Investigation of Self and Things

Return to main page "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre" for information and links.

(return to list of Contents & Translation of "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre")

Chapter 18. Investigation of Self and Things

(Self)

________________________________

།གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན།

།སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར།

།གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན།

།ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར

1. /gal te phung po bdag yin na/
/skye dang 'jig pa can du 'gyur/
/gal te phung po rnams las gzhan/
/phung po'i mtshan nyid med par 'gyur//

1. If the aggregates were self, it would be possessed of arising and decaying. If it were other than the aggregates, it would not have the characteristics of the aggregates.

________________________________

།བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན།

།བདག་གི་ཡོད་པ་ག་ལ་འགྱུར།

།བདག་དང་བདག་གི་ཞི་བའི་ཕྱིར།

།ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་འགྱུར

2. /bdag nyid yod pa ma yin na/
/bdag gi yod pa ga la 'gyur/
/bdag dang bdag gi zhi ba'i phyir/
/ngar 'dzin nga yir 'dzin med 'gyur//

2. If the self did not exist, where could what is mine exist? In order to pacify self and what is mine, grasping I and grasping mine can exist no more.

________________________________

།ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་གང།

།དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།

།ངར་འཛིན་ང་ཡིར་འཛིན་མེད་པར།

།གང་གིས་མཐོང་བས་མི་མཐོང་ངོ།།

3. /ngar 'dzin nga yir 'dzin med gang/
/de yang yod pa ma yin te/
/ngar 'dzin nga yir 'dzin med par/
/gang gis mthong basmi mthong ngo//

3. The one who does not grasp at me and mine likewise does not exist. Whoever sees the one who does not grasp at me and mine does not see. ([c-d are omitted from the translated verse on the grounds of their being a reiteration of a-b])

________________________________

།ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དག་ལ།

།བདག་དང་བདག་གི་སྙམ་ཟད་ན།

།ཉེ་བར་ལེན་པ་འགག་འགྱུར་ཞིང།

།དེ་ཟད་པས་ན་སྐྱེ་བ་ཟད།།

4. /nang dang phyi rol nyid dag la/
/bdag dang bdag gi snyam zad na/
/nye bar len pa 'gag 'gyur zhing/
/de zad pas na skye ba zad//

4. When one ceases thinking of inner and outer things as self and mine, clinging will come to a stop. Through that ceasing, birth will cease.

________________________________

།ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟད་པས་ཐར།

།ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ལས།

།དེ་དག་སྤྲོས་ལས་སྤྲོས་པ་ནི།

།སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར།།

5. /las dang nyon mongs zad pas thar/
/las dang nyon mongs rnam rtog las/
/de dag spros las spros pa ni/
/stong pa nyid kyis 'gag par 'gyur//

5. Through the ceasing of action and affliction, there is freedom. Action and affliction [come] from thoughts and they from fixations. Fixations are stopped by emptiness.

________________________________

།བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཅིང།

།བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར།

།སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི།

།བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན།།

6. /bdag go zhes kyang btags gyur cing/
/bdag med ces kyang bstan par 'gyur/
/sangs rgyas rnams kyis bdag dang ni/
/bdag med 'ga' med ces kyang bstan//

6. It is said that "there is a self," but "non-self" too is taught. The buddhas also teach there is nothing which is "neither self nor non-self." (Tsongkhapa (325) cites the Kasyapaparvrtti as a source here).

________________________________

།བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་སྟེ།

།སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ།

།མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ།

།ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས།།

7. /brjod par bya ba ldog pa ste/
/sems kyi spyod yul ldog pas so/
/ma skyes pa dang ma 'gags pa/
/chos nyid mya ngan 'das dang mtshungs//

7. That to which language refers is denied, because an object experienced by the mind is denied. The unborn and unceasing nature of reality is comparable to nirvana. [Tsongkhapa (326) explains that c-d are an answer to the question implied in 5c-d, i.e. "how does emptiness stop fixations?"]

________________________________

།ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན།

།ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད།

།ཡང་དག་མིན་མིན་ཡང་དག་མིན།

།དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་བསྟན་པའོ།།

8. /thams cad yang dag yang dag min/
/yang dag yang dag ma yin nyid/
/yang dag min min yang dag min/
/de ni sangs rgyas rjes bstan pa'o//

8. Everything is real, not real; both real and not real; neither not real nor real: this is the teaching of the Buddha.

________________________________

།གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང།

།སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ།

།རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན།

།དེ་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ།།

9. /gzhan las shes min zhi ba dang/
/spros pa rnams kyis ma spros pa/
/rnam rtog med don tha dad min/
/de ni de nyid mtshan nyid do//

9. Not known through others, peaceful, not fixed by fixations, without conceptual thought, without differentiation: these are the characteristics of suchness.

________________________________

།གང་ལ་བརྟན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ།

།དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན།

།དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཕྱིར།

།དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན།།

10. /gang la brtan te gang 'byung ba/
/de ni re zhig de nyid min/
/de las gzhan pa'ang ma yin phyir/
/de phyir chad min rtag ma yin//

10. Whatever arises dependent on something else is at that time neither that very thing nor other than it. Hence it is neither severed nor permanent.

________________________________

།སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན་རྣམས་ཀྱི།

།བསྟན་པ་བདུད་རྩིར་གྱུར་པ་དེ།

།དོན་གཅིག་མ་ཡིན་ཐ་དད་མིན།

།ཆད་པ་མ་ཡིན་རྟག་མ་ཡིན།།

11. /sangs rgyas 'jig rten mgon rnams kyi/
/bstan pa bdud rtsir gyur pa de/
/don gcig ma yin tha dad min/
/chad pa ma yin rtag ma yin//

Buddhapalita commentary gives:/don gcig min don tha dad min/chad pa ma yin rtag min pa/de ni sangs rgyas 'jig rten gyi/mgon po'i bstan pa bdud rtsi yin/

Buddhapalita commentary: Not the same, not different, not severed, not permanent - that is the ambrosial teaching of the buddha, the guardian of the world.]

11. That ambrosial teaching of the buddhas, those guardians of the world, is neither the same nor different, neither severed nor permanent.

________________________________

།རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང།

།ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན།

།རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི།

།སྟེན་པ་མེད་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ།།

12. /rdzogs sangs rgyas rnams ma byung zhing/
/nyan thos rnams kyang zad pa na/
/rang sangs rgyas kyi ye shes ni/
/sten pa med las rab tu skye//

[Lha.: *rten. Buddhapalita: brten pa med. Ts. sten. Skt: asamsargat.]

12. When perfect buddhas do not appear, and when their disciples have died out, the wisdom of the self-awakened ones will vividly arise without reliance.

________________________________

།བདག་དང་ཆོས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།།

/bdag dang chos brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa bco brgyad pa'o//