Investigation of the Sense Organs

(return to list of Contents & Translation of "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre")

Chapter 3. Investigation of the Sense Organs

(Seeing)

________________________________

ལྟ་དང་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང།

མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད།

དབང་པོ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་གི།

སྤྱོད་ཡུལ་བལྟ་བར་བྱ་ལ་སོགས།།

1. lta dang nyan dang snom pa dang/
myong bar byed dang reg byed yid/
dbang po drug ste de dag gi/
spyod yul blta bar bya la sogs//

1. Seeing and hearing and smelling and tasting and touching, mind are the six sense organs; their experienced objects are what-is-seen and so forth.

________________________________

ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི།

དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད།

གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ།

དེ་དག་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ།།

2. lta de rang gi bdag nyid ni/
de la lta ba ma yin nyid/
gang zhig bdag la mi lta ba/
de dag gzhan* la ji ltar lta//

[Lha. *de bzhin bdag]

2. Seeing does not see itself. How can what does not see itself see anything else?

________________________________

ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར།

མེ་ཡི་དཔེས་ནི་ནུས་མ་ཡིན།

སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས།

དེ་ནི་ལྟ་བཅས་ལན་བཏབ་བོ།།

3. lta ba rab tu bsgrub pa'i phyir/
me yi dpes ni nus ma yin/
song dang ma song bgom pa yis/
de ni lta bcas lan btab bo//

3. The example of fire is not able to fully establish seeing. It, along with seeing, has been refuted by gone, not gone and going.

________________________________

གང་ཚེ་ཅུང་ཟད་མི་ལྟ་བར།

ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ།

བལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར།

དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར།།

4. gang tshe cung zad mi lta bar/
lta bar byed pa ma yin no/
blta bas lta bar byed ces byar/
de ni ji ltar rigs par 'gyur//

4. When not seeing the slightest thing, there is no act of seeing. How can it [then] be reasonable to say: seeing sees?

________________________________

ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ།

ལྟ་བ་མིན་པ་མི་ལྟ་ཉིད།

ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོའང།

རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ།།

5. lta ba lta nyid ma yin te/
lta ba min pa mi lta nyid/
lta ba nyid kyis lta ba po'ang/
rnam par bshad par shes par bya//

5. Seeing does not see; non-seeing does not see. It should be understood that seeing explains the seer too.

________________________________

མ་སྤང་ལྟ་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ།

ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ།

ལྟ་པོ་མེད་ན་བལྟ་བྱ་དང།

ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད།།

6. ma spang lta po yod min te/
lta ba spangs par gyur kyang ngo/
lta po med na blta bya dang/
lta ba de dag ga la yod//

6. Without letting go of [seeing] a seer does not exist; in letting go of seeing, there is also [no seer]. If there is no seer, where can there be what-is-seen and seeing?

________________________________

ཅི་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ལས།

བརྟེན་ནས་བུ་ནི་འབྱུང་བར་བཤད།

དེ་བཞིན་མིག་དང་གཟུགས་བརྟེན་ནས།

རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་བཤད།།

7. ci ltar pha dang ma dag las/
brten nas bu ni 'byung bar bshad/
de bzhin mig dang gzugs brten nas/
rnam par shes pa 'byung bar bshad//

7. Just as it is said that a child emerges in dependence on a father and a mother, likewise it is said that consciousness emerges in dependence upon an eye and a visual form.

________________________________

བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར།

རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞི།

ཡོད་མིན་ཉེ་བར་ལེན་ལ་སོགས།

ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར།།

8. blta bya lta ba med pa'i phyir/
rnam par shes la sogs pa bzhi/
yod min nye bar len la sogs/
ji lta bur na yod par 'gyur//

8. Because there is no what-is-seen and no seeing, the four such as consciousness do not exist. How can clinging etc. exist?

________________________________

ལྟ་བས་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང།

མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད།

ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་ལ་སོགས།

རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ།།

9. lta bas nyan dang snom pa dang/
myong bar byed dang reg byed yid/
nyan pa po dang mnyan la sogs/
rnam par bshad par shes par bya//

9. It should be understood that seeing explains hearing and smelling and tasting and touching, mind, hearer, what is heard, etc.

________________________________

དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའོ།།

dbang po brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa gsum pa'o//

---