Investigation of the Sense Organs
(return to list of Contents & Translation of "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre")
Chapter 3. Investigation of the Sense Organs
(Seeing)
________________________________
ལྟ་དང་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང།
མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད།
དབང་པོ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་གི།
སྤྱོད་ཡུལ་བལྟ་བར་བྱ་ལ་སོགས།།
1. lta dang nyan dang snom pa dang/
myong bar byed dang reg byed yid/
dbang po drug ste de dag gi/
spyod yul blta bar bya la sogs//
1. Seeing and hearing and smelling and tasting and touching, mind are the six sense organs; their experienced objects are what-is-seen and so forth.
________________________________
ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི།
དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད།
གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ།
དེ་དག་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ།།
2. lta de rang gi bdag nyid ni/
de la lta ba ma yin nyid/
gang zhig bdag la mi lta ba/
de dag gzhan* la ji ltar lta//
2. Seeing does not see itself. How can what does not see itself see anything else?
________________________________
ལྟ་བ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར།
མེ་ཡི་དཔེས་ནི་ནུས་མ་ཡིན།
སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས།
དེ་ནི་ལྟ་བཅས་ལན་བཏབ་བོ།།
3. lta ba rab tu bsgrub pa'i phyir/
me yi dpes ni nus ma yin/
song dang ma song bgom pa yis/
de ni lta bcas lan btab bo//
3. The example of fire is not able to fully establish seeing. It, along with seeing, has been refuted by gone, not gone and going.
________________________________
གང་ཚེ་ཅུང་ཟད་མི་ལྟ་བར།
ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ།
བལྟ་བས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར།
དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར།།
4. gang tshe cung zad mi lta bar/
lta bar byed pa ma yin no/
blta bas lta bar byed ces byar/
de ni ji ltar rigs par 'gyur//
4. When not seeing the slightest thing, there is no act of seeing. How can it [then] be reasonable to say: seeing sees?
________________________________
ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ།
ལྟ་བ་མིན་པ་མི་ལྟ་ཉིད།
ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོའང།
རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ།།
5. lta ba lta nyid ma yin te/
lta ba min pa mi lta nyid/
lta ba nyid kyis lta ba po'ang/
rnam par bshad par shes par bya//
5. Seeing does not see; non-seeing does not see. It should be understood that seeing explains the seer too.
________________________________
མ་སྤང་ལྟ་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ།
ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ།
ལྟ་པོ་མེད་ན་བལྟ་བྱ་དང།
ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད།།
6. ma spang lta po yod min te/
lta ba spangs par gyur kyang ngo/
lta po med na blta bya dang/
lta ba de dag ga la yod//
6. Without letting go of [seeing] a seer does not exist; in letting go of seeing, there is also [no seer]. If there is no seer, where can there be what-is-seen and seeing?
________________________________
ཅི་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ལས།
བརྟེན་ནས་བུ་ནི་འབྱུང་བར་བཤད།
དེ་བཞིན་མིག་དང་གཟུགས་བརྟེན་ནས།
རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་བཤད།།
7. ci ltar pha dang ma dag las/
brten nas bu ni 'byung bar bshad/
de bzhin mig dang gzugs brten nas/
rnam par shes pa 'byung bar bshad//
7. Just as it is said that a child emerges in dependence on a father and a mother, likewise it is said that consciousness emerges in dependence upon an eye and a visual form.
________________________________
བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར།
རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞི།
ཡོད་མིན་ཉེ་བར་ལེན་ལ་སོགས།
ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར།།
8. blta bya lta ba med pa'i phyir/
rnam par shes la sogs pa bzhi/
yod min nye bar len la sogs/
ji lta bur na yod par 'gyur//
8. Because there is no what-is-seen and no seeing, the four such as consciousness do not exist. How can clinging etc. exist?
________________________________
ལྟ་བས་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང།
མྱོང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད།
ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་ལ་སོགས།
རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ།།
9. lta bas nyan dang snom pa dang/
myong bar byed dang reg byed yid/
nyan pa po dang mnyan la sogs/
rnam par bshad par shes par bya//
9. It should be understood that seeing explains hearing and smelling and tasting and touching, mind, hearer, what is heard, etc.
________________________________
དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའོ།།
dbang po brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa gsum pa'o//