛད་པ་མང་ཡང་། གཙོ་བོར་སྐྱེས་མཆོག་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་དྡྷཱ་ན་ལ་གསེར་སྲང་བརྒྱ་ཕུལ་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསླབས། གཞུང་དེ་དང་ཟླ་ཟེར་རྟ་དཔྱད་ཤ་ལི་ཏོ་ཏྲ་སོགས་བསྒྱུར་བཤད་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་སློབ་མ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་གཙོ་བོ་མྱང་འདས་སེང་གེ་སྒྲ། ཤོག་ཁྲི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས། ཨོང་སྨན་ཨ་ལེ། མང་ལོ་སྨན་བཙུན་ཏེ་པུ་ཧྲོང་སྨན་པ་མི་བཞི་གྲགས་ཏེ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་མང་ལོ་མཁས་ཤིང་ཕྲིན་ལས་ཆེ་བས་དབུས་གཙང་གི་སྨན་པ་ཕལ་ཆེར་གྱིས་གཏུགས། ཁྱད་པར་ཆེར་རྗེ་ཏི་པ་ལ་གཞུང་འགྲེལ་རྫོགས་པར་གནང་། སྲས་བརྒྱུད་བཞི་པ་ཆེར་རྗེ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོས་ཁོག་དབུབ་ས་བཅད་བཀའ་ཚོམས་འགྲེལ་པ་ལག་ལེན་སོགས་མཛད། སློབ་མའི་ནང་ནས་གཙང་སྟོད་དར་མ་མགོན་པོས་ཟིན་ཏིག་དང་ཡང་ཏིག་མཛད་དེ་བོ་དོང་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུན་འཕེལ། ཡང་ལོ་ཆེན་སློབ་མ་ཞང་ཞུང་པ་ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་རྒྱ་སྟོན་གྲགས་པ་ཤེས་རབ། དེས་གཡུ་ཐོག་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་ལ་བཤད། དེས་ཀྱང་ཡིག་ཆ་གསལ་བར་མཛད་ཅིང་གཡུ་ཐོག་བརྗིད་པོ་དང་ཁྱུང་པོ་ནས་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ལ་བརྒྱུད། ཡང་ཞང་ཞུང་པས་རོག་བྱང་སྨན། གཡུང་དྲུང་འོད། གཡུ་ཐོག་གྲགས་སེ། དེས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ལ་བརྒྱུད་དེ་མདོར་ན་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་གི་བཀའ་དྲིན་ལ་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་གཞན་ཕན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐོག་མར་གྱེས་སོ། ། མཁས་པ་མི་དགུར་གྲགས་པའང་དེ་ལ་བརྟེན། ། བོད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ཡིག་ཆ་མཐའ་ཡས་སོ། ། དུས་དེ་ཙ་ན་དབུས་གཙང་དུ་མཁས་པ་མི་དགུར་གྲགས་པ་བྱུང་སྟེ། སྨད་ཀྱི་མཁས་པ་གཡུ་རུ་གཡའ་གྱོང་པོ། སྟོད་ལུང་གི་ལྷ་རྗེ་སུམ་སྨན། དབུ་རུའི་མཐའ་བཞི། བར་གྱི་མཁས་པ་གཡུ་ཐོག་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ། མི་ཉག་ཟླ་གྲགས། བྲང་ཏི་རྒྱལ་པོ། སྟོད་ཀྱི་མཁས་པ་བི་ཇི་ལྷན་ནེ། འུག་པ་ཆོས་སེང་། ཆེར་རྗེ་སྟག་ལ་དགའ་གསུམ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་ལོ་ཆེན་གྱི་བཤད་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་རྣམས་དང་གཞན་དག་བོད་ཀྱི་མཁས་པས་བརྩམས་པའི་ཡིག་ཆ་སྔ་ཕྱིར་བྱུང་བ་ནི་མཐའ་ཡས་སོ། ། ཞང་སྟོན་སྟོད་སྟོན་གཉིས་ཀྱང་འཕགས་ཡུལ་ཕྱིན། ། བརྒྱད་པ་ལ་མཁས་གཞུང་བརྩམས་ཕྲིན་ལས་རྒྱས། ། ཞེས་ཡར་ཀླུང་གི་ཞང་སྟོན་གཟི་བརྗིད་འབར་དང་། ཚ་ལུང་པ་སྟོད་སྟོན་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་གཉིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་ལ་མ་མགུ་ནས་རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིན། སྔ་མས་ན་ལེནྡོར་དྲང་སྲོང་ཙནྡྲ་སི་བྱ་བ་དང་། ཕྱི་མས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཤཱནྟི་པ་མཇལ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་མཁས་པར་བསླབས་ནས་ཞང་གིས་གཞུང་དྲི་མེད་གཟི་བརྗིད་འགྲེལ་པ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་བརྩམས། སློབ་མ་ལྔ་ལས་མཁས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱུང་། སྟོད་སྟོན་གྱིས་དཔྱད་བསྡུས་དོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་དང་གཞུང་མཆན་བཅས་མཛད་ནས་གཡུ་ཐོག་མགོན་པོ་ལ་གནང་སྟེ་ཕྲིན་ལས་རྒྱུས་སོ། ། འཁྱུད་དཔྱད་དངུལ་ཆུའི་སྦྱོར་བ་གཉན་བཅོས་སོགས། ། བཀའ་གཏེར་གདམས་པ་ཕྱིས་བྱུང་ཚད་ལྡན་མང་། ། ཞེས་གཞན་ཡང་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཕ་དམ་པའི་འཁྱུད་དཔྱད་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ། ཁྲོ་ཕུ་ལོ་ཙཱའི་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོའི་ནད་སེལ་གྱི་གདམས་པ། བལ་པོ་དེ་བ་ཙནྡྲའི་སྙན་བརྒྱུད་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ། གྲུབ་ཆེན་ཨོ་རྒྱན་པའི་དངུལ་ཆུའི་སྦྱོར་བའི་གཞུང་སྐོར་གསུམ་སོགས་དང་། གཏེར་མའི་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་ཅུང་ཟད་བསྡོམས་ན། རྡོར་འབུམ་ཆོས་གྲགས་བོན་པོ་དྲག་རྩལ་གྱི། ། བདུད་རྩི་བུམ་ཆེན་ལ་སྟོད་དམར་པོ་དང་། ། རྒྱུ་བན་རྡོར་འོད་བདུད་རྩིའི་བཅུད་ལེན་སྐོར། ། ཀུ་ས་སྨན་པ་བོན་པོ་ལྷ་འབུམ་དང་། ། ར་མོ་ཤེལ་སྨན་སྨན་རྫས་སྲུང་བའི་རིགས། ། སྣ་ནམ་སོག་སྨན་གཡུ་གཞེར་དུག་རྐེ་རྨ། ། གནུབས་སྟོན་ཞང་ཁྲོམ་བྱ་འདྲེ་ཁྱི་སྨྱོན་བཅོས། ། ཉང་རལ་ལྷ་གསུམ་ལས་ཚོགས་གསོ་དཔྱད་དང་། ། ཚེས་དབང་དྲང་སྲོང་སྙིང་ཐིག་སྨན་སྒྲུབ་སྐོར། ། རྒོད་ལྡེམ་པད་གླིང་བདུད་རྩི་བུམ་ཆུང་དང་། ། སངས་གླིང་མིག་སྨན་རིན་གླིང་དངུལ་ཆུའི་སྦྱོར། ། རཏྣའི་གཏེར་བུམ་ཁྱུང་རྒོད་བདུད་རྩི་བུམ། ། རྡོར་གླིང་ཆོས་འབར་པདྨ་གཅེས་ཕྲེང་དང་། ། ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་རིལ་བུ་དེ་ཀོར་དམར་དང་། ། བྱུག་སྨན་བདུད་རྩི་འཆི་གསོས་ལས་འཕྲོ་གླིང་། ། བདུད་རྩི་ཚེ་བུམ་གནམ་ཆོས་སྔགས་སྨན་མང་། ། ཞེས་དེས་ན་བཀའ་གཏེར་གྱི་གདམས་པ་ཕྱིས་བྱུང་ཚད་ལྡན་ཤིན་ཏུ་མང་བས་འདིར་མཐའ་དག་སྨོས་སུ་མི་ལང་ངོ་། །</br>[3]དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྲིན་ལས་བྱུང་ཚུལ་ནི། བརྒྱུད་སྲོལ་ཀུན་འདུས་གཡུ་ཐོག་སྨན་གྱི་བླར། ། དཔལ་ལྡན་ཕྲེང་བས་གསང་མཛོད་དངོས་སུ་བསྩལ། ། ཡུལ་ཀུན་གདམས་པའི་བཅུད་བླངས་རྒྱུད་ཆེ་ཆུང་། ། ཐུན་མོང་ཁྱད་པར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་ལས། ། ཞེས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བཤད་རྒྱུན་གྱི་སྲོལ་ཀ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཡུ་ཐོག་པ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ལ་འདུས་ཤིང་བབས། དེའང་ཕྱི་ལྟར་ན་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པའི་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ། ནང་ལྟར་འཕགས་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པའི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ། གསང་བ་ལྟར་ན་བོད་ཀྱི་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨན་གྱི་བླ་མ་ཉིད་སྨན་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ལ། སྣང་ཚུལ་ཙམ་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཀུན་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཕེབས། ཁྱད་པར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ལན་དྲུག་ཕྱིན། ཨོ་རྒྱན་ནས་མཁའ་འགྲོའི་གཙོ་མོ་དཔལ་ལྡན་ཕྲེང་བས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་ལྕང་ལོ་ནག་པོའི་རྒྱུད་སོགས་གདམས་པའི་གསང་མཛོད་གཏད། གཞན་ཡང་ལྷ་དང་མིའི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྣམས་དངོས་སུ་མཇལ་ནས་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་གདམས་པ་བསྩལ། འཛམ་གླིང་དང་སིངྒ་ལ་སོགས་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་ཀུན་གྱི་མན་ངག་དང་མཁས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་པའི་བཅུད་བླངས་ནས་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་འདུས་པ་དང་ལེའུ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་སོགས་མཛད། སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བཅས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལས། གཞུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་བདུད་རྩི་སྙིང་པོ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་གསང་བ་མན་ངག་གི་རྒྱུད་ཆེན་བཞི། རྒྱུད་ཆུང་བདུད་རྩི་བུམ་པ། ཆ་ལག་འགའ་ཞིག་བཅས་མཛད། ཐུན་མོང་གསོ་དཔྱད་དང་། ཁྱད་པར་སྐལ་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ལ་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ཏེ་རྒྱུད་བཞི་སྙིང་ཏིག་དང་བཅས་པ་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་བཀའ་རྒྱས་བཏབ་ནས་བསྩལ། མཐར་སྐུ་ལུས་མ་སྤངས་པར་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཞིང་དུ་གཤེགས་སོ། ། དེ་ལྟར་རྒྱུད་བཞི་ལ་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གང་རུང་དུ་འདོད་པ། གཉིས་ཀར་འདོད་པ། བསྟན་བཅོས་ལའང་འདོད་ལུགས་མི་གཅིག་པ་དུ་མར་བྱུང་ཡང་། ཕྱི་ལྟར་ན་རྒྱལ་བའི་བཀའ། ནང་ལྟར་གཏེར་མའི་རྒྱུན། གསང་བ་ལྟར་ན་གཡུ་ཐོག་པ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་དུ་འདོད་པ་ཉིད་ལེགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་རྗེ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཡབ་སྲས་སོགས་ཀྱིས་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ནི་སྡུད་པ་ལས། རྒྱལ་བའི་ཉན་ཐོས་པ་དག་ཇི་སྙེད་ཆོས་སྟོན་སོགས་དང་། རྒྱུད་བླར། གང་ཞིག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་སོགས་ཀྱི་ལུང་གིས་གྲུབ་ཅིང་། གང་ཟག་མཆོག་དམན་མེད་པར་ཕན་ཐོགས་ཤིང་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལུགས་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་དང་མཚུངས་པ་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་པའང་བཻ་རོས་སྦས་པའི་གཏེར་གྲྭ་པ་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་རྩ་བ་ཙམ་ཕྱུངས་ནས་གཡུ་ཐོག་པ་ལ་གཏད་པའང་མི་འགལ་ཏེ་འབྲེལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དང་། གསུམ་པ་ནི་སྙིང་ཐིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་བྱེད་ལས་དངོས་སུ་གསུངས་པར་མ་ཟད་རྒྱུད་རང་ལ་བརྟགས་ན་དེ་ལྟར་འཐད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ལས་ཞེས་པ་ཕྱི་མ་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་སྒྲའོ། ། སྨན་པའི་ཚང་བརྡོལ་བརྒྱུད་འཛིན་ཚད་མེད་ཀྱང་། ། བྱང་པ་ཡབ་སྲས་ཟུར་མཁར་ཁུ་དབོན་སྲོལ། ། ཕྱིས་ནས་གྲགས་ཆེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་འབྱུང་གིས། ། དེ་བསྟན་གསལ་བས་བོད་ཁམས་ཉེར་འཚོར་མཛད། ། ཅེས་གཡུ་ཐོག་པ་ལ་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་སློབ་མ་གནམ་གྱི་སྐར་མ་དང་སའི་དྲེག་པ་ལྟར་བྱུང་བའི་སྨན་པའི་ཚང་བརྡོལ་ཏེ་བརྒྱུད་འཛིན་གྲངས་དང་ཚད་མེད་ཀྱང་གཙོ་བོ་རྫ་སྨན་ལེབ་པོ། བྱང་སྨན་དཔལ་ལེ་སོགས་གྲགས་ཆེ་བ་བཅུ་གཅིག་གི་ནང་ནས་གདམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ལ་རྒྱུད་བཞི་སྙིང་ཏིག་ཆ་ལག་དང་བཅས་པའི་བཀའ་བབས། གཡུ་ཐོག་འབུམ་སེང་། བི་ཇི་ལེགས་ལྡན་མགོན་པོ། བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་སོགས་སྔ་ཕྱིར་རྒྱུད་ལ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པ་དུ་མ་བྱུང་། ཁྱད་པར་ཕྱིས་སུ་བྱང་པ་ཡབ་རིགས་ལྡན་ཆེན་པོ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་། སྲས་མིའི་ཉི་མ། ལྷ་བཙུན་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བཟང་། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུད་འགྲེལ་ཁོག་དབུབ་ལྷན་ཐབས་དུ་མ་མཛད་དེ་བྱང་ལུགས་ཞེས་པའི་སྲོལ་བཏོད། ཡང་ཟུར་མཁར་ཁུ་བོ་མཉམ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ལ་གཡུ་ཐོག་པས་དངོས་སུ་རྗེས་སུ་གནང་བ་ལྟར་རྒྱུད་བཞི་དག་ཐེར། བླ་སྒྲུབ་ཁ་སྐོང་། བྱེ་བ་རིང་བསྲེལ་སོགས་སྨན་གཞུང་མང་པོ་མཛད། སློབ་མ་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པ་བརྒྱད་སོགས་དུ་མའི་ནང་ནས་གསོ་རིག་ལ་མན་ངག ཕྲིན་ལས། ལག་ལེན། བཤད་པ་མཐར་ཕྱིན་བཞི་བྱུང་བའི་རྒྱུན་ལས། ཀོང་སྨད་རྐྱེན་པ་བླ་རྟ་ཚེ་དབང་། མཚོ་སྨད་མཁན་ཆེན། བྱར་པོ་པཎ་ཆེན་སོགས་མཁས་པ་མང་པོས་ཡིག་ཆ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། ཁྱད་པར་ཨ་བོ་ཆོས་རྗེའི་དབོན་ཟུར་མཁར་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོའམ་ཀརྨ་ལེགས་བཤད་འཚོལ་ལ་རྗེ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་ཐུགས་བརྩོན་ཆེན་པོས་གསོ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་འཆད་སྤེལ་དང་། མེས་པོའི་ཞལ་ལུང་སོགས་ཡིག་ཆ་མང་པོ་མཛད། དེ་དག་གི་རྒྱུན་ལ་ཟུར་ལུགས་ཞེས་གྲགས། བྱང་ཟུར་གྱི་རིང་སྲོལ་འཛིན་པ་བར་མ་ཆད་དུ་བྱུང་བའི་ནང་ཕྱིས་ཀྱི་དུས་སུ་གྲགས་ཆེ་བ་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་རྒྱུད་འགྲེལ་བཻ་ཌཱུར་སྔོན་པོ། ལྷན་ཐབས་དུས་མིན་འཆི་ཞགས་གཅོད་པའི་རལ་གྲི་སོགས་མཛད་ཅིང་ལུགས་སྲོལ་གཙོ་བོ་བྱང་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས། ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡིག་ཆ་དེ་དག་ཕྲིན་ལས་ཆེ། སྨན་གྱི་སློབ་གྲྭའང་བཙུགས། ཡང་ཀུན་གཟིགས་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཉིད་གསོ་བ་རིག་པ་ལ་སྔོན་སྦྱངས་སད་པ་ལྟ་བུས་ཀློང་བརྡོལ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིང་། ཟུར་མཁར་ཕྱི་མའི་སློབ་བརྒྱུད་དཔོན་ཚང་ཡེ་ཤེས་དང་། འཕགས་ཡུལ་ནུབ་ཕྱོགས་ཕྲེང་གིའི་སྨན་པ་ཨེ་ཏྲི་སེ། རྒྱ་ནག་གི་སྨན་པ་མཁས་པ་རྣམས་ལས་བཤད་རྒྱུན་དང་དཀའ་གནད་འདྲི་མོལ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་སྨན་གྱི་བླ་མ་གཉིས་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས། སློབ་མ་མཁས་པ་མང་དུ་བྱོན་ཅིང་ད་ལྟའི་བར་དུ་བཤད་པ་དང་ལག་ལེན་གྱི་རྒྱུན་མ་ཉམས་པས་བརྒྱུད་འཛིན་རྣམས་ཀྱང་སྨན་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པས་མཚོན། མདོར་ན་དེ་དག་གིས་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་པ་གསལ་བས་བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །བས་བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །)
- Dictionaries/chos rnam kun btus/8396 + (1.དགེ་འདུན་རྒྱལ་མཚན། 2. བསྟན་པ་རིན་ཆེན། 3. … 1.དགེ་འདུན་རྒྱལ་མཚན།</br>2. བསྟན་པ་རིན་ཆེན།</br>3. བསྟན་པ་རབ་རྒྱས།</br>4. བློ་བཟང་འཇམ་དབྱངས། </br>5. བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན།</br>6. དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག </br>7. ཀུན་དགའ་ཆོས་འཕགས་ཐུབ་བསྟན་ཉི་མ། </br>8. བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ།</br>9. བསྐལ་བཟང་བློ་གྲོས་ཀུན་དགའ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོའོ། ། </br> སྐུ་ཕྲེང་འདི་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་རགས་ཙམ་གཟིགས་པར་འདོད་ན་ཚིག་མཛོད་ནང་གསལ་བ་དེར་སྤྱན་རས་གཡོ་བར་ཞུ།ན་ཚིག་མཛོད་ནང་གསལ་བ་དེར་སྤྱན་རས་གཡོ་བར་ཞུ།)