Investigation of Actions and Fruits

Return to main page "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre" for information and links.

(return to list of Contents & Translation of "Mulamadhyamakakarika: Verses from the Centre")

Chapter 17. Investigation of Actions and Fruits

(Acts)

________________________________

།བདག་ཉིད་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དང།

།གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱམས་སེམས་གང།

།དེ་ཆོས་དེ་ནི་འདི་གཞན་དུ།

།འབྲས་བུ་དག་གི་ས་བོན་ཡིན།།

1. /bdag nyid legs par sdom pa dang/
/gzhan la phan 'dogs byams sems gang/
/de chos de ni 'di gzhan du/
/'bras bu dag gi sa bon yin//

1. Restraining oneself well and loving thoughts that benefit others are the Dharma which is the seed of fruits here and elsewhere.

________________________________

།དྲང་སྲོང་མཆོག་གི་ལས་རྣམས་ནི།

།སེམས་པ་དང་ནི་བསམས་པར་གསུངས།

།ལས་དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ནི།

།རྣམ་པ་དུ་མར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས

2. /drang srong mchog gi las rnams ni/
/sems pa dang ni bsams par gsungs/
/las de dag gi bye brag ni/
/rnam pa du ma yongs su bsgrags//

2. The great sage has taught all actions to be intention and what is intended. The specifics of those actions are well known to be of many kinds.

________________________________

།དེ་ལ་ལས་གང་སེམས་པ་ཞེས།

།གསུངས་པ་དེ་ནི་ཡིད་གྱིར་འདོད།

།བསམས་པ་ཞེས་ནི་གང་གསུངས་པ།

།དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིར་འདོད

3. /de la las gang sems pa zhes/
/gsungs pa de ni yid gyir 'dod/
/bsams pa zhes ni gang gsungs pa/
/de ni lus dang ngag gir 'dod//

3. In this respect action spoken of as "intention" is regarded as being that of mind. That spoken of as "what is intended" is regarded as being that of body and speech.

________________________________

།ངག་དང་བསྐྱོད་དང་མི་སྤོང་བའི།

།རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་གང།

།སྤོང་བའི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་པ།

།གཞན་དག་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་འདོད

4. /ngag dang bskyod dang mi spong ba'i/
/rnam rig byed min zhes bya gang/
/spong ba'i rnam rig byed min pa/
/gzhan dag kyang ni de bzhin 'dod//

4. Whatever (1) speech and (2) movements and (3) "unconscious not-letting-go," (4) other kinds of unconscious letting-go are also regarded like that.

________________________________

།ལོངས་སྤྱོད་ལས་བྱུང་བསོད་ནམས་དང།

།བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཚུལ་དེ་བཞིན།

།སེམས་པ་དང་ནི་ཆོས་དེ་བདུན།

།ལས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན།།

5. /longs spyod las byung bsod nams dang/
/bsod nams ma yin tshul de bzhin/
/sems pa dang ni chos de bdun/
/las su mngon par 'dod pa yin//

5. (5) Goodness that arises from enjoyment / use and in the same manner (6) what is not goodness, [and] (7) intention. These seven dharmas are clearly regarded as action.

[This seven-fold division of acts is not traceable to any school of which I am aware. The simpler division into restraint and love found in v. 1 serves a similar purpose to vs. 4 & 5 and has the added advantage of leading into v. 6 through its mention of "fruits".]

________________________________

།གལ་ཏེ་སྨིན་པའི་དུས་བར་དུ།

།གནས་ན་ལས་དེ་རྟག་པར་འགྱུར།

།གལ་ཏེ་འགགས་ན་འགག་གྱུར་པས།

།ཅི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར།།

6. /gal te smin pa'i dus bar du/
/gnas na las de rtag par 'gyur/
/gal te 'gags na 'gag gyur pas/
/ci ltar 'bras bu skyed par 'gyur//

6. If the action remained until the time of ripening, it would become permanent. If it stopped, by having stopped, how could a fruit be born?

________________________________

།མྱུ་གུ་ལ་སོགས་རྒྱུན་གང་ནི།

།ས་བོན་ལས་ནི་མངོན་པར་འབྱུང།

།དེ་ལས་འབྲས་བུ་ས་བོན་ནི།

།མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར།།

7. /myu gu la sogs rgyun gang ni/
/sa bon las ni mngon pa 'byung/
/de las 'bras bu sa bon ni/
/med na de yang 'byung mi 'gyur//

7. The continuum of sprouts and so on clearly emerges from seeds, and from that fruits. If there were no seeds, they too would not emerge.

________________________________

།གང་ཕྱིར་ས་བོན་ལས་རྒྱུན་དང།

།རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང།

།ས་བོན་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ།

།དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན།།

8. /gang phyir sa bon las rgyun dang/
/rgyun las 'bras bu 'byung 'gyur zhing/
/sa bon 'bras bu'i sngon 'gro ba/
/de phyir chad min rtag ma yin//

8. Because continuums are from seeds and fruits emerge from continuums and seeds precede fruits, therefore, there is no annihilation and no permanence.

________________________________

།སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་གང་ཡིན་པ།

།སེམས་ལས་མངོན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར།

།དེ་ལས་འབྲས་བུ་སེམས་ལྟ་ཞིག།

།མེད་ན་དེ་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར།།

9. /sems kyi rgyun ni gang yin pa/
/sems las mngon pa 'byung ba 'gyur/
/de las 'bras bu sems lta zhig/
/med na de yang 'byung mi 'gyur//

9. The continuum of mind clearly emerges from mind, and from that fruits. If there were no mind, they too would not emerge.

________________________________

།གང་ཕྱིར་སེམས་ལས་རྒྱུན་དང་ནི།

།རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང།

།ལས་ནི་འབྲས་བུའི་སྔོན་འགྲོ་བ།

།དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན།།

10. /gang phyir sems las rgyun dang ni/
/rgyun las 'bras bu 'byung 'gyur zhing/
/las ni 'bras bu'i sngon 'gro ba/
/de phyir chad min rtag ma yin//

10. Because continuums are from minds and fruits emerge from continuums and actions precede fruits, therefore, there is no annihilation and no permanence.

________________________________

།དཀར་པོའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ།

།ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཡི་ཐབས་ཡིན་ཏེ།

།ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདི་གཞན་དུ།

།འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་ལྔ་པོ།།

11. /dkar po'i las kyi lam bcu po/
/chos sgrub pa yi thabs yin te/
/chos kyi 'bras bu 'di gzhan du/
/'dod pa'i yon tan rnam lnga po//

11. The ten paths of white action are the means of practising Dharma. Here and elsewhere, the fruits of Dharma are the five kinds of sensual qualities.

________________________________

།གལ་ཏེ་བརྟག་པ་དེར་གྱུར་ན།

།ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མང་པོར་འགྱུར།

།དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟག་པ་དེ།

།འདིར་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ།།

12. /gal te brtag pa der gyur na/
/nyes pa chen po mang por 'gyur/
/de lta bas na brtag pa de/
/'dir ni 'thad pa ma yin no//

12. If it were as that investigation, many great mistakes would occur. Therefore, that investigation is not valid here.

________________________________

།སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་རང་རྒྱལ་དང།

།ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པའི།

།བརྟག་པ་གང་ཞིག་འདིར་འཐད་པ།

།དེ་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ།།

13. /sangs rgyas rnams dang rang rgyal dang/
/nyan thos rnams kyis gang gsungs pa'i/
/brtag pa gang zhig 'dir 'thad pa/
/de ni rab tu brjod par bya//

13. I will fully declare the investigation which is taught by the Buddhas, Pratyekabuddhas and Sravakas, which is valid here.

[The explicit denunciation of v. 12 and the strident certainty of v. 13 are an uncharacteristically heavy-handed and wordy way of telling us that the "right" view is about to be given. Yet the text presents all voices with sympathy, suggesting a developmental account of ethics in Buddhism rather than a "we're right - you're wrong" version.]

________________________________

།དཔང་རྒྱ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཆུད།

།མི་ཟ་ལས་ནི་བུ་ལོན་བཞིན།

།དེ་ནི་ཁམས་ལས་རྣམ་པ་བཞི།

།དེ་ཡང་རང་བཞིན་ལུང་མ་བསྟན།།

14. /dpang rgya ji ltar de bzhin chud/
/mi za las ni bu lon bzhin/
/de ni khams las rnam pa bzhi/
/de yang rang bzhin lung ma bstan//

14. Just like a contract, irrevocable action is like a debt. In terms of realms, there are four types. Moreover, its nature is unspecified.

[nb. "nature" = Skt. prakrti (also 'prakriti') (def.: making or placing before or at first, the original or natural form or condition of anything , original or primary substance) and is equivalent to the Tib. rang bzhin. ]

________________________________

།སྤོང་བས་སྤང་བ་མ་ཡིན་ཏེ།

།སྒོམ་པས་སྤང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན།

།དེ་ཕྱིར་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིས།

།ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར།།

15. /spong bas spang ba ma yin te/
/sgom pas spang ba nyid kyang yin/
/de phyir chud mi za ba yis/
/las kyi 'bras bu skyed par 'gyur//

15. It is not let go of by letting go, but only let go of by cultivation. Therefore through irrevocability are the fruits of acts produced.

________________________________

།གལ་ཏེ་སྤོང་བས་སྤང་བ་དང།

།ལས་འཕོ་བ་ཡིས་འཇིག་འགྱུར་ན།

།དེ་ལ་ལས་འཇིག་ལ་སོགས་པའི།

།སྐྱོན་རྣམས་སུ་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར།།

16. /gal te spong bas spang ba dang/
/las 'pho ba yis 'jig 'gyur na/
/de la las 'jig la sogs pa'i/
/skyon rnams su ni thal bar 'gyur//

16. If it perished through being let go of by letting go and the transcendence of the action, then faults would follow such as the perishing of actions.

________________________________

།ཁམས་མཚུངས་ལས་ནི་ཆ་མཚུངས་དང།

།ཆ་མི་མཚུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི།

།དེ་ནི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ།

།གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།

17. /khams mtshungs las ni cha mtshungs dang/
/cha mi mtshungs pa thams cad kyi/
/de ni nyid mtshams sbyor ba'i tshe/
/gcig pu kho nar skye bar 'gyur//

17. The very [irrevocability] of all actions in similar or dissimilar realms, that one alone is born when crossing the boundary [i.e. reborn].

________________________________

།མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གཉིས་སོ།

།ཐམས་ཅད༌་ལས་དང་ལས་ཀྱི་དེ།

།ཐ་དད་པར་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང།

།རྣམ་པར་སྨིན་ཀྱང་གནས་པ་ཡིན།།

18. /mthong ba'i chos la rnam gnyis so/
/thams cad la*s dang las kyi de/
/tha dad par ni skye 'gyur zhing/
/rnam pa smin kyang gnas pa yin//

[Ts. *kun kyi ]

18. In the visible world there are two kinds. Actions of all [types] and that [irrevocability] of actions are produced as different things and remain [so?] even on ripening.

________________________________

།དེ་ནི་འབྲས་བུ་འཕོ་བ་དང།

།ཤི་བར་གྱུར་ན་འགག་པར་འགྱུར།

།དེ་ཡི་རྣམ་དབྱེ་ཟག་མེད་དང།

།ཟག་དང་བཅས་པར་ཤེས་པར་བྱ།།

19. /de ni 'bras bu 'pho ba dang/
/shi bar gyur na 'gag par 'gyur/
/de yi rnam dbye zag med dang/
/zag dang bcas pa shes par bya//

19. When the fruit is transcendent and when one dies, that ceases. One should know its divisions to be without-corruption and with-corruption.

________________________________

།སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཆད་མེད་དང།

།འཁོར་བ་དང་ནི་རྟག་པ་མིན།

།ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཆོས།

།སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་བསྟན་པ་ཡིན།།

20. /stong pa nyid dang chad med dang/
/'khor ba dang ni rtag pa min/
/lasrnams chud mi za ba'i chos/
/sangs rgyas kyis ni bstan pa yin//

20. Emptiness is not annihilation and samsara is not permanent. The dharma of the irrevocability of actions is taught by the Buddha.

________________________________

།གང་ཕྱིར་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད།

།འདི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དེའི་ཕྱིར།

།གང་ཕྱིར་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ།

།དེ་ཕྱིར་ཆུད་ཟད་མི་འགྱུར་རོ།།

21. /gang phyir las ni skye ba med/
/'di ltar rang bzhin med de'i phyir/
/gang phyir de ni ma skyes pa/
/de phyir chud zad mi 'gyur ro//

21. Because actions are not born, in this way they have no nature. Therefore, because they are not born, therefore they are irrevocable.

________________________________

།གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད།

།རྟག་པར་འགྱུར་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད།

།ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར།

།རྟག་ལ་བྱ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ།།

22. /gal te las la rang bzhin yod/
/rtag par 'gyur par the tshom med/
/las ni byas pa ma yin 'gyur/
/rtag la bya ba med phyir ro//

22. If actions existed [by] nature, without doubt they would be permanent. Actions would not be done [by an agent] because what is permanent cannot be done.

________________________________

།ཅི་སྟེ་ལས་ནི་མ་བྱས་ན།

།མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་འཇིགས་འགྱུར།

།ཚངས་སྤྱོད་གནས་པ་མ་ཡིན་པའང།

།དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར།།

23. /ci ste las ni ma byas na/
/ma byas pa dang phrad 'jigs 'gyur/
/tshangs spyod gnas pa ma yin pa'ang/
/de la skyon du thal bar 'gyur//

23. If actions were not done [by anyone], one would fear meeting what [one] has not done. Also the fault would follow for that [person] of not dwelling in the pure life.

________________________________

།ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉིད་དང་ཡང།

།འགལ་བར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད།

།བསོད་ནམས་དང་ནི་སྡིག་བྱེད་པའི།

།རྣམ་པར་དབྱེ་བའང་འཐད་མི་འགྱུར།།

24. /tha snyad thams cad nyid dang yang/
/'gal bar 'gyur bar the tshom med/
/bsod nams dang ni sdig byed pa'i/
/rnam par dbye ba'ang 'thad mi 'gyur//

24. All conventions also without doubt would be contradictory. Also the distinction between doing good and evil would not be valid.

________________________________

།དེ་ནི་རྣམ་སྨིན་སྨིན་གྱུར་པ།

།ཡང་དང་ཡང་དུ་རྣམ་སྨིན་འགྱུར།

།གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ནི།

།གང་ཕྱིར་ལས་གནས་དེ་ཡི་ཕྱིར།།

25. /de ni rnam smin smin gyur pa/
/yang dang yang du rnam smin 'gyur/
/gal te rang bzhin yod na ni/
/gang phyir las gnas de yi phyir//

25. [When] the ripening of that [action] has ripened it would ripen again and again, because if it existed [by] nature, it would [always] remain.

________________________________

།ལས་འདི་ཉོན་མོངས་བདག་ཉིད་ལ།

།ཉོན་མོངས་དེ་དག་ཡང་དག་མིན།

།གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་ཡང་དག་མིན།

།ལས་ནི་ཡང་དག་ཅི་ལྟར་ཡིན།།

26. /las 'di nyon mongs bdag nyid la/
/nyon mongs de dag yang dag min/
/gal te nyon mongs yang dag min/
/las ni yang dag ci ltar yin//

26. This action has the character of affliction and afflictions are not real. If affliction is not real, how can action be real?

________________________________

།ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི།

།ལུས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐྱེན་དུ་བསྟན།

།གལ་ཏེ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ།

།དེ་སྟོང་ལུས་ལ་ཅི་ལྟར་བརྗོད།།

27. /las dang nyon mongs pa dag ni/
/lus rnams kyi ni rkyen du bstan/
/gal te las dang nyon mongs pa/
/de stong lus la ci ltar brjod//

27. Actions and afflictions are taught to be the conditions for bodies. If actions and afflictions are empty, how can one speak of bodies?

________________________________

།མ་རིག་བསྒྲིབ་པའི་སྐྱེ་བོ་གང།

།སྲེད་ལྡན་དེ་ནི་ཟ་བ་པོ།

།དེ་ཡང་བྱེད་ལས་གཞན་མིན་ཞིང།

།དེ་ཉིད་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།།

28. /ma rig bsgrib pa'i skye bo gang/
/sred ldan de ni za ba po/
/de yang byed las gzhan min zhing/
/de nyid de yang ma yin no//

28. People who are obscured by ignorance, those with craving, are the consumers [of the fruits of action]. They are not other than those who do the action and they are also not those very ones.

________________________________

།གང་གི་ཕྱིར་ན་ལས་འདི་ནི།

།རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང།

།རྐྱེན་མིན་ལས་བྱུང་ཡོད་མིན་པ།

།དེ་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད།།

29. /gang gi phyir na las 'di ni/
/rkyen las byung ba ma yin zhing/
/rkyen min las byung yod min pa/
/de phyir byed pa po yang med//

29. Because the action does not emerge from conditions and does not emerge from non-conditions, therefore, the agent too does not exist.

________________________________

།གལ་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་མེད་ན།

།ལས་སྐྱེས་འབྲས་བུ་ག་ལ་ཡོད།

།ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཡོད་མིན་ན།

།ཟ་བ་པོ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད།།

30. /gal te las dang byed med na/
/las skyes 'bras bu ga la yod/
/ci ste 'bras bu yod min na/
/za ba po lta ga la yod//

30. If neither the action nor the agent exists, where can there be a fruit of the action? If the fruit does not exist, where can the consumer exist?

________________________________

།ཅི་ལྟར་སྟོན་པས་སྤྲུལ་བ་ནི།

།རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཞིང།

།སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ན།

།སླར་ཡང་གཞན་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟར།།

31. /ci ltar ston pas sprul ba ni/
/rdzu 'phrul phun tshogs kyis sprul zhing/
/sprul pa de yang sprul pa na/
/slar yang gzhan ni sprul pa ltar//

31. Just as a teacher creates a creation by a wealth of magical powers, and just as if that creation too created, again another would be created,

________________________________

།དེ་བཞིན་བྱེད་པོ་དས་ལས་གང།

།བྱས་པའང་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པ་བཞིན།

།དཔེར་ན་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་གཞན་ཞིག།

།སྤྲུལ་པ་མཛད་པ་དེ་བཞིན་ནོ།།

32. /de bzhin byed po das las gang/
/byas pa'ang sprul pa'i rnam pa bzhin/
/dper na sprul pas sprul gzhan zhig/
/sprul pa mdzad pa de bzhin no//

32. Like this, whatever action too done by that agent [is] also like the aspect of a creation. It is just like, for example, a creation creating another creation.

________________________________

།ཉོན་མོངས་ལས་དང་ལུས་རྣམས་དང།

།བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲས་བུ་དག།

།དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དང།

།སྨིག་རྒྱུ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན།།

33. /nyon mongs las dang lus rnams dang/
/byed pa po dang 'bras bu dag/
/dri za'i grong khyer lta bu dang/
/smig rgyu rmi lam 'dra ba yin//

33. Afflictions, actions and bodies and agents and fruits are like a city of gandharvas, a mirage, a dream.

________________________________

།ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བདུན་པའོ།།

/las brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa bcu bdun pa'o//